Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 11, 14 Malaki 1863 — Ka Nupepa Kuokoa. Aeiou. Y. M., ia A. M. Kuhele. [ARTICLE]
Ka Nupepa Kuokoa. Aeiou. Y. M., ia A. M. Kuhele.
Ai'Aa oe e .4. M. KuAeh.—Ma Lou pn'al i. i 3 hv.)kot:»oia iloko o ka Iloku o ka Pa- • 'pi- n. F«'b. 26, M. H. 1563. ke hoohaiike w-i ov i ka aoio Ka!;'lika, a me ka aoao Ka--1 :»vinn. n.e ho rnau •' powa " eiua la ! A i ka ana o kou aoao Enelani mawaena o ua :..'2U " powa " elua Su. e loaa ka ! ia oe ka ma- . ; o ka " oiaio," in rnedio :utissirrius ihia ! U. i »»o ia no paha. Oluoiu iki nae ka mao ke Kaiolika, i kona iho " pololei mai : A ;'-?<'to!o mai a hiki i keia la," wahi a A. M. K. rna ia helu hookahi no o ka I'alipika; aka, fn:hea ke Kaiavina ? Aoie ia •i- •• j-K.;va.' ! e powa ana iioko oka "pololei.'* I t !i<-. ; <ko:noia e ua A. M. K. nei, " e liii." kn poe Pre?beteriana, Uneteriana, (.'"f.jrv'gation, I3aptist, Methodist, CTniversai-;-i. F->}cnt}s, Kueka, a me ka Morernona, M i'»vn na o na "Kauia Wahahee a Heretike ii \a lakou no paha e nana i ka lakou, a i kuu manao, aole no iakou e pio, ke mak• M)'ik<' iakou e mokomoko me oe, e ke hoa. Mai kuhihewa oe : ua heluhelu au i ka Mūnieio Ekalesia o Ven. Bede. mai ka Buke I a ku Buke V ; a ma ka Buke 11, Mokuna II o m mooieio, ua ikeia no he mau Bihopa ehiku i he'e mr»i "imua o St Augusetina malalo o k' kaiii kumulaau Oka." a ke mahalo aku nei au ika poioiei oia kuhikuhi ana. Aka, pe-ii-M l Ua pili anei ia iiana i ka inanaoio? He mea anei e akaka ai ka pololei o ka oihana pu'e o Peleula ? Ua pono anei keia mau ; Hihopa ehiku i ko lakou makemake oie e! iuaiania i ka " £aster," e iike inekamaiama. aua o ka ieliuiehu o na Bihopa e ae ? Ke: maiama nei anei na Bihopa Eneiani i ka la o ka •• Easter," mamuii o ka heiu o ia poe ? Aoio anei i hooleia ia helu e ka poe naauao a jiau ? Ua hooleia no, a ke malama nei kou mau Biliopa Eneiani e noho nei i ka la hoa-j no oka " Easter, M mamuii o ka heiu oka I I'ope. Makehewa kou kuhikuhi ana i keia I mau Bihopa eiiiku, ua hewa io lakou no ko| iakou j>aakiki, a me ko lakou hoolohe ole ; a j no ia iiewa, ke hai mai nei o Ven. Bede, ma ia inokuna hookahi no, i ko lakou hoopai weiiweliia'na e ke Akua, e like me ka wanana o St Augusetina ia iakou. Ke hnj)ai hou nei oe i ka inoa o loane 1.1 Aole kn ! i kau ka wawae o ka Pope maiuna ,
