Ka Nupepa Kuokoa, Volume II, Number 3, 17 January 1863 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa.

malama no e hoomakaukau ai no ka hoao o elua, a ina ka ha o ka malama o i ka po i o Kulu e hiki mai ai oia a halawai olua e like me ka olua hoohiki ana."
            A lohe ka Alii wahine i keia mau olelo, hoi aku la na elele a hiki i o Aiwohikupua.
            Ninau mai la ke Alii. "Ua halawai olua me Poliahu?"
            "Ae," wahi a na elele, "hai aku nei maua e like me ke kauoha, ke hoomakaukau la paha kela, i mai nei nae o ua Poliahu ia maua, ke hoomanao la no na nae paha ia i ke konane ana a maua."
            "Ae paha," wahi a na elele.
                A lohe ke Alii i keia olelo hope a na elele manao ae la o Aiwohikupua i keia mau olelo, aole ia i hiki i o Poliahu la, alaila, hoomaopopo aku la o Aiwohikupua, "Pehea ka olua lele ana aku nei?"
            Hai aku laua, "Lele aku nei maua a loaa no mokuaina, lele hou aku no a he wahi mokuaina loihi, mailaila aku maua a he moku aina mai e like me ka moku i loaa mua ia maua, elua nae mau moku liilii iho e like me kahi moku loihi, a he wahi mokuaina uuku loa iho, lele aku la maua ma ka aoao hikina o ua moku la, a hiki maua he hale malalo o na puu, a ho malu e uhi ana, ilaila o Poliahu i loaa'i ia maua, oia la."
            I mai la o Aiwohikupua. "Aole i loaa ia olua o Poliliu, o Hinaikamalama aku la ia."
            Aka, ma keia hana a na elele lalau, ua hoaia ka inaina o ke Alii no kana mau elele, nolaila, ua hoopauia ko laua punahele.
            Ma keia hoopauia ana o ua o Ulili ma, manao iho la laua, e kai i na mea huna i papaia ia laua o ko laua haku, nolaila, ua hooko laua i ka laua mea i ohumu ai, aia ma ka Mokuna 19, kakou e ike ai.
(Aole i pau.)

Ka Nupepa Kuokoa.
HONOLULU, IAN. 17, 1863.

Na olelo paipai a J. Ii imua o ka
AHAHUI KUOKOA.

