Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 49, 1 November 1862 — Page 4

Page PDF (1.61 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.

 

Ka Nupepa Kuokoa.

 

KA MOOLELO

—O—

PARISINA.

HELU I.

                HE MOOLELO KEIA I KAKAUIA: e Lord Byron, kekahi o ko Beritania Nui poe i kaulana loa no ke akamai ke kakau moolelo, ua kakauia keia moolelo e ka mea nana ia ma kekahi o na mea i oleloia ma ka Buke a Gibbons, i kapaia. " Na mea kahiko o ka Hale o Brunswick." a penei ka mea i hoakakaia no ke kumu i kakauia'i o keia mau olelo.

                I ke au ia Nicolai III, ua hoohaumiaia o Ferara e kahi mea ino i hanaia iloko o kekahi ohana. Ua haiia mai i ka Makuesa o Esete, e kekahi o kana mau kauwa, i ke aloha nui iwaena o kana wahine o Parisina a me kana keiki kamehai me Hugo, he kane ui loa oia, a he kanaka koa no hoi. Ua okiia ke poo o ke keiki a me ka wahine, e ka makuakane a me ke kane, a ua ola loa aku no nae ua Alii nei.

                O ke ano nui o keia wahi moolelo, oia no ka hana ino ana a Azo ka Moi o Esete i kana keiki ia Hugo, a me kana wahine me Parisina, penei ke ano. Ua hoopalauia o Parisina ia Hugo, ke keiki kamehai a Azo; aka, ua ike no nae kona makuakane i ka ui o ua wahine nei, a ua lawe oia nana ma kona mana alii, a mare ia ia. O ka makemake maoli nae o ua wahine nei, oia no o Hugo. Mahope iho o ko laua mareia'na, ua mau no ka a ana o ke ahi wela o ka manao lokahi iwaena o laua, a nolaila, ua mau ko laua halawai liilii ana ma ke ano haumia a hiki wale i ka wa o laua i ikeia'i, ma ka olelo hewa ana a Parisina iloko o kona moehewa ana imua o kana kane o Azo ke alii o Esete. O Hugo, he keiki kamehai oia na ua Moi nei, penei no ia ; ua hoopalauia keia alii ia Bianca, a mahope iho o ko laua halawai pinepine ana, me ka maopopo no nae i na makua o laua e mare ana laua, a no ia mea, ua aeia ua kaikamahine nei e hele pu me ua alii nei ma na wahi a pau ana e hele ai, a iloko oia hana ana, ua haalele laua i na kanawai o ka noho maikai ana, a ua hanauia mai he keiki i hoailona no ko laua haumia ana, oia o Hugo ; mahope iho o ka hapai ana o ka makuahine o Hugo ia ia, o ko ua o Azo haalele iho la no ia ia ia, lawe aku la nae i ke keiki a laua ia Hugo, a make iho la ka makuahine, he puuwai naha ka mai i make ai. He kane ui, a koa loa oia, a o Parisina hoi he ui nui loa no.

                I ka wa ahiahi, oiai o ka hora a na manu e mele ana i ko lakou mau leo lea, a o ka wa hoi a ka poe hooipoipo e moni ono ai i na huaolelo a ka lakou mau mea aloha, ka wa hoi a ka wai e kawewe ana, a ka makani kolonahe hoi e pa ana, me he mea la he leo no ka ohe e hoehoene ana i ka pepeiao. Ua hehiia iho ka maka o na pua e ka hau o ke ahiahi, ua ui-ui-iki mai hoi na hoku o ka lani ; ia wa haalele iho la o Parisina i kona keena ; aka, aole nae ia i haalele ia wahi, me ka manao e hoolohe aku i ka haluku a ka wailele, a e makaikai hoi i ka nani o ka lani, aole ia e hoolohe ana i ke kani hoehoene mai a ka manu i ke ano ahiahi, a ina oia e noho ana i kahi nani o Esete, aole oia i noho ilaila me ka manao e makaikai i ka nani o na pua; e hoolono ana ia, aka, aole nae no ka leo o ka manu ; aka, e lana ana no nae kona pepeiao e lohe i ke kapuai o ka mea e oluolu ai o kona naau. Aole no i liuliu kona noho ana iho, aia hoi, ua hooleleia kona oili e ka halulu ana o ke kapuai o kekahi mea, a keokeo ae la kona helehelena i ka hikilele ; aka, ua hoi koke mai no ke koko a i kona wahi mau, i ka moni ana mai o kona pepeiao i ka lono i ka leo o kana mea aloha nui.