o kona a-i, e like me kau olelo mua ; aka,j " ua hookukuli heleia ua o loane mamua o ka ; t it Ie a ka Pope." Ke hoole hou aku nei an ; aole i u hookukuliia." Ua kukuli 110 nae,ej like me ka hana mau a na 'Lii Katolika, ei h;ii ana i ko lakou hewa, aka, aole oia i ku-i kuli mamuli o ke kauoha a ka Pope, m hana oia pela no kona makemake no. Ke kuhi' 11* i anei oe, ua emi ka mana o na 'Lii i ko j lakou kukuli ana ? lna pela, kuhihewa oe, j no ka inea, i ko lakou kukuli ana, ke kukuli; nei lakou imua o ke Akua, nol« hoi imua oj ke kanaka. j !\e mea mai nei oe mamuli o na moolelo! 0 kou poe, " I ka makahiki 600 A. D., ua j hoomaka ae ka mana Pope." L T a hoole pine-! pineia ia mea ; e natm i kuu olelo pane ia I A. M. Kuhele ma ke Kuokoa, Feb. 7, M. H. ! lS(vi: a ke olelo hou aku nei au ia oe, aole ! 1 •• hoomaka ae ka mana Pope " i ka maka-1 liiki " 600., A. D aka, ua " hoomaka ae " | no. a ua haawi pauia no i ko lesu Christo olelo ana ia Petero: " He Pohaku oe, a! maluna o keia pohaku, e kukulu ana au i! ko'u Ekalcsia, aole hoi e lanakila mai na! ipuka o ka po maluna ona.—E hanai oe i! ka u mau keikihipa—e hanai oe i ka'u mau| hipa—e haawi aku au ia oe i na ki o ke au-j puni o ka lani, a o na mea a pau au e hoo-; paa aku ai ma ka honua nei, e hoopaaia no! ma ka lani, a o na mea a pau au e kala aku i ai. e kalaia no ma ka lani.—Ua pule au nou | i {viu ole ai kou manaoio; aia hoohuliia maij 00. e hookupiia oe i kou poe hoahanau." Oia i ka manawn i w hoomakn ae " ka mana Po-; \x\ aole hoi i ka maknhiki 600. | Ke i iho «ei oe, " Ua hoikeia no ka moo-; 1010 o na nlii a pau o Europa i ka hoole ana | i kn mnnn Pope, mai ia Wiliama o Numonado i kn mnkt\kik\ 1066, a hiki ia loane I,| 1200.—a hiki i ka noho alii ana o Heneri| VIII." Ae, jx?la paha ka "moolelo" i hoo«j p\ikau\ noloko mai o ka ipuinikn o kou poe;! .\ka. nole pela ka moolelo i hookumuia malu-| t a o kn oiaio. Ke ike nei au iloko o ke Ke- | n ?turia 11, 12, 13,14, 15, he mau alii i he-1 lu ia e ka Pojw, ma ka papa o I» Poe Hemo- j 10l ? ; o lakou anoi kai hoole i ka mana o ku! Poj v?! Ke ike nei au i ka lehuiehu o na alii mai na aupuni a pau o Europa, e akoakoa ana 'na Clennont, M. H. 1095, mamuli o ke knuol *a a Urban 11, ka Pope o ia wa, a e hoolohe a na i kona leo me he makua la; o lakou nnei kni hoole i ka mana o ka Pope ? A pe)»oa nn nlii o na Keneturm mahope iho, a me | ko lakou mau puali koa e ae like ana mamu-: !i o ke k'iuoha a kn Pope, e pale aini i ka enemi o ka * noa Christiano ? O lakou anei kai hoolo loa » ka mana o ka Pope ? Mai olelo hou oo iat makou, ua hooleia ka mana o ka Popo e " na 'Lii a pau o Europa. M Kei ku nei no ka oiaio, aole e hoohioloia e ka ' hooknpae, e ka uhinhilaumamane, e ka hoopohihihi, a me ka wahahee o ka poe kue. Ake nui oo au e ike i ka hiki aua ia oe ke t hoike mai i ka Aiaio o ka poniia'na o Mathew ' Parker, ke Poo o ka lalani o kon mau Biho.
