Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 50, 12 Kekemapa 1863 — Page 3
This text was transcribed by: | Ruth Iwata |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
@anao mahalo kiekie loa nou iho i ilihiaia @ai ai @oi ia'u. Ma hanohano e noho ae.
O ka Ka Mei Hanohano,
Kauwa Hoolohe,
Heem. Von Holt.
@ la Mau Nahohina R. C. Wyllie, Kuhina o ko na Aina e, &c. &c. &c.
@ KA MOIWAHINE LOKOKAIKAI LOA, KE ALII wahine ema.
E KA MAKUA;-O na hoa o ka puali pukaa Alii "Ko ka Haiku o Hawaii ponoi," @io ka loaa ana mai e line no me ka mea i maopopo @a oe e ka Moiwahine, o ka hanohano kiekie, a me na haawina lokomaikai, mai ko lakou Alii a Lana koa nui hoi i make aku nei, kau Kaue Alii, ke nonoi haahaa aku nei makou @a oe e ka @e@okaekaki ia e haolaio aku la Oe i ko lakou minamina aloha pu ana me Oe, ma ke Kumakena i ka poino kaomaha, hiki ale ke hoike i laohiaia maluna ou, a me ke Aupuni, ma ka make ana o a o ko makou Hoi aloha nohoi, a ua hiki ole ia makou kekuli ne i na hi@aolelo e hoopukiai ia mea.
Ua hiki ole li makou, a aole no makou e @oino ana, i ke laukua hooikaika ana, me ka kukulu ana, a me ke hoomaikai ana e la puali-aKona ae awa mai e kohoia aku Ona i Kapena no ko lakou-a Nana no i haawi mai a makou i ka inoa a lalipu i lawe mai @i a malama me ka haahea, me mo ke aloha, me ka liipoi aku ia mea he hoa@ona no kekahi lo komaikai nui. A o Oe no hoi e ka Moiwahine kai hoike mai i Kou mahalo a pono ana i ka hana Ana, ka mea au i malama oiaio ai @ i keia wa e naauauwa hohoua nei.
Ke pule haalaua @ku nei makuia ia ia ika mea maha loa iloko o kona lima ka mana a @au, e hooluolu alolia maikai mai, u e kiai mai hoi la Oe e ka Moiwahine i keia wa, a mai keia mana wa aku.
MA KE KAUOKA A KA PUALI.
@ KE QUA@. KUA MOI WAHINE:
E KA MAKUA:-Ka nonoi haahaa aku nei makou, na Hoiko ka Akahui Puali Kinai Ahi, Helu 4; e waiho aku imua ou e ka Moiwahine, e hoohui aku i keia ka makou manao @aauauwa i ka kaumaha nui i ili mai malu@a ou, pia ka laweia aku o kou hoa pili Alii aloha: a mao o makou he milohili, a mai ka jahuikanaka hol@a pau o ko Hawaii nei Pae Aina, he makua, a he Moi i aloha nui ia.
Oiai makou e waihou haohaa aku nei imua ou, i keia kou manawa kupilikii, a kumakena i ke alha. @ pule aku hiakeai i ke Akua e haaiwi mai oia ia oe i ka, hooluolu ia ana o kou manawa luuluu i ke aloha, i hiki ai ia ae-ke hoomanawanui aku i @ona makemake i waiho mai hi maluna ou.
(Inoa,) WM. WENSTEN, Luna Hoohana.
" J. O. DOMINIS, Kokua 1, B. H.,
" D. KALAKAUA; O. H. @ @
I ka Mei Kamehameha V.
E KA MAKUA.
Ma ka lawa ana aku a ke Akua Mana Loa i ka ahana o ka Moi kaikaina mua ou, ke Alii Ilihia Iolani, Kamehameha IV, nolaila, ke waiho haahaa aku oei makou na makaainana o ke kulanakauhale o Honolulu nei, a me kuia apana i ka makoa kaumaha, mo ka mioailina, i ka loo@la ana mai o keia pilia maluna ou, ko olua kaikuahiue, a me ko olua makuakane, a mai o makou aku hoi, ka Lahuikanaka Hawaii a pau, ka nalo ana aku hai o ka makua, ka milimili, ka Moi naauali na na@ali hip@@pua n@ F2
Oiai makou o waiho aku nei, o keia kou wa la umaha@ luwhau liai aneaa, Ke kulei aku nei makou i ke Akua, e hooluolu mai oia @ke pliou @uenoho u mei @ekei lai@ maha nona, ma kona lawe ana aku ia ia; e hooki ana i kana hana luhi ma keia Honue.
Ke waiho pu aku nei hoi makou i ko makou mahalo, i kou hiki pono ana aku i ka noho Moi ana, moe ka nonoi aku i ke Akua, a hoonui mai oia i na haawina maikai a me ke Ola Loila; i hiki ai ia ae ke hooponopono i keia Oihana hui i ili iho nei maluna ou.
