Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 28, 7 Iune 1862 — Page 3

ʻaoʻao PDF (1.63 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.

a maluahia ke anaina, ku mai k ekahi kanaka, a hai mai i kona manao paipai ma ka olelo a ke Akua, a ma na mea e pili ana i ka hana ma ia la.
            Eia kekahi hana maloko o ka luakini, ua k auohaia na malihini, e puka'ku lakou mawaho e ai ai, ma kahi i hoomakaukau mua ia no ka ahaaina, a o na kamaaina nana ka hana, ua noho no lakou maloko e hookupu ana i ke dala. O ka nui o na dala a na kamaaina, he kanawalukumamawalu me na keneta keu, o ka nui o na dala a na malihini, he umikumamakolu me na keneta keu, o ka na haumana kula eono me na keneta keu. O ka huina o na dala a pau. $108.31.
            O keia mau dala i loaa mai ia makou, ma ka hoomahui ana a keia poe wahine, a hapai i ka hana maikai, ua hooliloia na ko makou Kahunapule.
            Nolaila, e wiki oe e ka Nupepa Kuokoa, i ke kahea olioli aku ia lakou la ae e noho mai la ma ke kuaaina, i hoomahui ae i keia hana hoolailai.
E aloha auanei. D. B. KAUAKOKO.
H alawa, Molokai, Mei 24, 1862.

Na mea Kiekie o G. M. Koha.

            Auhea oe e G. M. Koha, o Keawaula, ke hoole aku nei au i kou palapala alapahi. Makehewa kou luhi, makehewa kou hookiekie, makehewa ke unuhi mai oe i ka olelo Latina a me ka olelo Hebera ma ka olelo Hawaii, makehewa kou holo ana ma Waialua e makilo ai i ko hai naauao, he mea hilahila loa ia.
            Ke ninau aku nei au ia oe e G. M. Koha, elua mea a'u e ike nei i paiia iloko o ka Nupepa Kuokoa, penei :
            Ninau 1.—" Q ui omnis, qui se exaltat, humiliabitur; et qui se humiliat; exalbitur." Luk 18: 14.
            A pehea o G. M. Koha, he olelo Helene anei keia pauku o Luka ? Ea.
            Ninau 2.—" Be ati pauperes spiritu ! quonium ipsorum est regnum Cælorum." Math. 5 : 3.
            E Koha naaupo, auhea kou naauao? Ke ninau hou aku nei au ia oe. he olelo He bera anei keia pauku o Mataio ? Ea. Aole, aole no, he olelo Latina wale no kela mau pauku, mai ka Palapala Hemolele mai. Hoka no oe e G. M. Koha, hoka mau me kona hookiekie.
            Pilipili nakekeke.
            He kamana ike ole oe. Nana maka i ka buke, Hili huhewa no nae. Makilo naauao o Koha ma Waialua, I loaa wale na mea hilahila loa.
            E na kanaka mai Hawaii a Ka uai, ke kahea aku nei au ia oukou a pau, mai hoolohe oukou ia G. M. Koha : no ka mea, he kanaka lalau, hai aku ia oukou ma ka Nupepa Kuokoa, mea naauao no ka hookiekie kuhihewa wale. Aole oia ka mea nana i unuhi mai kela olelo Latina iloko o ke Kuokoa i hala'ku nei. He hai aku nei au ia oukou me ka pololei, o Ioseve ke kahuna Katolika ma Waialua, ka mea nana i unuhi mai ma ka olelo Hawaii.
            Hilahila ole no o G. M. Koha i kona hele i kela mea keia mea e makilo ai i ka ike a me ke akamai. Ua hele mua oia ia Emekona, (wahi ana,) o ninau i ke ano o na olelo o Teletuliano, aka ua hoole mai o Emekona, aole maopopo ia ia ka olelo Latina.
            No ka ike ole o Emekona, ua hele o Koha ma ka hale o Ioseve, kahuna Katolika ma Waialua, oia me na keiki a Kaiaikawaha, e ninau aku ia ia i ke ano o na olelo Latina i paiia ma ka Nupepa Kualoa, helu 23, o ka la 3 o Mei. Ua hai pakahi aku o Ioseve ia ia me ka oluolu, i ke ano o na huaolelo Lib Ch. a me na olelo eae a pau.
            A p au kona wehewehe ana i na huaolelo pohihihi, ninau hou aku o Koha ia ia i ke ano o na pauku elua : alaila, unuhi o Ioseve noloko mai o Luka kekahi, a noloko mai o Mataio kekahi, a ua hai pakahi aku o Ioseve ia ia i ke ano oia mau huaolelo Latina. Aole nae o Ioseve i unuhi mamuli o ka olelo Helene, aka, mamuli o ka olelo Latina vale no. O Koha no kai hoohuli ae ma kona manao naaupo, kapa'ku i na huaolelo Latina he olelo Helene a me ka olelo Hebera.
            Hilahila ole no o G. M. Koha i kona hele i kela wahi keia wahi, e makilo ai i ka ike a me ke akamai, a mahope hoolaha ma ka nupepa. E na kanaka noonoo mai Hawaii a Kauai, ke ninau aku nei au ia oukou, he naauao anei o G. M. Koha makilo? Aole, aole loa, naaupo kona makilo ana pela.
            E G. M. Koha, kuu hoa, ua p au, aole pane hou au ia oe. Ke aloha'ku nei au ia oe iloko o ka Haku. Mai huhu oe ia'u no ka mea, aole o'u huhu ia oe. Hoolaha'ku au i keia palapala no ke aloha wale no, no ka mea, hookuhihewaia e oe na kanaka a pau, me kou naauao hoopunipuni. Mai hana pela, heluhelu pinepine oe i kela pauku o Luka, 18: 14, ua kohu kela mea ia oe.
Aloha hou oe iloko o ka Haku.
W. PI LIOLE
            " O ka pono ka mea e pomaikai ai ka lahuikanaka; aka, o ka hewa ka mea e hoinoia'i na aina."

