Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 15, 11 ʻApelila 1863 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

ao o na kipi. ua pihu ko lakou puuwai i ke ake e pau keia kaua huulamahi ma ko lakou aina. me ka hoi hou mai hoi o ka maluhia kahiko, e like me ka wa i hala e aku. O ka ai ka a na Hotele Helu I o laila. He bipi loke me kaa paakai ula, me kahi uala. a me kahi kole. O ka uku o ka ai ana he 825 no ka la.

Ka Felorida. – Me ka la 3 iho nei o Maraki. ua puka aku ka moku kipi Felorida. mai ke awa aku o Mobile, oiai e @ ana mawaho o ke awa na mokku @ awa o ke aupuni eiwa mawaho ponoi @ o ia wahi. @ ua alualu aku lakou ia ia @he 19, a ma ia hope iho@ oia mai ka moku aku o ka poe @ e alualu ana; a I kekahi la ae ao. @ kekahi moku kialua hou o ka Akau. @ kolohe Ia a ka Hema. He manuanua no hoi ua mea o ke koa nui wale o kona alii.

Vikibuga@. –Ua loaa ae i ke aupuni ma Wasinetona, he palapala oihana na Gen. R @. e hoike I ka hiki ia ana’e o ka lono ma kona keena oihana o ke Komohana, e hoike mai ana ia ia, ua haalelo na kipi ia Vikibuga, a ua manaoioia no ia mau mea e naa poe Alii Aupuni ma Wasinetona. Ua hai mua ia’ku no I ke A @. ua hoomaka malu no na kipi mamua @. e lawe liilii i ka lakou mau pu @ na lako kaua no hoi mai ia wahi akku. akaahi no hoi a hooiaioia mai.

Hoaieia Mal. – Ua hoaieia mai ke au @ o ka Hema, he 15.000.000 dala i kahi o na hale kalepa o Parisa a me Frankfort. me ka hoouku oluolu ia mai no hoi o ka uku pa @. O ka poe nana e hoaie mai I ka Hema i keia mau dala. o Messrs Earllinger & Co., o Frankfort a me Parisa.

-Ua ae mai kekahi poe haole waiwai o Europa, e hoaie mai i ke Aupuni o Amerika Huipuia, i na dala he 100,000,000, ma ked ala maoli, me ka uku pane oluolu loa, aole nae i hoomaopopoiaa maai ka ae ana mai o ke Aupuni e aie aku ia mau dala mawaho o kona Aupuni iho.

Na Palapala.

MAMENA, MAUI HIKINA, March 26, 1863

LUNA HOOPONOPONO O KE KUOKOA. – No ka heluhelu nui ana iho me ka olioli ame ma hoonaauao mai no hoi i na olelo hoopaapaa ho omana akamai i hoopukaia ma kou mau ko @ iloko o keia mau mahina ekolu i hala ae, a i ka nana ana iho i na inoa lehulehu wale o ka poe makua kahiko i kuhikuhiia e ka poe kakau akamai, ua iliia mai aau e ka manao mau ana

ìIn their ashes live the wonted @.î

A noloila, I uku no keia olioli nui a me @ manao hoonaauao no hoi I loaa ia’u maa @ heluhelu ana, nolaila, ke hoouna aku nei au ia oe I kekahi o na mea I kakauia e a’u, ko’u hele ana I keia mau la iho nei, mai Makena a Makawao , mai Makawao a Haiku, ma Haiku a Kahului, malaila aku a Wwaihee, Waiehu, Wailuku, Waikapu, Kalepolepo, Palauea@, a hiki i kahi i hoomaka’i, wahi a ku poe ana aina.

Ke Kau HUITA O KA M. H. 1863.

