Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 38, 19 Kepakemapa 1863 — Page 1
This text was transcribed by: | Malialani Cabaniss |
This work is dedicated to: | Hawaiinuiakea School of Hawaiian Knowledge |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
BUKE 11. HELU 38. HONOLULU, SEPATEMABA 19, 1863. NA HELU A PAU 95.
KA MOOLELO
O
ELEIO.
HELU 3.
A hiki o Eleio i ka hale. A aloha aku la i ka makuahine o ka mea i make, aloha mai la no hoi lakou la.
Olelo aku la no hoi o Eleio, "Kai ka hele pu mai nei me ko ' u hoa hele, a hoi ae la no i kona wahi."
Olelo aku la ka wahine kamaaina, "Aia i hea kou hoa hele i hoi ae la."
Wahi a Eleio, "Aia i kela puoa e ku maila la, aia ilaila ia i komo aku la." Alaila, ae aku la ka makuahine o ka mea i make. "Ae, he makuahine hoi paha no maua ua make iho nei, awalo la la ilalo. o ka iwa keia la o po iho. eia ka ua mahaoi hele aku nei a loaa mai nei ia oe."
Wahi hoi a Eleio, "Loaa mai nei la hoi ia ’ u i ke alanui. ua kuhi mai nei au he wahine maoli, aole ka, eia ka he wahine uhane, o ke koi mai nei ka iala ia ’ u e hele mai ma kauhale nei e ai ai, oia ko ’ u mea i kipa mai nei maanei." A lohe ka makuahine i keia mau olelo.
Olelo aku oia i ka Aipuupuu e lawe i ai imua; i ai ka malihini malaila, a pau kana ai ana, olelo aku la oia, "Aole anei he mea i nalowale a ke kaikamahine?"
Hai mai la lakou, "He mea no i nalowale, he Ahuula, he Palaoa, aole nae i paa loa ke Ahuula i ka hanaia, hookahi poho i koe aole i paa."
Ninau aku la o Eleio i ka makuahine o ka mea i make, "Auhea kona makuakane."
Hai mai la kela, "A i aku nei la iuka me na kanaka i ma mahiai."
Ninau hou aku la o Eleio, "Aohe o oukou kanaka e ae e noho koke mai ana i keia manawa."
I mai la ka makuahine o ka mea i make, "He kanaka no, o ka Aipuupuu a makou, oia wale no ke kanaka i hoonohoia iho nei i mea lawelawe na makou."
Olelo aku la o Eleio, "E kahea aku ia ia, e hele mai a e eli malalo iho nei o ka paepae o ka puka la! mai hoi e loaa, alaila, ua pololei hoi ke kuhikuhi ana mai nei a ka mea i make i na mea i nalowale; a i loaa ole hoi ea, e hoomanao ae no kakou, no ke Akua no ka hanalepo ulaula, he poa huna ko lakou la i aouli."
Ia manawa koke no hoi, o ka eli iho la no hoi ia o ua kanaka nei, ma kahi a Eleio i kuhikuhi ai, a loaa io ae la no hoi ka Ahuula ume ka Palaoa.
A i ka ike ana mai o ka makuahine i ka loaa io ana ae o na mea i nalowale ai mai ko laua mau maka aku, pihoihoi loa ae la o ia me ka haalulu, no kona ike pono ana aku i na mea a ke kaikamahine i lawelawe ai.
Ia manawa, uwe ae la oia a me na wahine a pau o ko laua alo no ke aloha i ke kaikamahine, no ka mea, oia no ka lakou mea nui i ka wa e ola ana.
A no ka piha loa mai o ko lakou naau i ke aloha i ka mea i make, nolaila, hapai nui ae la lakou i kekahi mele hoalohaloha no ua kaikamahine nei, penei:
"No kuu kaikamahine makani ke aloha,
Aia la i Puakoi,
Ua hoohalikelike wale no Kilioe.
Me ka wahine noho makani la i Haena--e.
Ua hooena, ua haalele i ka makua,
Kuu lei mae ole he keiki,
He hiwahiwa, he milimili kama lei.