KA AHAOLELO
O NA M ISIONARI MA KO NUUHIVA PAE AINA, MEI 1862.

            Ua hoomakaia ka Ahaolelo o na Misionari ma Puamau, Hivaoa, Mei 1, 1862, ma ka hora 7 o ka po.
            Eia ka poe kai akoakoa mai ma ka Ahaolelo ; o J. W. Kaiwi me L. Kuaihelani no Fatui va mai; o L. Kaiwi no Tahuata mai; o S. Kauwealoha, J. Kekela no Hivaoa; koe nae o A. Kaukau me Z. Hapuku.
            Ua kohoia o L. Kuaihelani i Lunahoomalu ; o J. Kekela ke Kakauolelo ; o S. Kauwealoha me J. W. Kaiwi, he mau Komite imi hana. Ua hoomakaia ka hana me ka pule, e ka Lunahoomalu. Ua heluheluia ka palapala o na Luna o ka Ahahui Hawaii. "General Letter." A ua kohoia o J. W. Kaiwi me S. Kauwealoha i mau Komite e pane aku ia. A no ka hiki ana mai nei hoi o Rev. D. Ba luina, ka Elele o ka Ahahui Hawaii, me kona kokoolua o M. Kenui, nolaila, ua ae aku keia Aha ia laua e lilo i mau hoa kuka pu me makou.
            A no ka hiki ana mai hoi o ka Misionari hou. Ua ae aloha aku no hoi keia Aha ia G. W. Laioha me kana wahine, e lilo laua i mau hoa Misionari no keia Pae Aina. Ua hoopaneeia ka hana a pau ka paina kakahiaka o ka la apopo. Na Kenui ka Pule.
            MEI. 2. Hora 9 o ke kakahiaka. Ua akoakoa mai na kumu a pau, o A. Kaukau me Z. Hapuku pu. Ua hoomakaia ka hana me ka pule.
            Ua heluheluia ka hana o k a la i hala, a ua aponoia. Ua ae aku hoi keia Aha ia Kapena Gullet, o ka moku Hokuao, me ke keiki a Rev. D. Baluina, Chales F. Baluina. e lilo laua i mau hoa hana no keia Ahaolelo.
            Ua loihi ko makou kuka ana i wahi e noho ai no ke kumu hou, oia o G. W. Laioha.
            Ua hooholo ka Aha, he pono laua ke noho ma H anaahi.
            He pono ke aoia ko keia Pae Aina, ma na palapala a pau i paiia ma ko Hawaii olelo. Ua ne pono aku keia Aha, he pono io no pela.
            He pono ka moku Hokuao ke holo hou mai i ka makahiki 1863, me ka hoemiia o ko makou ola makahiki he $150 da!a wale no. Ua hooholoia. Aole e holo hou mai ka moku Hokuao i k a makahiki 1863. A ua hoopaneeia ka hana, na J. W. Kaiwi ka Pule.
            Ho ra 3. mahope o ke awakea, hoomaka hou ka Ahaolelo, na Kenui me Baluina ka pule. Ua heluheluia ka hana i hala; a ua apono aku ko ka hale.
            Ua hoopuka houia ka manao no ka holo hou mai o ka moku Hokuao i ka makahiki 1863. A ua kuka pu makou malaila, a ua hoopaneeia.
            Ua hoalaia ka manao no ka pono, ke hookomoia kekahi mau haumana o keia Pae Aina, i ke Kulanui ma Lahainaluna. Ua kuka pu m akou ma ia mea, a ua waihoia kela manao i keia manawa. Hoopaneeia ka hana, na L. Kuaihelani ka Pule.
            Ho ra 7 o ka po; ua hoomaka hou ka Ahaolelo, a pau ka pule. Ua heluheluia ka hana i hala, a ua apono ka Aha, he pono.
            Ua hoala houia keia hana. K a holo hou mai o ka moku Hokuao i ka makahiki 1863. A ua hooholo ka Aha, he pono ke holo hou mai ka moku Hokuao i ka makahiki 1863, me ka hoemi mai i ke ola makahiki i $150,00 dala wale no. Ua hoopaneeia ka hana a ka hora 9 o kakahiaka. Na S. Kauwealoha ka Pule.
            MEI 3. Ho ra 9, hoomaka hou ka Ahaolelo, na Kenui me J. W. Kaiwi ka Pule. Ua heluheluia ka hana i hala, a ua apono ka Aha.
            Kahi pono e Ahaolelo hou ai i ka makahiki 1863. Ua hooholo ka Aha. Aia ma Oomoa. Fatuiva, kahi pono e Ahaolelo ai i ka makahiki 1863, ke holo hou mai ka moku Hokuao. Hoopaneeia na hana i koe a pau ka aina awakea.
            MEI 6. Hora 9 o ke kakahiaka. Hoomaka hou ka Ahaolele; na J. W. Kaiwi ka Pule. Ua heluheluia ka hana o ka la i hala, a ua apono ka Aha.
            Ua heluheluia ka palapala a na Komite e pane aku i na mea a pau e pili ana ia Levi Kaiwi, a ua apono aku ka Aha.
            Na palapala kihapai. Ua heluhelu mai o J. W. Kaiwi i ka palapala o kona kihapai, ua apono aku ka Aha.
            Ua hoike mai o L. Kuaihelani i kana palapala kihapai, a ua apono ka Aha.
            Ua hoike mai o Z. Hapuku i kana palapala kihapai, a ua apono ka Aha.
            Ua hoike mai o A. Kaukau i kana palapala kihapai, a ua apono ka Aha.
            Ua hoike mai o S. K auwealoha i kana palapala hoike, a ua apono aku ka Aha.
            U a hoike mai o L. Kaiwi i kana palapala koike, a ua apono aku ka Aha.
            Hoopaneeia na hana i koe a ka wa k upono. Ua hoopauia ka hana, me ka Pule.
            Ho ra 8 1/2 o ka po. Hoomaka hou ka Ahaolelo. Heluhelu mai o J. Kekela i kana palapala hoike kihapai, a ua apono ka Aha ia palapala. Na J. W. Kaiwi ka Pule.
            MEI 6. Ho ra 9 o ke kakahiaka. Hoomaka hou ka hana o ka Ahaolelo, pule a pau.
            Heluheluia mai ka palap ala a ke Komite e pane aku i na Luna ma Honolulu, ma na mea e pili ana i ka General Letter, a ua apono aku ka Aha ia palapala.
            Ua hoopan eeia na hana i koe, a ma Oomoa ka hoopau loa ana.
            MEI 8. Oomoa, Fatuiva. Hoomaka makou i ka hana me ke kamakamailio no na mea e pono ai ka Ahaolelo no ka makahiki hou 1863. Hooholoia. He pono i na Luna ma Honolulu, e hoolako i na mea e pono ai no ka Ahaolelo. Aia ma ka palapala a ke Komite e ikea'i na mea i noiia. Ua hoopau loa ia ka hana.
NA J. KEKELA.

