Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 32, 5 July 1862 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa.

 

Mai na Aina e mai.

                O ka nui o na moku kaua o ka Akau, e ku nei ma Rikemona, he 60 moku, oia hoi ke huiia na moku pea me na mokumahu.

                WAIKAHE NUI.—Ua nui ka poino o ka moku aina o Vereginia, i ka waikahe. Ua pau loa kekahi o na Alahaka i ka wawahiia e ka waikahe.

                GEN. SIGELA.—Ua hoihoiia o Gen. Sigela i Alii no na koa a me na pakaua ma Hapa Fere. Ua nui ka olioli a me ka mahalo o na koa, i kona hiki ana'ku ilaila, a ua nui ko lakou hulo aloha ana mai ia ia.

                INAINA O BIURIGADA.—I ka haiia ana mai ia Gen. Biurigada, ua lilo ke alanuikaa-mahu ia Gen. Pope, o kona inaina koke iho la no ia, a kauoha aku i kona poe koa e malama ia lakou iho e like me ka hiki ia lakou.

                HOOLANA I NA MOKU KAUA I PIHO.— Ua hooholoia he Bila Kanawai e hookaawale ana i $100,000 ma ka Hale Ahaolelo Alii o Amerika Huipuia, i mea e uku ai no ka hoolana ana i na moku i hoopihoia, a ma ia Kanawai, e hoolanaia'na ke Cumberland, a me Congress a me ka Merimaka pu kekahi.

                Ua pau loa ae nei ko Enelani noho ana i Moi no ka moana, aohe wahi moku hookahi ona, e hiki ke ku mai imua o keia mau moku, ka Ironsides a me ka Monita. A ina hoi, he kaua io aku keia mau Aupuni i keia manawa koke iho ; alaila, he hiki ia Amerika, ke pulumi i ka moana a neoneo i na moku ole, ua maopopo loa ia mea i keia manawa.

                Ma ka palapala hoike a Generala Haleka, ke Alii Koa o ka Akau, ma ke Komohana, ua ikea ka nui o na pio, a me ka waiwai i lilo i ka Akau, i ka wa o Gen. Biurigada i haalele ai ia Koronita, ma Tenesi, oia hoi he 10,000 pio a he 15,000 pu kaupoohiwi, a me na pono kaua e ae, a no ka nui loa o ka makau o na koa kipi i ka poe Koa Akau; nolaila, ua nui na pu i kiola wale ia.

                Ua hoihoiia'ku kekahi poe wahine o ka Hema, i kela mau pule aku nei. O ke kumu i hopuia'i o keia poe wahine, o ko lakou hele ana i Wasinetona, e kiu ai, a hoi aku i ko lakou wahi ma ka Hema, a hai aku i na'lii kipi, i ke ano o ka noho ana o na Koa Aupuni. Akolu paha malama o ko lakou noho pio ana.

                Hookahi haneri me kanahiku ka nui o na moku kipi i lawe pioia e na moku kaua o ka Akau ; a ua nui no hoi ka waiwai i loaa mai. O kekahi moku hookahi, he hookahi miliona a me ka hapa ka nui o kona kumukuai, a o ka nui o ka mahele o na luina o ka moku manuwa nana i hopu ua moku la, he $ 1,300.00.

                Ua loheia mai ma ka waha o kekahi Alii Koa o ka Akau, i pio i ka Hema, i kekahi mau hoouka kaua ana mamua'ku nei, i ka maopopo i na kipi e pio ana lakou. Ua nui no ka lana o ka manao o na'lii kipi, a ua holookoa ko lakou manao mamuli o ka hookuokoa i ka noho aupuni ana o ka Hema; aka, o ua koa maoli, aole o lakou hilinai nui ma ia mea.

                E aneane paha e ulu hou ka hoopaapaa ino iwaena o Enelani a me Amerika, o ke kumu o ia hoopaapaa ana, oia no ka holo ana'ku o kekahi moku pio, a ku i Livapula, penei ke ano:

                Ua hopuia kekahi moku Beritania mawaho iho o ke awa o Kaletona, ma Karolina Hema, no ke kue i na Kanawai o ke pani ana i na awa o na moku aina i kipi, a mahope iho o ke pio ana o ua moku nei, hoonohoia kekahi alii moku o ka Akau, he hookele a me ke Kapena, o na luina mau no nae o ua moku nei ka poe nana e lawelawe i ka hooholo ana i ua moku nei. O ke Kapena no nae kekahi o ua moku nei i holo pu me ka moku. Ekolu paha la i koe, ku aku ka moku i Piladelepia, kahi e laweia nei ua moku nei; alaila, ohumu iho la ke Kapena kahiko o ua moku nei me na kuene ana, a ia manawa koke no, hopuia iho la e lakou nei na'lii hookele, a hoopaaia i ka hao, a hookele loa ua Kapena nei i ka moku ona, a ku i Livapula. No ia mea, ua noi aku ke Aupuni Amerika, ia Beritania, e hoihoi mai i ua moku la, e like me na Kanawai Aupuni e waiho nei. Aole nae i paneia mai ka palapala noi, a holo mai nei ke Eke leta. Hookahi no nae mea i maopopo, ina e ae ole mai o Beritania i ka mea i noiia'ku; alaila, he aneane aku paha e hele i ke kaua keia mau Aupuni. Ua manaoia no nae, aole e hoole mai o Enelani.

                KA "IRONSIDES."—Ua hooleleia i ke kai ka mokumahu kaua hao Ironsides, ma ka pule akolu o Mei iho nei. O keia ka mokumahu nui hookahi o Amerika Huipuia. Ua oi kona mau tona mamua o ka moku kaua nui Peneselevenia. He 15 kapuai ke ana hohonu malalo iho o ka wai, ke lawe oia i na pu a me ka nanahu e kupono ai nona ke holo i na la he umi. He nui ka laula o kona oneki, a he moku kaua kupono hoi i ka malama i na wahi e pili ana i na awa kumoku. O ka nui o na tona o ka hao i kapiliia'i ua moku la he 750. O kona mau pu he 15 iniha ke anawaena o ka waha, a he 500 paona ke kaumaha o ka poka hookahi. He 12 na pu oia ano e kauia ana iluna oia moku, a he mau pukuniahi nao kekahi he 200 paona ke kaumaha o ka poka hookahi. Oia ka moku ikaika hookahi ma ka honua nei a pau. Aole loa e hiki i kekahi moku kaua o keia ao ke ku imua ona. Hookahi wale no poka o na pu nui mai ona, ua helelei liilii ka moku a ia poka e ku mai ai—he ewalu iniha ka manoanoa o na papa hao o kona kino a puni, aole e hiki i kekahi moku ke lana ina i oi aku ka manoanoa o na papa hao. Na Komadoa Charles Stewart ia moku i pabetizo, a nana no hoi i kapa'ku i kona inoa o Ironsides. O ka mea nana i bapetizo keia moku, he Kamadoa kahiko loa ma Amerika Huipuia, oia no hoi kekahi o na Alii manuwa koa loa i ke kaua ana, o Beritania me ke Aupuni Amerika i ka makahiki 1812. A no ke pio ana o ka Levant, a me Cyane, he mau moku Beritania, ia ia i kona wa e noho Kapena ana no ka moku kaua Constitution, ke kumu o na i kapaia'i o ka Aoaohao (Ironsides) He hiki i ua moku nei oia hookahi wale no ke lawe i na papu a pau o na kahakai a pau o ka Hema. O Lieut. Worden ke lilo ana i Kapena no ua moku'la, oia ke Kapena o ka moku hao Monita ia ia i kaua'i me ka pilikua o ka Hema, me Marimaka. No ka nui loa o kona koa a me kona akamai ma ia hoouka ana; nolaila, ua hoike aku ke keena kaua i kona mahalo, ma ka haawi ana, oia ke Kapena o ka moku kaua ikaika loa ma ka honua nei a pau.

 

No ka pilikia ma Kau, Hawaii.

E ka Nupepa, Kuokoa e; Aloha hou oe:

                He nui na pilikia, ma ko makou mau aina ma Kau nei, eia na pilikia. 1, o ka La , 2, o ka wi; 3, o na holoholona. O ka pilikia nae i oi mamua o keia mau pilikia ekolu i haiia maluna, o na holoholona. Aole makou i pilikia no ka holoholona o na kanaka; aka, i ka holoholona o na Haole, koele mai, kauluwela ka aina, pepe na mea kanu. Aole o makou wahi pono iki, hana aku ana na kanaka, paki mai na Bipi. O na wahi i hana mua ia e ka poe kahiko, a ua ikeia ka momona, ka nui o ka ai, ka ipu, ke ko, a me kekahi mau mea e ae ; a i keia mau makahiki elua, a kahi makou a ike i na pilikia, a me ka nui o ko makou poino. Ua pono ka holoholona a ka Haole, ma ko lakou aina no e hele ai; eia ka hewa, o ka hele ma ko makou mau aina. No ka mea, he wi no makou ma na makahiki i hala aku nei, no ka la no nae, a ina i haule ka ua manao no ke ola, kanu na mea kanu, o ka pau no ia o ka pilikia, a i keia manawa, aole wahi kupono e kanu aku ai, na mea kanu. Aia wale no kahi mea kupono iki, o kahi dala wale no, me ka poino pu no kekahi.

