Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 49, 1 November 1862 — O Hawaii Nei. [ARTICLE]

O Hawaii Nei.

i Ua oluolu makou ika hai aku ina hoa o [neia pae moku, i ke koinoana o na mea hoiikeike o keia aupuni iloko o ka hoike maka;hiki nui ma Laeiana Eneiani, aole nae i hiki jilaila, ma ka imi ana a kekahi o koonei poe |ponoi iho, aka, na ka malihini kaulana Lativ ;Franklin, i kipa mai ai ianei i kekahi mau |la mamua'ku nei, nana i hookomo i kekahi | mau mea o keia aina, iloko o ke Keena i hoo- ! kaawaleia nona, ma ka hale hoike makahiki. I A penei no hoi ka olelo a kekahi nupepa no |ua mau mea la a Lady Franklin i hooma|kaukau ai: | Ua nele na pae aina Hawaii i ka hoike | makahiki o ka M. H. 1851, no ka loihi loa o ko ka moku holo ana mai, nana i lawe mai kolaila mau mea hoike, a pelu no ke ano i keia hoike ana, mai loohia hou no keia oha* na inoku o ka Pakipika ia nele mau ana ; o mai lilo la paha o ka mea e pili iki ai ka inoa o na moku Hawaii me ka hoike makahiki o I«*M. H. 1562, o kona Hae Siīika, a me kona Comisina e noho hana ole ana. Aka, e ole e hiki mai nei o Lady Franklin me kekahi o na mea o Hawaii. u o ka hapanui hoi, ua waihoia eia mahope mni, a no ka mea hoi, aole no i laweia mai na mea ano kalepa a na kanaka Hawaii, nolaila, aole ma keia mau mea i hiki mai nei, ka nui o ka holomua ana o ka poe Hawaii ma na mea imi waiwai. Ke hooulu nei na kanaka ike Ko, Kope, a me ka Kaiki, me ka maikai loa ; a ke hoouna nei no hoi lakou i na ili bipi, me ka aila bipi. aka, no k:i pau e no i ke kuaiia e ko Amerika poe, nolaila, aole i hiki mai kekahi o ia mou mea ina Enelani nei. O ka mea pili waiwai wale no 1 hoikeia e Lddy Franklin, he pulu, ka mea ehanaia nei e ia poe i mea pela, a me ko Amerika poe pu hoi kekahi, a he awa kekahi, he mea e inu ona ai na kanaka. Ua ikeia iho no hoi he Lei hulu, he Kuhili, a me kekahi mau mea e ae no hoi, he knpa kekahi o na mea i hiki mni. mo kekahi iei i hanaia noloko mai o ka lauoho oke kanaka. Ua hoikeia no hoi na lole o ko Hawaii poe wahine eanhu ai, a me na papale, e hoike ana ia mau mea, i ke ano 0 ko ke kaikamahine Hawaii kahiko ana ia ia iho. Aia no hoi ma ko Hawaii Keena ka palapaln Kauoha-Hou, i unuhiia ma ka lakou olelo iho, e na Misionari Amerika, a me ka jßaibala holookoa. a me ka Palapala Aina, a me kekahi mau buke kula e ae no hoi. A 'nia no hoi kekahi buke kanawai o Hawaii, a jme keknhi mau nupepn o Honolulu, i paiia | ma ka olelo Hawaii a me ka olelo haole, me ike kope pu hoi o na Olelo Alii a ka Moi, j imua o kona poe Luna Ahaolelo o ka M. H. ! 1562, a me ke Kumukanawai ana e hoomalu nei i kona poe knnaka. Aia no hoi ke kii o ka Moi a me ka Moi Wahine, me kekahi mau pahu i hnnaia noloko mai o ka laau koa; a me ka hau, a ua muikai hoi ka hanaia'na, a me kekahi mau pohaku o ka luapele, a me |ka lepopele mai o Kilauea ; me keknhi wahii inpana pohnku i laweia mai mai kahi o Lone 1 make ai i ka M. H. 1775. ; E hoomaikai aloha ia ka mea kauianal | Lady Franklin t ka mea nana i imi me ka j . lokoinaikai nui, i na mea i komo ai o Ha-! | waii iloko oka hoike mukahiki ina Ladana. I II na la pokole oua wahine hanohano la i nojho iho nei me knkou, ua huli oia me ka inainaka ole, i na mea ano nui a kaulana o ko | kakou aina nei, a ua lawe pu aku hoi ia mea, ia ki i hoi aku nei i Ladana. Ua hiki aku oia.iluila, mahope iho o ka weheia'na o ka • Hoike Makahiki nui ma ia Aupuni; aka,l aole oae i.hala ka wa kupono no ka hookomo i ana i i>a mea hoikeikw. A nolaila, ua hookomo koke oia i na mea i loaa ia ia ma Hawaii nei, i na la ana i noho iho nei ianei, a

1 'ma ko ke Aupuni Hawaii Keena i hookaawaleia iloko o ka Haie Hoike. Aole oia i hoomakauknu i na inea ana i iawe aku nei i mea e hookomo ai iloko o ka Hoike Makahiki : uka, no ka nele ana o ko kakou wahi, nolaila, ua hokoomo oia i kana maiimea kupanaha i imi ai no nana iho i kahi i hookaawale lokomaikaiia mai no ko knkou Aupuni, iloko o ka Hale Hoike Makahiki. Minamina maoli ka hiki oie ana'ku o keknhi o na mea kanu, a me kekahi o na mea hoonani hale hoi ihanaia iioko o keia aupuni, noloko ae o ke koa, a ime aa kau nui e ae no hoi o ko kakou aina nei, a xne ke kopaa hoi kekahi e hanaia nei ianei; no ka mea, he hiki ia kakou ke hoouna ia mau mea | me ka hilahila ole iho, no ka maopope no o (ka nani maoli. Mai nele maoli o Hawaii nei i kahi mom I hoikeike, e ole ka lokomaikai luaole o Lad]r | Jane Franklin, nolaila ea, aia me ia ke aioha pumehana o Hawaii nei. ?