Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 34, 19 July 1862 — Page 3
Ka Nupepa Kuokoa .
kekahi poe naauao e ae ma keia Pae Aina Aole a makou olelo nui no lakou.
Eia paha kekahi hana kupono i ke Aupuni, i holo ka pono a maemae ka aina. Ka imi i ka mea e huli ai na kanaka i ke Akua. Ina e huli io na kanaka i ke Akua; alaila, pau koke ke kolohe, a me kekahi mau mea e hewa'i. O ka aina malama i ke Akua, ua malu no ia aina, a ua ikaika hoi kolaila poe i ka hana, ua waiwai, a ua holo maoli no ka pono, a maemae ka aina. He mea ole no na Kanawai a me ka naauao, ke ole e huli io na kanaka i ke Akua, a ke ole hoi e malama i kana olelo. O na Aupuni o keia ao i malama io i ka olelo a ke Akua, a me ka huli io ana, oia na Aupuni i holo ka pono.
Nolaila, he hana kupono keia i ke Aupuni, ka imi ana i ka mea e huli ai na kanaka i ke Akua. Aka, pehea la e hiki ai ? No ka mea, aole hiki i ke Aupuni ke kau i mau Kanawai e hoahewa ana i ka poe huli ole i ke Akua, a me ka hoomana ole ia ia. A ina no nae e imi ke Aupuni i ka mea e huli ai na kanaka i ke Akua ; e hiki no, ke manao oia e hana pela. Pehea la auanei e hiki ai ? Penei paha.
Aole pono i ke Aupuni ke papa aku i ka heluhelu ana o na kanaka i ka Baibala, a me na Buke e ae. Ua loheia ma na aina Pope, aole e aeia ko ke kanaka heluhelu ana i ka Baibala, ka olelo a ke Akua; aka, pehea la ka pono malaila, ua holo anei ? Aole. Ua maemae anei ka aina? Aole no! No ke aha la ? No ka papaia ana o na kanaka, aole pono ke heluhelu i ka olelo a ke Akua. O na Aupuni o ka honua i malama ole i ka olelo a ke Akua, oia na Aupuni ino loa.
Aole pono i ke Aupuni ke papa aku i ka hai ana o na Kahunapule i ka olele a ke Akua. Ina loaa ka Baibala i na kanaka, a ina hoi ua aeia ko lakou heluhelu ana, aole kakou e pomaikai loa, ke ole na Kahunapule, a na lakou no e wehewehe pono mai i ke ano. He nui no paha na hana kupono i ke Aupuni e huli ai na kanaka i ke Akua, aole pau i ka hai aku.
Ke manao nei nae makou, ma keia mau mea i oleloia maluna, oia hoi.
1. Ka imi i ka mea e malu ai ke Aupuni.
2. Ka imi i ka mea e naauao ai.
3. Ka imi i ka mea e huli ai na kanaka i ke Akua. Kekahi mau mea e holo ai ka pono a maemae ka aina. A he mau hana kupono no hoi paha ia i ke Aupuni e hana'i.
NA MEA HOU O HAWAII NEI,
Ke kukuluia nei ke kia o ka mokuahi hou o Annie Laurie, a ke hoomakaukau nei oia no ka hoomaka ia ia iho e au i ka moana.
Ua ku mai nei he mokumahu Beritania, he 213 la mai Livapula mai, me kekahi mau waiwai kalepa no Hoffschlaeger & Stapenhorst, a pau kekahi mau waiwai i ke kiolaia ia nei, alaila, holo loa aku i Vanakouva.
Ua hiki mai nei ma Honolulu nei elua haole akamai i ka hana ipuhao o na Mokumahu, na Mr. Hughes ka mea nona ka hale hana Masini ma Ulakoheo. Na ia mau haole e hana ana ka ipuhao o ka Mokumahu hou Annie Laurie.
He palapala e kue ana ia G. M. Koha a me Beni kai loaa mai ia makou, a no ka mea o Ikepono ka inoa i kakauia malalo, nolaila, ua maopopo he inoa kapakapa ia, aole makou i pai ia leta.
HALE HOOMAEMAE KOPAA—Ua hiki mai na mea paahana o ka Hui Hoomaemae Kopaa o Honolulu nei, ke hanaia nei ko lakou hale, oia no hoi ka Hale Dute kahiko i na wili, a me na mea e ae no hoi e pili ana i ka oihana hoomaikai kopaa. E makaukau ana iloko o na malama elua; pela ko makou lohe mai.
He ahaaina nui ma Waiohinu, Kau, Hawaii, ma ka la 4 o Iulai iho nei, ma ka hale o Mr. C. N. Spencer (Kale.) He 800 paha ka nui o na kanaka i hiki mai ma ia hui hauoli, a ua lawa like ka poe a pau i hiki malaila i ka lealea kupono. Ma ke kakahiaka nui oia la, ma kani mai ka leo halulu o ka pu, a ua hoonakolokoloia ka honua oia aina kua, e ka leo o ku pu.
IPUPU NUI.—Aia ma ka Halekuai o Apoi Pake ma Alanui Nuuanu, mauka iho o ka Hale Kuai o Ake, he Ipupu nui launa ole, na kekahi Pake i kanu ma Kalihi. Akana kona inoa, ma ia kulana elua wale no ipu, palaho kekahi a koe keia, o ke keu keia o ka ipu nui. O ka nui o na paona he 214, weliweli ua mea he nui. E hele malaila e nana'i.