                Hiki mai la o Hugo kana mea aloha, a noho iho la laua e kamailio no na mea e pili ana i ko laua noho ana, e kapalili ana nae ko laua puuwai i ka piha loa i ka olioli, aohe o laua manao ae i ka lani iluna, a me ka honua ilalo, ua piha laua, a ua hanini i ka olioli a me ke aloha, aole o laua hikilele i ka u-u-ina mai o ka lala laau i ka makani, a me he mea'la o laua wale no na mea o ka honua nei ; no ka mea, e lana ana laua iluna o ka moana pumehana o ke aloha. A mahope iho o ka wa i lawa oi o ko laua noho pu ana, ua hoomaka laua e hoi aku ; aka, ua kaohi no ka manao ia laua, ua nana aku a ua nana mai, a me he mea'la o ko laua hui hope loa ana ia ; ua hiolo mai na waimaka wela o ke aloha ; aka, me he mea la no nae he mea hiki ole ia laua ke hookaawale ; aka, he mea pono ole ia laua ke noho loihi, a nolaila, ua apo laua ia laua iho, a ua kiola aku hoi na lehelehe i ka huaolelo " Aloha."

                Hoi aku la o Hugo a moe ma kona wa-hi moe mehameha, a ilaila hoi oia i kuko ai i ka wahine aole o kana ; a hoi aku la hoi o Parisina, a hiamoe aku i kona poo iluna o ka lima o ke kane hilinai. Hiamoe iho la o Parisina me kana kane, aka, ua hiki ole nae ia ia ke hiamoe maikai; no ka mea, hoaia ke ahi wela o ke aloha iloko o ka puuwai, e lalawe ana no na aa koko a pau o kona kino nani, a ua hoonioniia hoi ke ana kau malie o kona ma-nao. A hala no nae hoi kekahi mau hora o kona kulilia ana, pauhia ia iho la ia i ka hiamoe; aka, me he mea la o kona mau maka a me kona noonoo wale no kai hiamoe, a o kona mau manao e ala ana no i ke alo o ka nalu o Huia ; no ka mea, aole i liuliu kona haulehia ana i ka hiamoe, aia hoi, loohiaia iho la ia i ka moeuhane, a apo aku la ia i kana kane me ka pumehana nui, aole nae oia i apo aku ia ia me ka manao nona ke apo ana ; aka, ua kuhihewa no nae ke kane nona no ke aloha a kana wahine i apo ai, nolaila, ua hoalaia kona hiamoe e ka hauoli nui, a ua huli aku no hoi oia a kaomi aku i kona papalina iluna o ke poo o kana alii wahine ; no ka mea, aole i maa ua wahine nei ana i ka hana ia ia pela. Apo hou aku la no ia i kana wahine a hoopili mai la ia ia i kona puuwai, me ka hoolono aku hoi i na mea a kana alii wahine e kamailio nei iloko o kona hiamoe.

                Auwe! aia hoi puiwa aela ua alii nei, i kona lohe ana i kana wahine e hoopuka ana i ka inoa ana i aa ole e hoopuka, ina ia iloko o kona manao maoli. O ko wai inoa la ka ka wahine ana i hoopuka'i? O ko Hugo, ke keiki ana, me kekahi mea palupalu mua ana i aloha'i i kona wa opiopio, a puiwa ae la ia me ka inaina nui ; no ka mea, aole no ia i manao ke launa wale nei o Parisina me kana keiki, — ka hoike o kana mau hana haumia o na la opiopio, ana no i hoopunipuni ai i ko Hugo makuahine e mare ana ia ia, a i ka wa i hapai ai, o ko ua alii nei haalele no ia.