            Ma ka la hope o Dek. iho nei, ua kauoha ia mai au e ka hope Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, e hele aku ma ka hale ahaaina, ma kahi o Joe Roderick, i ka hora 3 o ka, auina la o ka la 1 o Ianuari, M. H. 1863. No ka mea, ua hooholo ka poe Hui Nupepa, e kukulu hou ana lakou i ka Nupepa Kuokoa no ka makahiki e hiki mai ana paha, mamua ae o kona hoea ana mai.
            Ua hele no au malaila. A i kuu ike ana ia lakou e noho ana he alo a he alo, ma kela aoao a ma keia aoao o ka papaaina, mai kai a i uka, a mai uka aku hoi a i kai, a pela no hoi ka lua o ka papaaina, ua hele a piha pono, e ai ana i na mea ai kupono, me he ahaaina Pualiinuwai la ke ano, no ka mea, he mau hue aniani wai einu ke ku ana maluna o na papaaina, aole mea e ae. A he Kahunapule no ko lakou, e like me ko'u ike ana ma ka la mua o ka makahiki i hala, nana ka hoomaikai leo, a me lakou pu ma ka naau i ka Haku, mamua o ko lakou ai ana.
            I ko'u ike ana ia lakou, make e luna, alakai kaheleko a iho la au, a hina kapu moe e ke kawelu, me he la e moe ana au i ka hale halaulo mana, i ka olioli. Ninau aku la au i ka mea nana wau i kono mai e hele ilaila, i ka nui o ka poe Hui, hui mai la ia "he 65 ka huina." A o ka Luua Hoomalu, aia no ia ma kona aoao akau. Ia manawa, noonoo iki iho la wau i ka mea pono ia'u ke haiolelo iki aku ai imua o lakou, iloko o'u iho. Ia manawa koke no, hiki mai ka Lunapai nui o ua nupepa nei me kekahi mau hoa'loha pu me ia, a noho lakou ma na noho, a o na mea ai i kauia ma ua mau papaaina nei, aole au i hoomaopopo; aka, aia no ia i ka Luna ahaaina ia mea, o ka ike wale ana no ka'u.
            I ka pau ana o ka paina ana, oiai e noho paa ana no na hoa, alaila, ku mai la ka Luna Hoomalu o lakou a wehewehe mai la i na haina olelo maikai kupono no ke kukulu hou ana i ka Nupepa Kuokoa, no keia makahiki, a ma na haina a pau ana, aole i hooneleia kekahi o ia mau haina i ka pa-i-pa-i ole ia e na hoa a pau wale kana haina.
            Alaila ku ae la ka mea nana na haina olelo a na hoa lawe Kilohana, i ike ae nei ina ka Helu 2 iho nei, a pela'ku. A ma kekahi haiolelo ana, e noi ana i ka Ahahui, e hoomanao i manawa kuka no lakou, i kela a me keia hapaha makahiki, i mea e makaukau mau ai ka nupepa, mahaoi koke ae la au, kokua, kokua. A pau keia mau wehewehe ana, neiia mai la au e hai aku i k'ou wahi manao e ka Ahahui, oiai e ku ana au ia wa, mahope iho o na koena leo paipai o ka hale a na hoa, e like no hoi me ka hana mua ana.
            Alaila, hoolai iki iho la au, a pane aku la, "E hauoli! E hauoli! E hauoli! i ko oukou makahiki hou! oia paha ka'u haina kupono imua o oukou, no ka mea, he ahaaina makahiki hou keia. Aka, ke hauoli nei au a me ka mahalo nui, no ko'u lohe ana i na olelo a pau a ko oukou Luna Hoomalu i hai ae nei.
            A pela no hoi au i na haina a pau a ko oukou Komite, a ua piha loa au i ka olioli. A ke manao nei au he nupepa maikai keia ma kona inoa, a ma kona ano, pela ko'u ike ana i kona hanau mua i hala aku nei, a ke lohe nei au ano e kukulu houia ana no e oukou kona hope. He oiaio no, noka mea, he hoomaka wale ana no keia e na hoike.
            Nolaila, ke manaolana nei au e mau ana no keia nupepa i na makahiki a mau makahiki, a pela aku; no ka mea, ina oukou e kukulu ia ia ma kona ano Kilohana, a o kona ano maoli me kana mau hana he Kuokoa, aole ia i pili i ke kanaka, a i ka haole wale no, a me ke aupuni, pela no i na aoao hoomana Akua a pau. Ina pela, ke manao nei no hoi au, he puu oioina kupono keia no ka poe hele huakai a maloeloe, alaila hoomaha iki iho maanei a maha, a kuu ka nae a me ka maloeloe, alaila, ku ae hele hou aku, pela wale no e hiki ai ia mea, ua pili no ia i ka poe pilikia a nele a me ka hune, a e haawi aku no i ka mea kupono e like me ka mea pono, a pela no ia e hooluolu ai i kona enemi ina ua makewai. A nolaila, he kumu no hoi ia no ko'u manaolana e hai aku nei. Eia kekahi, e pono no ia oukou e kau i mau rula no na haina olelo a na hoa a pau e hanai ana i ka oukou nupepa i ka ai maikai, i hokuku ole iloko ona, a lilo ole hoi ia i mea maimai nona. No ka mea, ua ike paka no kakou i na ano o ke kanaka a me ka wahine, ina o ke kanaka maikai kona hiohiona a me kona manao a me kana hana, alaila na lilo holo okoa ia mea iloko o ko kakou mau huhui aloha a me ka anoi, pela no ka wahine hiohiona maikai a onaona puloku, oia ano, oia no ka ohia paemalu la. Pela oukou e hoonani ai ia ianei, a lilo ia i mea onaona i ka pua hau o Maluaka, i mea ona ia mai e ka makemake. A nolaila kuu manao wale ana, e nui ae ana paha keia pepa ma keia hope, no ka nui mai o na mea manao a haina olelo paha, a me na kii o kela ano a me keia ano, e like no me kona mua, no ka mea, ua hamama ka puka.
