Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 20, 12 April 1862 — Untitled [ARTICLE]

I* a hai makou uni ka popn o ka pule i haia iho iH-i, e kuhikuhi aku uiakou i ua Luua knpoiui li» 1 hoopauia, a uie ua uku kupono ke huonuiia e ka poe .Mahaloia o ku Hale iMahaloia o ka Pooikohoia o keia Aupuni, no ke kau Ahaoleloe hiUi tnai ana. Ua ike makou 1 ka inauaoo kekahi mea i paiia um ka nuPoluncsi(i, a uio ka P. C. Advertiscr, o Honolulu uei. a ponoi kana mau olelo: Ko iko noi kakou. ua hooholo ka Ahaolelo 0 ko kau i liala, ho 5735.-ISO.-10 no na makahiki rlua o jviu ana i ka la 31 o Mamki, oia hoi ho $367,711 00 no ka makahiUi hooknhi, (na ka hoehnlike ana. E nana kakou i na papa hoike, penei: Ka ITKrl T Kr ona 'Lii.— Ua haawiia he $24,550.00, no ka makahiki hookahi. Ma ka nana ana ua komo na lilo a pau o ka Halo Alii, a me ka Moa Kiekie, L. Kamohamoha pu kekahi iloko o ia mau dala, kn inen hoi nnnn o lawohiwe nei kti noho Kuhinn Kalninina ana, ino ka lawe ole mai 1 kokahi uku no ia hana ana. Ano ka ike mnu ann i ke kikoo mauia aku o ko na Moi lokomaikai, n mo ko laua kokua aloha ana ; ■nolniln, un uuku no in mau dnla. Kkkna Kalai.wna.—O na ilala he 5128,035.07, oin hoi ho SG 1,117.83 no ka makahiki hookahi i haawiia e ka Ahaolelo hope iho nei. i l'n ukuin kn Lunn Lota ma ka Bila Ha- j awina hopo iho noi, ho $2.500, no ka maka-j hiki hookahi, a ho 81,000 no kana Kakau-i 01010. Un ike au ika poemakaukau he nuij wnle, i olioli e hana i nn hana oia oihano noi nn ilala ho $0.000 no kn makahiki, me $500! i moa o uku ai i kokua nona i ka wa e ku mni ai na oko Leui o na aina e mai. I

O ka Halk Paip.alapaui Acpcxi.—Ua hwlimalimaia i keia mnnawa, a nolaila, ma ka hoolimalima ua hooemiia na lilo ma ia moa. He $11.600, i haawiia no ia keena e

ka ahaolelo hope iho nei. no ka makahiki liooknln. Ma ka hoolīmahma ana'ku i na hana a ke Aupuni e manao ai e pai, 8,000 palm. e hooemiia ma ia mea, no ka makahiki. Ina owau kekahi ma ke Komite wai wai o keia ahaolelo ae, oiai e hoomau no au i ka uku o ko Kakauolelo mua o ke Keena Kalaiaina. ka mea nui loa o ka hana, a pela hsv. Uo KakanoK'io alua, aka. e hoopau i kr Kakauoieio akolu. me kona uku elaia u\< ka mukaliiki. tnha»a t-iua ka - lUmuku " a ine ka •• Mnkaniu: " o Oahu, ua maopopo i ka manat' rkn u'iiuiehu īka liikī ke hoohuiia, ' na»t3 oiiiuna s hookahi *ne ka hoopiiiiaa ah tiiLL ; nii j*i»r. r kn ieimk&u. a t»a ka Ikmui iak iī&oa a kz M,akaimjs. a i oie -nt A». Ift*iaanu f imm ka ka Hnmiii; t » *• !mmwi»v i«> i ka t,kx; ana. ; ka jnsa aua m m Maakai H*te«je.b • Odfe«„ iikr » nmmmm,. I *«*;. *-

no ka uuku. Ke manao nvi an. ma ka hoohui aaa i keiu inau oihnna e hookoeia i 55.000 r»o ka makahiki hookahi. E waihoia no rae ka ahaoielo ka hooponopono i ka hoohui ana i piii ai me na Kanawai e waiho nei. Aka hoi t malalo oia mau mea, e piha loa paha na lima. o ka llamuku, a Makai Kieikie paha, e like me kona inoa e kapaia'i i ka hana, a nolaila, he pono ia ia ke hookuuia mai ka maiama ana i ka Halepiahao o Oahu, a e hoolilo no i ke Kuhina Knlaiaina ponoi no ke koho okaiLunapaahao. ; Xo na mea e piii ana i na Makai Hoomalu o .Maui, Hawaii. a me Kauai. na ke Kuhina Kalaiaina no paha ia e hai mai; aka, i ko'u ; manao, aole paha e hiki ke hoemi nui ia mau ' mea me ka hoopoino ole i ko lakou makaukau. | He haawina kekahi S 1,000 no ka makahiki, ; no ke Kakauolelo o ka Makeke o Honolulu, aole o'u kanalua iki i i ka Hope Luna Makni, a i kekahi Maln makaukau e ae ; paha, ke malama ia Oihana, me ke keakea j ole i kana Oihana mau, a me ka ukuia i I $-100.00, a me kona uku mau no kana Oi- • hana Makai.

