Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 4, 24 January 1863 — KA MOOLELO o LAIEIKAWAI. [ARTICLE]

KA MOOLELO o LAIEIKAWAI.

MOKUNA XVIII. j j J(T>AH()PE IHO O KA HOOPAUIAi 4 L anri 0 ma * iioouna hou aku la j - - oi.i ia Kane kekahi o kana mau elole 1 e •>- . i lrS mnma e like me ka olelo kauoha ina , eieie inua. j A hiki o Kone i o Poliahu la, halawai aku | la laua, hai aku la o Koae i ke kauoha a ke j Alii e like ine ka inea i hniia ma na pauku hope o ka Mokuna 17 o keia Kaao; a pau na olelo a ke Alii i ka imiia, hoi aku ia ko ke Alii elele, a iiai aku la ma ka pololei, alaila, he mea inaikai ia i kona Haku. Noho iho Ja o Aiwoliikupua, a i na la hope 0 ke kolu o ka malama ; lawe ae la ke Aiii 1 kona mau kaukauaiii, a me na punahele, i na haiwnhine hoi, na hoa kupono ke heie pu ma ke kahiko ana i ka hanohano Alii ke hele ma kana iiuakai no ka hoao o na 'Llii. I na la i o Kaioa kukahi, haalele o Aiwohikupua ia Kauai, holo aku oia he kanaha kaulua, elua kanalia kaukahi, he iwakaiua peleleu. Mamua o ka po hoao o na 'Lii, i ka po i 0 Huna, hilei lakou i Kawaihae. ia manawa, hoouna aku la oia ia Kone kona elele e kii ia Poliahu e iiio nuii e iialawai me Aiwohikupua, i ka la i kauohaia'i e hoao, A hiki ka elele imua o Aiwohikupua mai ke kii ana ia Poliahu, a hai mai )a i kana oielo mai a Poliahu mai, u Eia ke kauoha a ko wahine, ma' Waiulauia olua e iioao ai, i na e ike aku kakou ma ke kakahiaka nui o ka ia o Kulu, e halii ana ka hau mai ka piko o Maunakoa, Maunaloa, a me Hualalai, a hiki i Waiulaula, alaila, ua iiiki iakou i kahi o olua e lioao ai, alaila, heie aku kakou, peie mai nei." Aiaila, hoomakaukau ae la o Aiwohikupua i kona hanohano Alii. Kahiko aku la o Aiwohikupua i kona mau kaukauaiii kane, a me na kaukaualii wahine, a me na punahele, i ka Ahuula, a o na haiawahine kekaiii i kaiiikoia i ka Ahuoeno. A kahiko iho la o Aiwohikupua i kona kapa hau a Poiiahu i haawi aku ai, kau iho la i ka mahiole ie i hakuia i ka hulu o na liwi. Kahiko aku ia oia i kona mau hoewaa, a me na hookele i na kihei paiula, e like me ke kaiiiko nna i na hoewaa o ke Alii, peia no na hoewaa o kona puali aiii a pau. Ma na waa o ke Aiii i kau ai a holo aku, ua kukuluia maiuna o na pola o na waa he unuu, iie wahi e noho ai ke Alii; ua hakuia ka anuu o ke Alii i na Ahuula, a maluna pono o ka anuu, he mau puioulou knpu Aiii, a maloko o ka puioulou, noho iho la o Aiwohiku pua. Ma na waa ukaii o ke Alii, he umi kauiua e hoopuni ana i ko ke Alii waa, a malu-j na o na waa ukali o ke Alii, he poe akamai j Ike kaeke. Pela i kahikoia ai o Aiwohiku-j pua i ko laua la i hoao ai me Poliahu. j Ma ka la o Kulu, ma ke kakahiaka, i ka | puka ana ae o ka la a kiekie iki ae, ike aku j la o Aiwohikupua ma i ka hoomaka ana oj ka hau e uhi maiuna o ka piko o na mauna, a hiki i kahi o iaua e hoao ai. I kela manawa, ua hikio Poliahu, Lilinoe, Waiau, a me Kahoupokane, i kahi e hoao ai na 'Lii. Ia manawa, hoomaka o Aiwohikupua e hele e hui me ka wahine nohomauna o Mau- | nakea. E iike me ka mea i oieloia maiuna, pela ko ke Alii heie jma. ! Ia Aiwohikupua ma e holo aku ana ika moana mai Ka«*aihae aku, he mea e ka olioli o Liiinoe i ka hanohano launa ole o ke Alii kane. A hiki lakou i Waiulaula, ua pauhia lakou e ke anu, a nolaila, hoouna aku la o Aiwohikupua i kona eleie e hai aku ia Poliahu, j «* Aole e hiki aku lakou no ke anu. M la manawa, haalele o Poliahu i kona kapa j hau, ialau like ae la ka poe noho mauna i ko | lakou kapa la, hoi aku ia ka hau a kona waihi raau.