Ua maikai ka helehelena o na mala huita mai Kala a Makawao. Aole i like ka poino i ka manu, me ka mea i manaoia e a’u. O ka @ o ka @ o ka makahiki i hala iho nei, he 27,000 busela, ua wiliia e ka Hui @ o Honolulu, he 22,000 busela, a i ka @ palaoa hoi o Wailuku, he 5,000, ua maikau maoli ne. ma ka malama a me ka lawelawe ana a ka Luna wili akamai, oia o Mr. L@ he kanaka wili palaoa no Kalafo@ ka hoike mai a kana mau palapala @ maikai a ka Ahaui mahiai mai o ia @. ua like ka maikai o ka palaoa i wiliia @. me ko Honolulu. a ua oi aku no paia. O ke kumu o ko’u hoike ana i keia @. i hiki ai ia oukou ke ike iho, he hiki @ i kuaaina nei ke hana i na mea a like ka maikai me ko na kulanakuuhale. O ka nui o ka huita o ke kau o ka M. H. 1863, e hiki ana i ke 30,000 busela, pela ka’u koho wale aku, mahope iho no o ka hoolawe ana mai i na mea i haiia mai ia’u e ka poe kanu hui@. oia hoi o Messrs. Maddox, Sniffin, a me kekahi poe e ae. O ka uku o ka busela hui @ i ka makahiki i hala iho nei he $1.00, @ no i poho ka poe Hui Wili Papaoaa o Honolulu, no ko lakou hoouna ana i ka paanoa a lakou i Kina, aka, ua hoi mai no nae o kahi kupupia wale no. No ia mea, e @ ana ke kumukuai o ka busela @ i keia makahiki. no ka mea, ua hooholo iho ka Hui Wili Paloa@ o Honolulu, aole e hiki @ lakou ke uku i $1.00 no ka busela hookahi. E ole no ka pii makepono ana o naa palapala kikoo dala o Enelani. i na no la ua poho ia poe, no kaa huita a lakou i kuai iho nei i ka maakahiki i hala hope ae nei. O na @ kikoo dala a lakou i kuai ai, ma na pina palaoa a lakou i hoouna ai i Kina, ua @ no ke 47 pence no ke dala hookahi.

O ka mua, ua hoounaia i Ladana e aponoiaa’i, a o ka lua me ke kolu, ua kuana ianei, ua kakauia ia mau bila he eono malama mahope iho o ka hoikeia ana ku imua o ka poe nana e hookaa mai, aka, ua like no nae ia nei, me na pelapela kikoo dala haawi koke, a me na kikoo he 60 la maahope iho o ka hoike muaia’na. Ua ikeia ma ka papa hoike a ka Luna Du@ Nui, o ka M. H. 1862, ua hoounaia’ku i na aina e, na pahu palaoa o onei he @2,257 a o ko ka M.H. 1861 hoi he 1864 pahu i hoounaia i na aina e. A nolaila, he hiki i ka poe mahiai hoi@ o Makawao ke ike iho i ko lakou holo muaa ana.

KA WILI PALAOA O WAILUKU.

O keia wili i hoomaikaiiaa iho nei e na Onamua e Messrs. Cartwright a me Hallock, ua lilo ae nei i ka mea e i keia malama iho nei. he @ ia Kap. Thomas Hobron, o Makawao, a me Waiehu, kekahi o na mea nana i komo nui ka huai pau ana mai i na kumu loaaa o Makawao, ma ka hoolilo kupono ana i ka na mau dala. E komo ana paha kaa Hui Wili Palaoa o Honolulu, a me Capt. Hobron o ka Wili Palaoa o Wailuku, malalo o kekahii olelo aelike, i kue ole aku a kue ole mai kekahi i kekahi ma ke kuaai ana i ka huita. O Kapena Hopena ka hope o ka wili o Honolulu ma ke kuai ana i ka huita, i ka makahiki i haala iho nei, aa ma kona mau moku i lawaia’i ka huita i Honolulu.

KE KAU KO O MAUI HIKINA, NO KA M. H. 1863.

O ma nui o ke ko ma keia makahiki ma na aina mahi ko a pau o Maui Hikina, ma ke koho wale aku penei no ia:

Ko Makee aina-----400 tona

ì Barua. ì -----250 ì

Ko ka Hui Haiku aina-----400 ì

ìKa Hui Maui Hikina, -----75 ì

ì ì waiehu, (aina hou)-----

ìî Waihee, ì -----ì Ka Hui Wailuku-----250 ì

 

Ka aina wiiiko o Waikapu -----300 ì

ìîî Hana ----- 125 ì

Ka huina pau he 1800 tona

A ina e huiia ko Labaina, alaila loaa -----200 ì

2000 tona

oia hoi he 4,000,000 paona, e kokoke anaa he 1,000,000 paona ka pakeu mamua o ko ka makahiki i hala iho nei, ke hoohalikeia me ka papa hoike a ka Luna Dute Nui, no ka M. H. 1862, no na ko i laweia’ku mai ka aina nei, oia hoi he 3,053,605 paona. O ka loaa nae o ka hapa nui o keia mau aina mahi ko i keia makahiki ae e pii ana, no ka mea, ke kanu hou nei kekahi o lakou i na mala ko hou, a hui hoi me na mala i makaukau mua ia iho nei, e oi loa aku ana ke ko o keia makahiki ae.