No na la i hala ae ma Kalalau i kee;
O ke alo kai o Lualailoa nei la-------la."
A pau ka lakaou paiauma ana maloko o ke mele; alaila, olelo aku la hoi o Eleio, "Ua oi aku paha i ko oukou minamina i ka mea i make."
Hooho like mai la lakou me na leo lokahi, "Ae, ua oi aku ko makou minamina ia ia, no ka mea, hookahi wale no ia i ko makou alo i noho iho nei a nalo aku la; a o kona lua, he keiki kane ia, aia no i Hawaii i keia manawa e noho nei."
Alaila, olelo hou aku la o Eleio. "Ina oukou i makemake e ola hou mai oia, alaila, he hiki no ia’u ke hana ia ia a ola e like me kona mau mamua."
Ae koke mai la no ka makuahine me ka olelo mai, "Ae, e hana koke no oe i keia manawa ano."
Olelo aku la o Eleio. "Aia a hoi mai ko kane, alaila, olelo aku oe; a i ae mai e hana au, alaila, pono wau ke hana aku."
A i ke ahahi ana iho o ua la nei, hoi mai la ka makuakane o ka mea i make ai me na kanaka a pau. A hiki mai la lakou i kauhale, alaila, ike mai la lakou i keia kanaka malihini e noho ana i ko lakou kulanahale.
Alaila, ninau aku la ke kane i kana wahine, "Nohea mai keia kanaka malihini o ko kakou wahi nei, akahi wale no hoi au a ike i keia kanaka ano malihini i ko’u mau maka?"
Olelo mai la kana wahine, "Aole no hoi paha wau i ike i keia kanaka, na ke kaikamahine make paha a kaua i alakai mai nei a hiki ia nei: he waiwai nui nae ka keia kanaka a makou i ike iho nei la, ua kahia iho nei nae, aia a hoi mai oe, alaila, hooponopono hou ia."
I mai la ke kane. "Heaha kana waiwai nui a oukou i ike ai?"
Alaila, hai aku la kana wahie, "Eia hoi paha la, o na mea a ke kaikamahine a kaua i nalowale iho nei; oia hoi ka Ahuula ame ka Palaoa, ua kuhikuhi mai nei no hoi paha ia ianei, a ua loaa ae nei malalo o ka paepae o ka puka hale o kakou kahi i waiho ai, e i ae la ke waiho mai nei, oia okoa no aohe he mea i malowale aku."
A lohe ke kane i keia mau olelo a ka wahine, alaila, piha mai la kona lunamanao i ka olioli; a kena ae la oia i na Aipuupuu e hoomakaukau i ka ai no ko lakou aina ahiahi.
Olelo ae la oia ia Eleio, "E hoi kaua imua e ai ai."
A hiki laua imua, alaila, lilo ka hana o na mea o mua ia Eleio, aole nae i ike ka makuakane o ka mea i make o Eleio keia.
Noho iho la laua imua, a pau a papaia awa ana a Eleio, alaila, ai iho la laua a maona. A mahope olaila, kukakuka iho la laua no ka mea i make, no ke ola ame ke ola ole o kana kaikamahine.
A lohe aku la ka makuahine no ka laua mau kamailio ana, alaila, olelo aku la ka makuahine o ka mea i make, "Ina oe e hana i kuu kaikamahine, no ka mea, o oe no ka mea nana i hana iho la a ola."
Aole nae he lana o ko Eleio manao, oia ka hoaluana o ka mea i make, ua manao o ia i na e ola, alaila, o Kakaalaneo ka hoa e kohu ai ke kaunu.
Mahope iho o ke kamailio ana a ka makuakane o ka mea i make me Eleio. hooholo iho la laua i ka manao no ka lapaau ana.
Ia manawa koke no, ninau aku la o Eleio, "He nui no nae paha kou mau kanaka?"