                I ka wa a ke alii i lohe ai i kana wahine e hoopuka ana i ka inoa o Hugo, a mahope iho hoi o ka pau ana o kona hikilele ana no ia mea ; o kona lalau ae la no ia i ka pahi me ka manao e hou koke i ka wahine ana a make, a i hona huli ana iho e hou, aia hoi, ua a-a ae la ke kukui me kona malamalama nui ; a ua haule pono iho kona mau onohi iluna o na helehelena nani o kana wahine, a i kona ike ana ia mea, ua aua ia mai oia mai ka haawi ana'ku i ka make iluna o ka nani e waiho mai ana imua ona. A aole no hoi ke alii i hoala'ku i kana wahine ia manawa ; aka, e kahe ana ke kulu hou o kona kaumaha mai kona mau kuemaka aku, a ua hoaaia no hoi ka ipukukui o kona inaina nui, aole nae o Parisina i hoopuka hou ae i ka inoa o Hugo, a ua waiho iho no ia me kona nani mau ; aka, iloko o ka manao o ua alii nei, ua Sila ia kona ola, a ua heluia hoi kona mau la. A i ke kakahiaka ana'e hele koke aku la ia e huli a e ninaninau i na mea e akaka lea'i o ka hewa o kana keiki a me ka wahine, a ua haiia mai no hoi ia e na mea a pau nana i hoomaopopo io mai i ko laua haumia, ana, aole ana mea e kali hou aku ai, ua lawa kona pepeiao i ka lohe kupono i na mea a pau, a ua piha hoi kona naau i ke kaumaha.

                Mahope iho o kona lohe ana i keia mau mea, aia hoi, kauoha koke ae la ia i na'lii o kona Ahakukamalu, a kauoha pu ia'ku la hoi e hopuia o Hugo a me Parisina ; a i ko lakou hiki ana mai, alaila, komo ae la ka Moi o Azo iloko o kona keena Alii, a me kona mau alii pu hoi, a me na koa kiai a me ka poe no hoi o ke alo Alii o ke Aupuni o Esete. A kukuluia mai la hoi na mea hewa, ua like ko laua opiopio— a o kekahi nae o laua, aole no hoi okanamai o ua mea he ui ! E ku wale ana ia, ua paa na lima i ka hao, aole hoi he pahikaua ma kona aoao. Auwe! pela iho la ka ke keiki e ku ai imua o kona makuakane ! Aka, pela iho la ka halawai ana a Hugo me kona makuakane, me ke kali aku i ka puka mai o ka olelo hoopai, mailoko mai o ka waha o ka mea nana ia i hanau mai, a malaila mai no hoi ia e hoohilahilaia'i. Aka, ua ku aku no o Hugo e kali i ka olelo hooholo a kona makuakane e kau mai ai iluna ona, me ke koa no a me ka makau ole.

                Kakali iho no hoi o Parisina i kona hopena me ke kamailio ole, aole hoi e like me ka wa ana i noho mua ai ka hoopiha mai i na wahi a pau ana e nana ai, i ka oluolu a me ka lealea. No ka mea, ia wa, me ia na mea a pau, o ka poe a pau o ka hanauna kiekie kai hele mai e lawelawe nana, a e hooko hoi i kona makemake a me na mea no a pau a kona naau e nakui ai, a ua hoopiliia mai kona kahiko, kana kamailio ana, a me na mea no a pau e pili ana i kona kino, i iia'e ai, ua hoohalike lakou ia ia me ka Moi Wahine Hanohano o ke Aupuni o Esete, a ina paha oia e hana inoia mai ia wa, ina ia ua lele ae na pahi he tausani e pale ia ia, a e hoopai aku hoi, a me ka hoolilo no hoi i kona hana inoia mai, me he mea la no lakou ponoi iho.

                Ku mai la hoi o Hugo a me kona hoa i haumia'i, aole no hoi ona ano kaumaha a wiwo iki ; aka, e ku ana ia me he mea la iloko o kona kulana mau. Ua upehupehu na maka o ke alii wahine o Parisina, a pela no hoi o Hugo, me he mea'la ua uwe laua ma kahi e aku a ua hoohanini mai hoi i ka waimaka, i mama ai ke kaumaha ana o ko laua puuwai.

                A o ka Moi hoi o Azo, ke alii o Esete, e noho ana no hoi ia me kona mau alii, a me na hoa no hoi a pau o kona alo alii. aole i aa iki ae o Hugo e kiola aku i kona mau onohi iluna o Parisina, no kona makau o pii ae auanei ke kaumaha o ke aloha, a hiki ole ia ia ke aua i kona manao aloha, a pela no hoi o Parisina. A hoomaluia mai la ka aha, a noho mai la na poe ma na wahi noho i hoomakaukau ia no lakou, alaila, kamailio mai la o Azo ke alii o Esete.