Kakauolelo o ka Ahaolelo.

Olelo pane ia G. Kalawali

            E ka poe e heluhelu ana i ka Nupepa Kuokoa , aloha oukou. Eia mai ka ipo aloha e kohu ai o ke kaunu, e mailo ai ke kino ke lolii, e moe ai a luhi i ka ua o Waahila, e olu ai ka puu i ka wai a ka Naulu, e niniu ai ka lau o ka niu i ka makani.
            No ka lana ana mai o ko'u manao, e pane aku ia G. Kalawali, e olelo ana ia, no S. D. Keolanui, he nui na Akua i hana i ka Lani a me ka Honua, oia hoi keia mau Akua e olelo nei, penei.
            Penei na inoa, "Akua mana , Akua mana ole, Akua loa, Akua poupou, Akua pee, Akua mu-ki, Akua ehu. Akua kiei, Akua hoaiki, Akua halo, Akua lele, Akua walaau."
            Oia iho la na Akua hou o S. D. K., e hoomana hou nei, wahi a G. Kalawali : E ke hoa, ua ike anei oe ma ka Nupepa Kuokoa, a i ole ia, ma ka Hoku o ka Pakipika hoi, a pela hoi ma ka Hoku Loa ? Malia nae paha he aikane oe na S. D. Keolanui, i kau leo aku nei ia oe, he mau Akua hou ko'u? Malia nae naha ua hooili aku nei o S. D. Keolanui, i wahi leta nau maluna o Kilauea, i pololohua mai nei ko waha ukihi ? E ke hoa, i Oahu iho nei no nae paha oe i lohe ai oe ia S. D. K., e pule ana i ua poe Akua ala ona, a e ao ana hoi i na kanaka o Niuhelewai, i na Akua ona ?
            E G. Kalawali e, o oe ka paha ke kanaka lohe o ke ao nei, i Hamakua no oe e noho ai, lohe oe i Oahu nei. I ka S. D. K., wale no nae paha oe e lohe ai, aole hoi oe e lohe i ka hai a-e, no ka nunui paha o ka puka huluhulu o kou pepeiao? O oe ka paha o " Kamohoalii," ke kaikunane mana o Pele, ka wahine o ka lua?
            Ma ka hoakaka ana aku nei anei a S. D. Keolanui, ma ka Hoku Pakipika, i ke ano o na Akua au e helu papa mai nei, kuhihewa ai oe, e ao aku ana i ka lehulehu, au i olelo mai ai, e kukulu hou o S. D. K., i aoao hoomana nona, wahi au, a i ole ia, o oe ke ao aku ma Hamakua, Hawaii ? Ke kali nei au a pane ia mai ; alaila, pane hou aku au.
            E G. Ka lawali e, aloha auanei, ke hoi nei ko Kahalaoa keiki, ua haki nuanua ka nalu o Kalehuawehe.
E . KEALAKAIMANA.
Hamohamo, Waikiki-kai. Mei, 21, 1862.