MANAWALEA.—Eia malalo nei na dala a me ka waiwai i haawiia mai ia Kaonohimaka, e na kanaka maoli,a me na haole, e kokua i na kanaka ma Kiholo, e kukulu i ko lakou Luakini ma kekahi
Apana o Kailua, Hawaii.
Ko Kailua poe ........................$ 122.37 1/2
" Kekuanana poe .................... 33.00
" Ewa poe ............................... 20.12 1/2
" Kawaiahao poe ................... 13.75
" Kamoiliili poe ..................... 14.00
" Manoa poe .......................... 12.25
" Makiki poe .......................... 17.37 1/2
" Kaumakapili ........................ 10.00
" Maemae poe ......................... 18.25
" Moanalua poe ....................... 4.78 1/2
" na Lunamakaainana, ............. 6.00
" na Haole, ............................... 39.00
Huina 365.50
Na mea hana kamana, Mr. Holo,..... $7 75
Pani Puka, Mr. Dowsett.................... 5 00
He mau paona kui, Mr. Daimana, ..... 1 50
Huina $14 25
Ua pane mai nei ka Pakipika me ke kuka mua ole paha me kona mau maka, no ko makou hoinoino aku ka ia ia a me kona poe. Ua puka mai paha ia manao noloko mai o ka ike ana i na olelo a Kuikawa, ma ka pepa o kela pule iho nei. No ka ukiuki paha, me ka mau no o ke kuaki i ke Kuokoa, nolaila, hooliloia mai la no makou ke kukuia'na o na lihilihi, me na huaolelo okalakala, a no ko makou ike no i ko makou hala ole, nolaila, aole makou e kamailio loihi me ia ; aka, he wahi kauoha nae ka makou ia ia, e kula me kona mau maka malia aole e lelehewa hou mai.
Na Palapala
[ I mea e ikea'i ka hoopilimeai ole o ka Nupepa Kuokoa ; nolaila, ua pai makou i keia palapala i kakauia i ko makou hoa, ka Hoku Pakipika, e ka Luna ka o Kona Hema. ]
Mea Wehewehe.
E KA HOKU PAKIPIKA :—Aloha nui loa oe. Makemake loa wau e pane aku ia oe, me ke akahele no nae.
He kuihe ko'u me ke kanalua ia oe, a e ninau mai paha auanei oe, " I ke aha hoi ? " Ke ku nei au e nana me ka hoomaopopo akahele ana i kau mau hana, mai kou la i puka mai ai a hiki i keia la a'u e kakau nei ia oe, no keia mau kumu no.
Akahi. O kou hoopilimeaai maoli no, ua maopopo ma ia kumu, aole oe i hele maka wiwo ole iloko o keia Pae Aina, ua hana like oe me kou kokoolua e kaahele nei, oia o Nupepa Kuokoa, aole no paha oe i lawe i ka ihe laumeki a Pupuake, nona ka ila i kukai ai a lawa, a puni, a me na ala nemonemo olalo o Kahawai, a Davida i maa akahele ai, a pa aku ai ka lae o Golia, no ka poe kaua o ko Pilisetia, he kanaka koa, me ka olelo hookano mai ia Davida, a kapa mai ia ia he ilio, aole nae he wiwo iki o Davida.
Aole nae oe pela, he wiwo wale, he hohe wale, he menemene, he aloha, he kokua kapakahi, hookahi wale no aoao e huhuki ai, me he ai palae la ka linalina. Owau no kekahi hoa a lala o ka Ahahui kokua ia oe, a pela no hoi i ka Nupepa Kuokoa, ua hanai nu ia olua me ka hookipa kupono no ko olua ana, oia hoi, elua dala pakahi, a i mea hoi e ikaika'i ka olua hana, a e holo ai hoi ka pomaikai iwaena o keia Lahui.
Ua pane aku au ia ia la, Nupepa Kuokoa, ma ka Helu 32, o keia Poaono i hala ae nei, ua maopopo lea no paha ia ia he oiaio no kuu wehewehe ana nona; a pela no oe, ina paha e waiho aku ana au i kekahi kope hou, o ka moolelo a W. H. Kaauhaukini, o Kona Hema, i hoouna mai iloko o ka Nuepapa Kuokoa, no kekahi hana kupanaha a L. H., ka mea Hanohano a me P. Cummings Luna Makai olaila, aole no e paiia'na, he mea maopopo loa ia.
E olelo hou au ia oe mahope, o kela moolelo no L. H., mea Hanohano, a me P. C., Luna Makai o Kona Hema, a W. H. Kaaukaukini i hoouna mai ai i ke Kuokoa e paiia, no keia kumu hookahi no, penei, o L. H., a me P. C., he mau hoa aloha no ka Luna Pai, oia o H. M. W., nolaila, ulu mai keia mau mea iloko o ka manao, he aloha, he menemene, a me ka hoopilimeaai, o ke oki no ia. Kiolaia'ku! Kiolaia'ku !! Kiolaia'ku iwaho i ka puu opala hooleina maka !!!