                "Inehinei ua hoonani au i ka wahine, a me ke keiki, a i ka hala ana'e o ka moeuhane o keia kakahiaka, a i ka napoo ana o keia la, aole me au kekahi o laua. E kauo hookahi aku no au me kuu ola. Heaha la hoi — ua hala ia, — Aole kekahi mea hanu ana i hana ole e like me ka'u e hana aku ai. Ua haki ka ae like, aole ia'u. Ua hala pu no hoi ia, — Ua makaukau ka hoopai."

                " E Hugo! ke kali mai la ke kahuna pu-le ia oe, alaila, e ukuia oe no kau hana hewa ana! O hele! e huli aku me kau pule i ka lani, mamua o ka halawai ana o na hoku o keia ahiahi. E ao ia oe iho, malia e kalaia mai kou hala, malia o hookuuia mai kou mau hala e ke aloha. Aka, ianei, i ka honua ilalo nei, aohe wahi e hiki ai ia kaua ke noho pu a hana pu hoi i ka wa hookahi. Aloha oe ! aole au e ike i kou make ana."

                Alaila, huli ae la ua o Azo, a pane aku la ia Parisina, " A ooe e na mea lapuwale, ke makaikai aku i kona poo. O hele ! aole e hiki ia'u ke kamailio aku i ke koena. E hele oe e ka wahine o ka umauma haumia. Aole na'u, aka, nau i hookahe i kona koko. O hele ! a ina e hiki ia ia oe ke ola, mahope iho o kou ike ana ia mau mea ; alaila, e haawi au ia oe i ke ola me ia olioli ana."

                A pau kana kamailio ana, alaila, kau ae la kona mau lima iluna o kona lae, me ka manao paha e kaomi i kona kaumaha.

(Aole i pau.)

 

He Kanikau no Rode Koleiki.

E Rode Koleiki e: Aloha nui oe;

Ka pua Rose nupanupa o ka aina kula,

I kupu maikai i ke kakahiaka,

I popohe maikai i ke awakea,

I lai nohea i ke ahiahi,

Hiki mai ana ko halia aloha ia'u i ke kuluaumoe,

Moe au a hoolono i ka nehe a ke kai olalo,

Me he ne'la na ke keiki ai waiu i ka poli o ka makua,

E uwe hone nei i ka puuwai o ke kanaka,

Ua paila loko a maeele i ko aloha,

Aloha ke ao opua hoohikii i ka lewa,

Aloha ke ao naulu o ka aina,

Aloha ka ua Kokoula nenee i ka moana.

E R. Koleiki e : Aloha nui oe ;

Kuu hoa pili i ka ua me ka la,

Hoa pili i ke anu me ke koekoe,

Hoa hoolaukanaka o kahi anoano,

Hoa ohumu o kahi mehameha,

Kuu hoa hele o ke kula kanaka ole,

O ka uka anoano e Kalaumaki,

Kuu wahine mai ka la o Kona,

Mai ka pua o ka mauna o Popolonui,

Kuu wahine mai ka wai hope eha o Waihonu,

A me ke kahakai paia ala o Papai,

Kuu wahine mai ke kahakai pali o Papai,

Aloha kuu wahine mai ke Ko eli o Halalii,

A me ke ana o Paahulihonu,

Ke huli nei au ia oe, aohe wahi e loaa ai,

Mahea la oe i niau iho nei?

Ei aku nei paha oe i na kalo o Waiu,

Alaila kuu aloha hoi mai, aole oe,

Aloha kuu wahine mai ka pua neki o Kapihe,

A Kalihi kaua, Lulana i ka pihe a ke Akua,

No luna o Kawaihoa ke aloha,

Kahi a kaua e nonoho ai,

E kilohi ana i ke kumu iki o Kaula i ke kai,

I ka paia mai e ka makani olalo he Inuwai,

Aloha o Kaimuhonu waiho kahela i ka pohu,

Kua wahine mai ka Ulu hua i ka Apapa.