Wahi hoi a ka makuakane o ka mea i make, "Ae, he nui no ko’u mau kanaka, no ka mea, mai Waiopai ka palena o kela aoao a Keahuaiea ka palena o keia aoao, a o na kanaka maloko oia palena la, oia ko’u mau kanaka."
Olelo hou aku la o Eleio i ka makuakane o ka mea i make, "E malu no nae paha ka’u hana ia oe, amea ou mau kanaka."
Ae mai la no hoi kela, "Ae, malu no."
Olelo hou aku la o Eleio, "E pono oe ke olelo aku i ou mau kanaka e pii i ka wahie, e hana ka wahie a nui." Alaila, o ka manawa koke iho la no ia, ua eleu na kanaka i ka pii ana i ka wahie.
O keia wahie nae i pina’i, he wahie na Eleio e lapaau ai ia Kelekeieiokaula.
A nui mai la ka hoi ka wahie, alaila, hoomaka ke kukulu ana i hale, i wahi e waiho ai ka mea i make, a malaila no hoi o Eleio e noho ai me ka makuakane, no ka mea, aole e pono kana oihana lapaau i kahi nui o kanaka, aia ma kahi mehameha e pono ai.
I ka makaukau ana nae o ka wahie i na kanaka, alaila, hoakaka aku la o Eleio i ka makuakane, "He nani hoi ia ke lapaau nei kaua i ko kaikamahine, eia ka mea kapu o ka’u hana la; o oe ea, mai noho oe a moe pu me ko wahine. Mai noho hoi oe ame ou mau kanaka a olelo ia’u; e noho oe me ke kapu loa. a e noho hoi au me ka ike oleia a hiki i ka puni ana o ka mahine, alaila, ola no hoi ka mea make, puka no hoi ko kaua moa. Alaila ka hoi, launa oe me ko wahine ame ou mau kanaka."
Ma keia noho ana a Eleio e lapaau i ka mea i make, akahi a ikeia o Eleio he kaula. Akahi no hoi a ulu mai ka haohao ia Kakaalaneo ame na kanaka no ka loihi loa o keia hele ana a Eleio.
A no ke kali o ke’lii, aole he hoi wawe aku, nolaila, "Kauoha ae la ke’lii e huli na kanaka a pau o Maui ia Eleio, a ma kahi e loaa ai, alaila, e hoopaa ia ia i ke kaula, a e laweia mai oia imua o’u, no ka mea, ua hoohala oia i kuu olelo, a ke manao nei au e make ana oia."
I ka manawa a Eleio i hana ai i kana oihana lapaau. hookahi no a Eleio laau, o ka ho-a no i ke ahi, i kela la keia la, i kela po i keia po; peia mau no e a mau ai ke ahi. me ka waiho mai no noi e ka mea i make. I ka manawa a Eleio i hana ai, ua loihi no ka manawa o ka hana ana, no ka mea, aole no piha e ola wawe ae ka mea make i na la pokole loa.
Hookahi wale no piha o "Iesu" ka mea hikiwawe i ka lapaau ana. ma kana olelo wale aku no i ka makapo e kaakaa, ua kaakaa ae la, a pela wale aku no ke ano o kana mau oihana lapaau a pau.
Aka , o ko Eleio manawa i lapaau ai, oia no ka malama o Hinaiaeleele. a o Kekapuku, oia no kana hopu i hana ai; no ka mea, ma Kekapuku, po ekolu ke kapu ana, e kapu ana i ka po o Hilo, a e noa ana i ke ao o Kulua.
A mamuli no oia mau loina ka Eleio lapaau ana i ka mea i make, a hiki awle i ka manawa i ola ai; elima malama o ka hana ana, loaa ke ola, ekolu malama hou aku, oia no na malama i hanaia’i ke kino o ka mea make, i hoi hou mai ai ka nani o kona kion e like me kona ano mamua.
Aka, no ka auau mau o ka mea i make i ke kai o Lualailua, i kela la keia la, i kela po keia po. Nolaila, ua hele wale na papalina o ka mea e lapaauia nei a nonono, me he kaikamahine la ua hele wale i ka la a puia pu na papalina me na maka i ka ula, me he mea la he ahi e a mai ana mawaho o ke k@ho, e hoike ana i kona ano kahiko o kona mau la mamua.
