Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 36, 5 Kepakemapa 1863 — KE KU ANA MAI O KE KOMETA. Ka Hooukakaua Nui Weliweli ma Papu Wagner ma ke awa o Kaletona! Ua pio ke Alii Powa o Morgan a me kona poe koa a pau! Hoomauia ka huki Koa ana ma Nu loka! Hookaumahaia o Jeff. Davisa e Karolina Akau! [ARTICLE+ILLUSTRATION]
KE KU ANA MAI O KE KOMETA.
Ka Hooukakaua Nui Weliweli ma Papu Wagner ma ke awa o Kaletona!
Ua pio ke Alii Powa o Morgan a me kona poe koa a pau!
Hoomauia ka huki Koa ana ma Nu loka!
Hookaumahaia o Jeff. Davisa e Karolina Akau!
| Ma ke iui nna mai o ka kiapn j Komeli/. i ke knkahiaka o kn la Sahati iho | nei. iloko o na !a he 10 inai Kapalakiko |mai, ua loaa mai ia makmi na nupepa o ! ia wahi. e hiki aua i ka la I'i o Augate : iho nei. a o ko .\u loka, e hiki ana i ka i la 1S o l\ilai, a o ko Europa hoi' o ka h\ •27 o lune, a o na nu ma ka uwaea tele'garapn o ka Ilikina mai, ua hiki i ka la 11 *o Au<;ate. A o na nu i paiia maiiope iho nei, he mnikai no. \o Eiaklonn. ! Penei ka oh.-lo o ka palapala a ka mea ; kakau moc»lelo o ka nupepa Hcrald o |Xu loka. ua kaknuia ia leta ma ka la 19 ,o lulai, ma ka mokupuni Morisa, ma Kaleiona, K:irolina Hema. Mahnpe iiio o i ke kaua ana i ka la II o lulai nei, i ke hooikaika loa nei o Gen. Gilmore, (o ka akau.) ma ka imi ana i na mea e lawa ! pono ai kona kulana ma in mokupuni | (Monsa.) Ua manaoia e hoom;»ka hou | la ka iioouka nku i na papu o ka enemi i nehihei. O ka mea i manaoia, i ka wa Ikakahiaka loa e hoomaka ai ke kiola ana ! laku i na |>oka homa. nka, no ka hiki e ia ; nna mni e kekahi ua hekili nui. nolailn. ; \in hoomnkaia i ke awakea ana. Ma i;i iioia hooneeia'e la na mokuhao o Iron>sides. Montauk, Catskill, Nan(ucket. | 11 eehawken, ame ka Patapsco. a hiki i ! kahi he hooknhi mile ke kaawnie mai Papu \Vagner mai, a hoomaka aku la e ki nku i na poka o ka lakou mau pu nui i iioko o ka papu. Me ka luln iki no. ua hoomnuia ke kio'a ana i na poka, a hiki , i ka hnla ann o ka hom hook;thi mahope : o ka napoo ana o ka !a. I ka wa i nne pau h»a ai ka hoonka ana nku a na moku. aia l»oi. hoh» polole* nku ■ ln ka uioku kaun lia>» Moniauk. a kokoke h»n. he "21)1) i-a pahn mai ka Papu \Vngner mai n ki puni nku la i k<»na mau pu, a liooliaueein hoi kekahi kihi o ka papu me i ke kuia no h<<i o ke kaa a hnki o kekahi • mau pu nui lon o ka p;ipu, a ua hoopauia ; ko laua pono. Iloko nne o ka manawa o , keia hoouka ana. aia hoi, ua honmnuia ko i kipu nna mni o nn pu nui he 54, mai -na paknna aupuni mai iluna o na [»akaua kipi. Oiai hoi he 13 pu kuniahi nao nui i o ka papu k'pi, he eiua wale no nae pu i i kiia mai ; hookahi i kiia i ua aumokn, a hookahi hoi i na pakaua aupuui ; me he . mea la. he hookahi a na kipi ki nua mai, , he'hnnenaku ka uu poe moku a me na ; pakaua aupuni. O ka poe ia ia ka poe koa nana e kii e komo aku ka pakaua kipi o Gen. Strong. ka mea in ia ka poe ■ inua, o Kanela Putnam, ma ' ka papa elua, a o Gen. Stevenson ka mea ia ia ke kolu o ka mahele, o lakou hoi na koa ukaii. I ka hoomaka ana iho o ka la e napoo, a e kokolo mai ana hoi na eheu o ka pouli, i ia wa hoohele aku ko Gen. Stiong puali e hoomaka i ka hoouka aku. Ia wa koke no, ikea aku !a na laina koa e naue malie aku ana iifina o ka [>apu, a inamua o ka : hiki ana ke hoopukaia ka huaolelo kauo ha e hele wikiwīki loa, aia hoi, kiia rnai la na pu o Pa{>u Sumeta, o Cummirigs Point, a me na pu no hoi o Papu Wagner, iluua o na koa Aupuni. Ua anaiia mai e na pu o Papu \Vagner , na wahi & pau e i pili ana i kaha one. a na na pu hoi o Pa- . pu Sumeta a meCummings Poinl, i hoonahaha mai i na puaii koii aupuni, ma na wahi e piii anu. Iwaenakonu no o keia ! make uui e kiia mai ana e na p»ka, hiki ; maoli no ka puali koa o Gen. Strong i ka | Papu, iele aku la ma kela aoao o na aui waha a na kipi i eli ai, i mea e aiai mai ui i ni enemi, a pii aku la iluna o ka Papuu, a kuua lima iho la naaemo a ehia me