Hapapa wale iho nei ka mea hoaole,

Kuu wahine mai ka Ulualoa e Kamalino,

Mai ka wai poaeae la e Laulau,

Kuu wahine mai ke one loa la e Pololi,

Mai ka haki nunua mai a na lio,

Kuu wahine mai ka huikau o Nonopapa,

Mai ka la lehulehu o ka aina,

Kuu wahine mai ka olu hala e Halehaa,

A me ka piina palana iki e Apopo,

Aloha ka nalu hailau e Hualele,

Lele hookahi iho nei oe aohe kokoolua,

Aloha ka pali Opihi e Paliuli, .

Oia pali alahula ia oe i ka hele ia,

Aloha kuu wahine mai ke kahakai po i ke ala o ka Nenue,

I paia mai e ke keha makani olalo,

Aloha Puuwai kahi a kaua e noho paa'i,

Aloha ko kaua Hale a'u e noho nei,

Kahi a kou mau kapuai e keehi mau ai,

Aloha na keiki a kaua e pai auma nei,

E paiauma ae ana i ka makua ole,

Ka pua haule ole ia oe i ke Kau a me ka Hooilo,

O kou kini a me ko'u kini o ko laua makua ia,

Aloha kuu wahine mai ka uka e Kamaehu,

Oia uka wela nopu i ka la o ka Makalii,

Aloha kuu wahine mai ka uka o Mahu,

A me ka wai huna la e Puuwai,

Aloha kuu wahine mai ke kahakai o Papakaale,

Oia wahi au e alo ai i ke'hu kai,

Aloha kuu wahine mai ka wai kapi-pi o ka aina,

Aloha ka la lili o Kaalea,

Hoomaha aku i ka olu Halekula o Kamomoa,

Aloha kuu wahine mai ka wai o Pukaiki,

He iki ke aloha ke hiki mai, huki ana i ka waimaka kipalale,

Ume ana i ka ihu ua hala oe,

Kuu makamaka o keia wahi, kamaaina ia oe e ka wahine,

Kuu mea minamina e noho nei,

Aloha kuu wahine mai ke ala a ka lio,

Aloha o Kaakohi i ka haki nunua a na lio,

Nau ka eha i ke one piko olu o Kaauwaha,

Kuu wahine mai ka malu Halepule o Kaununui,

Pau ko makou ike ana ia oe maloko o ka Luakini,

Pau no hoi kou lohe ana i ka leo o ka Bele,

E kani kuhalale mai ana i ka lewa'nuu,

Aloha kuu wahine mai ka la a ke ahi o Puhioloolo,

Oia wahi a kaua e alo ai i ke anu a ke Koolau me na pokii o kaua,

Hoopumehana aku i ka ula o ke ahi,

Aloha kuu wahine mai ka la kahiko a maikai,

Kuu wahine mai ka leo o na Kumu aloha,

Aloha kuu wahine mai ka puu one lehulehu o Kahuku,

A me ke one hanupanupa o Ahailoa,

Hele aku nei oe i ke ala hoi ole mai,

Iluna mai nei ko maka aohe ike wale ia,

Kapu mai nei ko leo aohe pane wale mai,

He aloha ko kino i nalo aku nei,

Kuu wahine o ka aina nana ka maka i Kauai ke ola,

I ka ai kalewa mai ma ka moana,

Kau wahine o ka la maka poniuniu ai ole,

Ka aku ke aho i ka hua Papipi, i ka ai ooi o ka aina.

E Rode Koleiki e : Aloha kaua ;

Kuu wahine mai ka makani hoolewa o ka aina,

I ka pa kolonahe a ka makani o Kona he Unulau

Aloha kuu wahine mai ka ua kulu pakakahi,

Mai ka ua kulu paka kahi o Hilina,

Aloha ka lae o Pueo oni i ke kai,

Aloha na ale kua loloa o Kaieiewaho,

Oia mau ale a kaua i pupue ai i ke anu,

Maluna o Moi Wahine Kamalalehua,

Aloha ka huikau o ke Kaona,

Ka ike'na'ku iwaho o Mamala,

E uwe mai ana ka leo o ka (Poe Bele, )

O oe ka ia e Rode Koleiki e uwe nei ke kai,

Kuu wahine mai na ale kupilikii e Pailolo,

A ke alo o Lahaina ike i ka hono o na moku,

He lohe olelo i ka malu Ulu o Lele,

Kumaka ka ike me oe, me ka wahine ua hele pu,

Kuu wahine mai kela aina malihini o Molokai,

Aloha ka ulu Kukui o Lanikaula,

I ka hulei lua a ka makani he Pahoa,

Malaila kou inoa a hiki i keia la,

Aloha ke kiowai o Nihaukawa, a me kaihona o Halawa,

Kuu wahine mai ke kiowai lena o Moaula,

Kahi a kou kino i auau ai,

Aloha kuu wahine o ka aina malihini,

Kuu hoapili o na makahiki 7 me na malama he 10,

Pau ko makou ike ana i kou mau maka onaona

Pau ko makou lohe ana i kou leo kili nahenahe,

E Rode Koleiki e : E honi kaua i ke aloha a noho iho oe.  EZEKIELA KAHALE.