"E OLA WA MOI I KE AKUA."
W. PINE@AGA WOOD,
J. W. MAKALENA, Na Koinite.
W.P. KANAKAU,
J. KOMOIKEHUEHU,
Honolulu, Dekemaba 11, 1883.
I ka Moiwahine, ke Kuini:
E KA MAKUA @ @ @ @ haaha@ aku nei makou na makiaaihana o ko olua Kulanakaule Alii, e @@@@ko makou kumakena me loa kaumaku iha ma ka hialue i loohiaia mai mai ku aka wa@@@pa a kou heapili Moi aloha mai ou aku e ma ka Obana Alii @ mai o makou aku a me ka Lahaimanaku Hawaii a pau, he makua, he miinaili, he m@@ kupanaha o ka Nahela @ uhe e kahaka, a hua Moi i aloha nuliai.
Oiai makou @ @ @ moi @ouki hai @ keia kou wa kupihikii a maauhaiMai ike aloha, a ma kai mako@ p@l@ i @ A @ 'e kaawi mai oia ia oa @ @ @ kaoha ia @na e kou manawa lauh@ @ @ @ pilik@@ i ke aloha, i hikiai ia oe @ha @ @ @ @ ani i koua Li@ma Mana i Imu @ @@@ maluna ou a me kuaa Ohana Alii
WM F@@@ w@@@
A. M. KAWAI@@@@LM
` J. W. MA@@@ NA KAMI@
W. @@@@@
@@@@
@@@@
E ina Moi Wahine i aloha ia, ke kanikaa pu nei makou@ @ @e, no ka @ohili ana mai o ka mea mana loa i keia maau kauinaha maluha ou. Ua paumakapu kakou mie oa ilaila.
@@@@W@@ i aloha ia ka kaiakana pii nei malopale @ oe, no ka @@@mae i @ hana maikai i @@@pu ia e olaa, ua maule ko makou naao m@ ka nauiala@ali @ui.
Eka Moi Wahine i aloha ia, ke nonoi aku nei ka ohia mao makaainana i ke Akulai @@ Makua mau loa, e hooluolamai la i @@@@ au.
E ola ka Moi Wahine EMMA i ke Akua.
IONATANA NAPELA,
W. P. KAHALE
Z. POLI.
Wailuku, Maui, Dekemada, 4, 1883
Olele Hoohole.
No ka mea ua loohia mai kakou a me ke Aupuni mai o a o i ke kaumaha, no ka lwe @ana'ku o ka mea mana loa i ka Uhane o ko kakou makua, ka Moi Ilihia Kamehameha iV., ma ka la hope iho nei o Novemaba a keia makahiki.
No ka mea, ua noho alii no oia iloko o keia mau makahiki pokole, me ka maluhia, a me ka naanao ma ka hooponopono Aupuni, me kaa Akahele o kana mau hana iwaena o ko kakou Aupuni a me na Aupuni e ae. A no ka mea nohoi, ke ku mai nei imua o kakou kana mau hana, a oia ka hoike oiaio o kona naauao, a me kona aloha ia kakou i kona lahuikanakai n@e k@, a e kokua i na meu e pau ai ko kakou pilikia, a ua hana hoi oia i na hana hui no ko kakou pono, a aole hoi oe i hoopau i ka hana ana i ka kumu hana na kakou e hoohalike ai, a hiki wale i ka manawa i kii ia mai ai kina oia, Nolaila.
E HOOKOLOIA. O na makaaiuana o ke kulanakauhale a me ka apana o Lahaina Mokupuni o Maui. Ke hoike aku nei i ko lakou aiona nei ko lakou kaumaha nui a me ka minamina lua ole i ka make ana o ko lakou Moi aloha Kamehameha IV; me ka hoike aku no hoi i ko lakou noho uwe ana, a me ke kaumaha no kona make hiki wawe ana me hemea la i kuia mai ma ke Kahua Kaua.
HOOHOLOLA. O na makaainaha ae Luahaina ke hoike aku nei i ko lakou kuumalia, me ka minamina no ka malae ana o loa Moie loke no o kona mau la opiopio, a me ke kokoke o na la o kona noho Alii ana i a me ka minamina a no ka mea, aolawi ananao ia o ka ana nawa-kela e haalele mai ai oia i kona Aupuui, a me kakou nohoi.
HOOHOLOIA. O na makaainana o Lahaina, ke kaumaha pu nei a ke minamina pu nei me ke Aupuni mai o a e, no keia mea nui i loohia mai, a me ke kikuanahai nu hoi ma, ka ohana Moi, a me ko lakoili Makuakane; a me ke kaumaha pu hoi ma ka Mei Wahine kane make.
HOOHOLOIA. Ke ahainamina pu nei me ke kaumaha o na maukaainana o Lahaina, me ka Moi Kamehameha V, me ka uwe pu ana no ka haalele ana mai ia ia o kona hoopili o kona Kaikaina.