            Eia kekahi, o ka luna pai o ka oukou nupepa, he kanaka Hawii no, ma ka aina o Makaweli i Kauai kona one hanau kona wahi i hanau ai, pela ko'u manao, a ua houna kona mau makua ia ia ma ko laua one hanau e aoia i na mea ike malaila, a ua loaa ia ia keia oihana ike a akamai. Aole nae ia i manao e noho aku ma ko laua one hanau, a me ka nui o kona mau makamaka malaila, ua haalele aku no ia lakou, no kona manao no i kona one hanau. Nolaila ke waiho lako nei no kana mau mea pai pepa imua o kakou, a o keia mau mea a kakou e ike nei, oia ka hooko ana o ko,u lohe ana mamua ia ia no e noho ana malaila, ua akamai i nei mea, a ua huli nae, a ke ko nei ia mau mea. A ke ike nei no hoi kakou, o kana nupepa ponoi e pai nei, aole okanamai ka holo mama mamua o ka Polunesia, he mau mea hou wale no, pela kuu lohe.
            A aole no hoi o kanamai ko'u mahalo, i keia mea he nupepa ke Kilohana o ko oukou naauao, i ka noonoo ana i kahi kupono e pai ai ka oukou nupepa, oia nae ke kumu o ka mokuahana ana o ka Ahahui nupepa i ka hoomaka ana, a kapaia kela he inoa okoa, a he hui okoa, a pela hoi keia, he inoa okoa, a ua like loa no hoi me lakou la, ke kapa ana i kahi aoao o ke aupuni o Iseraela, o ke aupuni Iuda ma ke ano mokuahana no, a no keia hanauna hookahi no ka hoi ia poe. No ka uku emi o ke pai ana i ka mea i manaola ua nala ilunu ka'u mahalo ana, no ka mea, pela no ka manao naauao o ka poe e imi waiwai ana, i emi ka lilo malalo o ka loaa mai.
            Eia kekahi mea mahalo au, ina oukou he poe ano maikai a pau o ka Ahahui nei, pela no auanei ka maikai o ka oukou nupepa ma keia hope aku, no ka mea, na oukou no na hooponopono pu ana me ka Lunapai nupepa a oukou. Nolaila, ua mahaoi ae au i ka wa e haiolelo ana ko oukou Komi te, no kona noi ana mai i halawai hapaha makahiki ko ka Ahahui e pane ana, kokua! kokua! no ka mea, ia oukou no ka pono nui o ka nupepa e mau ai, ma ka imi mau ana i na inoa lawe nupepa, a me na haina olelo maikai kupono no ka nupepa, na haina hoike ano Akua a Baibala no hoi, na haina hoike honua a mau kaao kupono hoi, pela hoi na mele kupono a me na kanikau, a pela aku.
            Aka, heaha la keia mea ia'u, ina ma ka lawe nupepa wale iho no ka oukou kukulu ana i keia nupepa? Ma na Ahahui a pau o keia ano a o kela ano, a pela aku no hoi. E waiho mua mai hoi kela hoa keia hoa o ka Ahahui i ko lakou kuleana, he dala paha, a mea e ae paha i aponoia e ka Ahahui. Ina paha elima dala ($5.00) a kela hoa keia hoa e waiho pakahi ai no ka Ahahui, e hoomoe ai no ka hapaha makahiki, a hapalua, a makahiki okoa paha, ho elima keneta ka uku hoopanee no ke dala hookahi ($1.00) no ka malama, ina hala ka makahiki, alaila, ehiku dala me ka hapalua ka loaa mai no kela hoa keia hoa o oukou, a pela aku. Ina he nui ka puu dala i waihoia ma ka hui ana, alaila ua nui mai no ka loaa i ka mea nona ia mau dala, alaila, e lilo ia i ola nou, a no kou wa hemahema paha, ma kona uku panee ke malama ponoia, ina e noho mau ia ma ka hui a o ka make kona pau, a o ka haalele paha, alaila, e lilo i ka mea e, me kona waiho mai i kona kuleana e like me kona mua. Alaila, ua hiki pono ka lawe ana i ka nupepa me ka uku ole.
            A no keia mea, ua hai hou aku au imua o oukou, he haina olelo pili i ka i ana. O ka hua kulina hookahi, a o ka lau uala paha i kanuia iho ma ka lepo, a i ko laua ulu ana a hua mai, alaila, aia no na kane me na hua kulina me ko lakou aa e wahi ana ia lakou. e opuu mai ana ma ia kumu hookahi eha a elima paha opuu, a pela no hoi ka pue uala hookahi, ua lehulehu wale na uala maloko, e like me na ano laau a pau i ike ia; no ka mea, ua kanuia iho laua ma ke ano pili mua he hookahi ma ka lepo, a ma ko laua pili lepo aua, i ka hua ana mai he lehulehu wale. Pela no ka hoonui waiwai ana, i mea e lako ai keia ola ana, ma ka hana mau a me ka ai pakiko.
            Nolaila keia haina hope loa ia oukou i ka i ana, Homai! homai! ko pa kalakala, alihi ala, he olelo hooulu a hooikaika i kona aoao paha, ke ano oia pane ana i ka wa paumeume, i pau loa mai ma kona aoao na hoa paumeume o kela aoao, a eo ae la, a o ka akaaka no ka lanakila ka hope i ko lakou wa e paani ana. E hoopokole no hoi au i ka'u haina makemake nui ia oukou."
            A ma ke noiia ana mai e haawi aku i ka'u mau haina no ka nupepa, nolaila, ua hooponopono iki iho au i na haina, ua pono paha, aole paha, ia oukou mai hoi kekahi.
Owau no ka oukou kauwa, me ka mahalo.
J. li.