Puuwai, Niihau, Aug. 12, 1862.

 

MOKU HOLO MAU

NO

Nawiliwili, Koloa a me Waimea,

KAUAI.

E HOLO MAU ANA KA MOKU kialua maikai mama "KALAMA," no na awa i haiia maluna, a me na awa e pili ana ma ka aoao kona o Kauai, ma keia hope aku. He hiki i na kanaka ke hilinai ia ia.  F. MOKINA, Ka hope.

Honolulu, Aug. 7, 1862.  37-3m

 

MOKU HOLO MAU!

KE HAI AKU NEI AU I NA KANAKA A PAU, e holo mau ana ka moku kiakahi, i kapaia

Express,

oia o "AINAHOU," i kela Poakahi keia Poakahi, no ka mokupuni o Molokai, a waho e ae paha. Nolaila, e pono i ko Molokai poe ke makaala ma na Awa ku moku,

MA:

PALAAU,

KAUNAKAKAI,

KAMALO,

PUKOO,

a me ONOULI.

Me ko oukou mau ukana a ohua hoi, e hooili ai maluna o keia maoku holohikiwawe loa. Ua keu aku ka holo a me ka maikai i keia wa no ka hana hou ia ana, aole hou he lio. Nolaila, e pono i kela mea keia mea ukana a ohua hoi ke hookokoke mai ma keia mau awa, a he oluolu no hoi ka uku ana.

J. W. KAIKAINAHAOLE.

Honolulu, Aug. 29, 1862.  40-6m

 

J. H. COLE.

LUNA KUDALA,

Ma ka Hale Pohaku o Mi. Aniani ma.

Ma ke Alanui Alii Wahine.  53-6m

 

H. W. SEVARANA.

Luna Kudala a mea Kalepa.

Hale Mahoe.

Alanui Aliiwahine.

33-6m

 

OLELO HOOLAHA.

                O KA MEA NONA KA INOA MALAlo nei, ke papa aku nei oia i na kanaka, haole, a me ka pake, o kela ano kanaka keia ano kanaka a pau, e nana mai ana. Ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hookuu wale oukou i ko oukou mau holoholona, ma ka Apana kula o

Ukumehame,

mai ka pali o Manowainui, e pili ana me Waikapu, ua kapu ia Apana kula. Ina i loaa kekahi holoholona e hele ana ma ia Apana kula i oleloia maluna, e uku mai ka mea holoholona $1.00 (hookahi dala,) me ke kao, a me ka hipa, ewalu poo $1.00 (hookahi dala.) Ina aole e loaa mai ka uku e like me na mea i oleloia maluna, alaila, e hookomo ana kuu kanaka ma ka Pa Aupuni, no ke kolohe i ka mauu o ua Apana kula la me ke kuleana ole.  P. NAHAOLELUA.

Hope Luna Aina o ka Moi.

Lahaina, Maui, Maraki 31, 1862.  19-tf

 

KA LAKO HALE

A ME NA

Pahu Kupapau!

AUHEA OUKOU, E KA POE E MAKEMAKE ANA E kuai ma ke ano makepono wale ! Eia no ke waiho ia ma kuu Hale Paahana, ma Alanui Papu.

NA PAPA KAUKAU!

NA LAKO HALE!

NA PAHU KUPAPAU!

PAHU KOA.....$12.

                UA loaa na hoi na mea hoonani Pahu Kupapau he nui loa, a e kuaiia no ka uku makepono.

                A ua makaukau no hoi au e kuai aku i na mau mea hoolako hale, a ka poe e makemake ana e kuai me a'u no ke dala. No-laila, ke makemake nei au e kuai aku i na lako hale o hai me ka uku aku i ke dala maoli, a ua lako hoi i na mea hoolako hale no ke kuai aku ia hai, no ke kumukuai emi loa.