HOOHOLOIA Na ke Komite i koho ia, e hoouna aku i kope o keia mau olelo hooholo i ka Moi Kamehameha Wailika Moi Wahiae kane make a i ka mea Kiekie ke Kuhina Nui, a me ka Makuakane hoi o ka; Moi, a me ka hoike pu aku i ke kaumaha, a me ka minamina o ma makaeinana o keia Apana o Lahaina no keia mea nui.
J. W. H. KAUWAHI,
WILLIAM AP. JONES,
P. H. TREADWAY.
Na Komite.
Lahaina @@wai Dae, 4, 1868.
NA PALAPALA.
I ma makaainana o Ewa a mie Waianae.
E o'u mau hoa makaainana o ka i'u o ka la, i kahiko like ia ai i na hulu lau lipolipo, e noho ana ma Ewa aina Oweokaiulaikalepa a mea Waianae @ ia nonaeulaikala, aloha ou@@.
No kuu hiki ana iloko o ka papa o ka poe i hookaulanaia e hana balota, no ke koho aku a luna loa kulana o ka Lunamakaainana p@@ a @@ @@@ @@@lu@ @ ke Kuma Kanawai no loeia kau ae, a he mea poina, alu @@ @@@ @@ ahi ulua o @au@ e ku lu@ a @ makahiki, ka la i kaekaalana aui na, a e huupaa hou mai ana @@ @@@ @@ @@
Ua hooki@@lihia @@ @ a puuwai oluolu eia @@@ @@@@@@ @u aku i ho @@@ @@ ama a heiau @@ @@@@ @@@@@like aku e @@@a hia na kai @@@@@ e manalua lai iae @@@@@@@ ilama o ki @@
@@
@@@
@@@
@@@
wai, nolaila, he kumu hana no ia e hiki ai ka poe kupono ole i ka Hale o ka Poeikohoia, a e loohialahi iloko ia na @ la akolu, na hiawina luuluu, me ke kuihe nui o ka lehulehu, mahope iho o kona hoi ana aku mai ka Hale kau Kanawai aku.
Ma na hooilina inaemae o hilinai pu kakou e noonoo, a e wehe ne i ke Kumu Kanawai, a e helhelu iho me ka noonoo akahela a e nana i kona mau lala, a e hoomae popo i ko lakoo kukuluia ana maluna, o kelakou kuinana, a loaa ia kakou na makule, na @@@, na raia, na kukulu ana, na hoeloli ana, @@ nenai, a oki aku, alaila, ua loaa ia kakou me ka poina ole; a me ka ike akea o ka lehulehu, i ka luna kupeno ke hookikaliakaha i na kunia nui o ke kakou pilikia initea e ka Hale Lunamakaainana, a he kumu ia o la makehewa ole o kekahi mau kumu a kakou e hooili ai iluna o ke pao o ke kanaloa huokahi, me ka hauotino ka ohana o keia lahui, mai ka hikina a ka la i Huehae, a ka welana a ka la i Lehua.
O na pilikia i@ike ole ia, a e hiki mai ana mamua ponoi o ke alo o ka mea i kohoia e kakou, oiai oia iloko o'ka Hale o ka Poeikehoia, a lilo ia pilikia i mea e hana ai i na mana ekolu a i ku lehulehu, he kumu noonoo nui ia na ua luna la, me kona mahalo imua o ka lehulehu, kona wahi hoi i hiki ai i ke kulana o ka Poeikohoia.
Nolaila, ne leo kahea keia ia kakou a pau e ka lahui ili ulaula, a me na hoa hookaa u pilipia o na aina e a noho ana iloko o na aina Jipalipe o Ewa a me Waianae, e eleu oku i na balota o ka mea i no ia, a i piha i ka ike i na mea nui i haiia e la malunai, mai koho kakou ma ka poe noanao ole i hoomaaleaia wale iho no ka waha ma ka hoopaapaa unaela, me ka ike ole hoi i na, rula o na huahelo, no ka mea, e kue mai paha auanei hoi ke Kumu Kanawai ia mea, a e lilo hoi auanei ko kaoa luhi o ke koho ana aku ni poe, i mea makehewa a poho no hoi; no ka inea ina paha e kohoia ka poe ike ole i ke ana o ha rula o na huehelu; alaila eia ka ninau; heaha kaha hana, ina oia e hoonohaia ma ke Komite Waiwai? Ke manao neiau "he Kaupapa wale iho no ia Lualai" a e lilo ia i mea e hoohilahila'i i ka apana nana i koho uku ia Luna aike ole. A ke noonoi pa ia aku nei na ohina o na hoomana iloko e ia mau apana, e noopoo nui i na kumu maluna, i hoonakea loa ia me he malamalama, i hoouakea loa ia me he malamalama la no ka la i ke awakea, a e kiai kakou.
