Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 12, 21 Malaki 1863 — Ka Nupepa Kuokoa. Kanikau aloha no Kaluai. [ARTICLE]
Ka Nupepa Kuokoa.
Kanikau aloha no Kaluai.
Kanikau )a he aloha, Nnu no e e. Kuu keiki, Kuu hoa pili o ka hale knne. Auwe !cuu keiki e ! Kuu keiki o ka la wela o ka helo; Ka ihona olu o Kahului, Huii ae nei au. aoie oe. A uwe kuu keiki e ! Ku'i keiki mai ke one loa e Oneo, Mai ka nalu haimuku la e Huiha, M.ii ko kai maoUioki la e Kona. A r.vf kuu keiki e ! Kuu keiki mai ka lae loa, EUia ka uolio iae, Mai ke a hauliuli Ia e ke kaha, Mni ka m-ikani nnu la he Olauniu, Mp he nalu la ko aioha ke hiki mai. Auwe kuu keiki e ! Keohouli. Kaniknu ia he aloha, Nou 110 e Kaluai e. Kuu keiki mai ka ua hehi mai ilunao ka laau M;ii k:i ihona ikiiki la e Ohiki. Auwe kuu keiki e! Kuu keiki mai ka la wela o Puowaina, Mni ka malu ulu la e Kahoolele, Lele ana ko aloha me he iupe la i kuu maka, Auwe kuu keiki e ! Kuu keiki rnai ka ihona olu la e Pahauopu, lioomaha aku kaua i ka malu kukui o Lilikoi. Auwe kuu keiki e! Kapela Kaniknu la hc nloha, Nou no e Knluai e. Knu kiiikunane mai ka la welawela e ka papa koholua, Mai ka la enaena e Kapohakuloa, Mai ka malu kukui la e Nohopalena, Mai ka piha kanaka e Ohia, Mai ka malu panee la o ka aina, Mai ke one loa la e Kainahonuhonu. Auwe kuu kaikunanee! Paopao. Kaniknu aloha nou e Kaluai e. Kuu kuikunaue mai ka maka o kaOpua, lk* hoailona ia no ka aina. Kuu k.iikunane inai ka nalu hai kaha la e .vwili, Auau ku uhane i ka wai o Ilikiwai, Kuu kaikunaue nuu ka piha kanaka la o Kaulanawaa. Kuu kaikunane mai na lehua o Puainaka, Mai ka wai pukaiki la o ka nina. Kuu kaikunane mai ka hau anuanuo Halekii. Mai ka ihona loa e Waiapaoa, Lei aku ka uhane i ka lose o Waohale. Kuu kaikuimne mni na lehua o Kalalahua, Nehe mai iluna o ka laau, Kiui kaikunane inai ka la kuewa i ke kula, Mai ka ai hookamalii o ka aina, Kuu kaikuuane mai ka la welawelao Hapaialii. M;ii ka ia hoala ika hiamoe, Lei aku ka uhane i na pua kou o Keeku. Auwe kuu kaikunane e! Kahinawe Kanikau aloha nou e Kaluai. Kuu keiki mai ka ua kokoula i ka moana, Mai ka ppa hulilua la he kehau, Kuu keiki mai ka lai o ka ni a ke Akua, Mai ke one loa la e Niumalu, Auau ka uhane i ka wai o Kiope, Mai ke kula hololio e Kahelo, Luu aku ka uhane i ka wai o ke alo o Nahihi, llele aku ka uhane i ke kula e Kahuapilo, Lei aku i ka hala e Manawaea, Hele aku 1 ke one loa e Laaloa, Kuu keiki mai ke kula wela e Makoko, Hoomaha aku ka uhane i Keawemua, Kuu keiki mai ka ua Kanilehua o Kanikawi, J\lai ka ohia loloa la e Mokunikaua; Komo uku o ka inalu hala o Maiuakauaua, Hooinaha aku i Kaieha, Pii aku ka uhane i ka hala o Helani. Auwe kuu keiki e ! Kkawehano. Kanikau alolia nou e Kaluai e. Kuu kaikuaana o ka lai o Hanaknhi, Noho makou me ka u me ke