                A pehea la anei e pau ai keia pilikia o makou ? Ina ua ike kekahi o oukou e ko'u poe hoa, i ke kumu e pau ai keia pilikia, e hai mai no ma ke akea, i ike ka poe holoholona nui, o makou nei, a ina i pohihihi ia oukou, a ia lakou la ae hoi, a ina i holo ole hoi ia lakou, a ia lakou la aku hoi.

                Nolaila, e wikiwiki oe, i loaa aku lakou la, a me lakou la ae hoi, na hale opu noonoo i kukuluia ma ke Aupuni Hawaii nei, i pakele makou i keia pilikia nui, a me keia poino nui o makou, aole keia o ka pilikia a oukou e nana maka mai ai. E ahoia, o hai mai, pohala na maka. Me ke aloha no.  W. KAHALELAAU.

Kau, Hawaii, Iune 12,1862,

 

Kanaka kaa i ka pali.

E ka Nupepa Kuokoa e :—Aloha oe.

                Akahi no kaua a launa ma ke keokeo o ka pepa, a me ka eleele o ka inika, no kou hai ana mai i na mea hou. Eia kekahi nu hou ma Waipio nei, i ka la 20 o Iune i hala iho nei, oia ka Poalima, make loa iho la kekahi kanaka o Keawekolohe kona inoa.

                Penei ke kumu o kona make ana, ma ka la 19 o Iune, oia ka Poaha, pii aku la ua o Keawekolahe me kekahi poe e ae, i ka hahai bipi i luna o ka pali, ma ka aina i kapaia o Muliwai, alualu no i ka bipi a loaa ka bipi, kukuluia no iluna, a i kekahi la ae, oia ka la i haiia maluna, kii hou ua o Keawekolohe nei me kekahi poe e ae, a hiki lakou nei ma kahi a lakou i hoopaa'i i ka bipi, a alakai mai lakou ma ka pali, ia alakai ana, pakele kekahi mau keiki, mai kaa laua i ka pali, a pau ia, lilo ia Keawekolohe ke kaula mamua o ka bipi; ia manawa, o ke alualu aku la no ia o ka bipi ia Keawekolohe, a loaa keia, o ka hou aku la no ia o ua bipi nei, a lele aku la o Keawekolohe i ka pali, kaa aku la keia me ka maiaoino nui, a hiki ma ke kumu ilalo o ka pali, a make loa iho la.

                Ma ka nana ana i kona kino make, he mea e ka weliweli ke nana'ku, o kona poo, ua nahaha liilii. He hoahanau no o Keawekolohe iloko o ka Ekalesia, a elua paha la mamua ae o kona kii ana i ka bipi, ua komo oia iloko o ka Ekalesia Moremona, a ua bapetizo malu ia i ka po. Oia iho la ka nu hou ma Waipio nei. E wiki kaua e ka Nupepa Kuokoa, i ike na makamaka o kaua e noho ana ma ke Aupuni Hawaii. Ke hoi nei ko Waipio keiki, ua kokolo ka ohu i na pali. Me ke aloha.  A. W. P. KUMUKULA.

Waipio, Hamakua, Hawaii, Iune 21, 1862.

 

No ka Hoopii.

E ka Nupepa Kuokoa e; Aloha oe :

                Ua loaa ko kaua mea e kamailio pu ai ma na kowa o kou mau aoao. He hilahila nui ko makou a me ka nalulu o ke poo, kahi i waiho ai o ka noonoo kaulike, no na hoopii naaupo, me ke ano ole, a e hoike ana i kona ano lapuwale maoli, imua o ka poe Mahaloia o ke Aupuni.

                Ke hoole loa aku nei makou, aole loa makou i hui iki me na Katolika, ma na palapala hoopii a pau i heluheluia iloko o ka Hale Ahaolelo. Aka, ma na pepa i hoopukaia mai nei, penei : " Heluhelu mai o P. Papaua, he palapala hoopii no Kohala, he mea, a he mea." Owai la ia poe lehulehu o na inoa? Aole ka Apana mai o a o, aka, he wahi i-a i kapaia he (Palani,) aole o kanamai o kona lahea a me ka puia i ka hohono.

                Ke noho nei o Ikuwa, ka mea naauao pookela loa maluna ae o Kalalau, i Hilo, a me Kapakai, i Puuepa, a me Hookukekii, i Kahua, nana e imi i na hoopii e heluheluia la. Nawai no la hoi e ole ka wekoweko o na hoopii o ka aoao Katolika, he hua na ka manu maka nui e lena nei i ke konale maikai ana o ka mahina.