KA AINA KO O MAKEE.  

No ka nui loa o ka maloohaha o ka aina mahi ko o Maki, nolaila, ua emi iho he 100 tona ko, o ka M. H. 1863, aka, ua lawa kkupono no nae ke koena no ka malama ana i kekahi ohana ilihune. E hookaheia mai ana ka wai mai na puu mai o Palauea iloko o keia mau malama iho, ua hoouna aku nei ka Ona no na ia wahi, (oia o Kap. Makee,) i piula e hookahe mai ai i ka wai. Ua hoomaka hou iho no o Kap, Makee e mahiiai i na aina ona ma Palauea, hele a hui me na aina ko iho nei o Mr. Wilcox i kuaiia iho nei. Nolaila, e lawa ana no ka wiliko holookoa i ke ko o keia mau aina, e kukulu hou ia ana no nae i wiliko hou ma na kiekiena e pili la me ke alanui aupuni e holo la i Makawao, ma Palauea, ma uka iho o ka hale noho o ka Lunakanawai Saffery, a me Mr. Wilcox. Ke manaolana nei au e hookuu ia na piula nana e alakai i ka wai mai Palauea a hiki i na aina kanu ko mai ka uku ana i ke dute, me ke kue hoi i ka olelo hoike a ke komite o ka Hale o ka poe i kihoia, o ke kau Ahaolelo o ka M. H. 1862, e olelo ana e UKU NO i ke dute, no ka mea. (wahi a ko lakou noonoo,) ua nui loa ka piula wai i lawe ia mai. He nui loa iho la ka ka hoolako aana i na piula e hiki ai ke lawe mai i ka wai mai kahi mai he elua mile a me ka hapa ke kaawale. Iloko o ko’u manao, ua hiki ole i ke akua mana o Arabia ke hoopokope iho i ka piula wai e lawa’i ia wahi.

Ke laweia mai nei mai Amerika Huipuia mai, he wahi wiliko uuku no ia wahi, i lawa pono ai na mea nana e wili i ke ko o ia mau aina. ke lilo nui nei ko makou manawa no ka hoomakaukau ana no ia mau mea. Ma keia wahi au i haluwai ai me kekahi o ka poe kakau manao o ka nupepa haole P. C. Advertiser, he kanaka oo i nui na la, a nana au i hoikeike manaka oke mai i na mea a pau e pili ana ia wahi. A ke lana mau nei ko’u manao e hoolako mauia oia me ka nele ole o kahi pakeke ona i kahi dala ole, ma ka manaolana mau hoi, e loaa mau ke dala i kona @ i na wa a pau ana e hoo ai ia mea iloko o kona pakeke e hoopumehana’i. Aole i pau. Who do you think?

E A. H. A. – Ua ike au i kau olelo hoolaha rula ma ka buke 2 Helu 9 o ka Nupepa Kuokoa, i kau ia ma ke poo, ìNo ka lai o Lele ke aloha. ì

Auhea oe, he manao no ko’u e wehewehe moakaka’ku ia oe i ke ano o na rula pono a na kanaka e hana’i ma keia honua, ina nae he keiki kamaaina oe no ua Kapitala la o ku mokupuni o makou, i kuhihewa hou ole ai, aole hoi e hiki he malihini aela hoi oe, nolaila, makehewa au ke kuu pau aku ia oe i na uwila ahai lono o ka’u Telegarapa, aka, ma kau wahi no nae hoi i ololo mai ai, ìkahea ia’ku ua hapahaole la e hookaawale ae i ke alanui, hele no mamua, kuikui no me ka wahine, kai no paha ua ike i na rula. ì

E! e ia malihini, maila paha no kou malihini io, aole oe i iku i ke ano oia mau wahine, ea? aole oia wale, aole no hoi no kou malihini ana, no kou hupo maoli no, e pono paha oe e hai mai i ka inoa o ua mau wahine la, a me ka laua hana, ke ike oe, a ina i ike ole oe, e ninau iho oe i ka Ahahui Anuenue, ko makamaka, a maila o hai mai lakou ia oe, i ike mai ai ko lehulehu, ka poe e @ mai ika mea o kaua i malama i ka rula o ka hele ana ma na alanui, malia paha aole keia o ka kaua mau olelo pane hope.