A no kua nana aliu i na kulana o ka pilikia iloko o na poo ekolu; he mau luuluu ia e kupana ole ai'i ka poe lahilahi o ka noiau ke hele iloko o ka wawae Lunamakaainana o keia kau ae; a ke hai aku nei au, he kau Ahaolelo hana nui keia.
A no kau hai maoli aku ia kakou ma keia kakau manao ana e kana baiota ana au, nelaila, ke nonoi aku pei au i na ohana o na hoomana a pau, iloko oia mau apana ka poe ilihune a me ka poe waiwai, e akoakoa oluolu mai iloko o na wahi i oleloia, i lohe hoi i na kumu o kua manao e hana baloia.
I ka hora 10 kakahiaka Poalua, o ia ka la 22 o Dekemaba nei, e weheia ka puka o ka Halepule hoolepope ma Pokai Waianae, a e akoakoa maluhia na kanaka o na ano a pau, a e hoolono hoi i na kuna@i alu i ike ai, a e hiki no hoi ia oukou ke ninao no na mea e pili ana i ke ala hele o ka Lunamakaainana.
I ka hora 10 o ke kakahiaka o ka la 24 o Dekemaba nei, e wehe ia hoi na puka o'ka Halepuia hoolepope ma Ewa, a e akoakoa malie na ohana o na hoomana a pau malaila, na kanaka kupai a me na kanaka o na aina e; ka poe ilihune, ka poe waiwai, a e hoalohe no kuma a'u i ike ai e hana balota, ke ala hele e komo ai iloko o ke kulana o ka Lunaneakaainana; a ma ia la no, e weheia na puka o nei Halepule Pope ma Honouliuli a me Halawa, a ina no ka pilikia, e hiki no ke pane ia aku. Owau no
S.W. MAHELONA
Honolulu, Oahu, Dek 9, 1883
Ua Hale i ke ala hoi ole mai.
I KA LUNA HOOPONOPONO Ma ka la 4 o Nov. Iho nei ua hele iho nei i ke ala hoi ole mai o Mrs. L. Puniwai, a ua hoolela mai i ka pili makua, a ma na kaikamana ona. Ua waihoo kela ie kakou e hoho ana ane ka luluu i ka huawe a ke aloha, e pukui ana i na kulowaihiaha.
O kaipa laianalai kuikahi iaala la i ike i ka maka o kona makua a hala aku la kala; aka lake @ole i hookeahaik@@@ loa fa koinai @@nao no kaua kuikahaiahihia, na lana kona manae no ka loali @@ @ @ h@@ @ka makua kupino m@ @ @ @ @ @ @ @, oia hoi a Mr. Tationa ma.
Ku @ @ abati @ @@ @@@
na lhanai ana i @ @ @ @ 2 10 @ @ @ @
@@@@
@@@
@@@
@@@
@@@
mau makahiki, na noho pua ola me na keiki a limaikaika ma Punahou. Ua @uike aloka o laua ia ia, no ka maikai o kana anau hana, a pela mai no, ua nolio pu oia me Mr. Kowina ma. I kona wa e naho pa ana me laua, na loaa ia ia kena mai, a hala wale aku la i ke ala hoi ole mai. He nui no nae ko lana minamina ia ia, a ua malama laua ia ia i kona wa pilikia mai ma ka Halemai. Ua pau ole ko laua minamina ia ia a hiki i kuika hoi ana mai i Hawaii nei. Kole ke ia hiki ana mai ma Hawaii nei, ike ai na kini o kona one hanau nei.
He maikai wale no kona manao i na la o ka make i neenee loa mai ai, ua awe aku kona mau anakamaka ia ia, aka, na hoolaola wale mai oia ia lakou. He elua la maniao ae o kona hele ana aku, oiai ua hoonawaliwali loa iho la ka eha ia ia, a i ka pohala ana'e, himeni ae la oia me kona leo i ka pauku mua o ka himeni 27, (Aia hoi ka leo.) A huliu iki iho no ia noho ana, me ke ano nawaliwali no, no na eha e kaomi ana; aka, nole nae i loheia kona leo auwe no ia mau eha. Alaila, himeni hou oia i ka pauku i oka himeni 116, (Newton ka leo) a he mau la ia ana i makemake loa'i i ka haipule ana. I ke ahiahi o ke ao ana'e, he wahi haipule no ko makou me ia. I ko'u heolohe aku kana pule, ua ano maikai no, a ua kupeno i ka mihi ehaeha ma ka naau. Wahi ana"
"E ko'u makua aloha, Ke alakai o ko'u wa opio,
He pololei kau hoopai ana;
O kou makemake no ke hookoia,
Ke nonoi aku nei au ia ae,
E kala mai i ko'u mau hewa,
A'e uhi mai i ko'u mau hala,
Ina o koa manao ke hiwe aku la'u mai keia ao aku,
Ke waiho aku nei ia'u iho iloko o kou lima,
E haawi mai ia'u i manao unikai,
A e hoolana i ko'u manao ma o Iesu la."