                Ke hoole loa nei makou, ka hapanui o na kanaka o keia Apana, i na hoopii o ia ano a pau. Aka, he ano pekeku ko makou i keia Kao kea e hoolapuu nei. Mai manao mai ka lehulehu, o makou kekahi i hui pu me ua poe la i oleloia ae la maluna ; ke hoole oiaio aku nei makou, aole, na ia aoao hoomana wale no ua palapala hoopii la i hana. Ua kaawale loa makou.  KOHALA AKAU.

 

He kanikau no Moenahele.

He uhane he aloha no i ala—la,

No Moenahele no he inoa—la,

He uwe helu mai Maiwela—la,

Aloha ino no kuu lei—la,

Kuu lei mae ole i ka lai—la,

O ka liko lehua i ka nahele—la,

Pukui i ke anu i ka mauna—la,

I ka uka wale hoi o Aaliu—la,

Huli aku e ke alo i Mahela—la,

O ka hone ae a Kahope—la,

Noho mai o Kalihi i ka lai—la,

Kahiko i ka pua o ka hala—la,

I lei hoowehi no ke kino—la,

He uhane hoolai no i ala—la,

O Moenahele no he inoa—la.

MALIIKAPU.

"He uhane he aloha no i ala—la,

No Moenahele no he inoa—la,

He uwe helu mai Mailuli—la,

Aloha ino no kuu kama—la,

Kuu mea minamina e noho nei—la,

Kuu lei pua rose i ka lai—la,

I ka lai hulilua i Hanakahi—la,

Akahi hoi au a ike—la,

I ko mea nui hoi he aloha—la,

He aloha ko kino uhane—la,

I ka naue me Lia i ka pali—la,

Me Hiku kui pua i ke kula—la,

I lei hoowehi no ke kino—la,

He uhane hoolai no i ala—la,

O Moenahele no he inoa—la."

MANUOKEKULA.

"He uhane he aloha no i ala—la,

No Moenahele no he inoa—la,

He uwe helu mai Mainahu—la,

Aloha ino no ko kino—la,

I ka hele hookahi aohe lua—la,

Ua lawe ke Akua i ka uhane—la,

Ua hoi a pili me i ala—la,

Me ka makua nui i ka lewa—la,

Au wale ana wau o ka ike—la,

Palanehe palamimo ka hele-na—la,

E i aku nei paha ka uhane—la,

Me Mailehaiwale i ka uka—la,

I lei hoowehi no ke kino—la,

He uhane hoolai no i ala—la.

O Moenahele no he inoa—la."

KAWAIAU.

''He uhane he aloha no i ala—la,

No Moenahale no he inoa—la,

He uwe helu mai o Kaui—la,

Aloha ino no kuu hoa—la,

Kuu hoa o ka luna i manua—la,

Nana i ka nani i Hakalau—la,

Hee ana i ka nalu i Pueke—la,

Auau i ka wai Oehaa—la,

Ia wai huipu me ke kai—la,

Hoomaha kaua o ka olu—la,

O ka malu o ka hau o ka pali—la,

Kahiko i ka pua o ke kou—la,

I lei hoowehi no ke kino—la,

He uhane hoolai no i ala—la,

No Moenahele no he inoa—la."

E. KEAWEHIKU.

"He uhane he aloha no i ala—la,

No Moenahele no he inoa—la,

He uwe helu mai o Kekahiko—la,

He aloha ko kino wailua—la,

I ka naue hookahi i ka lai—la,

O ka lai o ke kula i Peleau—la,

Au wale ana wau o ka ike—la,

Aia ka ike i ka uhane—la,

I ka maka o ka opua i ka lewa—la,

A kau i ka puaaneane—la,

I ke ao polohiwa a Kane—la,

O ka ua kokoula i ka moana—la,

O ka anuenue kou lei—la,

I lei hoowehi no ke kino—la,

He uhane hoolai no i ala—la,

No Moenahele no he inoa—la."

G. W. KAHIOLO.

Kalihi, Iune 30, 1862.

 

NU HOU, NU HOU

OWAU O A. CLEGHORN (AKE.) UA KOMO no au iloko o kekahi HALE KUAI HOU, ka Hale Kuai o Halewai mamua, mauka ae o ka Halemahoe, a kokoke hoi i ka Baneko o Bihopa ma.

Eia no ke waiho nei na mea a pau a ka naau e anoi ai, kupono loa no na kane, na wahine a me na keiki. O keia mau lole he lole

NU HOU WALE NO.