Eia ke kumu alua. I ka nana ana i na Helu mua, a waena a hope iho no o kou puka ana mai, ua piha u maoli i na manao waha paa, waha kole, hoino maoli i kekahi i kekahi, aole nae he wahi mea iki i loaa mai no ia hana pinepine ana, aole no hoi he wahi waiwai iki i loaa mai i ka poe i lawe i ko olua mau kino, mamuli o ia hana uko ole a olua. Eia kekahi mea kupanaha loa a'u i nana aku ai ma ia hana a olua, okoa loa na komu paio, a hoopaapaa hoi; aka, ma ka hoopuka ana i na manao, hilikau aku la no iluna o na Kumu Misionari a kakou e hoolawa'i ka ukiuki, ka inaina, ka huhu, ka nuku, a pela'ku, a heaha iho la ko kakou pomaikai ?
He Karistiano no wau, he 24 paha ko'u mau makahiki e noho nei malalo o kona malu ; aka, aole o'u makemake e hoonele ia olua, i nei mea he hookipa, ua hookipa no au i na mua o olua, oia ka Nonanona, Elele Hawaii, Hae Hawaii, a pau lakou i ka hoi i ka halelua, a o ka lakou mau hana maikai, ke ku mai nei no ia, aole i poina. Nolaila, mamuli o keia nana akahele aua i ka olua mau haua iloko o keia mau la e ku mai nei, a me lakou la'ku no hoi kekahi, he anoninoni iloko o'u e kapae ae i kekahi o olua, ia oe paha e H. P., ia ia nei paha N. K.
Eia hou, iloko o keia mau la e noho pu nei kakou, puka mai oe i keia Poaha, keia Poaha, aohe wahi mea ano hou iki, he ole maoli io no; uuku na wahi mea hou o na aina e mai, o na Olelo Hoolaha a me na Mele, a heaha aku la hoi, ku ke ahua, a he ope kau mea nui; he nele maoli no anei o G. W. Mila, i na hoa aloha o Maleka, (Amerika,) i hooili ole mai ai i na nu hou no ke kaua, a me na mea liilii ano nui, mai ua aina e mai.
Aole nae pela kekahi o olua, puka mai oia i kela Poaono, keia Poaono, koele mai, pupupu laolao ua mea he nu hou o na aina e mai, ia ia wale no makoui e lawa'i ka makemake, e ko'u ai ka puu i ka wai a ka naulu, o Kaunawahine, he wahine ka hoa pili i ka la kukanono o Kahelo, huro! kaawale ka pili la, e ua hoa luhi nei i ka nahele o Alanapo, po kahi kaua e ke aloha a hele ae au, haalele ia oe la e ke hoa, ua nele i ke i ke kuono, aole i kou poopoo e ke aloha.
Aka, e kali iki no nae au, a kui mai ka lono i na moku halihali leta o kakou, a ia lakou mai hoi oo mai, huhui ka olelo a kahi hookahi, e aho no ia, eia ka hewa o ka nele maoli. E pane mai auanei paha na hoa, " U-hu, A-ha." Ke ku mai oe, kahe ka wai ma Kanihomole.
Kahaha ! palemo ka pua hala, koo ka pili, moku ke kukai o ka upena, pau ka i-a i ka holo, e imi, e huli, e ala, e makaala na hoa o ka Ahahui, e ala mai ka Luna Hooponopono a me ka L. P., e huli i hana hou ano nui, ano maikai, e nana pono iho i na olelo a Kuikawa, e ao mai nei i na hoa lala o ka Ahahui, a me ka L. H. o ka nupepa, ina aole oukou e ala mai, e like me kana paipai ana, ua maopopo, e make io ana no ka Elele ahai lono o ke Aupuni Hawaii, ka nupepa a ka Lahui iliulaula i kukulu ai.
He minamina loa au ia oe a me ia ala; no ka mea, o olua no ko'u kaukau nui o ka la welawela o Papaioa, a me ka hau anu o Mauna Kea .
E ka Hoku Pakipika, mai kesu oolea mai oe ia'u, o pa i kuu nui kino, aole au e maliu hou ia oe, e wiki oe a hai koke mai, launa hou kaua i ka hora 10 o ka Poaha, la 17 o Iulai. Aloha kaua. Ke hoi nei ko Kawaiahao keiki, ua ai ka la.
J. A. KALAIOKONA.
Kawaiahao, Iulai 15, 1862.
I KA NUPEPA KUOKOA o ka hikina mai, a ka la i haehae, ka welo no hoi a ka la ma Lehua ma ka mole mai o Nihoa. Aloha.
Ua ike iho nei au i ke anianikilohi o ka la 13 o Iune, o ka Helu 32, i kakauia e A. Kiniakua. Owau, a o kekahi mau keiki o makou, ua noiia mai e ka olelo kuauhau a A. Kiniakua o ka aina e mai, a penei i oleloia.
E na hoahanau o Lahaina, mai pule pinepine i ke Akua, a noi wahahee, a he okoa ka manao iloko, ia oukou, a ia lakou la aku hoi malia ke hilinai mai nei kekahi o oukou me ka hoapono iho i na mea i kakauia e A. Kiniakua, e like me ia i oleloia maluna ; ea, e haliu mai a e nana pu hoi. O na mea i oleloia e A. Kiniakua o ka aina e, aole ia he oiaio, e-o o hikiiia ko oukou maka e na kaula popo wale, a e apopuniia ko oukou naau e na hao kakaki oi ole, a e kukuluia ke kahuahale o ko oukou manao maluna o ke one aole e nele i ka hiolo wale, a pela au e hai aku ai ia oukou a pau. O na kumu a A. Kiniakua i kapa mai nei i na hoahanau o Lahaina i ka hoopunipui, he elua wale iho.
