Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 37, 9 ʻAukake 1862 — Ke kaulahao O NA OLELO PANE A KEAU. [ARTICLE]

Ke kaulahao O NA OLELO PANE A KEAU.

Ua kipa inai mii ko'u Home na mea ai o iv.i papak;>ukau i hooinakaukauia e ka Helu o ke Kilohaiia Pookele, anoano o na Ail.uia oka Pao Aina o ka Polunesia. Aia m:i ke kuono o ka lapalapa o ka iwiuluna e j>ili ana i ke kuniulena o ka pihapiha, na olrl<> pane'a Keau. A ina ia mau olelo pane, ua hoalaia mai ko'u inunao e oki aku ina Wili Lauoho o S;unesona, a e puhi i ka pepeiao hipa imua (i ko Waianae poe pane ano ole, e like loa un> ka hoolioka ana ia ieriko i ka wa o losua. o\vaioKcau?o Keauiaole no anei;o keau anei e pili ana i ke ake ? O Kean anei iie e oleloia nei ma ka wnlia ; " Polia keau ko pii nei kalena, halawai ke sila me ka IKi-on poha ka boula. kohikohi, kupalala, nowai! nowui!! ka lima i hawahawa?" Aolo anei nou no ka mea huna inoa; makau auei oe o pa ko lae nui i ka iwi-a o ka hoki ? Noluila anei oe i huna ai i ko inoa, o kikoia <> ke kolalai o ke awaawa oNiuhelewai. Wahi ana e pane mai nei; "Ua ike au, aole i pan ka pohihihi o kou maka, no ka paa i ka haueka : nolaila ka hou hewa ma ka paia nu 1 he pinao la.' ? Olelo pane, i Waianae anoi ko kino, ia nei koike e kiihelei ai ? I lo.ia ai au ia oe e hana ana peia, aole anei m> ka piha o kou opu i ka mahao-i, a me ka hoopilimea-ai, i olelo ai ka waha e pane i na hua malili ano ole ine ka hawawa ? Ke ninau nei ? " Heaha ka mea i niaopopo ai ia oe he mau ninau hookiekie/ .a ! eia. Aoltf i kauia ma ka Baibala keia mau huaolelo. Ma kahi hea okn Halelana i pa mua ai ka hatnare o Noa, a pela aku, aia nae paha ma kau Buke o Aewale, ma ka Mokuna eono o Hoopiliinea-ai, Pauku akahi o Kalalau i Ke-e. U,v waiho aku no wau i kau mau haina imua ou, a me lakou la akn, 110 ke aha ? O ko'u manao no ia e ale ana iloko o ke kine holookoa. no ka mea, he ninau na ka lehuh'hu. A heaha kou mea i hai ole ai i kau haina oia mau ninau, no ko ike ole paha, ne ka pau ole paha o ko noho ana i ke Kulanui 0 lapana, aole paha i pau kou noho ana ma na kapuai Keloawe o Aperika, a me ka ipukukui uiki ole o Makao ? Ka mea nana e heka-u mai paa ko noonoo i ka polohuku. " Ke olelo uiai nei i kuu hilahila ia'u hai< na Baik»la, i kuu hooio, i ka liki, 1 ke kae na." Olelo pane, no kou nele anei i kn mauao ole i hoopuka mai ai oe i na olele aloha oleia, manao anei oe oia kuu mea e euū iho ai. e like me ka lepe palahu i loao Ike anu. lieaha ko'u mea e hilahila ai l O kuu lawe mai anei i ko %vaha no'u, a m< kau mau huaolelo, o kuu hai ana i na haina o kou mea hewa anei ia ? O kuu pane ana ak\ anei, jx>ho oe, ea ! pilikia, o kou noonooane keia o ke kaeo, a me na olelo inoino ? H< hoomaloka paha ea! Ke i mai nei "he papai ma ka niho ka oi,' olelo pane, pela anei au he kino papai, ma kt niho anei ko'u manao, he mea kakau mana( no anei be ike no anei ia i ka olelo ko Wnianae papai ? ke plelo a< ia oe, ina ua hoohalike oe ia'u ma k< Vno oka papai, aole ia he mea e haule a ■'no'u, a hoka, " pomaikai ana nooukou ke ho ino inai kanaka ia oukou,** o na olelo hoine a pau e hookolokoloia ana, he waha kok anei kou makemake, he olelo ino anei ? Ao le oe e pono e hana maoli mai ma kou noa noo, ea ? "E S. D. Keolanui." " Heaha ka'u ? M Ua hoole oe aole hamare a Noa. Ae, he mea pone ia'u e hoole a eae,aole io no he hamarea Noa, aia nae paha ia oe kahi i waiho ai oia Bai< bala, e hai mai ana oe i ka mokuna a me ka -■s.

pauku e ole'o ana, "he faamare ka Xoa," i ke makou ia oe nau ka ipumakani o Kaaoapali, a o oe ke kahu malama o na Halelewa, a o kou boa aloha ke kiai o Pakaka. Ke oieio mai nei iloko o ka wa haukeke o ka lehelehe i ke ana, ua hooie ka vvau aohe hamare o ka Baibaia, ua hooie au i ka Noa harnare iioko o ka ninau a G. M. K., ke kuhikuhi mai nei i na hamare e ae, e ae aku ka wau ua Noa, ua tke no au ia mau raea, a kela aku imua ou, aooe, ua hoohewahewa\ a maiihini ioa ma keia pane ana, no ka ike ole i ka oieio Hawaii, ke huii aku nei ke Tika puni koko o Niuheiewai i na keiki iuhee o W aianae, me ka iana o kuu manao e wai- ? ho aku i ka Newa a Kaina. S. D. Kix>LAxrL