A HE

Makepono loa ke Kumukuai,

                E haele nui mai oukou e makaikai, no ka mea, aole he uku ke nana wale aku i na mea nani ma keia Hale Kuai. E hele mai e nana no oukou iho, i pau ko oukou kanalua, aole no he Hale Kuai e ae ma Honolulu nei i hoolako ponoia i na

Lole maikai loa a makepono loa hoi

e like me ko'u. A nolaila, o na kanaka a pau mai

Hawaii a Niihau,

aia a holo mai oukou i Honolulu nei, e naue mua mai a kuu HALE KUAI e nana a e kuai, aole e hele ma ko hai wahi ma mua, o ka hele mai imua o'u.

EIA KEKAHI:

                Auhea oukou e na holokahiki, ke waiho la kuu Hale Kuai ma kahi kokoke loa i ka uapo, a ua hiki ia'u ke hoolako ia oukou i na mea a pau e pono ai no ka uku emi loa.

25-3m

 

LOLI, LOLI.

LALA MANO.

A ME KA

Pepeiao Laau.

UA MAKEMAKE HOU KA MEA nona ka inoa malalo nei, e kuai aku i na

LOLI.

Eia ke ano o na Loli e kuai ia ai, o ka Loli kae, 12 1/2 keneta no ka paona hookahi, ka Loli koko, a me ka Loli kahuli, eha keneta ka uku no ka paona hookahi.

                Eia ka hoakaka ana no ka hana ana i ka Loli, e mahele e mamua a pau, alaila, lawe i ka lepo a pau, alaila, holoi a maikai, paila a moa loa, kaulai a maloo loa me ka pilau ole. Alaila, makemake ia ka mahele ana o ka Loli kae, e mahele ia kekahi puka mawaena.

                Eia kekahi:—Ke makemake nei na mea nona ka inoa malalo nei, e kuai aku i ka

Lala Mano a me ka Pepeiao Laau.

                Me ka uku aku i ke kumukuai make pono, penei: No ka paona hookahi o ka Lala Mano, he 15 keneta. No ka Pepeiao Laau, 7 1/2 keneta no ka paona hookahi.

                O ka poe e loaa'na na mea i haiia maluna, e pono e hele mai ma ko makou hale kuai, ma ke Alanui Alii, e pili ana ma ka aoao komohana o ko Daimana ma Hale Kuai.

19-3m  UTAI A ME AHEE.

 

Wi Makemakeia.

HE 10,000 PAONA WI I MAKEMAKE ia i keia manawa no, a e ukuia aku no na keneta ekolu, no ka paona Wi hookahi, me ka iwi no owaho. A he elima keneta no ka paona hookahi ke pau ka iwi i ka maihiia. E lawe mai ia  F. HORN.

Honolulu, Iune 6, 1862.  28-3m

 

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o W. Kiwini, (William Stephen,) no ka hooiaio ia ia i na Palapala Kauoha o Haole, no Honolulu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 9 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Oahu, Mei 26, 1862.  27-6t

 

OLELO HOOLAHA.

KE KAUOHA AKU NEI AU I NA MEA a pau, nana i AIE mai ia'u, e hookaa aku i ko'u hope, oia no o C. S. Bartow (Bako)  E. P. BONA.

Lahaina, Mei 10, 1862.  26-3m*

 

BIPI

Momona Makepono.

MA KA HALE KUAI BIPI KULAnakauhale o H. Conawela, malaila kahi e loaa ai ka Bipi momona, Puaa momona, a me ka Hipa momona, a me na mea e ae he nui wale oia ano, no ka uku emi loa. E hele mai na kanaka a pau, i ike maka i ka

MAKEPONO,

A i paa hoi ke kuhihewa. Aia ma ke Alanui Alii, ma ka aoao ma Waikiki o ka

Hale Kupa Pahu, ma Polelewa.

H. CONAWELA.

Honolulu, Mar. 13, 1862.  29-3m

 

HALE KUAI MAKEPONO.

MANUAHI LAUNAOLE

AIA MA KE ALO O KA LOIALA HOTELE, ma ke kihi o ke Alanui Nuuanu me ke Alanui Manini, E loaa'i na lole

MAKEPONO LOA,

o na ano a pau. He nui loa ka AILA manuahi ma ia Hale Kuai. E hele mai e nana no oukou iho, e na makamaka kanaka maoli a pau. A e kuai aku no au me ka maikai, a me ke ku i ko oukou makemake.  KALE, (Charles Brenig.)

Honolulu, Aperila 24, 1862.  22-3m

 

Olelo Hoolaha

I ka Lahui Hawaii.