aloha ia oe, No kou hele ana aohe lua, llele aku oe i ke nla hoi ole mai, Kuu kaikuaana mai ka wai hu o Waiokopo, Mai ka ua kuaiau i ka moana, Ke paia mai la e ka makani he Ulumano, He manomano oe a ke aloha ole. Auwe kuu kaikuaana e ! Opiono. Kanikau aloha nou e Kaluai e. Kuu keiki mai ka malu o ka inia la o Kamakahonu, Mai ka hau anu la e Kupono, Mai ka ua kaha kiki mai iluna o ke kukui, Kuu keiki mai kn ai hooinamalo i ka wai, Mai ka ai oho loloa i ka nahele, Mai ka pio kani mai i keaumoe. Auwe kuu kt>iki e! Honuawa. He kanikau aloha no Kaluai e. Kuu keik» mai ka pele kani hone e Ohia, Mai ka wai mnlu niu o Waikunala, Mai ka ia weii mai i ke aumoe, Kuu keiki mai ka la kanaka nui o Oahu a Kina loa, Pau kuhihewn i ka uahi a ka poula la, Kuu keiki mai ka wai puka iki o Ohelani, Mai ka wai knu mai iluna o Kauli, He uli ka mnke ia nalowale oe. Auwe kuu keiki e ! Nuu. II» kanikau alolm m>u e Kalual e. Kuu kaikuuano wui knniaile lau nui o Papahau. Mai ka ulu umia la e Kaulohole, Mui ka ihona la e Ualeololi, l'i ao ninau i ka uiakua, Aluha olua e noho ae nei. Kuu kaikunane mai ke kula o Puunoni, Mai ka ihona olu o Kaneak», Auau ka uhaue i ka wai o Kualulua, livx>loh« i ka nehe a ka iiiiii o Moikeha. Auwe kuu kaikiuune e. Miuama. lie kanikau la he aloha, Nou uo e Kuluai e. Kuu kaikaiua o ka po u& nui o ka iiooilio, Mai ka ia ikiiki •> ka Makalii, Mai ke kai leo nui ia o ka aina; Ke lei mi no wau i ko aioi», Kuu hoa hele o kahi mehameha, Kuu hoa ohumu o ke kula, Kuu kaikaina mai ka ua hehi mai iluna o ka hala llala aku ia oe i ka polikua a Kaue, Noho uiakou me ka u me ka minamina i ko aloha Kuu kaikaina tuai ka iuakani kolouaheo ka ainā he Kahoolawe, Lalawe ke aioha pupuku i ke kiuo, Kuu kino mauna i ko aioha. . Auwe kuu kaikaiua e! lokla. ! L
Kanikau h? a'oha, Nou no e Kiihiai. Kuu kaikuaana usai ka makani anu ia he kehau, Pukukoi aku kaua i k* fara hi>>kani. : Kuu mai ka iualu kuku o Kukuihaa, Miii ka wai huihui o kc a(a a Mohio, H r>:naha aku i ka lai o Lauhue, ' He aihu? ka make La oaiowaie oe f ; N ilo na maka ike e!e aku. Kuu kaikuaana mai ka malu haleo ka makua. Kuu kaikuaana mai ka piha kanakao Kueomanu. Auwe kuu kaikuaana. KaVE. Kanikau aloha nou no e Kaluai. Kuu kane mai ka ai hua lewa i ka makani, Kuu lei lehua uiaula i ke aio o na kahawai, Ka t aa oli wa i mohaia i ke kakahiaka, i nani mae oi'? i ke awukea, | Kuu kane mai ka makani hai aloha he apaapaa, ! Iniki wela ka iii i ka ipwahi, Ahi wela loko huila ia oe e ka makemake. j Auwe kuu kane e ! Pau. Kanikau aloha nou no e Kaluai e. i Kuu kaikunane mai na hono eha o Lahaina, j ! Mai ka ihu o ka moku la o Kiiauea, ! M»i ke kui hanupanu|iao Kulaeokalaau, | Hoolaau ke aloha hana i ke kino, j 0 ke kino iho la ia a ke paewa i noho ai. j Kuu kaikunane mai kii wuiala a ka