Auhea oe, e ua malihini nei o kahi o lakoula, ua maopoopo no ia’u la, a oia ke kumu mua o ko’u kapae ole, a eia ka lua. ua ike no wau, ua oi ae ko’u mau makahiki i ko laua, a owau anei ke hoolohe aku i ka opio, na ka opio anei e kapae ae i ke kanaka oo mai kona kulana ae? A eia ke kolu, o ua Ahahui Anuenue la, ia la, he ano hehena loa, i kahiko ia i na kapa ano Arabia powa, a oia aha anei oia ano, ka mea nana e hoonaue ae i ka hele ana, o ke kane mare me kana wahine @ i kuikui pu ai i na limaloha o ka hoolailai? i ho ike, oia ka ua nei.

Eia keia, he kanalua no ko’u i kou malihini ana, he oiaio no paha, aole oe he kupa no ia lai, aka, ua luakaha wale nae hoi paha kau noho ana ilaila, ma kou inoa i maopoopo ai ia’u, o A. H. A. he inoa ohana no ia no kekahi o na kamaaina oua malu ulu la, ua ike no wau ia ia a me ka ohana, he mau hoa no no makou i ka nalu o uo, a no ka manao paha o paweo na maka ke kau i kona inoa Karistiano, nolaila, kau mai nei i kainoa ohana i huikau ai, akamai io no. Pela no nae ka manu okekerika, ina e alualu ia a maloeloe, huna koke oia i kona poo iloko o ke one, a koe kona kino nui iwaho, me kona manao no nae ua nalo, pela hoi keia A. H. A. a ina io nae keia o kahi A. H. A. o kahi o makou, alaila, ke hai aku nei au i ka lehulehu, he wahi kanaka akmai io i na rula, o ka laua ao pu ana Mr P. i na rula i ke kula nui o Sodoma a me Gomora, kai no paha ua poina, aole ka.

Ea, e ke hoa, ìpapapau kaua la he aa ko ka hale, ì mai wikiwiki oe i ka hooponopono i na rula, no ko manao ana anei i ka lilu ana o na olelo ao a Ahitobara, ke kahi mua iho nei o ko haku wahine i mea ole na kau paraparau ana, i manao ai oe, e hoopuka i kou akamai ma na rula ? I ko’u manao, ina oe e hoomau i ko haku wahine ma muli o kau mau olelo ao, holo ia moa aole puapua.

A eia ka lua o ka’u olelo pane ia A. H. A. no kana olelo ana, ìkai no paha he Ahahui aloha, aole ka! ke kipaku mai ia, ì ea ! haule hou no oe ilalo, malia no paha i houpo ai, o Kaneiahuea ka! kahi malihini o Kauou, kai no hoi he ike oe i na rula, aole ka! E! mai hele hupo pela e A. H. A. me na maka ano makilo @, e haalele ia Kaina, huli mai ko pepeiao e ao aku wau ia oe ia rula. Ina oe i makemake e komo, e nana paha ma kahi e hana ia ana kekahi ahahui ea! e komo mua ae i paalole ano Gentleman nou, alaila, hele aku a kekahi lala o ka hui i launa ia oe, a nana oe e hoolauna ae i na hoa o ia hui, a na lakou oe e noi ae i ka luna nui, a na ka luna nui oe e kikoo aku ma kau palapala hookipaa, alaila elua ku hele ana mai, hano hoi ka nohona aka hoi, o ko lele kamako okoa mai no a ku ana me ko kapa powa, nawai ole kipaku ia u, e! e ao oe, ke ao mua ole ia a e ao hou hoi, ina ua ao mua ia.

Ke hoi nei au i keia wa, a loaa ia’u ka wa kupono, e pane hou mai ana no wau ia oe.

HAPA HAOLE.

Makawao, Maui, Mar. 22, 1863

Na akua kahiko o Aigupika.

___

I ka heluhelu ana i ka palapala aina o Aigupika, i kakauia e Steabona, he mea kamahao me ka weliweli ka hana naaupo oia aupuni. Ua puni ka aina ia mau hana: aia maanei ke aupuni a me ke taona o ka Bipikane, mao ke aupuni o ka bipi wahine; ma ka akaau, ke aupuni a me ke taona o ka @; ma ka hema ke aupuni a ka popoki, ma keia aoao ke aupuni a me ke taona o ka Lupo )Iliohae; ) ma kela aoao ke aupuni a me ke taona o ka Liona, malalo ke aupuni a me ke taona o ke kao kane; maluna ke aupuni a me ke taona o ke Krokodila (Nahesa nui, ) ma kela taona ma keia taona, ma kela apana ma keia apana, ua hoomanaia ko lakou mau holoholona ponoi.

