Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 11, 14 Malaki 1863 — NA MEA HOU O HAWAII NEI. [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

NA MEA HOU O HAWAII NEI.

E ka Poe kakau Kaao.—Aole makou e : [ni aku i na Kaao piomiāu, a ka poe makanaka o hooiii niai nei ; nolaila. o ka poe e ; nakeinake ana e paiia ka Inkou mau Kaao, j i pono ke kakau mai nma a liiki i ka hope- | ui, alaila, hooili mai, i paiia'i e makou. ! Ka Moi.—Ua lohe mai makou, ua nawali- ! vali iki ka Moi aloha o Hawaii nei; aia nia ;!a lima r>na ke kumu o ka nawaliwaii. He | naeele ka ke ano o ka hiki ana mni. aole no | tae he pilikia loa. Ke noi nei makou me ka ! hahaa loa imua o ka _Mea .Maxa Loa, e kiai, . a? hoopakele mni 110 hoi i ka Moi, mai kona ' n.waliwali ana. ; J. W . Aukina Lpio.—E lohe ka poe ma- ; hmaka a pau o J. W. Aukina, Loio, e hoi : na oia i kona aina hanau a me kona ohana, !n Amerika Huipuia, maluna o ka moku : 'ou?tg- Hcctor, a ka pau ana o keia makahi- ! I, hoi hou mai, aia me ia ke aloha o keia :ppa. ! No i:e Keena Kalaiaina.—E pono i na | lea a pau ma keia anpuni ke hoomaopopo i ' k Olelo Hoolahei a ke Kuhina Kalaiaina, no : a mea e pili ana i ke Kana.vai no na pa ! oloholona hele hewa, e hoakaka ana i na la | hoopaaia'i o na holoholona, ma kela a me 'eia apana pa holoholona komohewa o keia ! apuni. Ma keia hopeaku,e like me ke j hnawai i hooholoia i ka la 2S o Augate. ; , H. 1862, i kapaia, " He Kanawai e hoo- ; ana ika Pauku 237 oke Kanawai Kivi- [ 1 no na Pa Hele Hewa." |Ka la holo oka Aloiwahink.—Ma ke ahiri Poakahi iho nei, ua holo aku ka Moiwahe, a me na'lii o kona alo, a rne ka Adjt. Qierala Domiois, a roe kana alit wahine, i Ina Hawaii, ma ka moku Kilauea. He U keia o ka holo piha ana a ka mokumahua hele a hooke o luna. O Rev. Rufus A»sona, D. D. kekahi iholopu ma ia inoku, aie ka wahine no hoi kekahi a ka Bibopa oionolulu, a roe kekahi poe hanohano e ae nhei. Ikawa a k& Moiwahine i kau ai ila o ke Kilauea, ua ki mai na koa o Hale Aina pu aloha ma Aina Hou. (Ja lai ia lena poe o keia Kaona. / He paiapala kai loaa mai ia makou, nJ. Lohiau, o Kauaula, Kolon, Kanai, e he mai ana i ke aoia o kekahi poe keiki o i ka paikau, a penei no kana mau °I : he mea hou ka ike aua o na keiki ma hk nei i ka paikau. e like me na koa ma keo o ka Moi, ke aoia nei lakou e ke keiki

