Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 26, 27 June 1863 — Untitled [ARTICLE]
S.y' Ma ka pepa o ka puie i iiaia ilio nei, ua hai aku makmi i kn .'ehuiehu.o haiolelo nna kn Kev. G. !Mason, Al. A., ma ka iiaie : Hookoiokolo, ma Honolulu. ma na inen e pili nna ia Kn Mea Kauiana, William Shakcs• pearc, (oia ke kanaka kauiana loa o Eneiani. no ke nkamai i ke kaknu Kaao, a me nn Moolelo Keaka.) ma ka po o ka Poakahi iho nei. Ua iieie nui ae no na haoie ma ia po, a ua loaa mai he 8190.00; ua haawiia in innu <iala, i mea e kokua ai i kn Hale Alni o kn Muiwahine, e like me ka makou i hai mua aku ai. Ke ikemaka nei kakou i ka •'iioomau o na haoie ma kn hooikaikn ana e maiama i ka hn!e e lioomaha ai, n e iapaau- . ia'i hei o na kanaka ilihune iiiuiauia, i ioo|hinia i nn mai n nawaiiwaii ke kino—ke ' kaa nei i na malihini ka maiamn mai. n mc ! kn iiooikaikn mai i mea e ioaa'i i ko kakou : poe iho nei ka oiuoiu n me kahi no hoi e hoona'ku oi; nka, o kakou iho nae, noie i hooikaika a i nni hoi i na mea e niii nna i ke kokua nku i ua poe hune'ia i iooiiiaia e na mni, n me na mea no hoi e nawaliwaii ai ' ke kino. Heaha ia ke kumu o ko kakou kokun oie ana ia poe ? Xo ko kakou aioha oie ; lon no anei i ko kakou poe iho ? Ina )>ela, ■ aiaila, ua kuhihewa makou i ke ano o ke kanaka Hawaii. Xo kn men, ua oleioia, he poe lokomaiAaī ?:a kana'.a Haieuii. Ke hoounn nei kakou i ke daia a me na Kumu no hoi i na aina pegana, me ka mannoiana e hoaiai aku i ka malamaiama o ka naauao i o iakou ia ; ke liio nei ka kakou dnla. ka na kanaka Hawaii, ka poo hoi o ka iahui i knenain, he |K>e iokomnikai, i ke kokua nna i na poe o ka aina malihini; aka, o ka poe nae i ko kakou nei honua iho. ke kiola nei kakou in iakou iiuna o ka mnnawalea anuanu o kn poe ; iiikeoke«*— ke huii nei ko knkou mau maka i ke kua, me ke pani hoi i na onohi o ike aku auanei i ua |m>o piiikia la o ko kakou hanauna iho—ke jv\ni nei kakou i kn ipuka o ko kakou mau puuwai Hawaii, o komoia mai auanei e ke aloha nana e koi mai ia kakou e maiiu iho. a e kokua ia kakou Hawaii nei, a }x>no oloko nei, nlaila, manao aku ia w;\ho. O ke kumu o ko makou manao ana peia, o ko kakou hnawi i ka manawalea i ka poe ■mnlihini» oiai hoi o ko kakou poe piiikia iho, 'ua waiho kakou ia iakou iioko o ka noho u 1 mau ann, me ka o oieaku o ko kakou lima e kapae ae i ka piiikla e iiiia nna iiuna 0 iakou, a i oie ia, e hoomama hoi i na ia; hope o ko ua poe popiiikia la noho ana ma; keia aoao o ke awaawa weliweii o ka make ; a ina kakou e hana oie ia mea,a e kokua hoi i 1 ko kakou poe i piiikiaia mamua o ka manao wile ana aku i ka poe o na aina e. alaila. e ao o iii mai nuanei iluna o kakou ke kaniuhu - ana, e iike me Soiomona, ke Alii kaulana o ka l?erae!a, oni hoi penei: ■ •* 4**ll i m<n jci»i t M tn»UvaS&x, i | Ca piii pono kek mau oleio ia kakou, no kn l mea, ke malama nei kakou i ko hai maia waina; aka hoi, o ka kakou maiawaina j)onoi ; ke \raiho wale nei kakou. He poe makou i
:r.aftO:;sr.kv : o i.oo:. ';2:i ».i j Akn>i.-i;i ? u air.a naiu,ip<> apa: ; ] -«n, lio.*; >• rv.!iKVi.!iK'.' C f.oow»-;vi.i ko ;;• .■ i fuo po- pi;tki3, no ka ii 1 > o ka rnar;a\vri an:v k-. ; Uaia. , ka. aua i ī;:i »••!** '•• "• • t ' A pvhvrj.:i haianv-i kakou «? lr korr.?.ikai ae'o hoi i ka p*? £*v/t<: p'noi iho o k-i aina ? Kainoa !a paha, o io'ke■i-.kai nan i ko ka eowi p>\ ?n irnu-*i o k.; '.vi r s » ;ko waho. Ao!-? a:-i - hana a- kvk-hi kanaka hanohano i kok.-'.hi wahi :;.jna inaikai. • :.:va e !īv'!v nk'Jai !