Komo L uakini.

E Ka Nupepa Kuokoa e :—Aloha oe.
            Ke hooili aku nei au i ka'u ukana mai kai ia oe, a nau ia e lawe hele aku ma na kihi eha o ke Aupuni Hawaii, i ike mai ai na keiki o ke Aupuni i ka malama a me ka la e hele mai ai lakou.
            Eia i ka malama o Iulai la 9, 1862. E komoia'na ma ia la, ka luakini o Keanae, ma Koolau, Maui. He luakini nui no keia, ua paa i ke pili laau o luna, maikai no ka hana ana. Eia ka leo kahea aku i na Hipa o Iesu Krsto, e hele mai oukou me ka makaukau i ka makana ma ko ouou mau eke. E alu pu mai oukou me makou i keia pilikia nui, e hookupu dala a hookaa'ku i na aie o ua luakini nei.
            He mau elemakule wal e no na hoahanau nana i hana keia luakini, a no ka nui a kaumaha hoi o ka heleuma ; nolaila, ke kauoha'ku nei makou ia oukou. E hele mai e huki pu i holo koke ka hana, ua makaukau na mea ai e oluolu ai. Aloha kakou.
S. KAMAKAHIKI.

Keanae, Koolau, Maui, Mei 26, 1862.

Wi Makemakeia.

            HE 10 ,000 PAONA WI I MAKEMAKE ia i keia manawa no, a e ukuia aku no na keneta ekolu, no ka paona Wi hookahi, me ka iwi no owaho. A he elima keneta no ka paona hookahi ke pau ka iwi i ka maihiia. E lawe mai ia F. HORN. Honolulu, Iune 6, 1862. 28-3m

Olelo Hoolaha.

            NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e RIRIA, a me ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai, no Hikiau, ma Honolulu, i make aku nei : Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 14 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora oleloia, na ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Oahu, Iune 4, 1862. 28-4t

OLELO HOOLAH A.

            NO KA M EA, UA NOI IA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e MELE, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai, no Koi, ma Kalihi, Honolulu, Oahu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 7 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo mai Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Oahu, Iune 4, 1862. 28-1t

AWA O HONOL ULU
Na Moku ku mai.

Mei 31—Moku Am. Lotus, he 20 la mai Kapalakiko mai.
31—Kilauea, mai Kawaiahe a me Kona mai, me 19 kukaa huluhipa, 9 kukaa pulu, 11 kukaa pepeiao laau, 12 ili bipi, 1 pahu aila bipi, 3 pahu hone, 2 pahu piki, 2 eke uala, 10 eke kpe, 1 pahu waiubata, 11 eke i-a, 5 pahu puaa, puolo ili, lako hale, 14 poo bipi, 3 hipa, 1 lio, 15 puaa.
31—Ema Ruka, ma Keawakapu a me Lahaina mai, me 30 paila wahie.
Iune 1—Moikeiki, mai Kuhului mai, me 100 pahu ko paa.
2—Neke, mai Hilo mai, me 651 pahu ko paa, 100 kukaa pulu, 7 ili bipi, ope ili kao, a me 23 ohua.
2—Ma ria, mai PUna a me Hilo mai, me 100 pahu ko paa, 262 kukaa pulu, 12 ili bipi, a me 29 ohua.
4—Kamoi, mai Kahului a me Lahaina mai, me 20 pahu ko paa, 12 lii bipi, a me 16 ohua. Ke kauhohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau, Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ka Nupepa Kuokoa. E kakau mawaho o ka palapala ia H. M. Wini, Luna Pai o ke Kuokoa; a i ole ia, e haawi ae i na Luna o ke Kuokoa.

HANAU.

KAHALEPAIWI—Ma r. 14, ma Kalamaula, Molokai, hanau o Kahalepaiwi (w,) na Mahea me Neau
KAOHUA AIAI—Aper. 8, ma Kaluaihoho, Hana, Maui, hanau o Kaohuaaiai (k.) na Kaleo me Kuhihewa.
KILIAKA—Ape r. 21, ma Kapohua, Hana, Maui, hanau o Kiliaka (k,) na Kaleo me Kuhihewa.
KAHALE WAI—Mei 28, ma Wananalua, Hana, Maui, hanau o Kahalewai (k,) na Aki me Kaohelo.
KALAMA—Mei 20, ma Waihee, Maui, hanau o Kalama (w,) na Punihaawi me Hamanu.
KANEAKALAU—Ian. 15, ma Puueo, Hilo, Hawaii, hanau o Kaneakalau (k,) na Puka me Kahalehau.
KAWAHINE—Ape r. 28, ma Kamaee, Hilo, Hawaii, hanau o Kawahine (w,) na Enoga me Kaia.
MOENAHELE—Ape r. 28, ma ia wahi no, hanau o Moenahele (w,)na Kekahiko me Neau
KUAMOO—Mei 29 ma Kapaahu, Puna Hawaii o Kuamoo (w,) na Nakamoa me Kaaipuhi