NA MEA HOU O HAWAII NEI.

            ALEMANAKA NO 1863.— Ke hooili aku nei makou no ka manawalea wale aku i na mea e lawe ana i ka nupepa i ka Alemanaka no 1863, i pai ia ma ka pepa okoa; no ka mea aole i paiia ka Buke Alemanaka o keia Makahiki. He pono e malamaia keia mea, i mea kapili ma ka paia o ka hale, i mea hoomanao i ka la o ka makahiki me ka hebedoma.

            I NA LUNA KUOKOA.— Ke kauohaia'ku nei na Luna Kuokoa e hoihoi mai i na koena o ke Kuokoa o ka Buke I. Ina nae he koena kekahi.

            I NA POE KANU LAIKI.—E pono i na kanaka a pau e kanu mai nei i ka Laiki ma na mokupuni o Hawaii. Maui. Molokai. aime Kauai, ke hooili mai i ka lakou mau Laiki ia H.W. Severance, Esq. (Hanale.) ma Honolulu nei, e like me kana olelo hoolaha ma ka pepa o keia la, a nana e kuai aku no ke kumukuai kiekie loa, a hooili aku hoi i ke dala na ka poe nana i hooili mai ka Laiki, a i ole ia, ma ka uku aku paha i ka lakou mau palapala kikoo mai. He hope kupono keia nana e kuai aku ko oukou Laiki, e na makamaka mai Hawaii a Niihau.

            HAULE I KA MOANA.—I ka hoi ana mai nei a ka mokumahu Annie Laurie mai Kauai, a hiki i Kaieiewaho, haule kekahi Luina i ka moana; aka, ua hoohuli wikiwikiia no nae ka moku, a ua pakele mai ua Luma la mai ka moe ana iho iloko o ka opu anuanu o ka moana.

            HOOKOLOKOLO KUAI RAMA.— Ua hookolokoloia iho nei ka hihia a ka Moi vs ia Joeseph Booth (Keo Pu,) no ke kuai ana i ka rama i ke kanaka Hawaii. He hoopaapaa nui keia no ka mea, ke olelo nei ka aoao pale, aohe kanawai e hookapu ana i ke kuai ana i ka rama i ke kanaka Hawaii. He ninau nui no keia, a na Lunakanawai Kiekie e noonoo ai. Aole i pau ka hanaia'na o ua hihia la, no ka pilikia o ka aha kiekie i ka hookolokolo i ka hihia o ka moku Galilei, no ka lawe ana o kona Kapena i ka rama a haawi aku i kekahi moku e, me ka hoike oleia o ua rama la, ma ka palapala hoike waiwai o ka moku, a me ke kiola no hoi i ka rama iuka me ka palapala ae ole. A ma nehinei, ua hoopaiia ka moku e like me ke Kanawai.
            "He palapala kai hiki mai io makou nei, na S. Papiohuli, o Mana, Kauai, e hai mai ana i ka make emoole ana o kekahi kanaka e noho ana ma Haeleele, ma kahi e kokoke la i Polihale. He hiki i na makamaka a pau ke hoomaopopo i na huaolelo, "O ka la o ka Haku me he aihue la ia i ka po," nolaila, e pono ia kakou ke ako mua i ko kakou mau hale no ke aupuni o ka lani, o hiki e mai auanei ua la ala o ka Haku.

            LUAAHI NUI.—Ua loaa mai ia makou he le ta i kakauinoaia e M. I. Ohea, o Waimanalo, Koolaupoko, Oahu, i kakauia i ka la 3 o Ianuari nei, e hai mai ana no kekahi Luaahi Nui ma kona wahi, a penei no kana mau olelo:
            "He ki, ua kaluaia a mo-a, a ua hoawaawaia, a lilo i mea ona, he Uwiuwi ke ano oia mea inu, a hele mai la na kane, na wahine, a me na kamalii e inu, a ona, oia ona anu o ka poe e inu ana, ua lilo ia i mea lealea na ka mea kaomi mea ona. O ka po, a me ke ao, o ka la noa, a me ka la kapu, ua lilo i hookahi ano, he manawa lealea wale no ia lakou, a iloko o ka wa moe, ke kupinai nei na leo walaau kupono ole, hulo, hula, a pela no i na la pule, a me na la e ae he nui wale, ke hele nui nei na kanaka o Waimanalo a me Kailua."