a Mr. Dole, ma ka paik~au ana, i kela Poaha. keui Piv.h-i, i ka nana'ku, «a makaokau iki , no iakou ma ia hana. ke aoia nei mena keiki a Kauka Kamika, a ma keia ao ana ua iana mai ko makou manao, e holo lea ana paha ka lakou hana ma keia hope aku.'* Puaa Kupanaha.—Ma ka palapala a G. W. Kauapohinamololani, o Hainakua. Hawaii. o ka la 1S iho nei o Feberuari f ua ike i iho makou i kekahi mea hou, oia hoi he 'puaa kupanaha, a penei no kana mau olelo no ia mea : " Eia ua mea kupanaha la a'u i ike ai, he puaa aia ma Malanahae, he puaa, o ke ; ana o kona loihi, elua kapuai a oi, a eia ka mea kupanaha, ua like pu keia puaa me ke kao, he hao ma kona jx>o, o ka loihi o kona hao, hookahi iniha, mai ka pili lae a kona welau, pela na hao a elua, a eia no ia ke ola nei. Ua loaa mai ia makou he palapala na Joeseph Kaili, o Halaula, Kohala Akau, e hai mai ana no ka pau ana i ke ahi o ka aina o ka poe Hui mahi ko o Kohala, a me ka hoomaka ana o ka palau malaila, a peuei na ole!o ana no ia mea : u Ua pau i Ue ahi ma ka la 25, a me ka la 2S o Fet>. iho nei, ka aina o ka poe Hui mahi ko o Kohala, mai ke Ahupuaa o Halaula ma ke Komohana, a hiki ma ke Ahupuaa o Maulili ma ka Hikina, o kahi i pau i ke ahi, oka hapakolu paha ia oua aina la. .No ka palau ana, ua hoomakaia ka palau ma ka la o Feb. iho nei, no na eke 5 a oi aku paha, aole nae. i pau ka hana ma ia wahi, ke palau nei no. Ua nui ka poe makaikai i hele mai e nana i keia mea hou, he nu hou io no keia ma Kohala nei, e ke Kilohana o ka Lahui i.'awaii e, haina'ku ka lono.'' Luahine Kahiko.— He palapala ka makou jna J. S. Kekoi, o Kaapahu, Hamakua, Ha- ! waii, e hai mai ana no kekahi luahine kahiko, a penei no kana olelo : " Ke hai aku nei aa ia oe i kekahi wahine kahiko, i hanau i ka manawa o Kapena Kuke (Lono) i ku mai ai i Hawnii nei, oia hoi ka M. H. 1779, o na makahiki oia wahine mai ia manawa a hiki mai i keia makahiki, S4. Ua moopuna kuakolu oia, ake ola nei no oia i keia wa, o ke ola paha ia a ke akua ua kanikoo a palalauhala, ua kolopupu a hau- : makaiole kau ola ia eke akua. O Waiu ka I inoa o ua luahine la. aia ma Kapohakuhaku, ; Hamakua, Hawaii, kau hana e ka Au/v/w Kuo.'.oa, haina aku, i ike mai ai ka poe helu- ; helu i kou kino, mai ka la puka i Haehae, a ka welona a ka la i Leluia, pau mai kou palena/' ; Hoohuiia ma ke Kaula Hemolele oKE j Aloha.— Ua loaa mai ia makou he leta na j Mr. Willain Pinehasa Wood. ke Kakauolelo 't> ka Hui Kuokoa. e hai mai ana i ka hooj huiia ana o kekahi mau mea opiopio ma ke i kaula hemolele o ka mare, a penei no kana mau olelo : 14 Ma ke awakea o ka Poaha, oia ka la 5 o Maraki nei, ua mareia ke Kakauolelo o ka Mea Hanohano ke Kiaaina Oaliu, oia o W. J. Xoa me Mereana Sylos, no Waikapu, Maui, ma ka hale o Kev* E. W. Kalaka. Ma ke ahiahi o ia la, ua malamaia ka Ahaaina Mare ma ka Hale o ka Mea Hanohano M. Kekuanaoa, kokoke ma ka hora 5 c ke nhiahi, ka hoomaka ana e ai. Mahope iho c ka pau ana o ka pule, ua laweia mai na mea ai kupono i na mea i mareia, a me kela mea ai keia mea ai i lawa pono ai na hoa ai o ka papaaina mare, ma ke ano haole nae ka hapanui o na mea ni i hanaia, a pau ka ai ana o na mea ai maoli, alaila, laweia mai na Pai o kela ano keia ano, a me elua mau mea Ono nunui, ma kela poo keia poo o ka papaaina na niea i inareia a me ko laua mau oliana ponoi, ua lioonaniia na kane i ka paa eleele, a o na wahine hoi, i na aahu keokeo nani. Malaila no ka Mea Hanohano ke Kiaaina o ka MokupunioOahu, a me ka Mea Kiekie V. K. Kaahumanu. Ua maikai maoli no ka Ahaaina ana ma ia la, aole haunaele, a me na mea like e ae o ia, ua maikai wale no ka ai ana mai ka mua aka hope. Nolaila, e ola ke Alii i ke Akua, a me na mea i mareia."