I kekahi la ae, ua inau ka lana o kona manao, a i ka aipau ia ana'ku, "Pehea la kou manao i ka make i" Pune mai ia oia, "Ua lana kuu manao i ka Haku," wahi an@, ma moe oia me ka lana o kona manao, a hiki i ka hora 9 o ka la 4 o Nov. Iho nei, ua hiamoe kela, a ua hele aku la. Ua hele aku kela ma ka pawaoi a ua koe mai ko makou naa@ me ka @valamei i ka mea minamina ua hala e, Owau no me ke aloha:
KAIKUAHINEOLE.
Holualoa; Kona A, Hawaii Noa. 18 1888.
HANAU.
Sept. 7, ma ia wahi na Naniou e Makauai a, na ariana mea Rose
Sept 18, ana ia wehi no, hanau o Kee a, na Keo ina Nanea pahoa,
Aug 24, na Kapukaohia, Haulakuapora, Maui, Kahalu o William u, na Kepano nei Awa.
Oka, 6 ma Kaweapaa, Hahimalia Maui, hapau o Nawai a; na Kalilamoa me Maria.
Nov 21, ana Kalihi, Gaha, heiau o Kailita a, na Kapihe aie Kapia.
Oka, 19, ma Honomanu, Koolau, Maui, hanau o Meriata H. na 8, Kailimakuaole me Meriata.
Nov 8, na Makaha, Waianae, Oahu, bieisali e Kaneaa la, na Kaigoakaoiwai me Pulepule,
Nov. 12. me Keu, Waianae, Oahu, hanau o Kawelu a, na Samuela Keiaola mei Haihai;
Kia Makaalae, Hana, Maui, hanau o Kalaepau ke na Maui makaole me Kealaula.
Nov. 22, ma Kamooloa, Kamanauai, Waialoa, Ohau, haina mai ua zoako o Namahoeelua; na Kekio@@.
Oke, 30, na Waihaou, Hilo, Hawaqii hanau o Maraen Kaugu a, na John Wm. Kamanawa he Mrs. Kauku.
Sept. 14, ma Puako, Kohala H, Hauoli, hanai o Mauahi w, na Kekahumogu me Kalukina;
Nov. 16, na ia wahi pu hanau o Kalaholokai a, na Kanaka ihe Kahukia.
Iune 9, ma Haimakuapoko, Maui, Inurai o Waianaiole a, ai Kusana me Kekoa.
Ione 12, ma Kamola, Halilimaile, Maui, hanau o Kahiglula w, na Waa me Lihi.
Sept. 7, ina la wahi no, hanau o Segepanea, na Aika nae Kahaagei.
Dek, 6, ma Waimanalo, Kooigupaga, Oahu, hanau o Wana Denhi Gula w, na Maglei we Kane.
Nov. 27, me Pahoehoe Koua H., Hawaii, hanau a Keuwela Kahilea k, na B. Kolenasio me Miss Mary Raheip.
MARE.
Sept 14, ma Puako, Hawaii, mare o B. Kanoakablae ma Kahele, na Rev. Lahuna Iaue i mare.
Nov 19, ma Keau, Kauai, mare o Kainako mie Papai, ma a. Kahooeni laupa @piare.
Nov. 31, ma Kakulula, Koloa, Kauai, mare o J. B. Kou me Kuranaole, na S. Hahookui hina i mare.
MAKE
Oka, 31, ma Niu, Oahu, miage o Kaihu w.
Oka. 11, ma Wailupe, Oahu, mage o Keakeahai w.
Oka 6, ma Puako, Kohala, Hawaii make o Nahuilaka w.
Oka, 27, ma Waiamea, Hilo, Hawaii, make o Kana Kaleo w.
Nov. 14, ma Kanaoilili, Oahu, maka o Nahili w.
Nov 23, ma la upahi na mame o Kahuahioenai w.
Nov. 27, ma la mehai na, naaike a Hiahawa w.
Nov. 35, ma la a@ahi no, namika o Kamawahine w.
Nov. 36, ma @awaki Honohelu, amaike'o Makana w.
Nov. 16, ma loigaki mai maohi a Kamala w.
Nov. 25, ma Kaka Moanalua, Oahu, ipaome o Kamanaka k.
Nov. 15, ma Kalihi, Oahu, mome o Pa w.
Nov. 16, ma Kalei, Kuilea, Namoli, hiahe e Kallihi w.
Nov. 11, ma Palenina, Molowai, marteno K. E. Paalaiana w.
Nov. 15, ma la wahi no, make o Kanoi w.
Nov. 18, ma Walikope Oahu, uhuika e Opiopa w.
Nov. 8, ma Mulakaa Kihakui Amake o Kahewiwi w.
Nov. 6, ma li, wahi no, maka o Kaumuaheoula w.