ka weliwei» nui. He hnpim ko kn nnahele inu;i knua a?.a jlh ia a h'ki » ka wa i ane pau loa ai <> na'lii koa s h'X»koi)uio t ka make, nkani no n hina a hooinaka n;ai e O.in hope. \o koia emi hope ana niai o na laina koa aupuni mua. no'aila, ua hole aku ka ! uiia koa elua malalo o Kauela Pulnam. l*a alakai o Knnela Putnam i kona mau kon,mail»ko nku n ka hahana nui o na ! <>ki a na kipi e ki mai ana. a ua kom«> ?I«>k o n ka pipu kipi, a ua hoouka aku a ; i lo in i i ka h.ipaiua o ka papu kipi. ia ia ka paa ana o ia wahi a hala ka h<>ra okoa, me ka hakaka weliweli launa «>le. e like no me poe o lakou oka papa mua. no ka emi hope nna mai o ia pw, i ka wa i make ai o Knnela Putnam. a nie ka pau ioa ana mai 110 hoi o na'iii koa i ka inake a me ka hoehaia, a no ka hiki ole mai 110 hoi o na ko;i kokua ku i ka wa. la hee hope ana mai o na koa Aupuni,' aia:!a, hoouna ne ia na poe kipi. he huro nui ana no ko lakou ianakiia ana, a ua loiie ia na leo maluna o ka halulu o na ioo o na pu knua o ka Papu Sumeta ame ko Cunimings Point. Aole i hoikeia mai ke kumu o ko na koa ku i ka wa hiki ole nna mai e kokua i na maheie koa o lakou i ko.no ai lioko o ka Papu.
Ka Lua o ka Iloouka Ana. I ka hiki ana'e o na oleio hoike no na ano a pau o ka hoouka kaua ana'ku n na koa aupuni la Papu \Vagner. ina Karolina lle ua, ma ka la 22 o luiai i hala iho nei, ua ikeia iho ka ikaika wiw») ole o ka hoouka ana'ku a na mahele koa o Gen. Strong. ■ Ua aneane aole kekaiii aiii koa i kohoia o ia poe maliele i pakeie i, ka hoehaia, a iie nui no hoi o ia pc»e i make aku. iloko nae oka wa i kaua ai ua lioopuloiei loa ia na poka a na kipi i ka ; mahele koa helu 54 o Masakuseta, oia ka . mahele koa nika. Ua kaua ia poe me ka ikaikn nui a me ke koa lua ole no lioi, a aole no hoi lakt>u i haalele iho i ke kahua kiiua, a hiki wale i ka \ra a na poe eae <» hikou i emi liope aku ni, ia manawa, akalii no iakou a emi aku. 1 I ko Gen. Putnam komo ana iloko o ua pakaua kipi la, ua kuknlu koke ia no ka i»ae o Amonki (luipuia iloko o u;i wahi la. a iioouna koke nku In oia i ka alele. io Gen. Strong, a ne Stevenson, e noi aku nna ia hiun e mni i mnu koa hou nana e kokua mai iu ia ; aka, aia nae, ua hoehaia keia mau Geucraht a elua—ua kuia mai la no ina pu kipi. Ia manawa no i- a.iaiia mai ann na koa o na mahele aupuni i koino ai ih»ko o ka papu, « na mea make ana kipi. Ma ia hope iho, i ka liiki aua mai e» ka maheie koa aupuni; nialalo o Gen. Stevenson, ua hoopuka kokria uo ke kau«»ha ia poe e hele imua, aka, ua hnla e aku nae ka wa pono—ua liiki eia mni ua puali koa aupuni eke kuuiu e hoi hope ai. Ua hni ae o Gen. Siiaoklefor<l o ke aupuni, i na poe o Cincinnati, i ke pio ana ia ia o ke aiii powa Joiin Morgan, (\Mogana.J ame kona mau koa a pau ma Xe\v Lishon Oliio, a penei kana olelo, "Ua ko pono ka'u hana, a ua pio ia'u o Gen. John M<»rgan. nme Kanela Cluke, (Ka)uka.) nme ke koena no hoi o kona mau koa a pnu, he 400 paha ko iakou nui. M Ua pio ka waihona o na palapala malu aine na pepa e ae a JetVDavisa, a ua ikeia ma na leta i lona mnloko o ia wahi.i ka manno mokuahana o ua kipi aiwaiwa ! la, a ua ike pu ia no h<>i ka ni 'nao o na. kipi o kn akau, ame na poe kipi <» ka ; He.nn ; ua kakauia kekahi o ia mau leta ika M. 11. 