1 O ka olelo ana a kekahi hoahanau ua uhauia e ka Lunakanawai iloko o ka wa ona.
2 O ke kii ana o kekahi mau hoahanau e holoi i ko lakou mau inoa, mai loko mai o ka palapala hoopii, kue i ka Lunakanawai Apana, a Hoomalu o Lahaina. A ma keia mau kumu ke alakaiia nei na hoa hanau maloko o ka pa helehewa o ka hoopunipuni, a e kukalaia paha no ka manao kaumaha.
Ea! ma ke kumu mua, aole e pili i na hoahanau a pau o Lahaina, aole no hoi i akaaka ia makou ia mea ; owai la ia, aole ma na halawaipule ; aole hoi i ka wa e olelo mai ai ke Kahu Ekalesia, i keia mea o ka uhauia e ka Lunakanawai maloko o kana haiolelo ana ; pohihihi a he make hewa no hoi. Kumu alua, no ke kii hou ana e holoi i na inoa, he pololei maoliia me ka oiaio. No ka mea, o kela inoa o keia inoa i kakauia malalo o ka palapala hoopii, i hoikeia imua o kekahi o na Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka la 12 o Iune, e like me ia i oleloia e A. Kiniakua.
Ua pono ke kii ana e holoi aole na kela mea keia mea i kakau malalo o keia palapala hoopii, a na kela nae a na keia i kakau inoa no na mea e pili ana i ka apana koho o Lahaina, a hooili aku i ka Ahaolelo, a he mau mea okoa loa aole o ka palapala hoopii. Aka, ma ka halawai a na Komite, a me ka hapa uuku i hele mai i ae mamuli o ke noi a kekahi Komite, e olelo mai ana, " O na inoa auanei e waiho ana ma ka lima o ke Kakauolelo, he mea hoouna aku i ka Ahaolelo." O na inoa ia e pakui ai malalo o ka palapala hoopii, i ole e kali loa ua hiki mai nei ka Lunakanawai. A ma keia noi ana ka lilo ana o na inoa, me ka ike ole o na mea a pau i ke kumu o ko lakou kakau inoa ana. A ma ka la 11 o Iune i hele ai ka mea i hoopiia, me ka palapala inoa, e ninau ana me ka olelo aku, "Nana no nae paha i kakau i kou inoa e hoopii ana ia'u, e hoopau i ko'u noho Lunakanawai ana ?" A ilaila i hoole mai ai kekahi poe; a o ka poe no i ae e kakau i ko lakou mau inoa, ua ae no, a o ka hoole ana ka, me ka ike oleia o ke ku. mu i kakau ai i ka inoa, oia ka mea e huliamahi ai na hoahanau o Lahaina i ka hoopunipuni, pa iho i ka leo hekili o A. Kiniakua nakolo na pali, ne ka leo i na moku a pau. Me ka mahalo
A. MAKEKAU.
Lahaina, Maui , Iulai 10, 1862.
AWA O HONOLULU.
Na Moku ku mai.
Iulai 10— Kamoi, mai Kahului a me Lahaina mai, me 700 eke huita, a me 23 ohua.
11— Jeannette, mai Maliko mai, me 185 pahu ko.
11— Kamehameha IV., mai Kalihiwai mai, me 13 paila wahie, 1 lio, a me 3 ohua.
12— Moku Am. Competitor, 13 la mai Kapalakiko mai, a holo loa i Kina ia la no.
12— Kilauea, mai Kona mai, me 16 bipi, 1 lio, 11 puaa, 20 hipa, 4 eke pepeiao laau, 6 ili bipi, 3 pahu hone, 17 barela uala, 2 pou mamane, 7 pahu waina.
12— Ema RUKA, mai Hilo mai, me 8 eke pepeiao laau, 740 ili kao, a me 20 ohua.
12— Warwick , mai Molokai mai, me 19 hipa, 4 paila wahie, a me 6 ohua.
13— Kiapu Cometa, 12 la mai Kapalakiko mai.
13— Go-Ahead, mai Moloaa mai, me 6 paila wahie.
14— Maria, mai Hanalei mai, me ka wahie.
16— Neke, mai Hilo mai, me 207 pahu ko, 69 kukaa pulu, 8 eke pepeiao laau, 7 ili bipi.
17— Moikeiki, mai Kahului mai, me 300 eke huita, 16 eke ili huita, a me 4 ohua.
17— Maria, hoi hou mai, ua nahaha na puka heleuma malalo ae o Lanai .
17— Mokumahu Thames , he 213 la mai Ladana mai, me na waiwai he nui wale, no Hufischiaeger & Stapenhorst.
Ke kauohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau , Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ke Nupepa Kuokoa. E kakau mawaho o ka palapala ia H.M. Wini, Luna Pai o ke Kuokoa; a i ole ia, e haawi ae i na Luna o ke Kuokoa.
HANAU.
Iulai 11, ma Nehe, Wailuku, Maui, hanau o B. Kealanuiaupuni (k.) na J. W. Kuhelemai me H. Paahao.
Iune 30. ma Pauoa, Oahu, hanau o Sala Naone (w.) na Pilipo Naone me Emelia Naone
Iune 16, ma Halehaku, Hamakua, Maui, hanau o Kaaea (w,) na Kekua me Kaaea.
Iune 22, ma Honopou, Hamakua, Maui, hanau o Kalalaina (w,) na Manu me Maikai.