ī3 t\Zx'.ii n\ •? innkaikai, ;nr wa uku pu aku no hoi i kv iiala, o!a mau !o~a a jxiu. e liio no k« k'.-kua i ka Hak- Mai o ka Moiwahinv ? K»? mannonoi makou. he pono no: a he niu wal'? r.o hn: na p.>> nana e he!e aku e ma« kaikai. a ua maopopo iio hoi ia niakou. anle kunui o haukliia'i o ka hnna i kukuluia i!una okv k.";hua eke sM,:. E ala like mai e na kā ' i zy:ryi, n.-ai ka la hiki, a ka la komo; a o in.; a ho..»ikaika hoi. ma ka imi ana i na mva v hiki ai ke koku.i i ka Hale Mai o ka Moiwahine. kah; e {iooiuoluia'i o na la ehae!ia, o ka poe Hawaii i iiiia e ka neie a me ka hune. lna e loaa ke ilala oka Hale Mai o ka Moiwahine, e hoouna ae no, ia I3ihopa «5c Co., Banker>. ! Ua koiia mai makou e heia mau inea, e kau'.eo nku ī na poe a pau e manao ana e : komo iioko o ka Ahao!e!o kau Kanawai e hiki mai ana, a e kuka pu hoi me ia poe. mn ka nooiioo pono ana i na inea e hiki ai ke kukum paa in ka Hale Mai o ka Moiwahine. Xo ka mea, i keia manawa, ke hiiinai nuiia nei kona ola, inailoko m,ii o ka lokomaikai anuanu o ka lehulehu ; a ina pahn e uiha mai keia poe i ka haawi ana i ke Ja!a e hiki ai ke kokua ia ke o!a o koia Hale Mai inaikai, alaila, heaha la kona hopena ? Aoleanei : he liaulehia, a he poho me ka liio i inea o!e ? Xo!ai!a, he wa pono keia no ka noonoo ana i i na mea e hiki ai ke hooia mau i kona o!a. Ua ike kakou i ka pomaikai nui i loaa maiioko mai o ia Hale—ke ola maikai nei lakou, ke liele hanlieo nei lakou i ka pumehnna o ka la—lie pomaikai ku kaokao mai keia imua o kakou ; aohe wahi kupono iki a kakou e i iho ai.he '• makehewa." he o!e loa no. No kn nana ana i keia mau kumu, a me na mea hoi nana i hooia mai, ka loaa ana o ka })omaikai io i keia iahuikanaka, ma ka !iooniauia ana o ke olaokeia Hale ; no!aila,ao!e 0 makou nianao iki. heliiki i kekahi mea ke lioike mai i ke kumu pono. e hiki ole ai i ka Ahaolelo kau Kanawai e hiki mai ana, ke ' liooholo i kekahi Kanawai e kau ana i auhau 1 kokua no ka Hale Mai. maluna o kela a me keia kanaka ; i mea e kokua aku ai, i ka hoomakaukau nna i na mea e holopono ai o ka ' i Hale Mai o ka Moiwaiiine. fna paha he hapaha, a hapalua dala paha ka auhau Ha!e Mai maluna o keia a me ke--1 ia kanaka ku i ka auhauia ma keia aupuni, i iko makou manao, aole no i;i e 1 iIo ana he mea e hookaumaha aua i ka lehulehu ; a ina i paha e hookaumahaia ka lehulehu ma ia aui hau ana ia lakou ; alaila, e pono e kaup.iona . i ke kaunnha i ili aka iluna o ka lehulehu, a 1 me ka pomaikai i ulu noloko mai o ke kokua ( ana ika Haie Mai. Iloko oko makou manao hanhna ann, e lele okoa ana ke laumaha ' ika jx)}):aiAai. Xo ka mea, e l'llo nna ka ' Hale Mai i wahi no ka poe kanaka Hawnii, 1 inu i ka mapunawai o ka popiiikia i ka inai ame ka neie. E huli aku makou ia oe eke kanaka maikai e noho la iioko o ka haie maikai, a ine ke kanaka iliiiune hoi e noiio ana ma ka pne imu iioko o kou wahi pupuhaie, ma ke kapakahi onoanea, a me ka ninau aku hoi, "He mea kaumnha anei i ko oiua manao. ke auiiauia mai !»akou i hapalua no ka makrhiki hookahi, i mea e kokua ai i ka hale e hoomaha'i,. a e iapaauia'i hoi ka poe mai me ka iiiiiune o ko ka hanauna Hawaii nei ?" Meiie mea !a e pne maiana no oe, e I'.ke ine ka hawanawana a ko makou iunaikehala. " Aole he kauma'na, he ole loa no." Aka. he mea oiioli ke kokua ana i ka Hale Mai o ko Hawaii ru i poe hune a nele no hoi, i kahi e malamaia'i. a e hooluoluia'i hoi o na minute hope loa o keia ola ana. He pono i ka poe naauao, ke noonoo i keia ; mea nui, o ka malama ana i ke ola o ka HaIe Mai o ka Moiwahine.