A ola ae la o Kelekeleiokaula, a hoi hou mai kona mau la, alaila, akahi no a launa hou kona mau makua, aka, koe no nae ko Eleio kion aole e haiia ia Kakaalaneo. Mahope iho o ke ola ana o ka mea i make, hapai ae la kona mau makua i ahaaina hookahakaha no ka laua kaikamahine.
Ia manawa, kauoha koke ae la kona makuakane i na kanaka a pau o laua, e hoomakaukau koke i na mea no ka ahaaina hookahakaha a ke kaikamahine, a o ke konohiki ame ke kanaka i hoomakaukau ole, e like me ke kauoha i kauohaia aku ai, alaila, o ko lakou hope, o ka hemo o ka aina.
(Aole i pau.)
I ola’i ka Lahui.
"Pehea e ala mai ai o Iakoba? No ka mea, ua uuku ia."--Amosa VII: 5.
Owai o Iakoba i oleloia, ua uuku ia? Ma kau wahi, ua kapaia pela ka lahuikanaka Iudaio, a ma kau wahi, ua kapaia pela ka Ekalesia kahiko o ke Akua. Ma kekahi ano ua like pu laua, ke aupuni maoli a me ka Ekalesia, no ka mea, ma ia wa ua hoohui ia laua; a i ka emi ana o kalahui, ua emi pu ka Ekalesia; a i ka hoohioloia ana o ke aupuni, ua hoohioloia ka Ekalesia.
I ka wa o Amosa ua emi o Iakoba. Ua hoi hope ka poe kanaka o ke Akua, no ia mea, ua hoopai pinepine mai o Iehova. Ua pilikia lakou i ka wai, a i ka mai ahulau, a i ko lakou poe enemi. Aole nae lakou i mihi a huli i ke Akua. Nolaila, ua hoike mai o Iehova ia Amosa--aia hoi, hana iho la oia i na uhini e ai i ka weuweu hope, oia ka mea e ola’i na holoholona; a i ka wa i hoopau ai lakou i ka ai ana i ka weuweu o ka aina, alaila, pule aku la o Amosa. "E Iehova ka Haku, ka noi aku nei au e kala mai ai o Iakoba, no ka mea, ua uuka ia" Mahope iho hoike mai ai o Iehova ka Haku ia Amosa, aia hoi. kahea mai la o Iehova e hakaka me ke ahi, a ai iho la i ka honua nei, a hoopau iho la i kau wahi. Alaila, i uku la o Amosa, "E ka Haku, e Iehova, ke noi aku nei au ia oe, e oki.--Pehea e ala mai ai o Iakoba? No ka mea, ua uuku ia."
No ka nawaliwali o hawaii nei i keia manawa, ua pili keia olelo a ke kai la ia oukou. Pehea e ala mai ai o Hawaii? No ia mea, ke hoakaka nei au i keia ninau: No keaha e aneane maula nei keia lahuikanaka mahope o ka hana a na misionari maanei i na makahiki he kanaha, a lilo na dala he mau miliona ma keia hana, a make aku na misionari maku he iwakalua a keu? No keaha e aneane pio ka manaolana o hawaii mahope o keia hana ame keia lilo nui?
I ka hoakaka ana i keia ninau, e hoole aku ana au i kekahi mau mea, aole oukou i make malaila, a e hoike aku ana au i kekahi mau mea e ae, malaila ko oukou nawaliwali ame ka make.