Iune 24, ma ia wahi no, hanau o Nuuanu (w.) na Mose me Laisa.
Iulai 10, ma Kamole, Hamakua, Maui, hanau o Iakopa (k.) na Inoaole me Kekapa.
Mei 6, ma Kahului, Kona A., Hawaii, hanau o Kahookano (w,) na Keliikuewa me Kumakakoa.
Mei 16, ma ia wahi no, hanau o Mose (k.) na Kahunele me Kumukahinu.
Mei 1, ma Kaunolu, Lanai, hanau o Kauhaeku.
Mei 4, ma Palawai, Lanai, hanau o Kaliokalani (k.)
MARE.
Mar. 28, ma Omokaa, Hawaii, mare o KEOKI me KEKAULA. na J. D. Parisa laua i mare.
MAKE.
Iulai 17, ma Kaakopua, Honolulu, make o Wahinealii (w.)
Iulai 9, ma Leleo Honolulu. Oahu, make o Paulo(k.)
Iulai 2, ma Honuakaha, Honolulu, make o Paulo Auwaa (k.)
Iune 28, ma Panauiki, Kuakea, make o Kaili (w )
Mei 7, ma Puaa, Kona A., Hawaii, make o Kipipi (w.)
Iulai 2, ma ia wahi no, make o Kaahainiho (k.)
Mei 20, ma Kahului, Kona A., Hawaii, make o Nalima (K.)
Iune 30, ma ia wahi no, make o Napeelua (w.)
Iulai 10, ma Mililani, Honolulu, make o Kailawealii (K.)
Iune 20, mu Paia, Hamakuapoko, Maui, make o Namaka w.
Mei 28, ma Kuiaha, Hamakua, Maui, make o Huliaa (K.)
Iune 21, ma ia wahi no, make o Kealo (w.)
Iune 23, ma Halehahu, Hamakua, Maui, make o o Kihapa w.
Mei 29, ma Kehena, Puna, Hawaii, make o Keolahau (w.)
Iulai 15, ma Kaneohe, Koolaupoko, Oahu, make o Keawai (k.)
Mei 10, ma Pawili, Lanai, make o R. Koiku (K.)
Mei 30, ma ia wahi no, make o Makaiholoae (K.)
Mei 22, ma Palawai, Lanai, make o Opi (K.)
Iune 19, ma Kaunolu, Lanai, make o Kamakahiki (w.)
Iune 25, ma ia wahi no, make o Kauhaeku (w.)
Iune 5, ma Kaa, Lanai, make o Laieopio (w.)
Iune 5, ma ia wahi no, make a Laiemakua (w)
Iune 19, ma Paomai, Lanai, make o Keliikipi (k.)
Iune 20, ma Niumalu, Hawaii, make o Mihiwale (w.)
Iulai 1, ma Kaalaiki, Kau, Hawaii, make o Waikia (w.)
Iulai 3, ma Puulena, Kau, Hawaii, make o J. Kuaha (K.)
Aper. 26, ma Kahaluu. Kona A., Hawaii, make o Simona (k.)
Aper 18, ma ia wahi no, make o Ribeta (w.)
Mei 30, ma ia wahi no, make o Kauhiolohi (w.)
Iune 15, ma Waiohinu, Hana, Maui, make o Kahoomana (k.)
Iune 2, ma Hamoa, Hana, Maui, make o Kekolo (k.)
Iune 5, ma Hana, Maui, make o Kahoomana (w.)
Iune 5, ma ia wahi no, make o Kaula (w.)
Mei 15, ma Poohina, Hana, Maui, make o Nakoolani (w.)
Mei 27, ma Waikiu, Hana, Maui, make o Heneri (k.)
Iune 4, ma Waikaakihi, Hana, Maui, make o Kaleikaula (w.)
Iune 7, ma ia wahi no, make o Kahooluhi (k).
Olelo Hoolaha.
O Nakea KUU WAHINE MARE. NO Waikane, Oahu. Ua haalele kumu ole mai oia ia'u, nolaila, ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hoaie mai kekahi ia ia, no ke mea, aole au e hookaa ana i kana mau AIE ma keia hope aku. A ina e hoaie kekahi ia ia, maluna ona ko oukou poho. Eia kekahi, ina e kuai, a molaki paha, i kekahi o na apana kuleana o na makua o maua, a me ko'u hapa aina kuai kekahi, ke hai aku nei au ma ke akea, aole ona wahi mana iki e kuai a molaki paha, a o ka mea hookuli i keia, maluna ona ko oukou poho. Me ka mahalo. WAIKIKI. Waikane. Iulai 16, 1862 34-1t*
Olelo Hoolaha.
KE HOOLAHA AKU NEI AU IMUA O KA lehulehu, no ka olelo hoolaha a'u i hoopuka'i ma ka Nupepa Kuokoa o ka la 12 iho nei, e kue ana ia ALULI HAPAHAOLE, ua hana au ia mea malalo o ka manao kuhihewa, a me ka olelo hoopunipuniia mai e hai. Nolaila, ke hai aku nei au ma ke akea, he hapalua no ko John Aluli iloko o ka waiwai a'u i kue iho nei, ma kuu hoolaha mua, a o na mea a'u i hai mua ai ma ka'u Olelo Hoolaha, o ka la 12 o Iulai, ma ka Nupepa Kuokoa, he mea ole no ia. Na KAHELE. Honolulu, Iulai 18, 1862 34-1t*
OLELO HOOLAHA.