haole, Mai ka ululaau makui o Ainahou, Hou ka inanau kaohi i ka puuwai, j He wai aloha hu'u o Wuikahalulu. ; Auwe kuu kaikunane e ! Poepoe. ; Kanikau la he alaha, ! Xou nou no e Kaluai e. j Kuu hoa hele o ka ua a me ka la, | j Kuu hoa pili o ke anuanu a me ke koekoe, ! Kuu hoa hooiau kanakao kahi mehameha, Hookahi nu kanaka o ka leo o k i manu, 1 ke kani haanoke mai i ka pua o ka lehua, Aloha ui uka a kuua e heleai, I pili paa ai i ku {k> anuanu o ka Hooilo, E kuka ai i ka iu wela o ka Makalii, Aloha ko kino i ka nalo ana, | Kapu mai nei ko ieo auhe ka pane ana mai. i Aloha au o ka malu niu o Huehue, ! Kahi a kaua e hoonaue kino ai, aloha oe aloha au. ] Auwe kuu makunkane e ! Kalaikini. j Kanikau la he aloha, i Nou no e Kaiuai e. i Aloha ino no kuu keiki, i Kuu hoa hele o ka uka anoano kanaka ole, ! Ilookahi no kunuka o ku leo o na manu. i Auwe kuu keiki e! Pauono. Kanikau aloha no Kaluai, Kuu kane mai ka makani kukala hale o Ilonolulu, Mai ka pele kuiiua hone o Kaukeano, Anoano aloha ia'u ka lai o Iwilei, I lei aloha nu'u ka haupo o ko aloha, Aloha ka ahihi o Nuuanu, a meko kawelu o La- j nihuli, i Aloha ka pua o ke Kamaakahala, Ua hala eaku oe ua ike ia Kane mc Kanaloa, Loa ke ala i ka hele hookahi, Ui iho nei au aole oe, Aia paha oe i kahi ike oleia, j Ua ike i ka nani o ka aina, j l ka luana a na haole, i A na kanaka o ka aiua e. i Ua lawa i ko'u manao ke aloha ke hiki mai, i lliki inai ko kino wnilua ko kino pili unihi, I Ua nihi ko hele ana, Ua ike ole aku wau i kou la a me ka manawa, 0 ka lohe kui h»he mai, j Ua ike au i ka inika, j 1 ke aiai o ke kaiana, j Ua kau peni kiiaia ko la i make ai, j Ka malania pu kekalii, Malauni no ka wahine, j Ka wahine nuho kuahiwi, { Ka uka i Kilauea ko aina hanau. > Auwe kuu kane e ! Kina. i i i Ile knnikau na keknhi kniknmnhine mn- i inuu o kona luuilele ann i ka niaha- j uu o ka la. £ oluolu oe e lawe aku i keia wahi mea j hou a hooleomo iho i loko o kou kino puipui, j j a hoolele aku ana na eheu o keia mau kai, j ji ike ko kaua kini makamika, i ka ikeeana i j o keia kaikamahine i kona hom e haalele ai \ j i ka mehana o ka la. ' Ua hala elua makahiki kona kaa ana i io- j j ko o ka mni, oia no ka inai mua i hoolaha I ; ia mai i ka wa o Kapena Kuke, (CaptCook,) i no ka mea, ua maa na kaikamahine o keia j j wahi, e ake no e huki ka lihi i Honolulu i! kahi o ke dala, aole nae he minamina i ke ! kino. Ika la 13 o Feberuari, oia ka poali- j ma, aneane mai ana e haalele ke ea o Olepau, j kauoha kela i na makua elawe ia īa i waho, * hapai na makua a hiki i waho. j A mamua aku nae o ka wa mai ole, aole ! wahi meaa pihwi ia aku o ke kane mare, a no ka kokoke e pau ana kona ike ana i ka i mehana o ka la, aknhi no a loaa ae ka ma-! nao he kane, a hiki iwaho oka hale. Uwe j helu aku lao ia penei: !