PAPA, LAAU HALE,

Pili Hale!

A me na lako e ae a pau, no ke

kukulu ana i na hale.

UA MAKAUKAU AU E KUAI AKU IA OUKOU i na Lako Kukulu Hale, me na Pa, a me na mea e ae a oukou i manao ai.

NA:

PAPA O KELA ANO, KEIA ANO. LAAU HALE, o kela ano, keia ano. PILI HALE, PINE, AAHO, KEPA, PANI PUKA, PUKA ANIANI, OLEPELEPE, KUI, PENA, AILA PENA, WAI HOOMALOO PENA.

Ia mea aku, ia mea aku, no ke kumu kuai makepono, e emi ana malalo iho o ka kekahi poe. E hiki mai ana na moku papa o'u i kela manawa keia manawa, nolaila, e lako mau ana au. E hele mai ka poe kuai mai Hawaii a Niihau, e halawai me a'u, ke keiki kamaaina, mamua o ka hele ana aku ia hai, i maopopo ia lakou ka oluolu, a e loaa no au ma ko'u wahi, mauka iho o ka Hale Hookolokolo. KAMUELA , (kaikaina o Kimo Pelekane.)

Honolulu, Mei 15, 1862.  25-3m.

 

OLELO HOOLAHA.

O KA MEA NONA KA INOA MALAlo nei, ke papa aku nei oia i na kanaka, haole, a me ka pake, o kela ano kanaka keia ano kanaka a pau, e nana mai ana. Ke papa aku nei au i na mea a pau, mai hookuu wale oukou i ko oukou mau holoholona, ma ka Apana kula o

Ukumehame,

mai ka pali o Manowainui, e pili ana me Waikapu, ua kapu ia Apana kula. Ina i loaa kekahi holoholona e hele ana ma ia Apana kula i oleloia maluna, e uku mai ka mea holoholona $1.00 (hookahi dala.) me ke kao, a me ka hipa, ewalu poo $1.00 (hookahi dala.) Ina aole e loaa mai ka uku e like me na mea i oleloia maluna, alaila, e hookomo ana kuu kanaka ma ka Pa Aupuni, no ke kolohe i ka mauu o ua Apana kula la me ke kuleana ole.  P. NAHAOLELUA.

Hope Luna Aina o ka Moi.

Lahaina, Maui, Maraki 31, 1862.  19-tf

 

MAKEMAKEIA.

ILIBIPI,

ILIKAO,

a me ke KELEAWE kahiko.

UA MAKEMAKEIA NA MEA I HAIIA maluna e C. Brewer & Co, (Burua ma) ma ko laua Hale Kuai i kai o ka Uapo. E uku no laua i ke kumukuai makepono no ia mau mea.  20-3m.  C. BREWER & Co.

 

PALENA! PALAOA!

A ME KA

Aila Kukui Makepono.

E IKE NA KANAKA A PAU, UA MAKAUkau au ka mea nona ka inoa malalo nei, e kuai aku i ka

Palena, Palaoa, a me ka Meaono,

maikai loa, ma ko'u Hale Kuai, ma ke kihi o ke Alanui Hotele me ke Alanui Maunakea, mauka iki ae o Lepekahoe. Me ka manuahi. He Aila Kukui maikai loa kekahi ma ko'u Hale Kuai nei, he emi loa ke kumukuai.

G. WILIHEMA.

Honolulu, Aperila 25, 1862.  22-3m*

 

WILIAMA DUFENA.

MEA

HALE KUAI BIPI.

KE HOOLAHA'KU NEI AU I NA KANAKA a pau, eia ma ko'u Hale Kuai Bipi ma ke Alanui Alii, ma ka aoao hikina hema o ka Hale Kuai o Daimana ma, kahi i waiho mau ai o ka Bipi Momona Maikai, me ka Puaa, a me na mea e ae a pau he nui wale. A e kuai aku no au i na kanaka maoli me ke KUMUKUAI EMI LOA. E hele mai e ike no oukou

iho.  (8-6m.)  W. DUFENA, (W. Duffin)

 

KAMANO! KAMANO!!

1050 PAHU KAMANO MAIKAI LOA i loaa mai nei. A e kuaiia aku e like me ka makemake o ka poe kuai mai. Ma kahi o

20-3m.  H. HACKFELD & Co. (KALEMA.)

 

E Makaala! E Makaala!!

MA KAHI O C. Brewer & Co., E LOAAI I NA kanaka Hawaii ka

Waapa okohola maikai, Pena hale o na ano a pau, Aila pena, Wai hoomaloo pena.