1552. La lioikeia mai eia ' mau pnlapala na mooielo huna o kei£ kipi ana. ' j He kaua no hoi kai hooukaia e ka pu-: ali oka Potomaka, rna kaiii i kapaia o! HarpersFerrv Fere,) a ua haiia mai ua ko no na mea i manaoia e na koa aupuui ma ia kaua aua, o ia hoi. ke komoi ana mawaena o ka puaii koa kipi o Gen.; Lee. no ka mea, ua m«»ku" pu iiio la ma-| waena o ko Lee puali koa, a ua kaawaie ioa ko Gen. Iweia (Ewell) puali, mai ko Lee mai, a ua hiki oie ia iaua ke iauna I aku kekahi me kekahi. a aia iho la inu- ; ■ waena k«.»nu ka puaii koa aupuni. i Ua naaiele iiio o Gen. o ka He-| ma, i kona noho ana i alii koa no kekahi puali kipi. Oia ke aiii ona koa ma ka \ mokupuni o Akanasasa, a nana no hoi i ! h<#opio aku i ke kulanakauhaie oLekina-' kona fLexington) ma ka mokuaina o! Misouri, iloko o kuhi manawa i hala aku! nei mahope. • » Alalanta (Geogi.4,) Il'lai 23.—Ke hoomakaukau uei o Gen. R»>sekarana, e hoouka aku i na nlanui kaa.oahu Komo-: hauu o ka mokuaina o Geofjia, a ua hoo-•
wnkauknu'no hoi na kipi. i na mea e alaj ai i ka iiiki ana o n.i t-nrrin ma 1:1 wain. mo kr al »nui kaamnhu pu hoi e holoana i Kalapuia. Io&a, lalii 30.—Ua hoikeia mai e ka mea kakau moolelo o ka nupepa Tribune. e noho nei ma ka Nlokupuni Morisa % na olelo penei: Aole e emi j iho ana ka nui o ko ke Aupnni poe koa i * poinoia ma na kaua ana ma Papu \Vngner. maialo o 1.517. l'a hai mai na kipi, ! ua kanuia e iakou na k«m make o ke an- < puni h<? ImO. Oke kumu no oka make nui ana, no ka \vt liweli maoli no o ia mau kaua ana. Ona koa a me na'lii koa o ka mahele koa helu 54, (puali ki>a nika.) i i pio aku i na kipi, aole e hookuma mai. ] l'a lohe \v«jieia inoi, e kuai hou ia nku ana na }we nika o ia puali i poe kauwa. Ua hana ino l«»a la nu'lii o ia puali, a ua hana ino nui loa in no hoi na nika o la puali, ina no he wahi eha iki ma ka \vawae, oke okiia iho la no ia o ka wawae e ke Kauka o na kipi, a pe!a no hoi ma na eha o »»a lala e ae o ke kanaka. Hoopai aku i na Kipi. Penei ka olelo a kekahi nujH' , j>a o Wasinetona, ma na mea e (>ili ana i ka hoopai i manaoia e kau aku īluna o na kij»i, no ko lakou hana ino ana mai nei i na'lii ame na koa t> La puali k»vi nika. l'a kauoha aku ka Peresitlena Linekona, e h«»o--pukaia i olelo kuahaua e hoakaka ana. o ko ke Auj)uni manaoma keia hoj>eaku. o ka hana ino aku i na koa kij>i, o like me ka lakou hana ino nna, e hooj>ai aku i na koa kij)i e like me ka ino e hanaia mai ana i nu koa auj>ujii, ina paha he poe nika a he poe lii keokeo, a me na 'lu koa pu no hoi, e na Luna kaua o ka Hema ; ina e j>ej>ehiia kekalii koa auj)uni i [)io c na ki(M,alaila, e kij)uia n<> kekahi koa kipi i pio mai i ke aupuni, uia e liia ke koa auj>uni e na kij>i, nlaila, e liia no keknhi koa ki|>i, a j)ela'ku. A ma na wahi a j>au e ikeia'i, e kuaiia nna keknlii koa nika o ke Au|)uni i pne kauwa. aiaila. e kauohaia na Luna Koa o ke Aupuui ma ia mau wahi, e hoouna mai i na pio kij>i, īloko o na llalej>aahao, a ilaila e lu>o|>aahaoia'i me ka houhanaia ma ka hann oolea loa, n hiki i ka wa e , hookuuia mai ai na Koa a mau kou nika la paha i kuaiia i kauua. l a hiiinai nui ke Auj)uui ma ka manao nua, o ke kanakn i kahikoia i ke k:ij>a k«>a o ke Auj>uni, \ia hko no kona kuj>ouo ke liooinanaoia me k«i mnhalo, nie he la <> ka Ila»* Auj>uni. Pio ka Pl li im Lr.—L a pio ia Adiinarala Porter. lie 3.000 bela j>ulupulu, ma kalii i kaj>aia lazu City, (kulituakauh;.le.) —Ke hoomauia nei no ka huki kou inn i\u loka, ua j>nu ka hauna» le ana, a ua inakaukau ke Au}>uui, i:o ka innlama ana i ka inaluhia o ia kulanakauli.ih».