1. Aole oukou i make no ka haiki o ko oukou aina, a me ka uuku o keia lahui. Ma ka moolelo kahiko, aole e ikeia ka ikaika a me ke kaulana o ka lahuikanaka ma ka nui o ka nana a me ka lehulehu o kanaka. E nana kakou ia Helene. I ka hoohalike me Peresia, ua uuku ia a aohe waiwai a he hapa na kanaka. aka, o ke ano o ko Helena poe, ko lakou naauao. ko lakou akamai, a me ka ikaika i ka hana, a me ko lakou aloha i ko i kou aina ponoi--oia na mea i kaulana ai o Helene mamua o na aina nui, aina waiwai, a paapu i na kanaka. E hoohalike ia Helevitia, me Rusia, a me Italia pana. O Helevitia, he aina haiki, paapu i na kuahiwi: he aina anu a wi no hoi, ua loaa ka ai a me ka i-a ma ka hana luhi loa. Aka, he poe kanaka oiaio kolaila, ikaika i ka hana he poe naauao ku i ka wa, nolaila, ua oi aku ko lakou aina palahalaha, mamua hoi o Italia me kona aina mehana, a me kona lehulehu loa. A pela o Hawaii nei ma ka hoohalike me Kina. He aina nuku loa keia. 6000 wale no mile kuea uuku na kanaka. aole paha 60000 i koe, aole he nui ka waiwai o Hawaii nei. Aka, o ka ke Akua hana e pono ai oukou, a e waiwai ai no hoi oukou, a e ano e ai oukou, oia ka Europa, a me ko Amerika e nana mai nei me ka mahalo a me ka makemake. mamua o ko lakou mahalo a me ko lakou makemake i na aina o Kina, a me kolaila poe kanaka he lehulehu. Me keia mau mea ua akaka, aole oukou e make no ka uuku o ka aina, aole hoi no ka lehulehu ola o na kanaka. Ina e noho pono oukou, noho maemae, noho hana e like me ka ke Akua kauoha, alaila, e mahuahua auanei ka oukou poe mamo, a paapu ka aina i na kanaka Hawaii. A ina e mahiai oukou i ka aina a puni, e mahuahua auanei ka waiai, a he miliona paha, na kanaka e noho me ka oluolu mai Hawaii a Niihau. Mai kuhihewa oukou no ka haiki o ka aina. I ko’u manao o ka haiki o ko oukou aina a me ka lehulehu ole o na kanaka, he mau mea ia e alohaia ai keia lahua, a e kokuaia e na lahui e, ke noho malie oukou a malama i ka pono.
2. Aole hoi i make keia lahui no ka nele i na mea e naauao ai a e pono ai na mea a pau. I ka makahiki 1820, ua hiki mai na misionari mua i Hawaii nei. Ua ae ia lakou e noho pu me oukou. A mai ia manawa a hiki wale i keia wa, ua mahuahua na mea e naauao ai a e pono ai oukou ma ke kino, a me ka manao, a me ka uhane. O na kula, no na makua a no na kamalii kekahi mea e pono ai. I ka makahiki mua o ko na misionari noho ana, ua kukuluia na kula ma Oahu. A mahope, ua kukuluia na kula ma Lahaina, alaila ma Maui a puni. Pela ma Hawaii, a ma Kauai. No ia mea, ua nui na kanaka i aoia i ka heluhelu. A mahope mai, ua kukuluia ke kula nui ma Lahainaluna, a me ke kula kaikamahine ma Wailuku, a me ke kula hanai ma Hilo. Ua kukuluia na hale kula me na hale pule ma na apana a pau, a ua aoia na kanaka a pau. Ua haawiia ka Baibala ia oukou e na misionari, me ka Himeni, ka Moolo ekalesia, ka Hui-kanaka, ka Hoike-honua o Boniana, ka buke Haiao ka Liri, a me na buke e ae. Ua paiia na nupepa, a me na pepa liilii e naauao ai oukou a pau. Ua aoia oukou i kekahi mau hana maoli. i ke kamana. ka humuhumu ke kanu palaoa, a me na mea e ae ka hanai holoholona e pono ai. Ma ke ao ana a na misionari, ua loaa ia oukou ka pono o ka mare ana, a pau ke ino o ka noho mare ola ana: a ua loaa ia oukou ke Kumukanawai a me na kanawai e pono ai. Ma ko lakou ao ana, ua loaa ia oukou ke kuai aina, a me ke koho balota ana. Ma keia mau mea, ua akaka lea, aole nawaliwali keia lahui no ka nele i na hana maikai a na misionari na hana e naauao ai, a e pono ai oukou.