A me na mea e ae e pili ana i ka hoomaikai hale. C. BREWER & CO., (Burua ma)

Hale Makeke, Alanui Kaahumanu, Honolulu, Feb. 13, 1862.

25-3m

 

HALE HANA KAMAA!

KE HAI AKU NEI KA MEA NONA inoa malalo, me ka mahalo i kona poe makamaka a me ka lehulehu no a pau, i kona makaukau e hana i na

Kamaa Buti a me Kamaa Maoli.

o na ano a pau, me ka maikai a me ka mikioi. A no ka mea, ua makaukau oia i na mea a pau e pili ana i ka hana i na

Kamaa Maikai loa.

                Nolaila, ua hilinai oia i ka hiki ia ia ke hana'ku i na mea ku i ka makemake o ka poe a pau e oluolu ana e hele aku i kona wahi, mauka iho o Waialeale. Ma ke Alanui Hotele.

GEO. CLARK.

Honolulu, Aperila 24, 1862.  22-3m

 

J. H. COLE.

LUNA KUDALA.

Ma ka Hale Pohaku o Mi. Aniani ma.

Ma ke Alanui Alii Wahine.  7-6m

 

KALE ONILA.  FARANI ARABINE

Hale Hana Waihinuhinu.

ALABINE ME KALE.

O KA POE A PAU E MAKEMAKE ana i mau mea hoonani Hale maikai, e pono ke hele ma ka Hale o na mea nona na inoa maluna, malaila e loaa'i na Papakaukau Koa. Papakaukau Paina, Moe Koa, Moe Paina, Koki. Noho maikai, A me na mea e ae he nui wale, no ka uku Emi loa. O na mea nona na inoa maluna, oia no na haole i hana'i mamua ma ka hale o C. K. Uilama. Aia ko laua Hale ma ka aoao Komohana o ka Hale noho o J. H. Brown Esq., ka Makai Nui o Oahu, ma ke Alanui Alii.  7-6m.

 

J. P. HUGHES.

MEA HANA NOHO LIO!

AIA MA KA HALE KUAI O KA mea nona ka inoa maluna nei, he Noholio Pelekane a he Noholio Meleka, a me na Noholio Wahine, ona ano a pau, na Noho Paniolo nu hou. NA HAO WAHA a me NA KEPA o na ano a pau. NA KAULAUWAHA, a me na mea e pono ai ka lio. NA ILI KAUO o na ano a pau. NA EKE ILI. NA HUIPA. NA HAO KEEHI. NA PALAKI LIO. NA KAHI LIO. A me na mea e ae a pau loa e pili ana i na lio a me na kaaholo, a e kuai ana no ia mau mea,

No ke kumukuai makepono loa!

Aia no ke waiho mau nei malaila na pela mauu. O na pela pulu, na pela hulu, a me pela uwaea. E hanaia no e like me ka mea i kauohaia mai. Ua hanaia no na kaa lealea me ka maikai loa, a me ka makepono hoi. Ua hana hou ia na mea a pau e pili ana i ka'u oihana me ka maikai. E malama pono ia no na mea a pau i kauohaia mai e pili ana i ka'u oihana. E loaa no wau ia oukou ma Monikahaae, ma ke kihi o ke Alanui Hokele a me ke Alanui Papu.

J. P. HUGHES.

Honolulu, Aperila 1, 2862.  19-1y

 

PAPA MAKEPONO!

AIA KA HALE KUAI O LUI (C. H. LEWERS.) ALANUI PAPU, kahi e kuai oluolu ai. NA PAPA OREGONA 1 a hiki 3 iniha, LAAU KAOLA, oa a me na pou, a me na opaka e ae LAAU PA a me na PINE PA,

LAAU AHO HALE PILI. PAPA ULAULA, PAPA PAINA,

PAPA KEPA, PILI ULAULA a me KEOKEO. PENA KEOKEO, OMAOMAO, ELEELE, ULAULA, POHO, GALU, HULU PENA. KUI o na ano a pau. LAKA. AMI, KILOU, KUI KAKIAMOENA, KUINAO PEPA HOONANI KEENA. PANI HALE, PANI ANIANI. ANIANI KAAWALE, PATE. PANI OLEPELEPE. Eia ka mea kupanaha ma keia wahi, na ka mahu e hana i na pahu apo, he hikiwawe, kupanaha. E hele nui mai e kuai a e ike wale i keia KAMELO. Ua hoeomi ia na Laau Oregona i keia wa, i ELUA KENETA ME KA HAPALUA no ka kapuai.  8-6m.

 

I NA KANAKA

O KO

HAWAII PAE AINA!