Auwe kuu mako, Alohu ka aina, Alohu ku nahele, Aloha kahi e hele ai, Aloha ka uluhala, Aloha ka pali, Aloha ku hiu o ka liiuu, Aloha ka nalu, Aluha ka iiiili o Onehahe, Aloha ka nana ana i ke ao, Aloluv ke kula, Aloha ka ihu o ka lio, Aloha ke kaiua o ke kino, Aloha ku ihu o ka palau, Aloha ka nana ana i na kanaka. Na ka makua aku malalo nei. Ae. ī ku la hoi kou hale i keia w&hi, 1 nana oe i na kanaka, Aloha knua, Na ka mea make hou iho. Auwe kuu kahuu, Aloha ke kahu hanai o maua, Auwe kuu kaikunane—a, K ike ole ana ka oe e Kaie ia'u, Auwe kuu kane—e, E ike ole ana ka oe e Kalawa ia'u, Aole oe i noho i ko'u pilikia : lilo no oe i kou makemake, Aloha o'u makua, Ua hala ko oukou la, 0 ko*u la keia e hele ai, Mai aua oukou ia'u—a, Haalele i ka la i ka me» mehana, Na Hoopn. Kanikau la he aloha. Nou no e Hoopii, Kaikuaana ka mea aloha; 1 ka hele hookahi aohe lua, Oili kohana ka uhane, I ka aui ana okala, Au iho nei ka makua, Aole oe i loaa; Hele aku nei no oe, I ka huakai manawa ioo t Inoino mai nei loko, Wehe oe la i ka piko, Kuu hoa hele o ke aianui, 0 ka pihana kanaka 1 ka Paheehee,
Pahe*? aku nei no oe, I ka nuni o ke aupuni, H m hele o na pah. Ka me be p«li nui la, Ko kioo i ke aioha, Paii o Kalehua, He lel'.ua no hoi oe, Ile ikena na ka lehulehu, Hoa hv!e o Wiiiluku, Ke luku nei e ka ruake, Ke oki aku nei no. I walea no ka uhane, I ka bde o Haiii, 0 ka hone a ka Bi!a, 0 ke kani a ka Piana, 1 ku nani o ke Kaona, I ke one o Punahoa ; He hoa no hoi oe, Noloko o ku pahu hookahi. Mrs. Lila llavtaii. E hoi mai oe e Iloopii—e, Ka wahine i ka pali o Akaka—e, E luiaikane oe me Huaiei—e, E walea olua i ke kui lehua—e, I lei uioe ip«j no ka wahine—e, E hoao nie Kihakolohia—e, 0 ke kane ia la moeia—e, He uhane aloha—e, Nou no e Hoopii—e. A D. Kaawa no he makua—e, Nani wale ka uhane noho i Kuemanu—e, Ko kino inakemake i ka heenalu—e, Mai Kuanui no a Kalehuawehe—e, Wehe oe i ka pili la he irakua—e, Hele oe i ka huakai hoi ole niai—e, Imi oe i ka makua mau loa—e, Ku ana ka uhane iluna o Ahala—e, Ua hala oe maluna o Bila lio—e, Aohe loa oia kula—e, A ko lio i uhuai—e, Ike aku la oe i kau kane—e, 0 Kalawa no he inoa—e, He uhane aioha—e, Nou no e Iloopii—e. Na D. Kaawa. K;inik<\u no Hoopii—e, lle a!eie la ke alohn kui hiki mai—e. Nuho oe i ka hale anu koekoe—e, Hu raai ke nloha no Hoopii—e, Pau ke kniiia eni a ko kino—e, K* hana hoi a kn nmnao iloko—e, Hele oe i ke ala hoi o!e