! Ia Aiwohikupua ma i hiki aku ai ma ko [Poliahu ma wahi e noho ana, he mea lealea j loa i ke Alii wahine ua mea kani o na waa *, o ke Alii kane, a he mea mahalo loa no hoi ; ia iakou ka ike ana i ko ke Alii kane hano- ! hano, a maikai hoi. I Ia laua i hui ai, hoike ae la o Aiwohiku-

pua, a me Po'iahu, i na aahu o laua i haawi muaia i mau hoike no ka laua oielo aelike. la manawa, hoao ae la na 'Lii, a lilo ae la laua i hookahi io, hoi ae la lakou a noiio ma Kauai iuka o Honopuwai. O na oiele mua a Aiwohikupua, o Ulili iaua me Akikeehiaie, na laua i hele aku e hai ia Hinaikamalama i ka hoao ana o Aiwohikupua me Poliahu. la Hinaikamaiama i lohe ai i keia mau olelo no ka hoao o Aiwohikupua ma, ia manawa, noi aku la oia i kona mau makua e hoio e makaikai ia Kauai, a ua pono kana noi imua o kona mau makua. Hoolale ae ia kona inau makua i na kanaka e hoomakaukau i na waa no Hinaikamalama e hoio ai i Kauai, a wae ae la i inau hoaheie kupono no ke Alii e iike me ke ano mau o ka huakai Aiii. A makukau ko ke Alii mau pono no ka hele ana, kau aku la o Hinaikamaiama ma j na waa, a hoio aku ia a hiki ī Kauai. j la ianei i hiki aku ai, aia o Aiwohikupua ine Poliahu ma Mana, e akoakoa ana na 'Lii malaila no ka ia hookahakaha o Hauaiiiki me Makaweii. Ia po iho, he po leaiea ia no na 'Lii, he kilu, he kaeke na leaiea ia po. la Aiwohikupua ma e leaiea ana ia manawa, ma ka waena konu o ka po, hiki aku la o Hinaikamalama a noho iloko o ka aha- ! leaiea; ahe mea malihini nae ika aha keia i kaikamahme malihini. ; ia manawa aianei i komo aku ai iloko o ka aha iealea, aoie nae o Aiwohikupua i ike maopopo mai ia manawa, no ka mea, ua iiio i ka hula kaeke. Ia Hinaikamalama e noho ana iioko o ka aha leaiea, aia hoi, ua komo iioko o Hauailiki ka iini nui.

Ia manawa, hele aku la o Hauaiiiki a i ka mea ume i aku la, u E hele aku oe a oieio aku ia Aiwohikupua e hoopau ka huia kaeke, i kilu ka leaiea i koe. Aia a kilu, aiaila, kii aku oe a ume mai i ka wahine maiihini, o ko'u piii ia o keia po."

