Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 47, 21 November 1863 — Kekahi Pauku Kanawai i MANAOIA E HOOLOLI. [ARTICLE]
Kekahi Pauku Kanawai i MANAOIA E HOOLOLI.
Pauki* 4. E hoololiia ka Pauku 17. p* 1 - nei : " Aole no kohoia kekahi no ka H.'.'.e Ahaolelo o ka poe i kohoia ina ua pupule, a hupo paha. a ua hihia naha i kekahi Kar.vma nui nia ka hookolokolo ana. a i ole ia h» kanaka maoli a kupa paha o keia aupuni Hawaii. a ua hiki ole aku oia i na makahiki he iwakaluakumanialima. a ike oie ho: \ ka heluhelu a me ke kakauiima, a me ka heiu. a i ole hoi oia i noho i keia aupuni i hooknhi makahiki mamua o kona kohoia ana, aole hoi ona waiwai |\ia. hihia u!e iloko o kem aupuni, ua like me na dala elua hanen me kanalima, a i ole ia. o kona loaa i ke!a nv.\kahiki keia makahiki, ao!e e emi mai imhlo 0 na eiala elua haneri me kanalima." Ma ka hapa hope o keia pauku ke kamailio kakau ana, a malaila k-akou e noonoo a , 1 ka pono a me ka hewa. i ka pono o kela aoao a me keia aoao. i ka pololei a me ka ewaewa, i ke kupono i ka ae a me ka hoole. i ka hoololi a me ka hoololi ole. Penei ua hapa hope la o ua pauku nei " Aole hoi ona waiwai j.\aa, hihia oie iloko o keia aupuni, ua like me na t!ala e'ua haj)eri me kanalima, a i ole ia. o kona loaa i kela . makahiki keia makahik». aole e emi inalaio mai o na dala elua hanen nie kaualiuia. Elua maheie nui o keia hoakaka ana. I. O ka pono o ka hoololi nna. 11. O ka pono ole o ka hoololi ana. O ka pono o ka hooioli ana, oia no hoi ka elua hanen eiaia me kanalima, ina he waiwai paa a he waiwai lewa paha ko ke kanaka, alaila, he pono ia ke lilo i Lunamakaainana. 1. 0 ka S2oo i oleloia no ka pouo ka hilota, he kumu no ia o ka hana e loaa'i ka wai\vai. he kumu ao ikaika, he kumu alnkai i ke kanaka e manao ana e balota, he kuinu hoeueu i ka hana e pono ai ka noho ana, he 1 kumu e manao ai ke kanaka i ka hana. 2. Ile kumu hoemi \ ka noho wale me ka palaualelo, he kumu aua i ke kanaka e hana, e kuai aina, e kukuiu hale, houluulu ilala ma ka waihona, hoomaemae ma ka nono ana. a mn ka hele ana, mnlama i ka ohnna n ine na loaa. 3. He mea e hoopau ana i ka hookipa i na makamaka noho wnle me ka hana ole, he mea e ana ana i ka loaa nole e haawi wal»» i kela mea keia mea, he mea ia e hookaawaie ana i ka iH'ho naaupo a me ka noho naauao ana. 4. Ma keia hooloii nna, aole i pilikia na kanaka, aole i nele i na pono o keia oia ana, aole i kaumaha ka noho ana o ka ohana a me ka Lahui okoa. 5. Ua liio i mea waele mai i ka noho wale o ka manno o kela mea keia mea e noho nna, ina he kamaaina, a ina hemalihini, ina h e naauao, a he naaupo paha. 11. Ka pono ole o ka hoololi ana, oia no ke ano mau e like me na kan balota a pau loa, e hiki no i kela mea keia mea ke haloia me ka hoike ole i knna mau dala §1350. 1. Ina ua haaleleia ke ano mua o ka halota aira, alaiia, ua keakeaia ka noonoo maikaj o ke kanaka ilihnne e pili nna i kn pono o ka lahui okoa. Ua paniia kona waha noh» e ekemu, ua nalo kona uoonoo iloko o ka hoi honu o ka opu. E hiki i kela kanaka waiwai keia ha"1" waiwai ke wawahi i ka pono o ka j..»e ilihune, a ke haalHe i ko lakou pono ma ka alr.iu!<*|o ana. •3. E koino kHa mea keia mea rna ko ano knpuiu, ma he naaupo. ina he huokiekio, in i he poe waiwai. ina he po#» lokoino, ina h.' poe aloim oie, ina he jK>e hewa, ina i»»' L*amaaina, ina he poe malihini. 4. Alaila. e hana ino loa ka poe h,i;ot i ana i ka po»» ilihune, »< hooiiinaliina i ka Lilota me ke daln, e hoahaaina, e uku. kij>.*, e kauo ia lakou iioko o ka pilikia. He mea e pani ana i ka p<'»no .» kn hhulehu ka hoololi ann, he e nua nn i i ka pono kaulike o na aono eiua, he nu-a e hana ana i ka pono kapakahi wale nn. G. O ka poe ilihune ka hajranui u k. ia Lahuikanaka, i loaa ole na dala S2")0. a i,e uuku loi ka p*>e waiwai iwaena <» k» ia Lahuikanaka, nolaila, auhea ka pono * Ua hoakaka aku au i keia mau mea eiua imua o oukou, e na hoa paikau o ka ike a ine ka noonoo, oiai me kakou ku mana kniota i keia wa. Nolailn, mai moe oukou ma ke kae o ka lua o ka hoopilimeaai, e nana oukou la ua o mai na kukuna malanialama ma na kai ewalu n.ai Hawnii a Niihau, ua wehe hiula ne ia maluna o na puu a me na awaawa palipali a pau o keia pae moku. A i moni ole oukou i keia manao leta o k"> oukou hoa aloha, e hiki io mai ana no ke kao kane a Danitla i ike ai ma fca hihio, e paio ana me na makani eha oka lewa. Ma ka pakaua o Sutana, ma ka aina o Erama, # ma kapa o ka muliwai o Ulai. Pela no ka manao lana o ko oukou makamaka nei, e nohoana malaloo ka Amene hookahi, i hookahi manao oka eleu, me ka 1 noonoo pono, i hookahi olelo, okaaeka ka I lehulehu. i hookahi waha olelo no kakou e j na hoa paaua o ke one hanau. J S. D. Keolani i.