Nov. 25, ma Nia, Oahu, maua o Kewia @@@
Nov. 15, ma Kalaaa, Kihaipauka, Oahu, @@@ @ Kapanaiha'w.
Nov. 11, ma la welina, deaka o Kaolaaea w.
Nov. 24, ma Kapulaipa, Koloa, Kauai, make o Napai w.
Nov. 27, ma kia@@@, Kamuela make o Maoui w.
Nov. 6, ma @@@@@ make a Kekipa w.
Nov. 17, ma Lilohulua, Kinan@@@ O, pug@ o Kaahuhaaanaia
Nov. 18, ma Kualua, Waialua, Oahu, makua e Malu w.
Dek. 1, ma Pipadiai, Kahuapuahi, O, haima o Hawaii k.
KAUA LIO O HAWAII !
KEKAUOHA IA AKU UMI NA HOA
a pea o ka
KAUA LIO:
a iki kihuhi pei e ua e laudo@@@@@@. @@@@@@@ka makai @@@@ahiahi e laia la, (Ihekauaala li). Na ha @@@@ wala i kia Kaulauna w'ko hukeia @@ ALOHA Aupedima. 1925
OLELO HOOLAHA.
E KUAI @@ ALALA'NA NA LIHIA
@@@
@@@@
@@@@
@@@@
@@@@
@@@@
He miau Nimau hua palapala.
1. Heaha ka hua palapala, ke auea ia elike me ina iaoa o kekahi manu ia, ke kapa ia hoa elike me ke kani a kukahi @@ni?
2. Heaha ka hua palapala ke suea ia, elike me kekahi ia iloko o ke kai@ a. ke kupa la hoi, olike me ka kanaka lehelehe hemahema ioa ke kamailio ana!
3. Heaha ka hua palapala ke onea ia, elike me kekahi olelo a kanaka i a, ke kupa ia hoi elike me kekahi mea niu o ka nahelehele!
4. Heaha ka hua palapala ke noea ia, elike me kekahi ano kanaka i a, ke kupa ia hoi, e like me kekahi anea, hoowahawahaia e kanaka!
5. Heaha kekahi omau hua palapala eina, ke auea ia, elike me kekahi olelo ilako io ka Bavihala, i hoohalike ia me lia kaui a kekahi manu liilii?
6. Heaha na hua palapala elua, ke hui ia elike me ka inoe o kekahi mea hana a ka Amara, i lilo i mea e pono ai na kanaka? a, ke suena ia hoi eliko oie kekahi mai, iloko o kanaka?
7. Heaha kakahi mau hua palapala ekolu ke hui ia elike me ka inea o kekahi holoholona eha wawae? a ke auea ia hoi; elike me kekahi mai ino loa i na kanaka!
He mau ika la ia, ke hoi nei au i ke kauna leleopu o ka Nukuokamanu, na pau loa ke kawa i ka iole. Me ka lana no e kou manao, e loaa no i na, puukani opiopio, me ka halealia ole. E Aloha uanei.
JOEIA NAUEUKATAI.
Okele, Nov. 27, 1883.
AINA KUAI
A ME
KA HALEPU.
UA MAKEMAKE KA MEA mena ka iaoa maalele e kuai aku i keoa Pahala a @@, ka Hale pu a ku nei nialuoa; ekulu lunai o na hale la a na lake no hoi, ka pu i ka waipiota, he ehea ohawa maloko. Ua kaaula i na laau manako a me ka iaau waiwai e na @@ @@. Ala la Pahala ma ka Alaaui Aliiwahine, a pali haku la me ke Alanui Paowalea, ma Apua, Honolulu i ma ka aoao komohana a kahi nohora ka Mea Hanohano D. Kalukua.
Mainau no ke kuenukuai la AKONI.
@@ Kaiopa, Honokalei, Bek, 10, 1903.
OLELO HOOLAHA.
E IKE AUANEI NA KANAKA A PAUuai Hawaii a Kauai, mahi laoale inai oaloko i kua wehioe mare,
Ia KALAPUWALE,
a lioho ana ma Monikahane; no ka mea, ua haalele mai oia la'ii @ mei ku mana, wahi @@ @ ua hale nakue moe, ka kano muaipauahi eia ana Honolulu nei. Aole no hoi au e hookaa i kona ale.
P. WAIAU.
Honolulu, Dek. 5, 1883. 107-li'
OLELO HOOLAHA
EIKE AUANEI NA KANAKA A PAU ana keia palaheia ouna a ka mea nona ke inopa malala mea ka hoolilo aha a ka Aha, owan ke kahai malama.
La Francisco P. Manini,
no ka nano ola i loehie ia la, a hiki ole la la ke hooponopono nona iha. Ke'papa aku nei ali, ihai hopaie la la, a kuai @@ela' i kekahi Lio, Hipi, a mau holoholana e me paha, mai ka malamei apalo Apeila 1 hala ka haolaha ia ana; a me kana wahiae moare, o KALAI MANINI kona inoa, mai hoale ia ia, na haolohe mai iekalama pili a me hele ake eia me kona ano kuohaa iho ma one la. PAUL E. MANINI (Lapaule.)