Ma ke kauoha a ka mea nona ka po iealea e kilu, ua hoopauia ke kaeke. la Hauailiki e kilu ana me Poliahu, a i ka umi o na hauna kilu a laua. la inanawa, ku inai la ka tnea ume a kaapuni ae la a puni ka aha, hoi mai la a kau aku la i ka maile ia Hauaiiiki me ke oli ana, a ku mai la o Hauaiiiki. Ia manawa, kaiii mai la ka mea ume i ka maile a kau aku la maluna o Hinaikamaiama, a ku mai la. la mana%\-a a Hinaikamalama i ku mai ai, nonoi aku ia oia i ka inea ume e oleio ae, a kunou mai ia ka mea ume. Ninau aku la o l Hinaikamaiama i ka mea nona ka aha leaj iea, haiia mai la no Hauailiki me Makaweii. | lioko o keia manawa, huli pono aku la o Hinaikamalama a olelo aku ia Hauailiki, u E ke Aiii nona keia aha leaiea, ua lohe ae ia wau nau keia aha, ua umeia ae nei kaua e ka mea ume o ka aha ieaiea au e ke Alii no ka hoohui ana ia kaua no ka manawa pokole, alia nae wau e hooko i ka ume a ka mea nana i ume ia kaua e like me kona ma- | kemake. Aka, e hoakaka ae wau i ko'u | kuieana i hiki mai ai ia Kauai nei, mai kahi l loihi mai. Oiala, o Aiwohikupua ko'u kuleana i hiki ai i keia aina, no kuu lohe ana ae nei ua hoao oiala me Poliahu, nolaila i j heie mai nei wau e ike i ko iala hoopunipuj ni nui ia*u. No ka mea, hiki ae kela i Ha- • na ma Maui, e heenaiu ana makou, na laua | !a nae ka heenalu hope loa, a pau ka laua | ia heenalu ana, hoi laua ia e konane ana | inakou, makemake no oiala i ke konane, kau hou ka papa konane a paa, ninau aku wau i kona kumu piii, kuhikuhi kela i na kauiua. Oieio aku wau, aole o'u makemake i kona kumu pili, alaiia, hai aku wau i ka'u kumu j pili makemake, o na kino no o maua, ina e ; make wau ia iala ma ke konane ana, alaila. j lUo wau na iaia, ma kana mau hana a pau e ! oieio ai ia'u, maiaila wau, ma na mea kopo- | no nae, a pela no hoi wau ina e make kela ; ia*u, alaiia, e like me kana hana ia'u, pela ; no ka'u ia ia ; a hoio like ia maoa keia oielo

;v\a. I ko ko'.iane a;n nno. aolo i mvin ia'u na luna o k:i p;\p:i konano a man». 0 ko iala make iho i;i no i.i. I aku w.ui ri iala, i:a eo 00, pono oe ke noho n ; e a'u e liko me ka kaua pi!i ana. I mai kola, • Alia w;\u e hooko i kau kuimi pili n hoi mai wau mai kuu huakai kaapuni mai, alaiia, hwkoia ke kumu pili au e ke Alii wuhine.' A no keia ole'o maikai aianei. ua holo like ia ia maua, a no keia uiea, noho puupaa w;iu me ka maluhia a hiki mai i koia manawa. A no kuu lohe ana ae nei he wahine ka iala, oia ko'u hiki inai nei ia Kauai nei, a komo inai la i' ko aha lealea e ke Alii, oia la." īa manawa, nene aku la kn aha kannka a puni'ka pap:ii kilu, me ka hooheuii loa ia Aiwohikupua. la manawa no, a H inaikanialama e haiolelo la, alaila ua iioopihaia o Poiialui i ka huhu wela, o kona hoi no ia i Maunakea a hiki i keia la. Alaho[X' iho nae o kr. haiolelo ana a Hinaikamalama, hoomaka hou ke kilu, ia Aiwohikupua laua me Makaweli ke kilu ia manawa. Ia manawa, ku hou mai la ka mea ume a hooili hou i ka maile maluna o Hauailiki me. Hinaikamalama, a ku ae la o Hnuailiki, a ku mai la no hoi o Hinaikainalaina. Ma keia ume hope, hai mai la o Hinaika-j malama i kana 01010 imua o Hauailiki, "K, ke Alii e, ua hoohuiia kaua e ka mea ume | iiki ka mea mau o na alia lealea, Aka, alia j wau e ae aku, aia a«* mai o Aiwohikupua e houko maua i na hoohiki