U ahookaawaleia kekahi mau aina no ka hanai ia mau holoholona, ua hoonohoia he mau kane a he mau wahine, e kiai a e malama ia lakou, a me ko lakou mau hale laa, i mau hoa noho pu e lawelawe, a e hanai ia lakou me na mea ono, me ka i-a, me ka palaoa maka i hoolapalapaia me ka waiu, na mea ono i hanaia me ka meli, a me ka io nene i hoolapalapaia, a i koalaia; he mau manu ka mea ai o na holoholona ai i ka i-a maka. Ua hoauauia iloko o ka wai mehana, a ua hamoia i ka mea poni ala kumukuai nui, a hoomoeia maluna o na bela nolunolu, a me ka hanohano nui.

No ka malama ia mau holoholona he oihana nani e lilo ana i na keiki ma ke ano hooilina no ko lakou mau makua. Ina e pepehi kekahi me ka noonoo ole o ka make kona hoopai; ina me ka noonoo ole kona pepehi ana, a ia no i ke kahuna hoomana ka hoopai. Ina he popoki, hawki, ibisi ka holoholona i make me ka noonoo paha, a me ka noonoo ole paha, o ka make no ia o ka mea nana i pepehi me ka menemene ole ia; ina e make ia mau holoholona akua, kumakena na kanaka o Aigupika me he mea la oko lakou mau keiki punahele ia; ina e make kekahi popoki, okiokiia ko lakou kuekue maka, ina he ilio ka mea i make, kahiia ka hulu o ke kino a puni, Ina e make kekahi oia mau holoholona akua, wahiia kona kino kupapau i ka lole lino maikai loa; i aloaia i ka aila ke Lera. a me na mea la kumukuai nui, a waihoia iloko o ka pahu i hoolaaia. He mea apiki loa keia; aka he oiaio no nae, i keia wa, ke loaa nei no na ilina oia mau akua lapuwale i ka poe huli. No ia mau hana hewa loa. ua pono no ka hoopai ana i ka wa ia Mose, i laau lapaau e noonoo ai ia ahui kolohe, e hoomana ana i ka mea lapuwale, me kona ike ole i ke akua oiaio, Me ka mahalo. Z. IOSEPA, KUPAU.

Lahaina, Maui, Mar. 16, 1863

AWA O HONOLULU.

No ka Moku ku mai.

A @ 2 –

5 – Kalama mai Kauai mai. me @

8 – Kiapu Am. @ he 15 la mai kapalae ko mai me ka walaai

8 Kamehameha IV, mai makiko mai me 72 barela malakeke, 100 lahu ko,

8 ma keiki mai lahaina mai.

9 – Annie laurie, mai kauai mai

9 okohola Am. martha, 7 malama mai New Bedford mai, maiwa wale no mawaho.

10 Odd fellow mai Hawaii a me maui mai. me 86 kukaa pule, 130 barela @ maoli, 100 ipu pu, 200

KA MOKUAHI

ìKILAUEA.î

E HOLO ANA O ìKILAUEAî MAI

honolulu aku, ma ka

Poaha, Aperila 16,

Ma ka kapalua o ka hora Eha o ke ahiahi.

LAHAINA. KAPEPOLEPO, ULUPALAKUA, KEALAKEKUA, KAILUA.

kAWAIHAE, HONOIPU, A ME HILO.

Me keia hope aku e hoomai ana no o ìKILAUEAî i ka helo ma na wahi a pai i oleloia maluna.