OWAU o M. Kekuanaoa a me John Ii, na kahu malama waiwai o V. Kamamalu, ke hai aku nei maua i ka Laau a me ka I-a kapu a ke Konohiki, i lawe ai o ke Ahupuaa. O HALAWA, I MOLOKAI, he Olona ka laau kapu, a he Opihi ka i-a : Nolaila, ke papa ia aku nei na kanaka a pau, mai kii wale i ke Olona, a me ka Opihi. O ka mea e kue i keia olelo hoolaha, e hoopii ia no ma ke Kanawai.
M. KEKUANAOA,
IOANE Ii.
Na kahu malama waiwai o V. Kamamalu.
Honolulu, Iulai 16, 1862. 34-1m*
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU, E KEKAhi o na Lunakanawai Kaapuni o Hawaii, E KEKAHI, e haawi aku i kekahi la no ka hookohu ana ia ia i Luna Hoo-ponopono Waiwai no Palupalu, o Kanekiki, Puna, Hawaii, i make kauoha ole. Nolaila, e ike na mea a pau, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 30 o Iulai, i ka hora 9 o ke kakahiaka, oia no ka ia a me ka hora i oleloia no keia hana, aia ma kuu keena ma Hilo kahi e hana ai.
S. AUSTIN. Lunakanawai Kaapuni.
Hilo, Iulai 10, 1862. 34-2t*
OLELO HOOLAHA.
O MAKOU O KA POE NONA NA INOA malalo iho, ke papu aku makou ina mea holoholona, Lio, Bipi, Miula, Kao, Hipa, Puaa, a me na kanaka kuleana ole, a me na keiki, aole e hele wale maluna o keia mau aina kula i papa ia , e hoomaka ana ke kapu Mai Kaaipuluua a hiki i Halelena, e waiho mei ma Manoa, ina e kue kekahi i keia olelo hoolaha, e hoopaiia oia e like me ke Kanawai.
J. HEOLO,
KAILIAHI,
KIKIPINE,
AKAHI,
E. EHU,
KAILILEHIWA.
Manoa, Oahu , Iune 30, 1862. 34-1m
Paddy!
O KA POE MAKEMAKE E KUAI MAI IA MAUA I KE Padi (oia ka hua Raiki me ka ili,) e haawi no maua i 3 keneta no ka pauna Padi oo-maikai, mai keia la aku.
G. P. JUDD A ME S. SAVIDGE.
Honolulu , Mei 15, 1862. 25-3m
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPII MAI O NALUA w. KUE I KANA KANE o Moku, no Honolulu, Oahu, mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu, o Moku i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Poakolu, oia ka la 23 o Iula, i ka hora 9 o ke kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu , Oahu , Iulai 14, 1862. 34-2t
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPII MAI o KAHAWAE k, KUE I KANA wahine o Kahauna, no Kailua, Oahu, mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu o Kahauna i kana kane. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Poakolu, oia ka la 23 o Iulai, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Iulai 15, 1862. 34-2t
OLELO HOOLAHA.
UA HOOPII MAI o Mahoe w. KUE I KANAkane o Kaaea, no Honolulu, Oahu, mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu, o Kaaea i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o ka Poakolu, oia ka la 23 o Iulai, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD, Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Iulai 15, 1862. 34-2t
OLELO HOOLAHA.
NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano o G.M. Robertson, ka Lunakanawai o Aha Kiekie, e Kaheiheiwale, e hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai, o Mikala Peleuli, Hono., i make aku nei,: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalua, oia ka la 29 o Iulai, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD, Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Oahu, Iulai 15, 1862. 34-2t
Olelo Hoolaha.
UA HOOPII MAI O KALOPI w, KUE I KANA KANE o KAMAI, no Kohala, mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu o Kamai, i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano, John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Poakolu, oia ka la 16 o Iulai, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD, Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Oahu, Iulai 7, 1862. 33-2t
H. W. SEVARANA.
Luna Kudala a mea Kalepa, Hale Mahoe. Alanui Aliiwahine. 5-6m
Olelo Hoolaha.
KE HOOKAPU LOA NEI AU I KO'U Kuleana Aina e waiho ana ma KOLOAKIU iki, Waipio, Ham., Haw. Aole e komo na holoholona, Lio, Bipi, Hoki, Miula, Kao, a meka Puaa. Ina e komo kekahi o keia mau holoholona, e uku no hookahi dala ($1.00) no ke poo hookahi. Ina poino, e uku no e like me ka nui o ka poino.
KOI.
Malanahae, Ham., Hawaii, Iune 23, 1862. 33-5t*
LAIKI! LAIKI!!
Makemakeia.
UA MAKEMAKE KA MEA NONA KA INOA MALALO kiekie loa i ukuia ma Hawaii nei. E pono i na kanaka a pau e hele mai me au e kuai ai ma kuu Hale Kuai Papa, ma ke kihi o ke Alanui Papa a me ke Alanui Aliiwahine, mauka iho o ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
KAMUELA (S. H. Dowsett ) Iulai 10, 1862. 33-4t
OLELO HOOLAHA.
KE PAPA AKU NEI KA MEA NONA KA inoa malalo, ina kanaka a pau i komo ole i ka hoolimalima me a'u, aole e kii i na mea o luna o kuu aina hoolimalima, Oia o WAIAKEA, Hilo, Hawaii, a ua kapu pu ka I-a ma ke kai. E hiki no nae i ka poe e makemake ana e komo mai i ka hoolimalima, ke hele aku e kamailio me kuu hope, oia o D. Keawehano, ma Hilo, a i ole ia me a'u no. O ka poe e kue ana i keia, e hoopii ia lakou ma ke Kanawai.