I ka Poe Lawe Nupepa.

            Aloha oukou a pauloa, mai ke nui a ka liilii, mai ka ili puakea a ka ili ulaula, mai ka hikina a ka la i Kumukahi, a ka la welo i Lehua hoi mai, mai Hawaii o Keawe, a Kauai o Manokalanipo, pale aku.
            Eia mai ka Nupepa Kuokoa, ke Kilohana Pookela o ka lahui Hawaii, Ke alo aku la i na kai ewalu, a me na makani eha o ka aina, e hoomanawanui aku ana i ke anu a ka makani he Kauaula, a loaa aku oukou e noho mai ana i ka malumalu o na lau laau, e ike mai ia ia he malihini, e hea mai ka pono, oia ka makamaka ola, maloko o ka hale ma kahi mehana, he ua o waho, he anu, he koekoe, eia kahi maikai o loko nei, wehe ae kahi kapa wai, aahu mai kahi welu maloo, pumehana iho, ai a maona, lealea ke kamailio ana ua puipui mai o loko, e hookane, e hoowahine, e hoohale kipa, i loaa ka makamaka o kahi makamaka ole e kipa aku ai.
            E na makamaka mai ka la hiki, a ka la kau, mai ka hookui, a ka halawai, mai ka pua iluna, a ka paa ilalo, mai ka lewa nuu. a ka lewa lani, e huli mai kakou a nana aku ma ka helu 54, i ka olelo paipai a ka Lunahooponopono o ka pepa, e olelo ana. Ina o ka mea e haawi i na dala 2.00, alaila, e loaa ia ia ke kii o ko kakou Moi aloha Iolani Kamehameha IV.
            E na hoa paaua o ka naauao, mai minamina i na dala 2.00, ke lilo no ko kakou nupepa, no ka mea, o ka uku iho la no ia hala ka makahiki, he noho wale no kau, he okoa ke kanaka nana e lawe mai. Ua piha pono i na mea nani o kela ano keia ano, e like la me ka hale kuai o Ake, ua ike no kakou, ua pau ke kuhihewa.
            E na keiki aoao palupalu o ke Kaona, a me na kaikamahine maka onaoa o Ainahau, e haliu mai, a me na keiki Holokahiki e au nei i ke kai anuanu o Paniolo, e hoomanawanui ana i ka leo o na'lii, i holo ouko ua hoomanao ae i ka kakou nupepa, oia no o Puke 2.
E. KEALAKAIMANA.
Honolulu, Waikikikui, Dek. 30. 1862.

KA NU HOU!
NO EU ROPA MAI.

            —O ka nui o na koa ku mau o I talia. ma ka la mua iho nei o Iulai, he 223,580 koa.

            —Ua haawi manawalea aku o MISS Bur dett Contts i na dala he $5,500, iloko o ka puu dala kokua i ka poe i hooilihuneia no ka nele i ka pulupulu.

            —Ke hanaia nei ma South Kensin gton. Enelani, he Hotele hou maikai, he $500,000 ka lilo no ke kukulu ana.

            —O Mr. Pa tridige (Pataride.) ke kahuna lapaau i hele ai e nana i ka mai o Garibaldi, ua kikoo aku i kana bila no ua hele ana la e nana i ka mai o ua keiki kaulana la o Italia. O ka nui o na dala he $3,400, a ua hookaaia mai no. Kumakena no hoi ua mea he pii o kona uku.

            —Ua hiki ae ke Kuhina hou o Tureke. ke Kuhina noho mau o ia aupuni ma Farani, a lawe pu ae oia he ehiku wahine, ua papatemaia, a na kapaia ko lakou mau inoa o Poakahi, Poalua, Poakolu, Poaha, Poalima, Poaono a me Sabati. He ehiku wahine, a he ehiku hoi la o ka pule hookahi.

            —Ma ka Bila Haawina no ka Oihana Kaua o Auseteria, ua hoomanaoia na Popoki, a me na Iole; no ka mea, ma ua bila haawina la, ua hookaawaleia he 2,500 francs (hapaha Farani.) i mea e hanai ai i na popoki e noho ana iloko o na keena waiho mea ai o ke aupuni.

            —"Ke ku nei au iluna o ka lepo o ka lanakila," wahi a kekahi kanaka Loio e haimanao ana imua o ka lehulehu. Pane mai la ka mea hana kamaa, "Aole, ke ku la oe iluna o na kamaa buti a'u i hana'i, au hoi i uku ole mai ai. Hu ka akaaka a ka poe e ku ana.