HANALE ALENA.

37-6m  Alanui Papu

 

MAKEMAKEIA.

ILI BIPI, ILI KAO, a me ke KELEAWE kahiko.

                UA MAKEMAKEIA NA MEA I HAIIA maluna e C. Brewer & Co. (Burua ma,) ma ko laua Hale Kuai i kai o ka Uapo. E uku no laua i ke kumukuai makepono no ia mau mea.  46-3m  C. BREWER & Co.

 

E MAKAALA!

OWAU

O KAMUELA,

KA HOA KUAI O NA

KANAKA HAWAII,

NONA KA HALE KUAI PAPA MAuka iho o ka

Hale Hookolokolo

ma Honolulu. Ke hai aku nei au ia oukou, he mau la ku wale no keia o kuu moku papa,

O "Francisco,"

a ke ku mai oia, e loaa ana ia'u na

LAKO KAPILI HALE

o kela ano, keia ano.

EIA NO KE WAIHO NEI.

NA:

PAPA O KELA ANO, KEIA ANO.

LAAU HALE, o kela ano, keia ano.

PILI HALE,

PINE,

AAHO,

KEPA,

PANI PUKA

PUKA ANIANI,

OLEPELEPE,

KUI,

PENA,

AILA PENA,

WAI HOOMALOO PENA.

IA MEA AKU, IA MEA AKU,

                Ua makaukau au e kuai aku me ka oluolu i keia mau mea, a no ka maopopo no paha ia oukou he KEIKI KAMAAInA au, he hiki ia oukou e ka Lahui

Mai Hawaii a Niihau,

ke kipa mai i o'u nei. E hiki ana no na moku papa o'u i na manawa a pau, a hoolako mau ia'u. He mea mau i na poe o ka hiki mai ka haanui, a me ke kaena. A he mau Luna kekahi i hoonoho ia e lakou e alako ana i ka poe maikai, me he lawehala la Aka, he hiki ole ia'u ke hana pela, o ko'u ano no ka oukou e imi, mai a loaa, maopopo no na hana a kakou, no ka mea, o ko Hawaii nei kupa ihola no ia, o ko oukou makamaka.

KAMUELA. (Kaikaina o Kimo Pelekane.)

Honolulu. Sept. 19, 1862.  43-8m

 

Olelo Hoolaha.

KE MAKEMAKE NEI AU, KA mea nona ka inoa malalo, e kuai i na bipi kane hoounauna, ina ua lawe ia mai ma ko'u hale, ma Hilo. Penei ka'u kuai ana, ina ke bipi nui loa, laka, a ua maa i ka hoounauna ia, haawi no au mai no au he $17. Ina he emi mai ke kino o ka bipi, e hawaii no au mai ka $10 a i ka $15, e like no me ka nui a me ka maikai o ka bipi. Na'i na

D. H. HITCHCOCK.

Hilo, Hawaii, Aug. 30, 1862.  41-3m

 

J. P. HUGHES.

MEA HANA

NOHO LIO!

AIA MA KA HALE KUAI O KA mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio Meleka, a me na Noholio Wahine, o na ano a pau, na Noho Paniolo nu hou.

NA HAO WAHA a me NA KEPA o na ano a pau,

NA KAULAWAHA, a me na mea e pono ai ka lio.

NA ILI KAUO o na ano a pau.

NA EKE ILI.

NA HUIPA.

NA HAO KEEHI.

NA PALAKI LIO,

NA KAHI LIO.

A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea,

No ke kumukuai makepono loa!

                Aia no ke wai mau nei malaila na pela mauu.

                O na pela pulu, na pela hulu, a me pela uwaea. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai.

                Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi.

                Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai.

                E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wai ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.

J. P. HUGHES.

Honolulu, Okatoba 4, 1862.  19-45-1y

 

HOONANI HALE.

Makepono.

O KA POE A PAU E MAKEMAKE ana e loaa na mea maikai e hoonani i ko lakou mai hale, e aho e naue mai o ka Hale Kamana o ka mea nona ka inoa malalo, ma ke Alanui Hotele, a malaila e loaa'i ia lakou na

PAPA KAUKAU NUI A LIILII HOI,

NOHO O NA ANO A PAU,

MOE O NA ANO A PAU,

PAHU KUPAPAU.