P 107-2k Kaho Manina Waiwai o P> P> Waaini.
OLELO HOOLAHA.
NO KA NONA, UA NOHA MAI KA MEA Hanohano O. M. Robraiona, kekahi a no leinake uawai o ka Aha Kiekie a PIE w. e hoakoha ia @ i Kona Hooponapoho Waiwai na kelila, no Honolulu, Oahu, i make aku nei. Nelaila, ma heikele i ma kasaka a pau iwa, ke pili o ka Poakahi, oia ka la @1 6 Dekemaba i ka hora 9 o kakakioka, oia ka mi'e ano ka hora i ohelola mo'ia hoeloha i ka eiaio o keia noi ana mai a me na moo haole i hoikala, ala ma ka Hale HaoKelokaki ma Honolulu, Oahu.
G.W. BROWN.
Kakaolelo kokua o ka Aha Kiekie.
Honolulu Dek. 10, 1863. 167-8c
Olelo Hoolaha.
EIKE AUANEI KA MEA KUE I KUU @@ aima, e@@nu o ka nohea norio ka inoa mahalo nei, ke kae @@@ aiko nei unagi la Kaahokolemoku wa e noho ia ma Waimea, Hawaii. Ke alelo nei ola, nosa ka alae kuleana ma Waipio, Hawaii, a ke hoole aku nei wee'hoa he akea i'ike na kanaka mai Hawaii e Niihau, aole oua wahi kaieana iki mealaila, nole no irene nepai makua ka niria kuleana, aka, owau a noe ko'u @@@@lioeli potioli, adds hoi io Hoku, nonu ku ilona i hoolaloha a, i lifa ia nea ka Pakapela Kalemina; a heia ola i ka inabe, akaila kaikona ao @@@ i ka alike ao'u ike koona kalikesama ponoi, nole oa kekahi malea o sa. @@@ea, ke kau meai mei @@ esepano o ka giehu Iais e Honowalea. KALAIKOWALA.
Napoapina, Waipio, Hawaii, Dek 10, 1863. 106-@
OLELO HOOLAHA!
EIKE AUANEI OUKOU A PAU, O KA mea nona ka niba niolahe, ka @@hai nei. O kua hopia moa o KEKALA he (Bepaola) mapa i nahe mea kue apanaalea kali, ma Waikiki po ko mei na hoi aku nai ela i kone @@hanau, ma ka ie heiomahalo ihu @@ a apo iaanae, na hookohala mea home hopu ma me apona aina he e Manuela Silver; he Pukiki, naihue lilo afahoma a ma ka hooponopono ana malaia, ojai kuu makamake la la. JOANE IS.
Honolulu, Dak. 8, 196@.
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPII he a ai @@@ M@@@ w, KUE a kumu kama o Malehuia, no Hilo, Hawaii namami e hooki i ke loea mano ana ao ha haalawu opala aema mo na makahiki akule e Wakelio A. i iseha wablma E hoopoko kula hoopili @@nan o ka Mea. Hanohana Ioame Ii, haluhi Genehaap[olei o ku Akoglycidel ma lu fa 78% Beheguahai Maileya 30 e hekapilapai, mia men ka Hale Hanohoolepula mo Honolulu, Oahu.
A. R.BROWN.
Kahapolole kekouu a ka ahu Kiekie,
Haimoni New, ee, e985 386-81
AINA KUAI!
AINA MAME KO A AINA LOI KEKAHI, ma Walihika, I@@i. He ahou miana Aleai Lai e pili la @@@ eho na wahima @o Weliaha i wa hoo@@ i lea imaku la kekahi. E kuai la aku amo a Uku mea ko @@@ @@@@, ha @@dma mai kiho ahana mako.
He Aina Kula kakaki,
mea Kuhae Maui kamano I ho kao@ maku o i ka ohi o@da.
mai @@ @@@ @@@ @@@ KAAUWAI.
E Kuaiia ana!
Ka Hukia kiapipa Hawaii.
Go Ahead,
@@ wa kumamo lea ma ke hela @@ akea ema moamei ma @@@ @@ hai ka @@'ooli' ike @@ @@@ @@ no hokie
@@@@ KAWAI, A lemai mahomaia lo@@ na io no ka @@@@@ he @@ o lio @@ai sihei, a @@@ la
A. WHITE.
@@@@ Bhumahai, Ma@@@.
OLELO HOOLAHA.
@@@@@
@@@@@
@@@@@
@@@@@
KA MOKUAHI
KIALUA
"ANNIE LAURIE,"
EMAALELE ANA IA HONOLULU-
I KELA POIONO KEIA POAONO.
(A Mai i ka @ona hau ama o "KILAUEA.")
I KA NAPALUA O KA MORA A AHIAHI
NO.