            —Ke uku mau nei ka Moiwahine Eu ginia o Farani, mai kona waihona ponoi ae i na dala he $5,000, i ka Mea Hanohano Viscount Lagueronnere, ka Luna Hooponopono o ka nupepa La France me ka loaa pu no hoi ia ia o kona uku no ka noho ana i Alii no ka Hale Ahaolelo Alii o Farani. O ke kumu o kona iliia ana mai e keia mau pomaikai, no kona hooikaika nui mamuli o ka Pope, iloko o kona mau manao pepa.

            —Ke uku mau mai nei o Ionatana Pim & Co., o Dublin Irelani, i na dala he $250, mamua ae o ka ia poe mau dala e uku mau nei i ko lakou poe paahana ; o ke kumu o keia haawi ana, i hoopakeleia'i lakou i ka loohia ana mai i ka pololi.

            Ua hiki mai he mau palapala no Enelani mai i Wasinetona, e pili ana i ke kokua mau o Enelani i na Moku o ka Hema, a e hai pu mai ana no hoi i ka manao o ka Aha Kuhina o Beritania Nui no ia mea. Ua ikeia ma ua mau palapala la ka hooikaika ana o ke Kuhina o Amerika Huipuia e noho nei ma ia Aupuni, me ke koi ikaika aku ia Lord Russell, e hoopau i keia hoopoino mau ia o ke Aupuni o Amerika Huipuia, me ka lawe mau ia'ku o na mea kaua o Enelani, ma ka moku e kau ana i ka hae Beritania, i na Moku Hui o ka Hema, a na kalepa o Enelani e hoouna'ku nei i na kipi. Me ka i pu aku hoi, inu e hoomau ke kokua ana o na kalepa Beritania, me ke apono pu aku hoi o ke Aupuni, alaila, e hoomauia ana no a loihi wale ka manawa o keia haunaele ma ke Aupuni o Amerika. Ua hoopuka pu aku no hoi o Mr. Adams, ke Kuhina o Amerika Hupuia no ka moku o Alabama wahi ana, he moku ia i hanaia ma Enelani, noloko ae o ke dala Beritania, a nana kalepa hoi o ia Aupuni, i mea e hoopoino aku ai i na waiwai o ka poe kalepa o ke Aupuni e noho makaukau ana, a me ka imi hoi i na kumu he nui wale, i mea e hoonaukiuki mai ai i na pono o ke Aupuni Hui, me ke kumu ole, he mea ia e hoohalakala pono ia'i e Amerika Huipuia, a me na Aupuni naauao e ae no hoi a pau o ka honua, me ke kapa pono aku no hoi ia Enelani, he mea e hookaumaha wale mai ana i ke Aupuni ana i hoike akea ae ai, ke noho makamaka nei me ke ku i ka wa hoi ma keia kaua huliamahi ma ke one o Amerika Huipuia; a he kumu hoi e ili aku ai ka poino iluna o ka Aha Kuhina, e me ke Aupuni pu hoi o Enelani, a ma na wahi no hoi a pau ona e waiho kauliilii nei ma na wahi he nui wale. Ua hai maoli aku no o Mr. Adams ma neia mau mea a Beritania e hana nei, he kumu ia e kanaluaia'i o ka pumehana o kona manao makamaka i hoikeia mai e kona Kuhina Lord Russell, a aole no hoi e lilo ana ia mau mea, i mea nana e hooia mai i kona ku ana i ka wa, a he mea no hoi nana e hoohapaupau nei i ka hanohano o ka inoa o ke Aupuni o Beritania Nui.
            No keia mau mea a ke Kuhina o Ame rika Huipuia i hoohalahala'ku ai, nolaila, ua pane mai o Lord Russell, i kona kaumaha a me kona minamina i ka lohe ana i keia mau kumu hoohalahala, a ua hai mai no hoi ia i kona hoao ikaika ana e kiai i ke kalepa nui ana iwaena o na kalepa Beritania, a me na Moku Hui o ka Hema; aka, wahi ana, he pono paha i ke Kuhina o Amerika ke hoomanao iho, ua haawiia ka pomaikai i ke kanaka Beritania ma ke kanawai o kona aina e kalepa a e imi waiwai paha, me ka lakou poe i makemake ai, a no ia mea, ua hiki ole loa ia ia ke keakea aku i na kanaka Beritania, mai ke kalepa ana me na poe o ka Hema, ke makemake lakou e hana pela; a o na poino no a pau, e ili no maluna o na poe nana e hana ana ia mau hewa.
            Ua hooia mai no hoi o Lo rd Russell, ia Mr. Adams, o ka manao no o ke Aupuni o Enelani, ma na mea e pili ana i ke kalepa ana me na poe e kaua ana, ua like no me ka hana a na Aupuni e ae, a o Amerika no hoi; no ka mea, oia no ka mea nana i kukulu mua i keia ninau, a nana no hoi i hoike mai i ke kumu alakai. No ka mea, i ka wa a Farani a me Enelani, e kaua ana ia Rusia, ua hapai ae no na kalepa o Amerika Huipuia, a me na kanaka e ae no hoi i ke kalepa ana me Rusia, ke Aupuni e kue ana ia Farani a me Enelani, a ua lawe aku no hoi i na waiwai a me na lako kaua o kela ano keia ano, no Rusia, a ua hana no hoi i mau moku no ka Moi o Rusia, me ke kue nuiia no nae o ia mau hana e Farani me Enelani. A na hooleia ka aponoia ana oia mau hana a pau e ka Peresidena a me ke Kuhina Nui Mr. Marcy, na mea e noho ana ma ke Poo o ke Aupuni o Amerika Huipuia ia manawa. Aka, ke hilinai nei nae o Lord Russell ma ka manao ana, ua hooikaika no na Luna Aupuni i haiia'e la maluna, e hoopio ia kalepa pono ole ana; a no ke ko ole ana o ka laua mea i hooikaika'i e hoomalu, he kumu pono no ia a ke Kuhina o Amerika Huipuia e ike iho ai i ke oolea maoli o ka hoao ana e hookapu i ke kalepa ona iwaena o na kanaka o Beritania a me na Moku Hui o ka Hema. Aka, ua hai mai no nae o Lord Russell, e waiho ana no ia i na kumu hoohalahala a ke Kuhina o Amerika Huipuia, imua o ka Aha malama i na mea pili i na moku kaua, me ka hai aku hoi ia lakou i ka pono ke makaala i na ukana a pau e hooiliia ana iluna o na moku a pau e holo ana i Amerika Huipuia.

