Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 45, 4 ʻOkakopa 1862 — Raiki ma Oahu. [ARTICLE]
Raiki ma Oahu.
E kn .Ynpfp.l K'uok 0.1 ( ; .Hoh<> uf ; i Ua iko iho nei nu tna kou Ilelu 12, o ka ila 13 iho 110i o Sopt., a :na ia Holu au i ike jni i ka manao o kuu makamaka o J. Kaij>uI holo, kuu hoa o ka ili ulaula hookahi, krik, Ipapa no Honokane. E hai mai ana ia ik- | poho o ka raiki, ua hai mai no i ka nui o uu | loi ehiku, a iloko o koia maii loi ehiku, e jninau kakou ? Heaha ke kumu i poho ui o ! ka raiki ? Eia paha, ua ohi paha ia i ka wu i opiopio, a i ole ia, ua hina paha i ka makani, ; o ia paha ke kumu o kona kanalua ana ; aka, ua hai mai no ia ia kakou, i ke kumu o kona hookulanaia mai o ka emi loa ka o ua koneta ekolu o ka raiki, pela ko kakou ike ana iho ma ka eleele o ka inika, a n.e ke keokeo ' o ka pepa. Eia ko'u manao malaila, i na he mau loi mahuahua iki keia, eia ka'u e hai aku i na 1 ehiku loi, alaila, ua maopopo ae la, Eia k i | haina no ka loi hookahi, he $42.37.*, oia mai na hoike e ike ai oe. Eia ma ka mokupuni o Oahu, ma ka apana o KoolaujK)ko. msj ke Ahupuaa o Kaneohe, ke liai aku nei au ia oe i ka poe kanu i ka raiki ma Knneohe nei, hookahi loi o Naehuelua (k\) eia na dala 843.37A, e nana knkou i ka waiwni o ka raiki, no ka mea, eha wale no mainma o ke oo no ia oka miki. Aole pela ke kalo, tlua m'.kahiki oo ke kalo, hookahi me ka luipa kekahi, aole pela ka nuki, ua ike no au i ka hihi ana o ke kalo, aole pela ka raiki. Ua hai mai nei kekahi kanaka ia'u, i ka wa aua i kanu ai i ke kalo, a ku.ai aku oia i ke (iala he 52.00 wale no, a i kona konu ana iho nei i ka miki, eia ka nui o na da!a $42. S7£, e nana pu mai kaua e kuu hoa—e ia ke dala o ka raiki, i na elua kanu ana he 555.75, ua akaka no na paona 1,432; i na e hoolawe mai oe i na keneta o ke ckr, alaila, e maopopo no auanei na dala, a me na keneta, o ka inoa o keia kanaka o Kahuakai (k.) Eia no kekahi kanaka kanu miki o Kulailua he $42.62£. oke pookela keia o ka hana dah, i mai nei oJ. Kaipuholo, he P°ho ka ka raiki, he poho ka uanei ka pokeokeo, hoohoihoi makuahonowai ka ka raiki. Wahi hoi awai ka hoohoihoi makuahonowai, i ka pokeokeo e-a ? Ua nui wale na kanaka i pokana » ua mea he dala, o Puhili, kekahi kanaka i loaa na tlala he $37.25, no kana loi raiki; ua ike ae la no paha oe inu hoike e maopopoai ka oiaio. Aole o makou kanalua i koe, ke okalakala mai nei na kane me na wahine ika hana raiki. Eia kekahi . men hai aku ia oe. ua like ka loi raiki me I ka loi kalo, ua kuaiia iho nei kekahi mau loi J/ kalo elua ;ma ka loi mua he S 15.00, a nui Jl" ka lua he S7 00. E nana mai oe ika raiki,
h u. uī k i naaa lua o raiki, a kuu hoa v hoo- i fiaaii(K> inai m-i, an.i i haaiiou inai nei i ke ; ilala o ke kalo he $56.00 ; noiaila, e aho ao ( k i ka raiki Hawaii wahi ana. Eia kekahi, ua hapai nui mai nei kuu hoa ; r,o ka laau kope, o ka eke ka inea 010010 i I k- ilala, wahi a J. Kaipuholo, ua hai mai nei i ka inoa o ka haole o Dr. J. Wight, (Kauka Waika.) ka mea nana ke dala o ka laau kope amc ka ra;ki. Ke hai aku nei au ia oe, ua !"hi loa ka lona o ke kope, aole e like ine ka raiki, ke i mai nei ia ia kakou i ke kupihipihi o kahi daia oka raiki he 83.00. Aole \ pela ke kope he $47.00 ; ke hoole mai nei aoie luhi o ke kope. fwahi awai ? be luhi ? uo, ka inaihi ana o ka alualu. Ke hoi nei no me ka puo!o o ke dala i Koolaupoko. Hc mau ia wahi ukana, o ka lohe ka o na ; kini o Kohala Akan. Ke hoi nei ke keiki o' Koolaupoko, ua malu na pali. Aloha nui losu Mbema>o. K'l nihhr, h'uol-iu O.lh u, StpL 13, 18C2. ;