a maua, a jwu ko ; maua manawa, alaila, ma ka po lealea hou ■ a ke Alii, e hookoia ai ka ume o keia po no ! kaua." | Alaila, he mea maikai loa ia i ko Hauaili-j ki manao. j A no keia olelo a ilinaikamalama, iawel ae la o Aiwohikupua ia Hinaikamalama ka hooko i ka laua hoohiki. | la po no, iioko o ko laua inanawa hooma-, ha no ka hooluolu i ka hoohiki ana. Hikei mai la ma o Hinaikamalama ke anu mneele loa, no ka mea, ua kuu mai la o Poliahu i ke anu o kona kapahau maluna o kona enemi. ! la manawa, hapai ae la o Hinaikamalama ! he wahi mele : " ile anu e he a—nu 110 auu o wale no hoi keia, Ko ko noi i ko ano o kuu manawa, Ua hewa ka j*iha loko o ka noho halo, i Ko kau mai noi ka halia i kuu umnawa, j No ka noho hale paha ka hewa—e. E kuu hoa—e, he anu—e. MOKI'NA XIX. CV) PAU KE OLI ANA A HINAIKA-i malama, oleloaku la oia ia Aiwohiku-; ' pua, " Auliea oe, e apo inai oe ia'u aj jwa i mehaua iho wau, hele inai nei kuu anu a anu, aohe wahi anu ole." ; Alaila, hooko inai la o Aiwohikupua i ka ka wahine olelo, alaila, loaa mai la ka inahana e like me mamua. j A hoomakauknu iho la lauae hooluolu no 1 ka hooko i ka laua hoohiki ma ka hoopalau ana, alaila, hiki hou mai la ke anu ia Hinaikamalaina, o ka iua ia o kona ioaa ana i ke anu. Ia manawa, hapai hou ae la oia he wahi mele, penei: " E ke hoa e, he a—nu Me he anu hau kuahiwi la keia, Ke anu mai nei ma na kapuai, Ke komi nei i kuu manawa, Kuu manawa hiamoe—hoi, Ke hoala mai nei ke anu ia'u, I kuu po hiamoe—hoi." I keia manawa, oleio aku ia o Hinaikamalama ia Aiwohikupua, 41 Aole anei oe i ike i ke kumu o keia anu o kaua ! Ina ua ike oe i ke lumu o keia anu, alaila e hai mai; mai huna oe." | 1 aku o Aiwohikupua, «• No ko punalua keia anu, ua huhu paha ia kaua, nolaila, aahu ae la ia i ke kapa hau ona, nolaila na anu." Pane aku la o Hinaikamalama, •• Ua pau kaua, no ka mea, ua pili ae ia no na kino o j kaua, a ua ko ae ia no ka hoohiki a kaua no \ ka hoopalau ana." I mai o Aiwohikupua, "Uaoki kaoa i ke* ia manawa, e hookaawale kaUa, apopo ma ke awakea, alaila, oia ka hooko ana o ka hoohiki & kaua." " Ae," wahi a Hinaikamalama. A kaawaie aku ta laua, alaila, loaa iho b ia Hinaikamalama ka moe oluolu ana ia koena po a hiki i ke ao ana. Ma ke awakea, lawe hou ae b o Aiwohi.

laipsa o h'>tJv'o i k i : oS\o -\i ; x ; * ilu» maimin. Iloko o ko l.iua r»n n:\wn i hoomakn :n ' 1 ka h.'oko ana i ka hoohiki. a: \ila, u.i ;v.v:-' <> ia r.ioa i ko P.ilialui inaziao. la nnnawa. !a\vt> ao la o Poi;,\!iU i ko".\ kapa la, a aaha ih.o la, i:i mauawa ka iio<»k ' : ana'ka o Poliahu i k.\ \voh\ r,v.\iu:\.\ o ll ua k:\malama. I\ mnnawa, hajv\t ao h\ om wahi melo, }vnei .• 44 He .wi'la—l\ he \vc!a Ke jwi mai noi ka wola a kuu ij» ia'u, Ke hoohahana nei i kuu kino, Kc ht-onaku!u nei hoi i kuu mannwa, No kuu ipo paha koia \\vla —e." 1 aku o Aiwohikupua, " aole no'u na wo' \. malia jvaha no Poliahu no na HTla, ua hu! ;: paha ia kaua." 1 aku !a o Hinaikamalama, " K hooman. 1 .