            —Ua hooukaia he hakaka nui mawaena o Jim Ma ce a me Tom King, ma ka la 26 o Novemaba iho nei ma Enelani. O ka kumu o keia mokomoko ana, o ia no i maopopo ai ke kanaka ikaika ma Beritania i ka palepale, o na mea oi no na mea nona na inoa i haiia'e la maluna. He iwakaluakumamakahi ku ana o laua e palepale, me ka lilo nae o ka pomaikai a pau ia Jim Mace, a ma ia manawa kui mai la o Tom King i kana mau puupuu hamare, a eha loa iho la o Jim Mace, a lilo aela ia Tom King ka hoailona o ke kanaka ikaika loa o Enelani ma ke kuikui. Ua oleloia mai nei ua aa aku o Heenan ko Amerika Huipuia kanaka ikaika, e hakaka me Tom King, a ina e pio ia i ko Amerika eu, alaila lilo o ia ke kanaka ikaika hookahi o ka honua a pau ma ka palepale. Ua aa pu aku no hoi ke keiki o Amerika e pili i $2,500.

            —Ua hooholo iho na Hale Ahaolelo o Belegiuma i hapalua miliona dala ma ke Bila Haawina, i mea e hoopau ai i ka pilikia o ka poe lehulehu wale i hoopoinoia no ka nele i ka pulupulu.

            —Ua hoike ae ka nupepa La Patrie o Farani, i ko Perusia hai ana 'ku ia Farani me Enelani, i kona manao paa, aole e ike aku a e ae aku hoi i ka noho ana o ka Mea Kiekie Prince Alfred ke keiki a ka Moiwahine Vic toria, ka muli iho o ka hooilina o ka noha Alii o Beretania, i moi no Helene, e like me ka mea a ia mau aupuni e koi nei.

            — I ka wehe ana o ka Moiwahine o Sepania i kona mau Hale Ahaolelo, ua hai aku ia i na 'lii kau kanawai ona, he mea nui kaumaha kai hanaia ma na kapa kahakai o Kiuba, mawaena o ia aupuni me Amerika : aka, wahi ana, aolelo no ia e lilo ana i kumu nana e hoonaueue mai i ko laua noho oluolu loa ana, mai ka mua mai.

KA HILIHEWA O KA MANAO O FARANI
E KOI NEI E HOOMOE IKI KE KAUA.