KE HOIHOI AKU NEI AU I ALOHA NO ka lokomaikai a oukou i haawi mai ia'u iloko o na makahiki he umikumamakahi i kaa hope ae, a e koi aku hoi ia oukou e hele mai e kuai. Ua hooili aku nei au ma ka moku Cometa, mai keia wahi aku, he mau WAIWAI HOU no ka

Hale Kuai Nalomeli !

Ua manao au e makemake nui ana oukou i kekahi o na mea a'u i hooili aku nei. E holo ana au mai anei aku i keia la ma ka

Mokuahi Golden Age!

                Ahiki i Nu Ioka, he 2200 ka nui o na tona o keia moku. Ma ia hope aku, e holo loa ana au i Enelani, a me Secotia, a malia paha o hala loa au i Farani, e kuai ai i mau lole a me na waiwai hou no oukou. E hooikaika ana au e imi i na mea i ike mua ole ia e oukou, me ka hooikaika e hooluolu ia oukou, a e imi hoi i ke dala mai a oukou mai.

                Ua lawa ko'u manao e ike i kekahi mau mea hou ma ka hoike makahiki nui, a i na au e hiki aku, e hai no au i na mea a pau a'u i ike ai.

                Mai poina i ko oukou manawa e makemake ai i na palule o na ano a pau, na koloka, na papale, na papale oo na, na holoku maikai, a me na hulu maikai, a oukou i ike ole ai mamua, a me na waiwai e ae he nui wale. E na makamaka, e hele mai e kuai ma ka

Hale Kuai Nalomeli.

Aloha oukou a pau loa.

JOHN THOS. WATERHOUSE.

Kapalakiko, Aperila 1, 1862.  22-3m

 

KA LAKO HALE

A ME NA

Pahu Kupapau!

AUHEA OUKOU, E KA POE E MAKEMAKE ANA E kuai ma ke ano makepono wale! Eia no ke waiho la ma kuu Hale Paahana, ma Alanui Papu.

NA PAPA KAUKAU!

NA LAKO HALE!

NA PAHU KUPAPAU!

PAHU KOA......$12.

                Ua loaa mai hoi na mea hoonani Pahu Kupapau he nui loa, a e kuaiia no ka uku makepono.

                A ua makaukau no hoi au e kuai aku i na mau mea hoolako hale, a ka poe e makemake ana e kuai me a'u no ke dala. Nolaila, ke makemake nei au e kuai aku i na lako hale o hai me ka uku aku i ke dala maoli, a ua lako hoi i na mea hoolako hale no ke kuai aku ia hai, no ke kumukuai emi loa.

HANALE ALENA.

12-6m  Alanui Papu.

 

KAKELA ME KUKE.

MA KA HALE POHAKU HOU, MA POLELEWA kahi kokoke i ka Halepule Betela ma Honolulu, Oahu. Na laua no e kuai i na lole o

Kela ano keia ano.

NA MEA AI NA BAKEKE, NA IPU TINI, NA PA LEPO, NA KAMAA. NA PAHI me na O-O. NA PAPA me na NOHO NA IPUHAO, NA NOHO LIO, NA MEA E KAKAU, NA PENA ME NA AILA, NA MEA MAHIAI. A me kela mea keia mea.

Me na laau a Dr. D. Jayne.

Honolulu, Dekemaba, 1861.

 

MANUAHI, MANUAHI.

E IKE OUKOU E NA KANAKA a pau. eia ma ko'u Hale Kuai Bipi, ma Ulakoheo.

                NA io bipi momona loa o na bipi kupaluia a pau o na kuaaina mai, i laweia mai ma ko'u

HALE KUAI BIPI,

a he manuahi loa ke kuai ana. Maanei wale no ke keu o na Io Bipi Momona, Waliwali, a Palupalu hoi. O na io ma ka ai ana iho, aole hoohalahala iki ka puu i ka oo oia mau mea. E hiki ia'u ke kuai aku ma ka paona, a me ke o

KUAI MANUAHI,

me ka paona ole. Pono oukou ke hele nui mai e kuai me a'u i ike io oukou i ka oiaio o na olelo maluna. Ua loihi loa ko'u noho ana ma keia oihana, no kuu aloha loa i na keiki a me ka lehulehu a pau o ke Kaona, a me keia Mokupuni okoa, a no ka pono o ka poe ma ka moana a me ko na aina e, a ua kamaaina loa au ia oukou. E hele nui mai oukou oiai au e noho ana i Kuene na oukou. E wiki mai oukou.

J. W. KAIKAINAHAOLE.

Honolulu, Aperila 25, 1862.  22-tf