- wanui hou knua, a iua i hiki hou mai i> v wela maluna o kaua. alaila, haalolo mai • ia'u." Mnhope iho o keia mau inen, hoao hou u" la laua i ka laua hana no ka hooko i ka lau.i hoohiki. la manawa, kau hou mai ia n<> k i weia maluna o laua, alaila, hajvu liou m \ oia n\a ke inele : " Ho wela—e he we—la, Ke apu mai nei ka wela a ka po ia'll, Ko \ilili anapu nei i kuu manawa, Ka wela kukapu o ka hooilo, l haoa enaena i ke knu, Ka la wela kulu kahi o ka makalii, Ke hoeu inai nei ka \*ela ia'\i e holo, K helo no—e. M la manawa, ke ku ae la no ia o Hinaika. malama liole. I mai o Aiwuiiikopua, " Kainoa o ka haawi mai i ka ilui, alaila h» t<* aku." 1 mai la o Hiuaikamalama, " Aole e h \•>. - wiia ka ihu ia oe, o ka hao ana mai ia o l, i wela oua wahino nu, j»ono olf. A'oha <»>." (K waiho kakou i ke kamailio ana n-> A - wohik\ipua maanoi. K jv>no <• kuniaiii-. j.. - kole no Hinaikamalama.) Mahoj>o iho o kona ho<»kaa\valo ana i.i A - wohikupua, hele aku oia a noho ma ka hai kamaaina. la j\o iho, he ptjleal»M hou ia i, » Hauailiki me na'lii ma I'uuopapai. ia po, hoomanao ae la o Hiuaikamala:n \ no kana kauoha ia Hauailiki, inahojv» iho o ko laua umeia ana, a mainua hoi o kona huohui ona me Aiwohikupua. I kela jxi, oia ka lua o ka jio h'aloa, alaila, hele aku la o Hinaikamalama a noho j»u ak?; la inawaho o ka aha. la manawa, na Kauakahialii laua m-' Kailiokalauukekoa ke kilu mua. Mahopo ih<>, i.a Kailiokalauokekoa me Makaweli. ka iu-« . ka lealea. Ia laua e kilu ana, komo mai la o Po!i.thn iloko o kaaha lealea. la Hauailiki m.» P<»!iahu ke kilu hope oia j>o. Ann ka ike ka mea ume ia Hinaikamalama i k<-la po, nnlaila, aole e hiki i ka mea ume ke hoomak > i kana hana. No ka mea. u:» oleloia ika j.«' mua, no Hauailiki a me Hinaikamaiania k \ leaiea mua oia po, a no ku loaa ole i ka maka o ka mea ume, ua lilo ka lealea i na moa e ae. 1 ke kokoke ana e ao ua po nei, huli ae la ka mea urne iloko o ka aha ia Hinaikamalama, a loaa iho la. la inanawa, ku mai la ka mea umo a w o - nakonu o ka aha, ia Hauailiki me l'oliahu kilu ana, ia manawa, kani aku la ke oli ka. mea ume, e hookoliii nna i ka welau o ka maile i luna o Hauaiiiki, a kaili mai ia ka i mea ume i ka maile, alaiia, ku mai la o HauI aiiiki. Hele aku la ua mea ume nei a loaa 0 Hinaikamalama, kau aku hi i ka maile a | kaili mai la. Ia manawa, ku mai la o Hinai- [ kamalama inawaho o ka aha imua o ke ana- ' ina. | A ike mai la o Poliahu ia Hinaikamalama, i kokoe aku la na maka, i ka ike i kona enemi. ' A hala aku !a o Hauailiki me Hinaika- [ malama ma kahi kupono ia laua e hooluolu | ai. | Ia laua e hui ana, a piamua hoi oko iaua ; manawa ; i aku la o Hinaikamalama ia Haua- { iliki, M E hoakaka mua aku wau ia oe, ua 1 hoohuiia kaua e ka mea ume o kau aha leaI lea e like me ka roea kupono i kona makemake ; a ua like no ko'u manao me kona, a o kou manao no hoi paha ia. A ina ua like na manao o kakou, nolaila, ke hai mua aku nei wau ia oe mamua o ko kaua hoohui ana. Ina he lawe kou ia'u no ka manawa pokole a pau ae, alaila, ua pau kaua, no ka mea, aole pela ka makemake o ko'u mau makua, alaila, e waiho puupoa ia*u pela. Aka, ina i i manao oe e lawe ia'u i wahine hoao nau, lalaila, e haawi wau ia'u nau mau loa, e like ' me ka makemake o ko'u inau makua." I

