Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 9, 28 February 1863 — No ka Ahaolelo. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

No ka Ahaolelo.

E ka Nupepa Kuokoa e ; Aloha oe : Ua nui a loihi loa ka manawa o ke kau Ahaolelo i hala iho nei, a aole no hoi i kana mai ua mea he dala i lilo, a ua pokeokeo maoli no hoi na Lunamakaainana a oukou i koho ai; aka, auhea na Kanawai ano nui i hana ia e lakou? He mau wahi Kanawai uuku loa, a he mau wahi hoololi o ke Kanawai Kiwila, a oia wale iho la no. Ua uuku loa kahi pomaikai i hanaia; aka, ua nui anoe ka lilo. O ka mea nui e kamailio ia nei, a e ike maka ia nei hoi, oia no ke emi wikiwiki ana i o ka lahui mamuli o na mai ino i lahaia mamuli o ka Moekolohe a me ka Hookamakama, aka, aohe no he wahi Kanawai iki e pili ana ilaila. : i\la na wahi kumoku, ua mau no ka hele ; ana o na wahine i ka po, ma na alanui, a ma | na hale huhhula, oia hoi ka makeke e kuai i ai i ko lakou mau kino. | Ua ike pinepine au f a ua maopoopo no hoi, ; o ka hele ana o na wahine i ka po, iHne ke kipa ana raa na hale hulahula, oia no kekahi kumu nui o ka moekolohe, ka hookamakama, ka loaa ana i na mai ino, a me ka make no hoi. No ka mea, i ke ao, ua lilo na wahine ma na hana e pono ai ke kino, a aia a kokoke e napoo ka la; alaila, o ka liuliu mai la no ia, auau, a kuai paha na lei, a aia apau ka paina ana i ka wa molehulehu, alaila, o ke kahiko mai la no ia ma na alanui e kaiewa ai, a no ka poeleele a me ka paihi i na kahiko, ua hui aku a hui inai ka poe i heiuia a me ka poe i helu oleia, a o ka miki mai ia «o ia o na haole a me na kanaka koiohe no hoi, a o ka lilo aku la no ia o ke kino no kahi hapalua a peia aku. loa hoi e loaa ole ma ke alanui a me na Halekuai ka poe uana e apo inai, alaila, o ke kikihi loa akula no ia i na hale hulahula, malaila hoi i akoakoa nui ai ua holokahiki a me ka poe keiki a pau o Satana, no ka inea, he poe makaala lakou ia mau hale, no ka maopoopo, malaila e loaa ai ia lakou na wahine maauaua i ko lakou mau kino. Xa ike maopoopoloa au i keia hana, a me ka poe noonoo apau, o ke Kana«ui ole e hoomalu aoa i na wahioe i ole ai e hele mawiho o ko lakou rnau pa ma.

hope ih<"> oka napoo ana oka !a. oia isO keknh; ku:r:u nui i ulu loa ai ka moekolohe a me ka hooknmakama, a oia no hoi ka mea i hoolana loa ai na kaikanuihane o kuaaina \ ka ho*o i Honolulu a me Lahaina. L*a ike no na Lunamakaainaa o kakou i keia, aka, aole iakou i hana iki i Kanawai e kanahai iki ai keia poino o ka lahui, o ka lakou mea nui i hooikaika ai, oia no ka hoemi paev\-aewa i ka uku o na luna haahaa o ke Aupuni, he poe kiekie lakou ma ka inoa, a o ka luhi, maluna noia o na kakauolelo, a na ke Aupuni no e uku ia Inkou mai ka waihona aku, aole hoi mai loko aku o ka uku nelunelu o ua poe Lunanui la, ua nui no ka poe hoopii i ku Ahaoielo. e hoemi mai ka uku 0 na Luna Aupuni, o ko na Luna nui nae ka mea i manao nui ia e hoemi ai; aka, ma ka noiau hoopilimeai o ka Ahaolelo, ua waiho ia no pela ko ua mau Luna nui la, a o ka poe e kau ana ka luhi o ka lakou mau oihana maluna o lakou iho, oia ka ka Ahaoleh 1 hoemi iho ai, mai ka uuku a ka oleloa. I ko'u manao, o ka uku o na Lunakana- • wai Apana, Lunaauhau, ame na Luna Helu, ■ oia ka uku haahaa loa; aka, aole pela ka mainao o ka Ahaolelo, ho iho no a loaa ke kaijkamahine a Kanihomauole, alaila, oia ka ( haahaa. No ka manao paha, he mau hana j hiki ia i kanaka maoli, nolaila, hoemi loa ia iai. Ua pono no la hoi ia, ina e hoemi hke | ia, oiai ua pilikia ke Aupuni i ke dala ole, laole ka nei keia, o ko na Luna nui waiho : malie ia, o ko na Lunakanawai Apana, hoo|emiia i hapaono; ko na Luna Helu, i hapaliima; ko na Lunaauhau hoi, i hapalua, o ka |poe hoi ia e hoemi ino loa ia! o ka like pu ;ae nei ka ia o ko Honolulu, me Lahaina, me | ko na kuaaina, oiai, ua oi ka luhi o na Lu- | naauhau ma kuaaina mamua o ko Honolulu ! a me Lahnina, a o na apana nui 110 ia o ka | loaa, ka akoakoa o kauhale, ka luhi a pilikia 1 ole o ka lieleana i kahi o ke Kiaaina e kakau ni i na palapala hoopaa, a me ka hoihoi da- | la ana. | Ina no ka pilikia oke Aupuni ike dala jole ke kumu e hoemi ai, alaila, e hoeini like I ka pono, mai ka poe kiekie a ka poehaahaa. j lna i hapalima, alaila, pela like ka pono, mai |na Luna nui a na Luna haahan; aka, o ka • hoemi paewaewa, he pono ole ia. j Eia ka mea hilu loa, aole i hoemiia ka | uku o na Lunamakaainana, i ko hai e wikij wiki ai i ka hoemi, a na dala ekolu o ka la, |aohe i ae e hoemi iho i elua dala o ka la. INo ka manao paha o koho houia i keia makahiki aku, ua emi e hoi auanei ka uku; Hu ka aka i ua o hooio ma. Eia kekahi inea apiki loa, iloko no ka o keia uku nui, ekolu dala no ka la hookahi, ihoopukamai no kekahi Lunamakaainana, i i he " Olelo Hooholo " e hoolako ia lakou i na I uku leta mamuli ona lilo o ka hale. Paki iua kupanaha, i manuahi no na dala ekolu, a j jhe SIS.OO no ka hebedoma. Hoopuka pine-! ' pine mai no ua Luna la i na " Olelo Hooho-! lo "no ke kikoo aku iko lakou uku. Oia ' mau Olelo Hooholo " paha ka pomaikai o' Ika poe nana īa i koho. J. H. Kaluau. ! Hawaii, Feh. 13, ISG3. !