pa. Ua /toao iho nei oe. aka. 20'e I hoc>koia kou hoao ana. a i kuu naaa ana. he hiki no i kela rr.ea keia mea he hooinaopopo i ka hemahema o ka t hana. 1. Kue kou hoike ana i ka hoike ana o kou poe. Ke hoike nei kou po*?, ua hoolaaia 0 M. Parker i ka Ia 17 o Dekemaba, M. H. 1559, a ia oe, ua hoolaaia o ua M. Parker nei i ka Ia 19 o Dekemaba, M. H. 1541. Like pu anei ka la 19, me ka la 17 ? Like pu anei ka makahiki 1541, me ka makahiki 1559? Aka, aole au e nana nui maiaila, no ka mea, no ka Paipalapala paha ka hewa. 2. Ke haawi mai nei oe, me ka inoa o na mea nana i poni, i ka inoa o ko lakou wahi i noho hihopa ai. Pela anei ma ka paiapala hoike o Lambeth ? Ke hoole aku ne» au, aoie. Aole i oieio ikiia iioko oia piapaia, ne mau Bihopa iakou. 3. 1 mea e maoj)opo ai ka oiaio o ia poniia'na, ua koi pinepineia ko oukou poe mai kinohi mai, e hoike i ka palapala e hooiaio ana ia mea, aoie nae i hoikeia mai. A hala , na makahiki he 50, alaila, ua hoopukaia mai ka j»lapala o Lambeth ; a ua manaoia no he palapala hoopunipuni i hanaia no ka hilahila Ika nele. Aka, aole kaua e hoopaajxia ma ia wahi, no ka mea, ina e makemake oe, e iae aku no au i ka apuka oie o ia palapala. ; Eia ka'u mea e ake nui nei e ike: Ua Bi- , hopa io anei o Barlow ka mea nana i jx>ni iia M. Parker ? Ke ae nei no oe, ae; aka, ke olelo net au, aole i maopopo ia'u, ke kanaI lua nei no kuu manao, a nui nohoi na kumu 0 ke kanalua : 1. Ke ike nei au, o ka poioiei a me ka , oiaio o ka hoolaaia'na o na Bihopa Enelani, 1 jx>niia mamuli o ka Ordinal o Edward VI, ua hooleia, i na manawa a pau a hiki i keia ia, e ka Ekalesia Katolika, a ua hooleia no peia e ka Ahaolelo nui kau kanawai o ke aupuni 0 Enelani, i ka noho alii ana o Mary, no ka mea, iloko o ia Ordinal, aole i hookomoia ia wa o na huaolelo kupono i ka hoolaa ana i ka Bihopa. 2. Aole i hiiinai nui ka poe i hoolaaia pela i ka oiaio o ko lakou ano Bihopa, e like me ka mea i ikeia iloko o ka hana a Bonner, 1 kona hoole ana i ke ano Bihopa o Hom ka mea i kapa ia ia iho he Bihopa o \Vinchester. (See Abridgement of Dyer's Heports.) 3. Aole i hilinai nui o Elisabeta i ke ano Bihopa o ia poe, no ka mea, no ka hooiaa nna ia M. Parker, ua hoopii oia i kokahi Akihihopa o lretani i hoopaaia i ka hao ia
mannwa, aua hoolo keln. Hoopii hou oua Elisal>et.i ia Tunstal ka Bihopa o Durham, ia Bourn ka Bihopa o Bath a me Wc'lls, ia Pool ka Eihopa o Peterborough, ia Kitchin ka Bihopa o LandafT, «fcc. &c., a ua hoole lakou, a no ka hoole like o kela mau Bihopa, alaila, ua kauohaia o Barlo\v e hana ia hana, wahi no ako oukou poe. Aka, ina i Bihopa ole o Barlow, he Bihopa io anei ka mea ana i poni ? Aole loa no. a ua like ko kaua manao ma ia wahi. Eia no ka ninau : Ua Bihopa io anei o Barlow ? Ua hoolaaia anei oia mamuli o ka pololei ? Ke ae. nei no ko oukou poe, aka, ke hoole nei no kekahi poe, ake kanalua nei ka nui. Ua kohoia no o ua Barlow nei i Bihopa, aole he kanalua ma ia wahi. Aka, aole i ikeia ua hoolaaia. Ua hoowahawaha oia ia īnea ; he mea ole ka poniia'na i kona manao; ua like pu ka Bihopa i poni oleia, me ka Bihopa i poniia, oka pnlapala hookohu mai ke Alii mai, oia ka mea e lilo ai ke kanaka i Bihopa, wahi ana. n pela no hoi ka manao o ka lehu-