KEAKA—Mei 12 ma Pulama, Puna, Hawaii hanau o Keaka (k,) na Poha me Hakau.
KAAIPIA—Mei 17, ma Kailua, Kona, Hawaii, hanau o Kaaipia (k,) na H. Keoahu me Kamauu.
KAHELE—Mei 24, ma Nakalepo, Lahaina, Maui, hanau o Kahele (k,) na Kapiiwi me Kaaipuaa.
IKUA—Mei 14, ma Kapunakea, Lahaina, Maui, hanau o Ikua (k,) na Waha me Keoni.
DANIELA—Feb. 19, ma ia wahi no, hanau o Daniela (w,) na D. Wahine me Maka.
INOAOLE— Feb. 25, ma ia wahi no, hanau o Inoaole (k,) na Kepio me Lii.
EME RY—Mar. 2, ma ia wahi no, hanau o Emery (w,) na J. H. Porter me Kukona.
KEALALANI—Ma r. 8, ma ia wahi no, hanau o Kealalaina (w,) na Ruika me Kaolohu.

MAKE.

HALAUWAI—Iune 3, ma Kawa, Honolulu, make o Halauwai w.
HAULA—Mei 18, ma Waipiula, Honolulu, make o Haula (w.)
KEOA—Mei 27, ma ia wahi no, make o Keoa (w.)
KAEKE—Ape r. 8, ma Kapohue, Maui, make o Kaeke (k.)
PEELUA—Ape r. 28, ma Kowali Hana, Maui, make o Peelua w.
APO—Mei 2, ma Kaluaniho, Maui, make o Apo (w.)
KANUKU—Mei 7, ma Haneoo, Maui, make o Kanuku (k.)
KAHOOKAUMAHA—Mei 14, ma Holualoa, make o Kahookaumaha
KAHU—Iune 5, ma Kuliouou, Oahu, make o L. Kahu (k.)
KUHELELOA—Mei 24, ma Aapueo, Kula, Maui, make o Kuheleloa (w.)
KALE—Mei 9, ma Piihonua uka, Hilo, Hawaii, make o Kale k.
KALAUALII—Mei 17, ma ia wahi ae, make o Kalaualii (k.)
KAHAUMANA—Ian. 3, ma Puueo, Hilo, Hawaii, make o Kahaumana (w.)
PAUAHILANI— Feb. 3, ma ia wahi no, make o Pauahilani (k.)
KEAU—Ma r. 8, ma ia wahi no, make o Keau (w.)
MAKAHI—Ape r. 2, ma ia wahi no, make o Makahi (w.)
PILA—Ape r. 4, ma ia wahi no, make o Pila (k.)
KAHEIKI—Ape r. 6, ma ia wahi no, make o Kaheiki (k.)
NAALE—Ma r. 2, ma Kalalau, Hilo, Hawaii, make o Naale (k.)
KAIKAINA—Ma r. 21, ma ia wahi no, make o kaikaina (w.)

Olelo Hoolaha.

            NO KA MEA, UA NOI PONOIA MAI KA MEA HANOhano, o G. M. Robertson, kekahi Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e Kaahumalu, ka Luna Hooponopono i ka waiwai o S. Kapena, no Kapalama, Oahu, i make aku la : i aeia ia ia, e kuai aku i ka waiwai paa o ua waiwai la : Nolaila, eia ka mea i hooakaka ia, na na mea a pau i pili e hoomaopopo, o ka Poaono, oia ka la 7 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, e hoolohe i na manao noi, a me ka manao kue ma ia hookolokolo ana, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD.

Kakau olelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Oahu, Iune 4, 1862. 28-1t

OLELO HOOLAHA.

            E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, OWAU O KA mea nona ka inoa malalo nei, ke kauoha aku nei au ma kuu kuleana. Helu 4267. O Kanekolu. ma Kaumalumalu, Kona Akau, Hawaii, ke hoike aku nei au ma ke akea, aole he mana o ka poe nana i lawe kolohe aku i ka Palapala Sila Nui ma ke ano aihue, me ke kii malu me ka hoopunipuni. Aole he mana ia o lakou e malama i Sila alakou i lawe malu ai, no ka mea, eia no ia makou ke Sila oiaio mai ke Kuhina Kalaiaina mai, a o ke la Sila mua a oukou i lawe malu ai, e hoihoi ia ma ka lima o ke Kuhina Kalaiaina. Ina aole oukou e hoihoi mai i kela Sila i hoike ia maluna, e hiki no ia'u ke hoopii ma ke Kanawai. KAUHAILOULU. Kaumalumalu, Iune 3, 1862. 28-2t*

No na Palapala Mare.

            KE HOOLAHAIA AKU NEI I KA POE A PAU E makemake ana e kii mai i Palapala Mare, o ka Poakahi a me ka Poaha, o kela pule keia pule, oia ka manawa e kii ae ai ma ko'u Keena hana, ma Pihilolelole, Honolulu, Oahu.
SAMUEL L. KAPAHUKULA.

L una Mare Honolulu, Oahu, Iune 4, 1862. 28-4t*

$20 Makana.