A u' i kn hai nl.u o Uv. i n,; i ; l j lon-\ «nanao. '• t*a ko*i ina;,i". ua UWa i, .' kou manao m" ko'u ; aka, e rr.ua kau.i ia kaua ibo e like me ka imk<: rr»akc o ka mea ume, a mahope !oa aku. :>.Wn !oa kaua.** •' Aole p»»ia."' wahi a Hinaikamalama, •<? waiho ki'u p ,r> ta« 3 h>ki i kou manawa t kn ao »i ia'u a loaa wau i Hana.'' I k** kolu o ka {*> !ea!«:-a o Hauaiiik). ina 'Lii nki.akoa ar>a ( a ine na mea e ae, oia ka ;-«o i hui 3; o LiUnoe, me Pohahu. o aiaa. a me K'ahoupokaoe, uo ka mea. ua in.i iwa !rsk'. i ia l > «-i!i.ihu t me ka manao ke pono i•;«■: k ' Aiwohikupua ma noho ana ine Po!iIa po. ii A iwohikupua rne Makaweli p kii < nr,a. a i ka waena konu 0 ko laua manawa !♦ ui' n. komu nna na wahine tioho mauna i!ur.o <i ka nha I'-'ilea. la l'.-'.iahu rna eiia e ku ana me na kapa-ii-»u o lakou, h- moa e ka hulali, ia mauawa, n.-i nkw ia ka aha h-a!ca no koia poo wahine, : uo ke ano eo ko iakou kapa. la manaua, )>.>•*,i mai ia ke anu i ka alia iealea a pauni ka papai kiiu, a kau mai la maluna o ka aha ka pilikia a hiki i ka wanaao, haaleie o Poliahu «ia ia Knuai. O keia inanawa pu no hui ka haaleie ana o Hinaikamalama ia Kauai. (Aia a hiki aku ika hiki ana aku o Laiei-; kawai i Kauai, mahope iho o ko Kekaluka-j iu.'kewa hoao ana me Laieikawai, aiaila, e| kamailio hou no Hinaikamalaina.) j Ma k' ia wahi e kamailio no ke kauoha a | Kauakahialii i kana aikane, pela aku a hiki ■ i ka hui ana me Laieikawai. j l.v Kauak&hialii me Kailiokalauokekoa ma | Pihanakaiani, mahopp t iho oko laua hoi ana j mai Hawaii mai. Oiai ua kokoke mai ko s laua mau la hope. j ia inanawa, kauoha ae la o Kauakahialii | i kaua aikane ia Kekalukaluokewa, i kana j oh-lo Ikoopouuiikai maluna ona, a eia no ia: | •• K kuu aikaue aloha nui, ke waiho aku j nei wau i oielo hoopomaikai inaluna ou, no j ka inea, ke kokoke mai nei ko'u inau la ho-j pc a hoi nku ika aoao mau oka honua. j " Hookahi no.mi inta malama o ka wahi-; ii»' a kaua. aia iiaule aku wau i kahi hiki ole j ia'u ke ikp inai ia olua me ka wahine a ka-! ua, alaiia, ku oe i ka inoku, o oe no maluna, o ka wahine a kaua inalalo, e like no me ka j kaua nei ana i ka moku i puni ai, pela 110 oe ! v noho aku ai me ka wahine a kaua. ,l A make wau, a manao ae paha oe i wahine nau, mai lawa oe i ka kaua wahine, aole no hoi e manao oe ia ia o leau wahine ia, n<» ka men, ua lilo no ia ia kaua. " Aia kau wahine e kii o kuu wahine i haaleie aku nei i Hawaii, (o Laieikawai,) i na o kau wahine ia ola ke kino, a kaulana no hoi. A manao oe e kii, hookahi au mea mulamu o ka olie a kaua, aia malama pono oe i ka ohe, aiaila wahine oe, oia ke kauoha j ia oe." j Ma keia k-anoha a Kauakahialii, ua pono ! ia i ko ke aikane manao. | Ma ia hopo mai, make aleu la o Kauaka-! hialii, liio ka noho alii i kana aiknne, a o ka laua wahine no ke Kuhina. A ma ia hope mai, i ke kokoke ana i ko ! Kailiokalauokekoa mau la hope, waiho aku | la oia i olelo kauolia uo ka malama ana ia ! Kanikawi ka laua ohe kapu me kana kane, e like me ke kauoha a Kauakahialii : " E kuu kaue, eia ka ohe, malamaia, he ohe mana, o na mea a pau au e makemake ai. ina e kii oe i ka wahine a ko aikane i kauoha ni ia oe, o ka mea no keia nana e hoohui ia olua. Eia nae e malama mau loa oe, ma kau wahi e hele ai, a e noho ai, mai haalele iki i ka ohe, no ka mea, ua ike no oe i ka hana a kau aikane i ko olua manawa i kii ae ai ia'u i kuu wa e aneane aku ana i ka make, mamuh o kuu aloha i ko aikane. Na ua ohe la keia ola ana e ola aku ! nei mai ka luakupapau mai, nolnila, e hoo-1 lohe oe me ka malama loa e like me ka'u e I olelo aku nei ia oe." j i /«a.) i