S. KIPI.
Iulai 10, 1862. 33-4t*
Olelo Hoolaha.
E IKE AUANEI OUKOU K NA KANAKA, HAOLE, A me na Pake, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke papa aku nei au ia oukou, mai hoaie oukou i ka'u wahine mare 1 AMEHEULA . No ka mea, aole i malu pono ke Kanawai Mare iloko o na makahiki he umikumamalima, no kona lalau a moekolohe me ka lohe ia e na mea a pau loa. Nolaila, aole loa wau e hookaa i kona AIE ma keia hope aku. A ina e hookipa kekahi ia ia ma ke ano moekolohe ma keia hope aku, a me kuu ike maka a me ka lohe mai paha i kekahi poe, alaila, e hoopii kue koke no wau e like me ke Kanawai, i lohe oukou a pau.
H. S. KUAMOO.
Kaunakakai, Molokai, Iune 23, 1862. 33-1m*
HALE HANA PIULA.
o F. H. &G. SEGELKEN.
MA KE ALANUI NUUANU, MAKAI IHO o ka Loiala Hotele. Mau mea hana, a kuai Piula, Hao, Keleawe, A me ua mea e ae e pili ana i ka Oihana Piula, A e hoomoe hoi i ka Piula Wai, me ka hooponopono kupono i na mea a pau e pili ana ia oihana. Ua lako mau i ka Piula Wai maikai. E hele mai e ike no oukou iho. 33-6m
No na Palapala Mare.
KE HOOLAHAIA AKU NEI I KA POE A PAU E makemake ana e kii mai i Palapala Mare, o ka Poakahi a me ka Poaha, o kela pule keia pule, oia ka ma-nawa e kii ae ai ma ko'u Keena hana, ma Pihilolelole, Honolulu, Oahu.
SAMUEL L. KAPAHUKULA.
Luna Mare Honolulu, Oahu, Iune 4, 1862, 28-4t*
Olelo Hoolaha.
OWAU O KA MEA NONA KA INOA MA-lalo nei, ke papa aku nei au i na Haole a me na Kanaka, aole hookuu wale i ko lakou mau holoholona, Lio, Bipi, Miula, Kao, Hipa, Puaa, maluna, o kuu mau Aina e waiho ia ma Kailua, Koolaupoko, Oahu. Oia hoi o Ainoni, Palapu, Kalualani, Kukuimoemoe, Hakala, Leelua, aole hoi e kii wale i na mea ulu o na aina i hai ia maluna, i ka hai, i na mea ulu no a pau. Ina e kii wale kekahi Haole a Kanaka paha i na mea ulu o ka aina, a hookuu wale hoi i ko lakou mau holoholona me ka hoolimalima, ole mai alaila, e hoouku ia no i ($1.00) no keia a no keia mea, e hele wale ana maluna o na aina i haiia maluna. Ina e uku ole mai kekahi kanaka a haole paha, e hoopii ia no imua o ka Lunakanawai, no ka oiaio, ke kau nei au i ko'u inoa.
HAPAIMAMA. Luna hooponopono o J. P. Kanakaliilii
Kailua, Koolaupoko, Oahu, Iulai 9, 1862.
MAKEMAKEIA.
ILIBIPI.
ILIKAO,
a me ke KELEAWE kahiko.
UA MAKEMAKEIA NA MEA I HAIIA maluna e C. Brewer & Co. (Burua ma) ma ko laua Hale Kuai i kai o ka Uapo. E uku no laua i ke kumukuai makepono no ia mau mea. 33-3m. C. BREWER & Co.
KAMANO! KAMANO!!
1050 PAHU KAMANO MAIKAI LOA i loaa mai nei. A e kuaiia aku e like me ka makemake o ka poe kuai mai. Ma kahi o 20-3m.
H. HACKFELD & Co. (KALEMA.)
KA MOKUAHI
' KILAUEA ,'
E HOLO ANA NO O " KILAUEA ." MAI
Honolulu aku.
NO KONA!
A me na wahi e waiho ana ma ia holo ana.
E LIKE PENEI
IULAI.............................Poakahi, 27, 28
AUGATE.......... .................. Poakolu, 4, 11, 25.
SEPATEMABA................ Poakahi, 1, 8, 15, 22.
E holo ana o Kilauea, no KONA, a me na wahi e waiho ana ma ia holo ana, i na Poakahi a pau o keia hapaha makahiki, koe nae ka Poakahi, la 18 o Augate, iloko oia pule e hoomoe iki. E haalele ana ia Kealakekua i na Poakolu, ia Kawaihae i na Poaha, e ku ana ma Honolulu i ke kakahiaka Poaono.
JANION, GREEN & CO. Luna H. S. N. Co.
Honolulu , Iune, 1862. 30-tf
J. H. COLE.
LUNA KUDALA. Ma ka Hale Pohaku o Mi. Aniani ma. Ma ke Alanui Alii Wahine. 33-6m
ILI BIPI, ILI KAO.