3. Eia kekahi, ina e lilo keia lahui o Hawaii i mea ole, aole keia no ko ke akua ana i ka hoomaikai i na hana maikai i hanaia i keia mau makahiki he kanaha. Aole i ana iki ke Akua i kona hoomaikai ana i ka hana a kona poe maanei. Mai kinohi mai o ka lakou hana, kokua mai no ia. Pela ma na kula, nolaila, ua nui ka poe ike i ka heluhelu a me ke kakaulima. Kakaikahi na aina i iek na kanaka a pau e like me ko Hawaii nei poe. No ko ke Akua hoopomaikai ana keia i na kula. Ua hoomaikai mai o Iehova i na kula nui--ke kula o Lahainaluna, a me ke kula kaikamahine o Wailuku, a me ke kula hanai o Hilo. Elima haneri paha a oi ae na haumana i aoia ma Lahainaluna. Ua lilo kekahi poe o lakou i poe misionari i na aine e; a o kekahi he poe kahunapule ma Hawaii nei; a he poe kumu ao kula kekahi, a ua komo kekahi iloko o na oihana aupuni. Ua waiwai loa ke Aupuni Hawaii no ia kala Pela no hoi ke kula kaikamahine ma Wailuku. He nui na kaikamahine i aole malaila a ke noho nei lakou he poe kumuao ma na aina e, a ma keia aina no hoi. He nui ka waiwai i loaa mai no kela lahui ma ia kula, a ua nui ka naaupo ma ka hoopau ana i na kula la. A ua hoomaikai mai no hoi o Iehova i na hana e ma keia poe aina oia hoi ka mare a me ke kau kanawai ana a me ke koho balota ana, me ke kalepa, a me ka mahiai ana. Ua nahuahua loa ka pomaikai o keia lahui ma ia mau mea.
Aka, ma ko ke Akua haawi ana mai i ka Uhane Hemolele, ua ikeia ka nui o koa i lokomaikai i na kanaka Hawaii Aole i liuliu loa ka noho ana o na misionari mua me oukou, a hoomakaia ka ke Akua hana , a huli koke mai kekahi poe. I ka makahiki 1837, ua nininiia mai ka Uhane Hemolele me kona mana nui. Ua hoomakaia ka hana maika ma Waimea i Hawaii. Mai Hawaii, ua hoolahaia a Maui, a Molokai, a Oahu, a hiki wale aku i Kauai. A nui ka poe i manaoia, ua lilo i poe haumana io no Iesu Karisto. I ka nana’ku, he mea e keia hana a ke Akua ma keia pae aina. O ko ke Akua hana maoli no ia. Aole mea hiki ke hoole ia mea. Ina pela, alaila, ua akaka loa, ua hoomaikai nui mai ke Akua i ka hana a kona poe kauwa ma keia aina. Nolaila, ina e make o hawaii, aole no ke Akua ka hewa; no ka mea, he nui kana mau hana e ola ai oukou a pau loa. Nolaila, ke ninau hou aku nei au. No ke aha i aneane maule ai keia lahui o Hawaii nei? E noonoo kakou i ke kumu o keia nawaliwali.
