Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 22, 26 ʻApelila 1862 — No ke Keko. [ARTICLE+ILLUSTRATION]
No ke Keko.
fLr|E NUI NA ANO J"J oke Keko, ua ane like keknhi me ko ke kanaka helehelena, a ua like kekahi ano me ko ka holoholona \va-
! wae eha. O ke Korila a me ka Ourana■utana na niea like iki me ke kanaka, ua |hiki ke hele maluna o na wawae elua, a • e lawelawe lima me na wawae mua, me | he kaiiaka la. He ano lua nae na wawae jo ke Keko, ua hele maoli no maluna o na lima, me he mea wawae eha la, a ua hele ku hoi iluna, me he kanaka la i kekahi manawa, a ua lalau lima me na wawae mua. Uakapaia ke Keko e kejkahipoe, he kanaka huluhulu ; aka, he | pane kupono ole kela. Ua kaawale loa ike kanaka i na ano i loaa ole i ke Keko, |oia hoi o ke kamailio, o ka akaaka, o ka | uwe waimaka, o ka noho i ka hale, o ka | hana i na oihana, o ka hoomalu kanawai, |o ke ao palapala, o ka mare me ka wahiI ne, a me na mea e ae, na hoailona pili i ! ke kanaka wale no. Aole ma ka hele- ! helena o ke kino ko ke kanaka hoailona ; ,ak;«, ua kokuaia e ka uhane o!a maloko, joia ka mea nui e kaawale ai kekanaka i | na holoholona a pau. Ile holoholona maoli no ke Keko o kela ano keia ano a pau ; no ka mea, ua ; nele o ia i na hoailona kanaka, aole hiki j ia ia ke kamailio, ke akaaka, ke uwe wai.maka, ke ao palapala, ke kau kanawai, | ke hoohana i na oihana, ke kapili hale e j like me ke kanaka. Aole hoi e pili ana | ke kanawai kanaka ia ia. | Aka, he holoholona kolohe maalea ke | Keko, e hiki 110 ke hooloku ia ia e iike |me he ilio la ; aka, aole pono e hookuu | ia ia e hele wale, no kona kolohe, o ka | hoopaa i ke kaula ka pono. E hiki 110 [hoi ke ao aku ia ia e hoolohe i kekahi Imau olelo kauoha a ke kahu, aole nae ia i ' je hoolohe a pili mai me ke aloha, e like |me ka ilio. A ua oi aku hoi kona maalea ji ko ka ilio, he maalea kolehe nae ka nui j o ka ke Keko haua. | Ua maa ke Keko e hoomaewaewa i na | hana a ke kanaka ; aka, aole e hiki ke |ao ia ia e inu pinepine i ka mea ona, me I he kanaka la. i O kekahi wahi Keko, o Keaka kona |inoa, i ike i kekahi poe e inu rama ana, a lalau naaupo ia i ke kiaha rama, a inu i iho la. Pii ae la ka ona i ke Keko, a ua jona loa kela. Lelele aku la kela a haa liho la me he kanaka ona la imua o lakou, e akaaka mai ana, a ua hilahilao Keaka, 'a hoi aku la ia i kona hale, a hiamoe iho : la me ka ona. | A kakahiaka ae la, kahea aku la kona ; kahu īa ia e puka mai iwaho, no kona I hilahila, aole kela i puka mai iwaho. La)tau kona kahu i ka huipa e hahau ia ia, ialaila, puka mai la kela e heleana maluna o ua wawae ekolu, a e paa nku ana i kekahi wawae mua ma kona lae, me ka Ihoike aku i ka nalulu o kona poo. | A hala kekahi mau la, a ua ola kona ; mai, alaila lawe hou aku Inkou ia ia i ka aha inu rama. I ke komo ana i ke keena ; inu rama ; nana wale aku no o Keaka i na kiaha rama, a pee iho la me ka makau inahope o ka noho. A kauoha aku kona kahu ia ia e inu, ia manawa no, lele koke aku la o Keaka iwaho, a pii maluna o kaupaku,a noho ihola ilaila. Kahea ke kahu ia ia e iho mai o loaa ka hoopaiia ; aole kela i hoolohe, noho paa iho Ia ia malaila, me ka niakau nui i ka rama. Lalau aku ke kahu i ka pu e hooweliweii ia ia, a holo kela iluna o ka puka uwahi, a komo nloko o ka puka. e paa ana ma kooa mau wawae niua. i nalowaie i ke kipuia. 1 kofia man»o, e aho ka make i ka uwahi maraua o ka inu nm ana. I na makahiki he H o kona ob ana maho.
pe iho, aole oia i ae iki e inu hou i ka rama. , Eta kekahi, e pa ana kekahi Keko i ke kaula ma ke kumu o kekahi kia laau. Maluna o ke kia kona pii ana a moe iho malaila. Ama ke kumu o ke kia kahi i ? waiho ai ke kahu i kana mea ai, a iho; mai ia ke Keko malaila eai ai ; aka, ua maa kekahi mau manu Koraka e lele ko-» ke iho e kaili i kana mea ai, mamua ae o; kona hiki ana ilaila. Moe iho la kela me he mea hiamoe la malalo ma ka aoao o| ka pa, a lele nmi na manu e like me manuia, a hoomaka iho la e kaili. Hopu koke iho la kela i kekahi o lakou, a hukihuki ae la i kona mau hulu a pau ma ke kino, a koe iho na hulu eheu, a me na hulu mahope, a hookuu aku la ia ia e lele hou ma ka lewa. A ike mai la na manu hoa lele i kona olohelohe, lele 10-| kahi mai lakou nialuna o ua manu nei, a kikokiko mai lakou ia ia a inake loa.