Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 25, 17 Mei 1862 — HE KAAO NO KA POE ILIHUNE E NOHO ANA MA NU IOKA. [ARTICLE]

HE KAAO NO KA POE ILIHUNE E NOHO ANA MA NU IOKA.

{Unuhiia no le KwA<mi.)

iikli: 2. gl- : LAILA, O KA NALOWALE AKU la no ia o ua keiki nei. () ka hoi nku no ia o ua wahi Kimo nei a pae V iuka, ike mai na kaikamahine, a me ka wahine, hele mai n ike i ka i-a, ua piha ioa ka waa, hapai lakou nei aole hiki loa ka waa iuka, no ke kaumaha loa i ka nui o ka i-a, liopu no ke kaikamahine mua me ka wahine i ka i-a, hoi a ka hale, pulehu a moa, ai laua a maona. Ia lakou no nae e noho ana, hiki inai ana he wahi kannka mai ke kulanakauhale mai. kuai iho la keia elua i-a, elua dala, hoi keia a hiki i ke kulanakauhale, ikeia mai la ka i-a a ua walii knnaka nei, ninauin mai la, 44 No hea kau i-a ? " I aku Ia keia, 44 Na ka poe ililnine hoi paha keia i-a, nana aku ua i-a. aohe i-a a koe, ua piha ka waa.a mawa-i ho o ka waa kekahi i-a." j O ka hele no ia o na kanaka e kuai, o kekahi he elala, o kekahi he lole, o kekahi he ai, o kekahi he ipuhao, o ke kuai no ia me ua poe ilihune nei a nui ka i-a, hoi lakou. A nui ke elala, ka lole, a me ka ni a un poe ilihune nei, n pnu ka i-a, koe elua wale no! wahi i*n i koe o ka hale. j Hele ke kaikuaann me kn mnkuahine ika; auau, a pau komo i ka lole a paa. O ke • kaikainn hoi, ohi no kein i ke dala a pau, I hoiliili i nn waiwai a pau, hele laua nei i ka | auau a pau, hoi aku laua a kn hnle, pulehu i o Kimo i i-a na laua a moa, ai laua nei, ai i no kahi makuakane, uhu ana. I aku ke; kaikamahine, 44 Heaha ia au e uhu nei ? " | Hai mai ka makuakane, 44 Ua haawi aku I nei au ia oo i ke kane, aia apopo la, hiki mai j ko knne, alaila hele oe ; ua kauoha mai nae| o LuLulu an j hae a nui kahi e kukulu ai, j oia ka aina o kakou." O ua wahi nei, he pa gula, he hnle gula. hale dala, o ka hale o na wahi makua, iloko o ua wahi pa nei, o ko na kaikamahine, he! hale gula. | O ko lakou nei noho no ia a ao ae, hele J na kaikainahine i ke kuai halelole, aloaa,' me na moe : hoi mai kukulu a paa ka hale-! lole, me na wahi moe, pela, me na meaa pau oloko o ka hale. | O kahi hale ili pipi o lakou nei, wawahi-i ia iho la a pau, kakali lakou nei i ke ku mai; o ua moku nei, a ua keiki nei i hai aku ai i ua wahi kanaka lawa-ia nei. i Mamua o ka aina awnkea,ku mai ana ua ■ moku nei, i nana aku ka hana o lakou nei, e hulali mai ana ke dalao ua moku nei, mai luna no hoi a lalo, inai mua no hoi a hope o ua moku nei. \ la ike ana o ke kulanakauhale i ua moku! nei, uwa ke kulanakauhale i ka ike ana'ku i keia moku kupan&ha, a huli ae iuka, uwa hou no ka pihe i keia pa kupanaha, he pa | dala, o ka hale o na makua, he hale dala, o i ko na kaikamahine, he hale gula, o ka iliili | oloko o ua pa nei, he dala, o ka hale wai auau o na kaikamahine. he gula wale no,; me na manu gula, a me na manu daimana. i Iloko o ua hale auau nei, o ka hana a ua; mau manu nei, o ka malama i ke kapa, a me na mea e nani ai o ua inau kaikamahine nei, pela no hoi ka hale auau o na wahi makua, he hale o lalo me na manu dala, a me na manu gula, o lakou nei ka mea nana e malama ka hale auau o lakou nei. Eia ka mea i haule maluna, i ka wa i ku mai ai ka moku, o ka iho iho la no ia o ua pa nei mai luna iho, a ku ana i kahi i kukuluia ai o ka iepa a puni e Kimo, a ike aku la lakou nei, hoomakaukau lakou nei a pau, hele lakou nei a ma ka puka ku lakou nei, a weheia inai la ka puka e na koa, i nana'ku ka hana, ua paa oloko i na koa a me na 'Lii o We Aupuui o ua keiki nei; komo aku la lakou nei, a weheia inai ana ka puka e na koa, a haawi mai na koa i ka pu aloha ia lakou nei, hele aku lakou nei, e kau ana he palapala mawaena konu o ke alanui, e oielo ana, 44 Eia ko na makua alanui a hiki i ko laua hale. eia ko na kaikamahine a hiki i ko laua hale." Hele na makua ma ko laua wahi, hele na kaikamahine ma ko laua wahi, a hiki lakou