MA KA

Puaha, Aperika 17

Puaha, Mei 7

Puaha Mei 21

Poaakahi, Inne 1

Poaha, lune 11

(puakahi, Lune 22)

JANION, GREEN & CO. L. H. A. H. M. Honolulu, Aperila 9, 1863 72U

KA MOKUAHI KILAUEA ìANNIE LAURIE, ì

E HAALELE AKA IA HONOLULU NO KALOA & NAWILIWILI,

I keia pu’e keia pule, i na la elima a pau e ku al ma Waimea, ina he ukana e@ ma ka holo ana i Koluaa. JANION GREENS & CO L. H.A.H.M Honolulu, Aperila 9. 1863 L.H.A.H. M 72-tf

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA. UA NOI LA MAI KA MEA

hauahano o G.M. Robertson kekahi o na Lunakanawai o ka Aha kiekie e G. P. Judd (Kauka) e hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai no Kahana (K.) o Jarvis Island. i make aku nei. Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa. ke pii, o ka Poalima, oia ka la 17 o Aperila, i ka hora 9 o ke kahiaka, oia ka la a me kaa hema (oleleia no ka hoolohe i ka oiaio o keia o ana mai a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu. G. W. BROWN. Kahauolelo kokkua o ka Aha kiekie. Honolulu Aperila 6 1868 72-3c

 

OLELO HOOLAHA. NO KA MEA, UA NOI IAA MAI KA MEA Hanohano o G. M. Robertson. kekahi o na Lunakanawai o ka Aha kiekie e G. P. Judd (Kauka) e hookohu ia ia i Luna @ Waiwai o pe (k) no Jarvis Island. i make akku nei. Nolaila ua hoikeia i na kanaka a pau loa. ke pili o ka Poalima oia ka la 17 o Aperila, i ka hora 9 o kakahiaka, oia kala a me ka hora i oleloia no ka hoolluhe i ka oiaio o keia ol ana mai. a me na mea hoole i koikeia aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

G. W. Brow. Kakau@ kokua o ka Ahaa Kiekie Honolulu, Aperila 6 1863 72-2t

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA. UA NO IA MAI WAU E

S. L Austin kekahi o na Lunakanawai kapuni o Hawaii, e P. H. @ k ka luna Hooponopono Waiwai o Palupalu o puna, Hawaii i make e huawi aku ia ia i la po ka hoolohe ana i kona palapala M 2 hope loa, me ka @ ana aku ia ia mai kela oihana aku. Nolaila, e ike auanei na kanaka a pau, ke pili o ka Poakolu oia ka la 20 o Mei. N H 1863 i ka hora 9 o kakahiaka oia no ka ia a me ka hora i @ no ka mea i noiia mai. a me na mea a pau i hoole, ma ka hale hookolokoia me hilo, Hawaii kahi e hana ia ai

A. L Austin (lunakanawai Kaapuni) Hilo Hawaii Aperila 2 1863 72-2x

 

Olelo Hoolaha.

E kuaai kudalala’na na lio

a me na puala, ma ka pa aupuni

Ma Kaelepulu,

ke kiki aku i ka @ 20 o Aperila, oia ka poakahi e hiki mai ana

KE ANO ME KA HAO MALALO NEI

1 Lio kane ulaula, hao XMTN

eluelu hao A

ulaula Lao XM

puakea hao manamana e

@ aoie maopopo kahao

1 Lio wahine uluuia aole hao

ukaula hao malamana e

ulaula kalakoa hao apo e

ulauia aule maopono ka haa

ahiuahina keokeo @ ka hao

ulaula, hao MI

eleele aohe maopopo ka hao

@

2

2

@

E hele mai oukou ia la me ka makaakau i ke dala. na @ (luna Pe Aupeni)

@ Oahu, aper. S. 1863

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA UA NOI LA MAI KA MEA

@ G. M. Robertson, @ o na Laakanai o ka aha kiekie e kamano e @ hooponopono Waiwai no Kawau @.

 

Hanau.

@

Mare.

@

Make.

Mar 5, make o K. U Kahunaa ua @

Mar. 16 ma Kaehai, Lanai make o @

Mar 16 ma Kamaku, Lanai make o kamaneie w

Mar 23 ma kainaiaa Molokai make o @

Mar 24 ma wailau Molokai

Mar 29 ma @ Lanai make o pobano k

Aper 1 ma makiki, Oahu make o Kaibikukui k

Aper 2 ma paua Oahu make o Kauwe k

Aper 4 ma Nupaipai make o Kaikaaaea

Aper 5 ma Kohololoa honolulu make o Punoba opio

Aper 6 ma Niuhelewai Honolulu make o Kainbemabema

Aper 6 ma Waikahaiulu Oahu make o Moaimoni k

Ape 7 ma Kaopa oahu @ o Makehu

 

BUKE HAWAII HOU!

E PLURIBUS UNUM.

LAIEIKAWAI !

KA Hiwahiwa o Paliulu KAWAHINEOKALIULA.