E ku mai ana mai Bosetona mai, ma ka moku George Wasinetona, ma ka malama ae nei o Ianuari, he mau mea HOONANI HALE o na ano a pau, a e kuai Emi aku no au. E hele mai e nana a Kuai iho.

C. E. WILLIAMA. (UILANA.)

Honolulu, Iulai 2, 1862.  32-6m

 

HALE HANA PIULA.

O

F. H. & G. SEGELKEN.

MA KE ALANUI NUUANU, MAKAI IHO o ka Loiala Hotele. Mau mea hana, a kuai Piula, Hao, Keleawe, a me na mea e ae e pili ana i ka

Oihana, Piula,

A e hoomoe hoi i ka Piula Wai, me ka hooponopono kupono i na mea a pau e pili ana ia oihana. Ua lako mau i ka Piula Wai maikai. E hele mai e ike no oukou iho.  33-6m

 

KAKELA ME KUKE.

MA KA HALE POHAKU HOU, MA POLELEWA kahi kokoke i ka Halepule Betela ma Honolulu, Oahu. Na laua no e kuai i na lole o

Kela ano keia ano.

NA MEA AI,

NA BAKEKE,

NA IPU TINI,

NA PA LEPO,

NA KAMAA,

NA PAHI me na O-O,

NA PAPA me na NOHO,

NA IPUHAO,

NA NOHO LIO,

NA MEA E KAKAU,

NA PENA ME NA AILA,

NA MEA MAHIAI.

A me kela mea keia mea.

Me na laau a Dr D. Jayne.

Honolulu, Dekemaba. 1861.

 

HANA! HANA!!

UA MAKAUKAU AU E kepa i NA kanaka Hana Mahina, no na

KANU KO,

ma Hilo nei. Ina ua makemake kekahi kanaka e loaa i hana nona iho, ma na aina o Kaupakuea, Onomea, Kaiwiki, Paukaa, a me Amauulu paha, e hele mai ia'u, a na'u no e hoomaopopo ia oukou ka uku, a me na mea a pau e pili ana. Na'u na

D. H. HITCHCOCK.

Hilo, Hawaii, Aug. 20, 1862.  41-3m

 

MAKEMAKEIA!

LOLI, PEPEIAO LAAU!

A ME KA

LALA MANO.

PENEI KA UKU ANA: -

No ka Pepeiao Laau,

" " Lala Mano, 13 keneta.

" " Loli Kohola, 12 1/2 keneta.

" " Loli Koko (ke nui,) 4 keneta

" " Loli Kae, (ke nui,) 4 keneta.

                E hele mai ma ko maua hale kuai, ma ka aoao komohana o

ka Hale Kuai o Daimana, ma alanui Alii.

UTAI & AHEE.

Honolulu, Aug. 1, 1862.  51-3m

 

MEA KUI POI MAIKAI LOA.

UA MAKAUKAU KA MEA NONA KA inoa malalo, e hana i

Wili Kui Poi Maikai,

i mea nana e hoowali a Poi e like me ka lima kanaka; a he mea no hoi e hoouku ana i ka luhi o ka hana ana i ka Poi no ka ohana a no ka hoopukapuka paha. Aohe luhi iki o ka hana ana, he wili malie wale no, a aia hoi ua AEAE ka Poi. Na ka wili no e kui, hoowali, a kupele hoi i ka Poi me ka malaki loa, o ka poe a pau e makemake ana i

Wili Kui Poi

no lakou, e pono e hele ma ko'u hale, ma ke Alanui Alakeu, a ilaila hoi e ike ai i ke ano o ua wili la, he emi loa ke kumukuai.

56-1m*  PETER RICHMOND.

 

Kanaka Hana.

O KA MEA NONA KA INOA MALALO iho, ke makemake nei oia i mau

Kanaka Hana,

he umi, e hana ma kona Aina Raiki. O ka poe opio ua maa i ka mahiai ka pono, ua kuonoono ka noho ana o ko'u poe kana- ka, nui ka ai a me ka i-a, maikai ka hale noho a me na mea a pau. O ka poe e makemake ana e hoolimalima, e hele mai a e kamailio pu kakou.  J PULA.

Honolulu, Oct 17, 1862.  47-1m