LAHAINA,
ULUPALAKUA,
KAWAIHAE,
a me KONA.
Ku hou ma Honolulu i ka Popopa.
JANMON, SUKEN a Co.
I. H. A. H. M
Honolulu, Aug. 28, 1883 Bo-4f
KJ Ne mano i ua pae e baahili ana i ao makana ke hooponopopo ihe, e uku la ka aku weka i ka ua e haweia mai o ka uhawa.
OLELO HOOLAHA
I NA KANAKA HAWAII!
Makai iho o AIGUPITA
Ma hope iho o ka Pa
O MAHUKA!
KA
Pa Kuai Papa
o
LEWERS & DICKSON,
MAHAILA E LUAA AI NA PAPA O KELA ano kaia ano, ma ke komaguai mageeimoi pa, nohaila e noloha ehia oakua e hia i ka olelo o meia kiei palpai a oakou e na makapuakia Hawaii,
NA PAPA OLEOONA,
LAAU HALE A ME NA POU,
LAAU KAOLA A ME NA PANE PA,
LAAU AAHO HALE PILI MAOLI
PAPA ULAULA, PAPA PAINA,
PAPA KEPA A ME KA AAHO,
PILI ULAULA A ME KE KEOKEO,
Eia ka mea
KUPANAHA
Ma keia hale - inaanei i wiliia' i ka
PALAOA a ma ka HANA PAHU
e like loa me ko
ULAKOHEO
mamea, i kona wa e kau ana, aole a pau i ke ahi mamua; nolaila, e naue niai e makaikai.
Na Pena Kekeo a me ka Omaomao,
Na Pena Ulaula a me ka Eleele,
Poho, Kolu, Hulu Pena,
KUI o na ano a pau,
LAKA o na ano a pau,
Ami, Kilou, Kui kakai meahi,
Kui Nao,
Pani Hale,
Pani Aniani, Pake,
Aniani kaawale,
Pani Olepelepe.
A PELA WALE AKU.
Aole o manako hooliimalima i poe e kai aku i na kamaka o kuai mai ma ke maua wahi i aka he hiliohi na mauama ke ano maikai e ku uhoue nihu iota kaahi, a me ko kueeakuai o ka emama papa, me ka malama pono hoi i ka monia olihana ihe i hoiakaula maalai @a demaikai, i koau meau la inoue, @@@@ aika nei.
Honolulu, Okatoba 14, 1863 (99-8na)
MAKEMAKEIA I WI.
KE MAKEMAKE NEI KA MEA NONA KA inoa analako mei, a kumi aha i ka heia WI, hou ka akuaku i ke kumakeai makepono loa, penoi.
4 Kehela ne ka paoha WI me ka ne.
6 Keneia no ka paona WI i maihiia ka ilio.
O ka WI wala no i oe ka mea i makemakeia. E holu mai ne nia ke a hule, ma ke Ahaani Papu, makai iho o ha Hale Keai Papa o C.M. Lai ma. K. BUMAIMA, (Poikeke_
Honolulu, Nov. 13, 1863. @@-@@
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA KOHOIA MAUA: Meia Keolehua no aoi @@@ @iga e liha mo ke Kanowai a hoehopeia i ka anakahiki MEA; noheilia, a hoolohe oai ane @@@ Hooniekihi a paia elo da Kelupuni a Kawai, a loa ua beepoepoeala ma palema o ke oukoa mau alua, e hale keke mai la meima, mai hoopunahua a make na @@makula ku poe ike pono i na malopa alea. D. MCBRYDE, (Kakima.)
J. W. SMITH, (Kauha Kaumafia.)
Kolea, Kauai, Nov. 10, 1863. 106-km
OLELO HOOLAHA.
INA UA AIE O Mokuameailo, O KA WIELAou, Paina, Haomali, i kekahi mea o hookamo apai i kona Nia Ana amapua o ka la i o Iahoeri, @@ hu'a, hea @@ mona ka imoa malali. @. R. HITCHCOCK.
Lona Hooponopono Waiwai o Makamaoia
@@, Maonali, Nov. 15, 1863. 106-81.
OLELO HOOLAHA.
UA MAOPAI MAI O E. M. Hooina @ NUE i kama wahine o Harriet C@ Hering, no Wahiawa, Kauai, naop@@
@@@@
@@@@
@@@@
@@@@
@@@@
@@@ Honolulu, Oahu.
G. W. NAOWE,
Kekamolelu kokea o ka Aha Kieala
Honolulu, Oahu, Nov. 8, 1863 @@@
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPUMAIOMULU h, KUI I ka@@@
@@@
@@@@
@@@@
@@@@
A. W. BROWN,
Kekamaleha @@@@@
Honolulu, Oahu, Dek. 3, 1863 @@@
OLELO HOOLAHA.
NO KA N@@ @@ @@ MEA WAI A Kaupelo, @@@
@@@@
@@@@
@@@@
@@@@