UA PAILA KEIA MOOLELO kaulana i ka buke, a ua humuhumu ia, a ua makaukau no ke kuai ana, maka Hale Kuai Buke o ka lunapai, i honolulu nei.

Ke kumukumu

$ 1 o ka buke hookahi.

E loaa no i ua me a a pau e noho ana ma Maui, Hawaii a me Kauai, ke hoouna mai i ke kumukuai o keia buke ma leia i ka Lunapai, e loaa no ia ia ka buke ma moku hoi aku. H. M. Wini. Lunapai o ke Kuokoa.

 

OLELO HOOLAHA>

E ike au a nei na kanaka a pau, na mea waiwai maioko o ka waiwai o Iona piikoi, honolulu Oahu. i make aku nei, o na poe i aieia, o ka poe pi i kino a pili paha ma kekahi ano e ae na lakou e hale mai a hoike mai ia lakou iho imua o ka mea Hanohano G. M. Robertson, ke kahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, maka Hale hokolokolo i ke kulanakaihale o Honolulu, i ka loakahi oia kala 20 o Aperila e hiki mai ana, i ka hora 9 o kakahiaka, Iaa manawa o hooponopono ia ka moo waiwai a Levi Haalelea. ka Luna Hooponopono waiwai o ka mea i make. a e hoike mai i kauwahi kumu, ina paha he kumu oiaio kona i ole e hookoia ua moo waiwai la, a e hoopauia ka oihana a ua mea hooponopono waiwai laa. G. W. BROWN. kahauoielo kokuaa o ka Aha Kiekie. Honolulu, Aperila 2 1863 72-2t

 

OLELO HOOLAHA. E IKE AUNEI NA KANAKA A PAU. Na mea waiwai maloko o ka waiwai o Nia a me Kalelula kaua wahine mare, no Auwaiolima, Honolulu, Oaahu, i make aku nei, o ka poe i aina a o ka poe pahi kino, a @ paha ma kekahi ano e ae, na lakou e helu mai a e hoike mai ia lakou iho imua o ka ka Mea Hanohano o G. M. Rovertson. kukahi Lunakanawai o ka Ahaa Kiekie, maka hale Hookolokolo, i ke kulanakauhale o Honolulu i ka poaano oia ka la 18 o Aperila o hiki mai ana, i ka hora 10 o kakahiaka. Ia manawa e hooponopono ia ka oe waiwai a S. M. Kia ka Luna Hooponopono Waiwai a ka mea i make, a e hoike mai i kauwahi kumu, ina paha he kumu oiaio kona i ole e hookeia ua @ waiwai la, a e hoopauia ka oihana a ua mea hooponopono waiwai la. G. W. BROWN. Kahaiolelo kokua u ka Aha Kiekie Honolulu Aperila 6, 1863 72-2t

 

OLELO HOOLAHA

no ka mea, ua noi la mai ka me hanohano o G. M. Robertson. kekahi o na Lunakauawai o ka Aha Kiekie e Kulakikai no ka @ i na Palapala Kauoha o Kahaioa, o @ oahu. I make aku nei. Nolaila, ua hoike ia ina @, ke pili, o ka poalua oia ka la @ . oia ka la a me k @ pala @ aia ma ka hale @.  G. W. BROWN. Kahaiolelo kokua u ka Aha Kiekie Honolulu Aperila 2, 1863 72-2t

 

AINA KUAI.

Ma ke kauoha a hou. S. L. Austin. kekahi lunakanawai kuapuni o Hawaii, ke kuai nei au ma ke kuula, i keia apana ainan a pau, no Nawaa ke i make nei o @ Hilo, Hawaii. E @ ia wahi. @ ana ma ke kumu Aila ma ke aianei @ D. H. Hitchcook. Lona Hooponopono o ka Waiwai o Nawaa Hilo Hawaii, Aperila 1, 1863 72-3t

 

AILA KUAI.

A me na waiwai e ae.

Ina kanaka a me ka poe e ae a @

Aila Maikai Loa!

A me ta loloe maikai o keia ano keia ano, na loke wahine a me na lole kane. Na @ ma ko’u Hale Kuai, ma Kaumakapili ma ke kihi o ke Aiapui @ M Mcinrey  Honolulu, Aperila 10 1863

 

Holoholona Komo Hewa

Ke kacoha aku nei maua i ka poe @ na bipi a me na kekake a pau, e noho mau nei ma ke ahupuna o Lanihau I. a me Keabuolu, e kii koke mai i ko oukou mau @  me ka uka po ma ($3 00) a i kii ole mai oukou a hala ka la hope o Aperima o keia makahiki @ P Kapar. J. Z Waiau

Kailua Kona Hawaii , Feb 26, 1863

 

OLELO HOOLAHA.