            E UKUIA NA DALA MALUNA, I KA MEA nana e hopu ke kino o Apuna Pake,i mahuka aku mai ka Hale paahao o Oahu aku, maka la 30 o Mei, i hala iho nei, a i ka mea paha nana e hai mai i kahi e noho ai. A penei ke ano o ua APUNA nei: Elima kapuai eiwa iniha kona kiekie liilii, pokole ka lauoho, he linalina ma waena konu o kona papalina akau a hiki i ka aoao akau o kona waha, ma kona poohiwi he puu me he dala ia ka nui.
W. C. PARKE. Ilamuku Nui.

Keena Ilamuku, Honolulu, Iune 4, 1862. 28-tf

OLELO HOOLAHA.

            E IKE AUANEI OUKOU E NA KANAKA O KELA ANO keia ano, owau o Apiki kane, ke papa aku nei au ia oukou, mai hoaie kekahi i kuu wahine Ia Nalauai, e noho ana ma Waiohinu, i Kau, Hawaii, no ka mea, ua haalele kela ia'u i na makahiki he umi a keu ae, o ka mea hoomanao ole i keia mau olelo, pili no ia poho ia oukou, aole au e hookaa i kona mau aie a pau.
APIKI.
Waiohinu, Kau, Mei 23, 1862. 28-1t*


OLELO HOOLAHA.

            E IK E AUANEI NA MEA A PAU LOA, NA PAKE, NA Haole, a me na Kanaka maoli, ke nana mai i keia olelo hoolaha. Ua haalele kumuole mai ka'u wahine mare ia'u, oia hoi O KAPU, ua hele aku i kahi e, aole o maua noho pu mai ko maua mare ana a hiki i keia la au e hoolaha nei : Nolaila, ke papa aku nei au i ka poe hoaie, aole au e hookaa, maluna ona ko oukou poho, nolaila, o na aie ana mai ko maua kaawale ana a hiki ma keia hope aku, aole no au e hookaa aku.
Na KAPALAPALA.
Waiaha
o, Honolulu, Mei 20, 1862. 28-1t

OLELO HOOLAHA.

            NO KA MEA, UA NOIIA MAI AU E HALEMAUU. e hooiaio i ka Palapala Kauoha o S. P. Makaku, no Waipio, Hawaii, i make aku nei : Nolaila, ke hoaie aku nei i na kanaka a pau, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 18 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me ka poe hoole i hoikeia, aia ma ka Ha e Hookolokolo, ma Waimea, Hawaii.
WI GHT. Lunakanawai Kaapuni.
Kohala, Hawaii, Mei 30, 1862. 28-2t*


Olelo Hoolaha.

            UA HOOPII o Kalawaia w. KUE I KANA KANE o Mule, no Wailuku, Maui, mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki Ekolu, o Mule i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o ka Poano, oia ka la 14 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Oahu, Mei 26, 1862. 27-3t.

OLELO HOOLA HA.

            UA HOOPII MAI o Kamaa k. KUE I KANA wahine o Hoea w, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki Ekolu, o Hoea, i kana kane. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano, John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Poaono, oia ka la 14 o Iune, i ka hora 9 o ke kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu. JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu, Oahu. Mei 26, 1862. 27-2t

OLELO HOOLAHA.

            NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o W. Kiwini, (William Stephen,) no ka hooiaio ia ia i na Palapala Kauoha o Haole, no Honolulu, i make aku nei:Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 9 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Oahu, Mei 26, 1862. 27-6t

OLELO HOOLAHA.

            NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA Hanohano O John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e S. Kukahiko, a me Kamakauahoa, no ka hooiaio i na Palapala Kauoha, o Mamala, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 4 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia Palapala Kauoha, a me keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolello o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Oahu, Mei 26, 1862. 27-2t

OLELO HOOLAHA.

            NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e John A. Cummins, e hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai, no Kaioweluwelu, o Waimanalo, Koolau, i make aku nei: Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 2 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia PalapalaKauoha, aia ma ka Hale Hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Oahu, Mei 26, 1862. 27-2t

OL ELO HOOLAHA.

            NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e Aehu, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai, no Paukuwahie, no Honolulu, i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poalima, oia ka la 6 o Iune, i ka hora 9 o ke kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia, no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale hookolokolo, ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Oahu, Mei 26, 1862. 27-2t

OLELO HOOLAHA.

            OWAU O KA MEA NONA KA INOA MALALO NEI, ke papa aku nei au ia oukou e ka poe mea Hale Kuai a pau, o kela ano keia ano, a me ka poe ano waiwai e ae, mai hoaie mai oukou i ka'u wahine, IA KAOMEA, no ka mea, ua haalele mai oia i ko maua wahi moe, ina oukou e hoaie mai ia ia, alaila, maluna iho no o oukou ko oukou poho.
KALEO. Manoa, Oahu, Mei 16, 1862. 25-1m


Ili Hooluuia.

            AIA MA KA HALE KUAI PAPA O Kamuela, e loaa ai na Ili Hooluu, o kela ano, o keia ano, he kumukuai oluolu no, e pono i na kanaka humu kamaa, a humu noho lio, e hele mai e kuai i ike i ka makepono. KIMO PELEKANE. Honolulu, Mei 15, 1862. 25-3m

LOLI, LOLI. LALA MANO. A ME KA Pepeiao Laau.