lehu o nt\ Bihopa kipi o ia \va. A eia Wekahi, ua huliia no ka moolelo o ka poniia'na o ua Barlo\v nei ma na waihona palapala o na Hnlepule a pau, a ma na waihona palapala e ae o ke aupuni, aole nae i loaa iki. Huli o Mason, huli o Bramhall, huli o Burnet,! huli o Wharton, &c. &:c., makehewa ka hu-j li ana. Ua oleloia 110 e Godwin Bihopao| Hereford, ma Feb. 22, M. H. 1535, ka hana! o ia poniia'na, aka, ke hoomaopopo mai nei j o Mason laua o Wharton i ka oiaio ole, a me ka hiki ole o ia mea. Nolaila, no ia mauj kumu, a me na kumu e ae i hai oleia maanei! no ka loihi, ke mau nei no ke kanalua ana o ka poe kanalua a hiki i keia wa. Ke hoohalike nei oe i ua Barlow nei me | Leo VIII. Benedict V, Benedict IX, Svlvester j 111, Gregory VI, &c.; aka, aole ko iki ia hoo-! halike ana. Aole i hoole kela poe i ka pono j o ka hoolaaia'na, aole i hooleia ko lakou anoi Bihopa, a no ka oiaio o ko lakou ano Bihopa t | he mau Bihopa io o na mea a pau i hoolaa- j ia e lakou. He mea hou ia oe ka " Purgaton%" aole pela j ia makou. Ua hookumuia no iloko o ka Pa-1 lapnla Hemolele, Mat. Xil: 32, —I Kor. IU: j 15» &rc M a ua hoomaopopoia no e na Makua | Heinolele o ka Hikina, a me ke Komohana. | E nana St. Chrysost. Hora. 3 in epist. ad | Philipe. I—St. Hieronym in eap. 11 Pro-| verb.—St. Ambros. Orat 1 Praepar. ad Miss. & de Miss Pasch. e. 4—St. Angust. enchir- ; id. ad L»aurent. e. 109, 110, lib. de cura pro mort. eap. 4., de civit. lib. 22. eap. 24— ! St. Gregory, Dial. L 4. eap. 39, in* 1 Ps.; Pa?nit., in eap. 2. lih. 1. fieg. ke. ke. \ Ke hoole nei paha oe i ka u Purgator>\" no| ka loaa ole oia huaolelo iloko o ka Paīapaia { Hemolele ; aka, ao!e ia be kxima o ka hoole- 5 ia aoa. Ke manaoio nei no oe i ka Trioity, ; oia ke Kahikola, aole nae i loaa ia huaoleloj ka Baibala. Ke manaoio nei oe i ke Consubstantiality, aole oae iloaa ia huaolelo! iloko o ka Baiba!a. Pela no makou ma na mea i
epi!i ana ika ••'Purga;cn .' ? Ao'.e no e loaa ia huaoit!o iloko o ka Paiapaia HemoleUs aka, o kona io ua loaa no ila:!a. a o ka io ka mea i inanao nui ia, aohe hoi o ka alualu. Ke manaoio nei oe o ka " Immaeulae Coneepiion,'' he Oiaio hoa i hanaia e ka Aloha ioo oe i kou ike ole i ke ano o ka makou Oihana. Oka hoomalu raau, oke kuhikuhi mau, o ke ao mau, o ka wehewehe a me ka hoakaka mau i na oiaio i hoikeia m:ii e ke Akua, oia ka hana a ka Pope, a oia wnle no, aole ia ehana i oiaio nou. Ca hanaia anei he mau Oiaio hou ma na Ahaolelo nui o Niee, Conesatinopoli, Epeso, Calcedonia, «scc. ? Aoie anei i oiaio mamua o na pauku manaoio i hoakaka pauia iloko oia mau Ahaolelo nui ? Pela no ka hana ma ka Ahaolelo o Roma mamua iho nei, i ka la S o Dekemaba, M. H. 1854, ua hoakaka pauia ka oiaio o ka " immaeulaie Conception," a ma ia hoakaka pauia ana, ua hoopauia ke kuihe, ke kanalua, ka hoopaapaa a me ka paio iwaena o makou, no ka mea, ke manaoio nei makou me ke kanalua ole i ka oiaio o ka olelo o ka Haku. e i ana : " E noho pu au me oukou i na la a pau. a hiki aku i ka hopena o keia ao—o ka Uhane Hemolele ka meaa ka Makua e hoouna maima ko'u inoa, nana oukou e ao mai i na mea a pau, a e hoala mai īloko o oukou i na mea a pau a'u i olelo aku ai ia oukou," a " noho hoi oia me oukou a mau loa'ku." Aloha aku wau ia oe i kou kapa ana ia Fisher laua o Moore, " he mau kanaka maikai; " aka, aole hiki ia'u ke ae aku ia oe i kou kapa ana ia laua he mau kanaka " kipi." Ua kahaha paha ka manao o ka poe heluhelu i kou hai ana ia lakou ua "haneri" na Bihopa i pepehiia e Mary. 1 ka manawahea Ia i ku "haneri" ai o na Bihopa ma Enelani ? No hea mai ua mau Bihopa la ? Auwe! ka loio a me ke " kokua" o ka aoao Enelani! Aka, eia paha ka hewa, o ka lalau o ka poe kukulu hua ma ka Hale Paipalapala o ka Pakipika. Nolaila, mai huhu mai oe ia'u e ka makamaka, aole au e manaoio ua oiaio kau. Ale ke aloha no. At:iou Y. M.