Ke hookapi loa nei makou i ko @ Ma Haukei, mooiki, Manai,

@

OLELO HOOLAHA.No ka mea ua hoha mau ka mea hanohano G. M. Robertson @

Ana Aina! Hana Palapala Kuai !

Ua lawe ae nei ka mea nona ka mea@ Hale leta. @

KAAA KUAI !

Hookahi kaa hale maiku me ka @ kaa Hokele!

NEW WORLD. ke hai aku nei au i na

Honua Hou! @

Lolala Hokele! @

O kela ano keia ano@

O na mea maikai no a pau; ka ai Haole , ka ti Kope, a me ua mea e no he nui wale E loaa ne i ke Kanaka Hawaii e hele mai aua i ko’u Hale Ai na me a aai maikai loa. E like me ko na Haole Ua like ke kanaka Maoli ma ka Haole i @ manao. A @ no hoi ka uku no ka ai ana. E hele nui mai e na makamaka i ke maka no oukou i ho. Me ka mahalo. Henry Walton, (nanale) honolulu, Mar 25, 1863

 

Olelo Hoolaha.

E ike au a nei na kanaka a pau loaa o maua o na mea @ ke hookapu aku nei mauia i ko maua mau aluaa kuleana o @

O Puulena, i Manoa.

aole loa e hele wale a @ kekahi o keia @ malalo nei oia hoi ka Bipi, Lio, Hoki, Miula, Kao, Puna na kapu loa ka hele ana o kekahi o keia mau @ la maluna. O ka mea e kue i keia olelo @ ole maua o ko maua mau hope hapa. Ke hui nei na keiki o ka lai, ua lai Kauaakuahine i Maanoa, i puulena ke aloha ka iai o na keiki uneune puuwai o Wehekaolu meke aloha na J. H. Paaluhi a me Kuleana Manoa, Paulena, Oahu, Mar 24 1763

 

Ahahui Lahainaluna

No ka mea. E hoike ana ke kulanui o Lahainanuna nui ma ka Poaakoku hope o Aperila M. H. 1863 oia kala 29. Nolaila e akoaako mai @ e na Lahaina luna a pau loa mai Hawaii a N@

Halawai Lahainaluna, ma ke Mokupuni o Maui, a e halawai auanei ua Aha la @ oia maau la ke naue pu mai kakou, Ma ke kauoha L Aholo Lahainaluna, Mar 11, 1863

 

$3 Makana. Ua haule ma ka poalua, la 17 o Maraki, maawaona o ka paa@ Kihei Honolulu Ahinahina. @

Ke kumu olelo hawaii.

I na kaanaka a pau e noho ana mea keia ma @

Ke Kumu Olelo Hawaii (Dictionary. )

 

Olelo Hoolaha. E ike aua nei na kanaka a pau, @

Lio, Bipi

Miula, Kekake,

Hipa, Kao,

Puaa, Moa,

Palehu, Koloa,

Kaka.

A ina ike a’’u i kekahi o na holo@

 

Makemake 10,000 Kapiki. Ke makemake nei au e kuai aku i 10,000 Kapiki Maikai, a e aku ao ao i ke kumukuai kiekie loa no ia mua. O ka mea Kapiki, e makemake ana i hoa kuai e popo e helu @ E wiki mai o Wilhem

 

Olelo Hoolaha.

E ike auanei na mea a pauloa ke nana mai nma keia polopoia hoolaha a maua o ka mea @

 

Ma Amauulu, Hilo, Hawaii, @ a me na mea a pau e pili ana i ka Hale Wii Ko. Kia kekahi o nak kanaka aie ma ua e hele mai e hooponopono me maua me na mea @ na looa malalo nei. A bunako Apakanaa Honolulu, Iaauri 13 1863

 

I KA POE KANU KAILI!

E uku aku ka mea kona ka inoa malalo nei mai keia la aku, i ke @ kiekie loa ma ke dala maoli, @ maikai a pau e laweia mai ma ona Hale Ku@ ma ke alaoui @ H. W. Severanck, (Banale)  Hale Mahoe, Honolulu, Iao 16, 1863