nei i na hale o lakou. komo aku n.i makua. e ku ana ho mau noho noho iho ia laua nei. me ka olelo iho. no ka loaa ana o koia men maikai ia lakou, olioli iho la na makua no ka loaa ana mai o keia mea kupanaha, pela no hoi ko na kaikamahine hiki ana ma ko l:\ua wahi, eku ana na noho gulu, n noho iiio la laua noi iluna o na noho gula. Eehia iho la lana noi. i ka loaa ana o keia mea kamahao ia lakou nei, o ka noho ana no ia a laua nei o ka wela i ka olioli i keia inea kupanaha i loaa ia lakou. I aku la ke kaikuaana i ke kaikaina, " E hele kaua i ka auau, akahi no kn hoi ka makemake i ka helelei mni o ka wai, me he un la."' Ae aku la ke knikaina, o ko laua nei hele aku la no ; ia a ka hnle nuau, wehe na kapa o laua nei. i nnna aku ka haua e kau mai ana na mnnu, luu aku In laua nei iloko o kn wai. Aole i liuliu iho, iho mai ana na eheu oka manu a holoi ia laua nei, hoi ae lnua nei inn kapa, hele mai ana kekahi mau manu. me ke kawele, a o kekahi me ke aniani, holoi ia lauanei, hamo i ke poo o laua nei i ka aila, hoaahu ia laua nei i ke kapa daimana, me • na kamaa daimana, kii i na lei a kau ma ke 1 poo oun mau kaiknmnhine nei. Knni ka bele aina, liele lakou nei e ni, i hiki nku ka hana o lakou nei, e noho mai ana na 'Lii i ka papa kaukau o lakou nei, ma na poo o kn papa kaukau, pau lakou n eha,ai lako nei a i maona. Lawe ia aku na mea ni oluna o ka papa * kaukau, Kuleuuna mai nn omole wainn, pa- : knhi na kiaha o lakou nei a pau me na 'Lii, I kukuluia mai na omole gini, piikahi na kiaI aha o lakou nei, kukuluia mai na omole lja- ; rani, pakahi na kiaha o lakou nei, kukuluia ! mni nn omole ela, pakahi na kiaha o lakou ; nei. Alaila, kani mai ana ka pu o ka moku, | he pu kahea īa Maria, i aku ka makuakane, j 44 oko hele paha keia." j I nana aku ka hana o lakou nei, eku mai | ana ke kaa daimana, me na lio daimann, |ko nn kaiknmahine kaa ia, a ke kaa gula, a me na lio gula, o ko na mnkua kaa ia, o ka liele aku la no ia o lakou nei a pii iluna o ke kaa o lakou, o ka holo aku la no ; ia o lakou nei a ka uapo, ku iho la na kaa j o lakou nei, nana mai ke 'Lii o ua Aupuni ; nei, i iho la ia, 44 E lawe aku no lakou i ke I Aupuni no lakou, a e noho kanaka aku no {au, o kou ola no ka'u e malama." la manawa, pili mai la ka waapa ma ka j uapo, o ko lakou uwe iho la no ia, a pau ia, j ee aku la keia iluna o ka Ia mann- ; wa, kani aku na pu o uka nei o ka pa o lakou nei, a pnu ia, kani ka na kon e ku nna mn o, a maanei, o kahi a lakou nei i holo aku ai i : maluna o na kaa lio, a pau ko uka nei, kani i mai ko ka moku, a pau ia, holo aku la keia maluna o ka waapa, aole kanaka e ae oluna, 0 Maria wale no ko luna, aole mea nana e : hoe ana ka waapa. | Holo keia a kokoke ika inoku, īho mai ana he alanui gula ma ka aoao o ka moku, manao keia e ike kanaka aku ana keia i ka inoku, i pii aku ka hana,aohe kanakaoluna, ; manao iho la keia, aia ilalo ke kanaka, iho j keia ilalo, i nana aku ka hana, aohe no he ' kanaka, o ko ia nei noho iho la no ia iluna o ■ ka noho gula, e ahu ana no na mea ai iluna |o ka papa kaukau, noho no keia ai, kahea : ana keia mea iluna, manao keia he kanaka, : pii ae la keia iluna a nana aku la ma o. a i maanei, aole no he kanaka, he leo wale no e i pakake ana, o ko ia nei hoi iho la no ia a la- | 10, noho no keia ai, o ke ku mai no o kahi omole rama, inu iho la keia, a iho iho la ko ; luna poe, hikikii-kaua-o-ena, hoi keia moe 1 iluna o ka moe gula ; alaila, waiho kakou i I ko lakou moolelo. E nana kakou i ka moolelo o Hapaikai-a, ī me Hapaikekanaka, o ka holo aku la no ke- ■ ia a hiki i ke Aupuni o Hapaikai-a, me Hapaikekanaka, oke Aupuni o ia nei, he Aupuni daimana T aia nae keia mau Aupuni iloko o ke Kohola. Keia mau Aupuniekolu, o ka makuakane o ia nei, o Lani, o ka makuahine, o Honua, eia ka mea i kapaia'i ka inoa o keia keiki, o Hapaikai-a, no ka noho ana iloko o ke Kohola, iloko olaila na Aupum ekolu o ia nei, he Aupuni dala, he Aui puni gula, he Aupuni dairnana. | lAoltipam.) | '• E» ke ola mau loa, i ike lakoa ia oe i ke Akua oiaio hookahi, a ia leau ka Mesia, ka mea au i hoouna mai ai." loane