— O ke aha la ka makemake o Farani ia Europa e hana 'ku i na aoao e kaua nei Mahea la e hiki mai ai ia kakou ka manaolana e ae mai ana ka Akau e waiho kona mau mea kaua ilalo ma ka aina ame ka moana, a hala na mahina eono:
            He mea oluolu loa paha ia hoomoe ana o na mea Kaua, i ka Hema, ia Enelani, a me Farani pu no hoi, Ma ia mea, e hookuuia ai ke pani ana o ko ka Hema mau awa, a e hiki ai hoi iaia ke kuai aku i ka miliona bela pulupulu ana e waiho poho wale nei, no ke ko, kope lole, lole paina, paakai, a me ka ili pipi, a me na waiwai e ae no hoi e pili ole ana i na lako kaua, a lakou e nele loa nei i keia manawa, a e makemake nui nei hoi e loaa mai. E hiki ana i na hale hana o Enelani, ke hana. E loaa hou ana ia Farani, ka poe nana e kuai mai i kona silika, a me kona mau waina, a me na waiwai no hoi o Parisa, a e loaa ana no hoi iaia ka pulupulu, ana e kuai mai nei ia kakou me ka uku mai i ke kumukuai kiekie loa. E loaa ana i na mea a elua nana e koi nei e hoomoe ke kaua ka pomaikai o ia hoomoe ana. Aka. o keaha la ko ka Akau pomaikai ma ia hana ana? Me he mea la e noi aku ana kakou iaia e nakiikii ae i kona lima akau. Ke noi nei kakou iaia e haawi aku i kona enemi, i manawa nona e hoolako ai iaia iho me ka ai a me na pono e ae no hoi, ma ke kuai ana 'ku i kana pulupulu iloko o ia manawa; a ke koi pu aku nei no hoi kakou iaia e haalele i kona kulana maikai loa no ke kaua ana a hala ka makahiki hookahi. Ua aneane e hiki mai ka wa pono i na moku kaua pili muliwai o ka Akau ke hana hou; a na keia kau ae e ahai hou mai i ka wa pono e komo hou aku ai na koa Aupuni i ka Hema. Aka ke noi aku nei kakou i ka Akau, e haalele i kona wa kupono e hoopioai i kona enemi, a e noho hana ole a hiki i ka wa a ka wela o ka la o ka Hema e hoo-a hou mai ai i na puali koa o Aupuni i ka Akau, me ka keakea mai hoi o na kapa o na muliwai i ka holo ana'ku o na moku kaua. Ina e makemake ana ka Akau e hoopau i keia kaua a e kuikahi hoi, a e imi ana i kumu pono e hoohunahuna ae ai, alaila, ua pono keia koi ana. Aka, aohe hoailona nana e hoike mai i ka hiki ana o keia hoouka kaua ia kulana. Ina kakou e komo ana iloko o keia mea ma ke ano hui me Europa, a kauoia mai na olelo hoino iluna kakou, alaila, e koiia mai no kakou e pale i ko kakou hanohano. Ua hiki ole ia kakou ke emi hope malalo oia mau mea, a ua hiki ole no hoi ia kakou ke hai ae i kahi a ka manawa e ahai aku ai ia kakou.

NO AME RIKA MAI.

            CIN CINATI Dek. 19, 1862.—Ua komo ae ka puali koa o ke Kanawaha i ko lakou mau wahi noho i keia kau anu, e noho kauliilii ana ia poe koa, mai New Creek a hiki i Point Pleasant. Aia ko Gen. Cox wahi noho ma Marieta.

            —Ma na mea i ikeia ma na palapala o Rikmona, ua hoikeia mai o ka nui o na koa o ka Hema i make ma ke kaua ma Feredarikabuga he 500, a he 2,500 poe i hoopoinoia.

            —Ua pio i na koa aupuni o Gen. Foster, ma Kingston Karolina Akau, he 500 koa kipi, a he 1 l pukaa.

            —Aole he oiaio o na mea i hoikeia no ka hana hui ana o Gen. Banks me na koa ma Safoka, a aole no hoi he mea i hana mai no kahi a Gen. Banks i holo aku nei me kona mau koa. Aia la i hea?

            —Ua hai wale ia mai nei, oia o Generala Van Dorn o ka Hema, me na koa he 50,000 ma Stevenson Alabama, i hele ia ilaila e hui ai me ko Gen. Bragg puali.

            —O ka nui o na koa kipi e noho nei ma Tenesi, he 70,000, he 25,000 ma Marl reesboro i nehinei, a he 11 mile wale no ke kaawale mai kahi i kukuluia ai o na koa kipi kiai mawaho o ka laina, a hiki i Nasavili.

            —Ua lehulehu wale na'lii koa o ka puali o Gen. Rosekrans o ke Aupuni, i hoopauia mai ka noho ana ma ko lakou mau oihana, no ka lilo nui ma ka ona.

            WASINETONA, Dek. 19.—Ua hele aku he mau Komi te noloko ae o ka Hale Aha