            UA MAKEMAKE HOU KA MEA nona ka inoa malalo nei, e kuai aku i na LOLI. Eia ke ano o na Loli e kuai ia ai, o ka Loli kae, 12 1/2 keneta no ka paona hookahi, ka Loli koko, a me ka Loli kahuli, eha keneta ka uku no ka paona hookahi. Eia ka hoakaka ana no ka hana ana i ka Loli, e mahele e mamua a pau, alaila, lawe i ka lepo a pau, alaila, holoi a maikai, paila a moa loa, kaulai a maloo loa me ka pilau ole. Alaila, makemake ia ka mahele ana o ka Loli kae, e mahele ia kekahi puka mawaena. Eia kekahi:—Ke makemake nei na mea nona ka inoa malalo nei, e kuai aku i ka Lala Mano a me ka Pepeiao Laau. Me ka uku aku i ke kumukuai make pono, penei: No ka paona hookahi o ka Lala Mano, he 15 keneta. No ka Pepeiao Laau, 7 1/2 keneta no ka paona hookahi. O ka poe e loaa'na na mea i haiia maluna, e pono e hele mai ma ko makou hale kuai, ma ke Alanui Alii, e pili ana ma ka aoao komohana o ko Daimana ma Hale Kuai 19-3m UTAI A ME AHEE.

Laiki me ka Aa, Laiki me ka Aa.

            KE MAKEMAKE NEI KA MEA NONA KA INOA MAlalo nei, i 30,000 paona Laiki me ka Aa, a e uku no oia i ekolu keneta me ka hapa, no ka paona hookahi. E lawe ae i ka HALE KUDALA. O John H. Cole, (Kolo.)
HORACE D. DUNN.
Honolulu, Mei 31, 1862. 27-2t*


Kau Leo!

            KE KAUOHA AKU NEI AU I KA POE A PAU, E HOPU ana i na holoholona hele hewa, ma ka mokupuni o Maui, i kuniia penei q. e hele mai e hai mua ia'u, mamua o ka lawe ana i mea holoholona'la i na Pa Aupuni ; no ka mea, o ko'u hao kuni ia.
JAMES LOUZADA. (KIMO LUSEDA.)
Waikapu, Feb. 11, 1862. 12-6m.


Olelo Hoolaha.

            KA PO E JURE KANAKA MAOLI, NO KA AHA HOOkolokolo Kaapuni, ma ka Apana elua, ma Lahaina, e hoomaka ana i ka Poalua, oia ka la 10 o Iune, M. H. 1862. J. Y. Maipinepine, Poholopu, A. Kanaku, David Barrows, Kuahine, Kaauamo, Kuihelani, Kaluau, Nopeahi, Hoaai, Kanaina, A. Kaukau, Owana, J. W. Kahue, Maalaiki, Kauhiwahine, J. H. Kaiheekai, Isaac Nrevere, Hale, Kane, Naiapaakai, Kamanowai, Kahue, Henry Cobbs. JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie. Honolulu. Oahu, Mei 16, 1862. 26-3t

OLELO HOOLAHA.

            KE KAUOHA AKU NEI AU I NA MEA a pau, nana i AIE mai ia'u, e hookaa aku i ko'u hope, oia no o C. S. Bartow (Bako.) E. P. BONA. Lahaina, Mei 10, 1862. 26-3m*

Olelo Hoolaha.

            E IK E AUANEI NA KANAKA A PAU. owau o ka mea nona ka inoa malalo nei. Ke papa aku nei au ia oukou e ka poe mea Hale Kuai, o kela ano keia ano, a me ka poe waiwai e ae no hoi, a me na mea like. Mai hoaie mai oukou i ka'u wahine mare, Ia Kekaha, no ka mea, ua haalele kumu ole mai oia ia'u, a me ko maua wahi moe, ua hele aku oia me kana kane manuahi, Me Kamanaonui, a owau hoi o ke kane mare aohe wahi mea a pilipili aina ia iho, nolaila, ina oukou e hoaie ia ia, heaha lahoi, maluna iho ona ko oukou poho. Aka, ea, aole no nae na Kauakuahine noe lai o Manoa i kii aku, aka, na Hilo Waipunalei no i haale mai. Oia mau no ka olu o kahi wai o Polehewai. Ua pau me ke aloha.
J. KAIWI. Polehewai, Manoa, Oahu, Mei 19, l862. 26 1m*


KA MOKUMAHU
' KILAUEA '
E HOLO ANA NO O " KI LAUEA," MAI Honolulu aku.
Ma ka Poakahi, Iune 9,
NO KONA!
A me na wahi e waiho ana ma ia holo ana.

            Poalua, Iune 17....................................Kawaihae.
                Poakahi, Iune 23................................. Kona.