I ko’u manao, ina e make o Hawaii, e make auanei ia ia la iho. mamuli o ka olelo a ke Akua ma Galatia VI: 7, 8, "O ka ke kanaka i lulu, o kana hoi ia e ohi mai; o ka mea e lulu ma kona kino iho, no ke kino ia e ohi auanei i ka make." Ua piha keia kanawai o ke Akua i na lahui anaka. e lke me kona pali ana i ke kanaka hookahi. A ehea ka lulu ana o ka lahui Hawaii? Ua lulu maoli ia ma ko ke kino. Ua puni keia lahui i na lealea ino, a me na hewa o kela ano keia ano. Ua piha ka lahui i ka hewa. Ua haalele oukou i ka malama ana i na kino, a ua noho oukou iloko o ke ino a me ka pelapela. Ua lepo ko oukou mau hale. Ua lepo na kino. Ua lepo ka ai. Ua pelapela kahi moe. Ua makau oukou i ka hana. Ua makemake oukou i ka palaualelo. Ua kuko oukou i ka lealea. A ua lilo ke kolohe i mea maikai ia oukou. Me keia mau mea a pau, ua lulu oukou ma ko ke kino. Ikaika a mau no hoi ko oukou lulu ana ma ko ke kino mai ka wa kahiko mai. Ma keia hana, ua kokua ia oukou e kekahi poe kanaka mai na aina e mai. Ua hoomaka o Lono a me kona poe, o Vanekouva a me kona poe e lulu i ke ino, ka mai a me ka make ma keia aina. A mahope mahuahua na malihini i hele mai a kokua e lulu i ka make maanei, ua kapaia lakou he poe ili keokeo. aka, ua eleele loa na naau o ia poe. Makemake lakou e noa na mea ino, a e kapu na mea maikai. Makemake lakou e puhi a e kuai, a e inu na kanaka i na rama e like me ko i kou makemake. Kue lakou i ka pono o ka oihana mare, "e aho e noho hui kau, " wahi a ko lakou manao. He mea pono ole ia i kou ka malu o ka la Sabati. He maikai ia lakou ka pili waiwai, ka hula a me ka ona. Pela ka lulu ana o kekahi poe no na aina e mai maanei. A ua like ka manao o Satana me ia poe. O kona makemake hookahi no ia no keia lahui. Makemake oia e uhi houia ka aina e ka naau, o a me ka pouli: e puhiia a e inuia ka rama; e pau ka malu o ka la Sabati; e paapu hou ka aina i kna heiau a me na akua kii. Ua hui pu oukou me Satana, a me kekahi poe o na lahui e,e lulu i na hua o ka make iwaena o ko oukou lahui iho. He hewa nui keia a'u e hooili aku nai maluna o oukou, e na kanaka Hawaii, oia hoi o ke kinai ana i ke kukui o ke ola o ka lahui holookoa.
Aole nae au i makemake e hoehaeha wale i ko oukou mau naau. Aka, pehea la e hiki ai ia oukou e haalele i na mea e poino ai, ke ike ole a lohe ole oukou mamua, he mau mea ino ia? Malia paha, ke kuhihewa nei oukou, he kumu e ka mea e hoopo nei i ko oukou lahui; nolaila, ke weheia nei ko oukou kuhihewa, a ke haiia aku nei me ke aloha, ke kumu io maoli e poino ai ka lahuikanaka Hawaii, i hiki ia oukou ke hoomaopopo a haalele i ka ino, a ola @ ka @ heaha e ukuia no ke ola, aole no ka make. Aole no hoi i pili keia mau olelo ia oukou a pau. eia no iwaena o oukou kekahi poe, no ko oukou laha, ponoi no he poe ike a hana hoi i na mea e pono ai ko oukou lahui. He poe keiki lakou no ka malamalama, he poe hana mau he poe maemae ke hooikaika nei lakou e malama i na ka@ o ke ola. O lakou ka malamalama o ka @ he paakai lakou no ka lahui, a he poe kumu alakai maikaiia ou no na mea a pau E na makamaka, na hoahanau oiaio a pau pehea ko oukou manao no Iakoba i oleloia ma keia aina?
Pehea e ala mai ai ka lahui Hawaii? No ka mea, ua uuka ia?
Ua maopopo lea, aole e pakele keia i hui no ka nui o ka aina, no ka mea, ua haikeike oukou aina---aole e pakele no ka lehulehu e nakaka, he poe uuku wale no oukou--aole pakele no ka Ekalesia nui i kukulu ia mai Hawaii a Kauai no ka mea , he hapa ka poe oiaio iloko o na Ekalesia. A pehea? Ma owai la oukou e pakele ai? Nawai e hoola mai ia Iakoba, ka mea uuku a nawaliwali? O ka’u ia e hoakaka, pokole aku alaila, pau keia olelo.