mai—e, He uwe helu mai o Hawawa—e, Aluha ino no kuu lei-a-i—e, Kuu minamina e noho nei—e, Kuu lei mae ole he aloha—e, Haule kn puolo waimaka a ka manao—e Eia la ke hanini nei—e, Ke huli nei au aele oe—e, Ko kino wailua ka'u e ike nei—e, Elua a'u inea e manao nei—e, 0 ke kuko o ka lia a haalele wale—e, Pau kau hio nna—e, He uhane he aluha no Hoopii—e. J. E. N. Kealoha K inikau aloha keia nou e Hoopii, Kuu kaikuahine ka mea aloha, Kuu hoa hele o na pali, Kuu hoa luuwai o Kawainui, Kuu kaikuuliine mai ka pali huliluae Kalehua, Piina loa o Alakni, Akahi ke aluha a hiki mai, Nani wale ka luna i Kalnoa, Kuu hoa o ka ua me ka la, 1 ke auu hoi me ke koekoe, Kuu k likuahine mai ka wai nu o Honolii, Kpopo ana ke kapp i ka liiua, He piina la wela e Haaheo, He ihona ohi e Halepuna, Kuu kaikuahiue mai ka papa kahuli e Wailuku, Mai ka piha kanaka nui e Halekalewa, Mai ke oue anapanapn o Waiolamn, Mai ka ulu niu o .Mekuoh, Ua ola ka uhane o Iloopii. S. L. Waikuono. Kuu kaikamahine niai ka pihe uwa e Onehahe, Mai ke kai leo nui o Kalehuawehe, \Nehe oe i ka piīl a ke aloha 1a kaawale, Kuu kaikamahine aloha i ka lai o Lena, Uwe helu mai ko kahu hanai o Kaawa, Kuu kaikamahine mai ka lai hale o Edenn, Kuu kaikamnhiue mai ka ni loloa o ka aina, Euwnlu aku ana i ka pali eha na lima, Mai ka piiua la wela e Kapo, Hoomaha nku kaua i ka welau o ka pali, No Kalawa hoi kekahi aloha, I ka ike ole ana i kaua wahine, He uhane aloha keia nou e Hoopii. Na Kaiiikoloa Kanikiu aloha—la, Nou no e Hoopii—la, Ka hele ana nku nei—la, Au iho nei au—la, Aole oe i !oaa—la, Hele nku nei ue—la, I ka polia ia—ia, Hu wale niai no kou nloha—lr, Me he wai e ale ana—la, Koii nloha iu'u—la, Kuu hoa o ka hale—la, 0 hale Kauialu—la, Kuu hoa imi ola—la, 1 ka aina makamaka ole—la, Hookahi no mnkimnka—la, i 0 ka uhai i ke ola—la, | 1 ae nei Kanaloii—la, j He akua keia—la, j Hu e ka aka—la, I Aia ka wai iuka—la, i O Kapuna ke ahi noa—la, j Kuhi hou ke Kahuna—la, \ Aia ka wai i Wailoa—la, | Kuu hoa o ka nalu o Paikaka—la, j E pue n\ i ke one—H, j He uhaue he aloha—la, j Noa oo e Hoopii—la. j _ Na Kaiuhao. Kuu kaikamahine mai na wai elua, ! Huli ae nei au aole oe, i Aia paha oe i ka welelau o ka oiakani, Kuu kaikamahine o ua aina nei, Hele oe haalele mai ia'u, Kuu kaikaoiahioe m-ii na hale eha, Mai ka wai luu poo o Kapaheehee, He uhine aloha keia nou e Hoopii. Na Hawawa. _ , Na J. P. Iwa. AuAkō, Hilo, Hawaii, Afar. 2, 1863.