            E haalele ana o Kilauea, i Kona, ma na Poakolu, a i Kawaihae, i na kakahiaka o na Poaha, e holo ana i kekahi pule a e alo ana i kekahi pule. JANION, GREEN & CO. Luna H. S. N. Co. Honolulu. Mei 8, 1862. 23-tf

NU HOU, NU HOU

            OWAU O A. CLEG HORN (AKE.) UA KOMO no au iloko o kekahi HALE KUAI HOU, ka Hale Kuai o Halewai mamua, mauka ae o ka Halemahoe, a kokoke hoi i ka Baneko o Bihopa ma.
            Eia no ke waiho nei na mea a pau a ka naau e anoi ai, kupono loa no na kane, na wahine a me na keiki. O keia mau lole he lole

NU HOU WALE NO.
A HE
Makepono loa ke Kumukuai,

            E haele nui mai oukou e makaikai, no ka mea, aole he uku ke nana wale aku i na mea nani ma keia Hale Kuai. E hele mai e nana no oukou iho, i pau ko oukou kanalua, aole no he Hale Kuai e ae ma Honolulu nei i hoolako ponoia i na Lole maikai loa a makepono loa hoi e like me ko'u. A nolaila, o na kanaka a pau mai Hawaii a Niihau, aia a holo mai oukou i Honolulu nei, e naue mua mai a kuu HALE KUAI e nana a e kuai, aole e hele ma ko hai wahi ma mua, o ka hele mai imua o'u. EIA KEKAHI: Auhea oukou e na holokahiki, ke waiho la kuu Hale Kuai ma kahi kokoke loa i ka uapo, a ua hiki ia'u ke hoolako ia oukou i na mea a pau e pono ai no ka uku emi loa. 25-3m

KA LAKO HALE
A ME NA
Pahu Kupapau!

            AU HEA OUKOU, E KA POE E MAKEMAKE ANA E kuai ma ke ano makepono wale! Eia no ke waiho la ma kuu Hale Paahana, ma Alanui Papu. NA PAPA KAUKAU! NA LAKO HALE! NA PAHU KUPAPAU! PAHU KOA......$12. Ua loaa mai hoi na mea hoonani Pahu Kupapau he nui loa, a e kuaiia no ka uku makepono. A ua makaukau no hoi au e kuai aku i na mau mea hoolako hale, a ka poe e makemake ana e kuai me a'u no ke dala. Nolaila, ke makemake nei au e kuai aku i na lako hale o hai me ka uku aku i ke dala maoli, a ua lako hoi i na mea hoolako hale no ke kuai aku ia hai, no ke kumukuai emi loa. HANALE ALENA. 12-6m Alanui Papu.

Olelo Hoolaha.

            OWAU O KA MEA NONA KA INOA MAlalo nei, ke hookapu aku nei au i kuu aina kuleana, Ia Waileia, ma Kalawao, i Molokai. Ua kapu ka Lauhala, Aahala, a oki i kona i wahie, o ka mea kue i keia olelo maluna e uku no ($1.00,) pela no hoi na holoholona kumu hewa, Bipi, Lio, Hoki, Kekake, e uku no ($1.00.)
K. KAPIKA.

K alawao, Mei 26, 1862. 27-4t*

OLELO HOOL AHA.

            UA HOOPII O MALAEA w, kue I KANA KANE o SINE, no Koloa, Kauai, mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki ekolu o Sine, i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano, John Ii, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, ma ka Poaono, oia ka la 14 o Iune, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.
JNO. E. BARNARD. Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
Honolulu, Oahu, Mei 26, 1862. 27 3t


Keena Kanikela o A merika Huipuia.

            O KA POE A PAU I AIE MAI I KA WAIwai o George W. Bumpus, he haole Amerika no Honolulu nei, i make aku. Ke kauohaia aku nei e uku koke mai i ka mea nona ia inoa malalo; a o ka poe a pau ana i aie aku ai e kikoo koke mai ma keia Keena.
AL FRED CALDWELL, Kanikela o Am. Huipuia. A Luna malama waiwai o G. W. Bumpus i make.
Honolulu, Mei 24, 1862. 26-4t


HALE HANA KAMAA !

            KE HAI AKU NEI KA MEA NONA inoa malalo, me ka mahalo i kona poe makamaka a me ka lehulehu no a pau, i kona makaukau e hana i na Kamaa Buti a me Kamaa Maoli. o na ano a pau, me ka maikai a me ka mikioi. A no ka mea, ua makaukau oia i na mea a pau e pili ana i ka hana i na Kamaa Maikai loa.  Nolaila, ua hilinai oia i ka hiki ia ia ke hana'ku i na mea ku i ka makemake o ka poe a pau e oluolu ana e hele aku i kona wahi, mauka iho o Waialeale. Ma ke Alanui Hotele.
GEO. CLARK. Honolulu, Aperila 24, 1862. 22-3m


OLELO HOO LAHA
            No kekahi Hoopii e hanaia nei.

            UA KAUOHAIA NA MEA A PAU AOLE e ae, a e hooholo e ae paha me DANIEL MONTGOMERY i ka Aina i kapaia O Puuloa, aole hoi e kuai i kekahi mea, a lako paha e pili ana i ua aina nei, aole hoi i na lako hale, a me na lio maluna o ua aina nei; no ka mea, no'u no ia waiwai, a ua hoopii no au imua o ka Aha Kiekie, i mea e loaa hou mai ua Aina Waiwai nei. Ina e kuai kekahi mea me ua Daniel Montgomery nei, maluna ona no ka poho. ISAAC MONTGOMERY. Honolulu, Oahu, Mei 1, 1862. 24-1m

Paddy!

            O KA POE MAKEMAKE E KUAI MAI IA MAUA I KE Padi (oia ka hua Raiki me ka ili,) e haawi no maua i 3 keneta no ka pauna Padi oo-maikai, mai keia la aku.
Honolulu, Mei 15, 1862. 25-3m