Hookahi wale no mea i hiki ke hoola i ko oukou lahui, oia o Iehova ka mea mana. Nana i hana na lahui a pau a nana e hoola. Na kona lima wale no e hoola mai i ko Hawaii poe. Hiki ia ia ke pale alu i na enemi a pau; paa ia ia ka mana o Satana. Hiki ia ia ke hoolilo i ko na konaka akamai i ka hoowalewale i mea ole. Hiki no i ke Akau ke haawi mai i ka Uhane Hemolele i walani i na naau o ka poe palaka, a ala mai lakou, a noonoo ma na mea e pono ai; i noho malie na kanaka a hana i ka pono. I @@lo oukou i poe pono io, i poe hana mau a hana ikaika, e noho maemae ana e ike me ke ano o ka poe naauao. Ina e hana ke Akua i keia hana, alaila, e ola mai auanei e Iakoba, e pakele auanei ka lahui Hawaii e paa auanei ke aupuni a e mau ke ea o ka aina
Aka, mai kuhihewa oukou ma keia mea, mai manao oukou e hana ana ke Akua i keia hana nui, ke noho palaka oukou a hiamoe, he lewalewa wale na lima a kikii na alo iluna e helu ai i na hoku o ka lani, me ko hana ole. Aole kokua ke akua i ka poe hana ole. Aole oia e hoomaemae i kona Ekalesia, a hoopio i ka hewa, a hoola i ka lahui, ke pule ole kau oukou iaia, me ka pule ikaika, a pule pinepine no hoi. Pela ma na aina a pau mai kinohi mai o ka hanaana i ka honua. No ia mea, ina makemake oukou i ke ola a me ka pomaikai no oukou a no ka oukou poe mamo, alaila, e noi aku oukou ia Iehova, ka mea ia ia na makana maikai a pau.
Eia hoi kekahi. Ua makemake ke Akua e lilo oukou i poe hoa hana pu me ia ma ka hoola ana i ko oukou lahui Ua ike kakou, he mea maa no ke Akua ke hana ma o kanaka la. Mamuli o ka lulu ana i ka hue a me ka mihi ana i ka aina, ua hoohua mai ke Akua i na mea maikai noloko ae o ka honua. Nolaila, ma aole i kanuia, a mahaia ka aina, aole e loaa na hua. Pela ko ke Akua hana ana iwaena o na lahui kanaka. ma o kanaka la kona hana ana Pela maanei. Ina hana ole oukou, noho palaka, molowa, palaualelo, alaila, aole e ala mai o Iakoba, aole e pake e keia lahui. No ia mea, e na hoahanau, e ala koke mai oukou. E lilo oukou i poe oiaio, e hana pololei ana imua o na kanaka, a imua o ke Akua. E haalele i na mea ino me na hana ino. E lilo oukou i poe maemae ma ko ke kino no hoi. E lilo oukou i poe hana ikaika a hana mau. E aloha i ko oukou aina nei. E alohe i ko oukou Alii, a me ko oukout lahui ponoi. E hoomanao a e aloha i ko oukou Makua ma ka Lani. E hoomanawanui ma na hana maikai, a e kupaa ma ke ola o Kristo i hoola ai ia oukou. Alaila, e maikai ko oukou noho ana ma ke ao nei, a e komo oukou i ke ola mau ma ke ao pau ole. A no ke Akua mana loa ka hoano a me ka hoonaniia no ko oukou ola mau loa.
No ke koho Lunamakaainana.
E KA LUNA HOOPONOPONO.--Ekolu malama a oi aku i koe, alaila, e hiki mai no ka manawa koho no na Lunamakaainana aka, ke hoikeike e mai nei kekahi poe i ko lakou mau manao; a ke wehewehe mai nei hoi kekahi i ka poe kupono ke kohoia.
He hana maikai ia’u ka mahalo ana aku i na manao o kekahi i hoolahaia, a he hana hiki no hoi ia’u ke hoole aku i ka kekahi, oiai