E UKU AKU NO O F. S. Pratt & Co., ma ko laua Hale Kuai, ma ka Hale Mahoe. I ka uku makepono loa no ka mea i haiia maluna. O Mr. J. C. Spalding (Polena,) ka mea i kamaaina lihi ma ke kuai ana ma a mea, ka mea nana i hooponopono ma ia mea. 32-3m
HALE PAI KII.
KA HALE PAI KII O Chase, MA KE Keena Pai o ke Kuokoa, maluna ae, e pili la ma ka aoao hikina o ka HALE LETA. E paiia na KII o na ano a pau ma ke Aniani, Ili, Pepa, a me ka mea Laholio, &c., a e paiia no hoi na kii iloko o na komolima a me na pine umauma, a me na mea hoomanao e ae. 32-3m
H. L. CHASE
Olelo Hoolaha.
OWAU O M. Kekuanaoa A ME Ioane Ii, na kahu malama waiwai o Victoria Kamamalu, ke kauoha aku nei maua i na kanaka a pau e makemake ana e hoolimalima i na aina o Victoria Kamamalu, Ia PAALAA a me KAWAILOA, ma Waialua, Oahu . A e hele oukou ia W.C. Lane, ko maua Luna malama aina, me ia oukou e kamailio pu ai, no ka uku hoolimalima, a me ka nui o na makahiki a me ka nui o na eka ko maua Luna o ka maua ia e ae ai, o ka hewa o kana hana ana, maluna no ia ona, aole ia me maua.
M. KEKUANAOA. IOANE II.
Na kahu malama waiwai o V. Kamamalu.
Honolulu . Iune 25, 1862. 32-2m
HOONANI HALE,
MAKEPONO.
O KA POE A PAU E MAKEMAKE ana e loaa na mea maikai e hoonani i ko lakou mau hale, e aho e naue mai i ka Hale Kamana o ka mea nona ka inoa malalo, ma ke Alanui Hotele, a malaila e loaa'i ia lakou na PAPA KAUKAU NUI A LIILII HOI, NOHO O NA ANO A PAU. MOE O NA ANO A PAU. PAHU KUPAPAU. E ku mai ana mai Bosetona mai, ma ka moku George Wasinetona, ma ka malama ae nei o Ianuari, he mau mea HOONANI HALE o na ano a pau, a e kuai Emi aku no au E hele mai e nana a Kuai iho.
C. E. WILIAMA. (UILAMA)
Honolulu , Iulai 2, 1862. 32-6m
Kau Leo!
KE KAUOHA AKU NEI AU I KA POE A PAU, E HOPU ana i na holoholona hele hewa, ma ka mokupuni o Maui , i kuniia penei q. e hele mai e hai mua ia'u, mamua o ka lawe ana i mea holoholona'ia i na Pa Aupuni ; no ka mea, o ko'u hao kuni ia. JAMES LOUZADA. (KIMO LUSEDA.) Waikapu, Feb. 11, 1862 . 12-6m.
lli Hooluuia.
AIA MA KA HALE KUAI PAPA O Kamuela, e loaa ai na Ili Hooluu, o kela ano, o keia ano, he kumukuai oluolu no, e pono i na kanaka humu kamaa, a humu noho lio, e hele mai e kuai i ike i ka makepono. KIMO PELEKANE. Honolulu , Mei 15, 1862. 25-3m
HANA KAMAA LIO!
$1.50 WALE NO.
Mauka o ka Halewai, ma Alanui Alii.
E IKE NA KANAKA A PAU, UA MAKAUKAU au e Hana i na Kamaa, no na lio o ka poo e makemake ana i ko lakou au wawae e paa i ke Kamaa Hao! ME KA EMI O KA UKU, Hookahi Dala me ka Hapalua ! No na wawae mua, a i na pau na wawae eha Ekolu Dala wale no ! Eia kekahi, ua makaukau no hoi oia e hana i na mea a pau e pili ana i kana oihana no ka uku emi loa, oia no na hao kuni, kapilipili kaa, a pela aku. E hele mai e ikemaka no oukou iho.
WM. DUNCAN .
Honolulu , Oahu , Mei 1, 1862. 23-3m
HALE KUAI BUKE.
AIA MA HONOLULU HALE, (OIA KA HALE Leta,) ka hale kuai o Wini, he wahi e kuai ai i na Buke Haole he nui wale, O KELA ANO KEIA ANO BUKE KULA HAOLE, A B C, (Primer.) KUHIKUHI O KE KANAKA HAWAII , (Form Book.) BUKE HELU MUA, (Arithmetic.) BUKE PALAPALA HONUA MUA. BUKE HUAOLELO, (Phrasebook.) BUKE PA KO LI, (Kamina.) A me na Buke Kula e ae me nui wale). Malaila no na Buke maikai na ke Kakau Waiwai, no keia oihana keia oihana, mai ka mea nui a ka mea liilii. — AIA NO HOI MA— Kanana Leta, rula ia a rula ole la. Kanana Pepa loihi, rula ia a rula ole ia. Peni Hao, maikai loa. Inika, ipu inika. Peni kala, ekele, uliuli a ulaula. Kumu peni. Wepa ulaula a eleele Wahi palapala, ulaula, keokeo a eleele, (mea kakau.) Papa pohaku, a me ka peni kala pohaku. Inika eleele, uliuli, a ulaula. Me kekahi mau mea e ae no he nui, no na kula, a me na oihana kakau. A he kame pono no ke kuai ana malaila no keia mau mea. E hiki no i na kanaka maoli, mai Hawaii a Niihau , ke hele ma-laila e kuai ai.