Keena o ko na Aina e.—He 89.000 ka haawina oia Keena no ka makahiki hookahi. Ua maopopo ka nui o ka poe manao, he

hiki ke hooliloia ia oihana i Buro, malalo j o ke Kuhina Kalaiaina, a Kuhina waiwai ; paha. Ao!e like o ko'u manao me lakou ma ; ia mea. A oiai no nae hoi he oiaio, ma ko kakou ano Aupuni, he mea pono ia kakou ke malama i ka hoolilo kumu ole ana, aka, oiai he alii, a he Aupuni Kuokoa, rne na makamaka o na aina e, e loli mau ana kakou e !ike ine ke ano o na Aupuni e, i ko'u manao, aole he pono i keia Aupuni, a i na Aupuni e hoi, ka hoolilo i ke Keena o ko na aina e, i keiki na kekahi mau Keena e ae. A aole 110 hoi o'u ike i kekahi kumu nana e alai inai ka noho ana o ke Kuhina o na aina e, maluna o kekahi oihana e ae, me ka uku hou ole aku ia ia, i na i manao ka Moi, ua inakaukau oia f a e kokua no ia inea i ka hooemi ana i na lilo, a ke mnnao nei au he pono ke hooemi i ka uku o ke Kuhina oia oihana i 53,500 no ka makahiki, a o kana Knkauolelo i 52,000, a e emi iho paha he S 1,000 no na lilo no ka hoailona leta, na mea kakau, a ine ka unuhi olelo. Ke huipauia he Sti,ooo ka mea hiki ke malamaia ma ia Keena. Keena Waiwai.—3l aka haawina hope ilio nei, he 551,652.25, e hoolawe i 82,125.-! 25, no na lilo hiki ke kapneia; a i 532,000.00, j noloko ae o na lilo o na Luna Helu, a me na Luna Auhau, oia hoi he mau hapa hanerino maluna o na loaa a pau, e loaa no kauku po- j no no lakou, a he hiki paha ke hooemi loa ! iho, i na e haawiia i ke Kuhina ka haawi i | ka uku, malalo iho o kekahi uku i hooholoia,; a ina oia e haawi maluna o ua uku la i hoo- | holoia ; alaila.aole e kokuaia kana hana ana j pela eka Ahaolelo. A e lilo he 823,750.00 wale no ka lilo no ia Oihana. Ua mahele like ia paha ka manao o ka lehulehu no kekahi mea e pili ana i ke Kee-1 na Waiwai. Oia hoi, ke kokua nei kekahi poe e hoopauia ka uku ana i Kuhina no ia

\vahi;a e hoolilo no o ke Kuhina Kalaiaina, i a i ole ia, o ke Kuhma o ko na Aina e, ke ! poo o ia Oihana, a o ka Luna Helu o ke | Aupuni ke kanaka nana e lawelawe na hana ! ; o ia Keenn. me ka hooi iki aku i kona uku,! a o kekahi poe hoi, e hooemi iki iho no i ka uku oke Kuhina. Ke ae nei au, oka ma-1 lama a me ka hooemi i na lilo ka mea kupo-1 no i keia kau Ahaolelo ke hana, aole oka ; hapai i ka pono a me ka pomaikoi o kekahi I poe wale no ; nolaila, ua apono au i ka ma-1 nao mua, (ka hoopau ike Kuhina ;) no ka ! moa, ina ia hana ana, e waiho iho he I 53,000 iloko o ka Waihona, oiai ina e hooe-' mi wale no i ka uku, alaila he 81,000 wale j no pi\ha ke hooemiia no ka makahiki hoo- j

j kahi. ! E hooinau no ika haawi ana i 83,000 no jka maknhiki i ka Luna Dute, ua maopopo jno nae, aole i lawa pono ka mea hookahi i j ka hana a puni ka makahiki, ole loa aku na i mea e kolu. Ua hoopauia ke Kakauolelo, a i ke manao nei au, he pono ke hoopauia ka Hope Luna Dute, a ina hoi e nui loa mai ka hana i kekahi manawa, ina e haawiia kekahi mau wahi dala uuku inalalo o ka mana o ka Luna Dute, i mea nana e uku aku ai i ke Kakuuolelo i kona wa pilikia; alaila, e lau*a kupono no ia Keena. Oka uku oka Hope Luna Dute, a me ke Kakauolelo, he 53.700 ka huina no ka'makahiki hookahi, he 1,000

: o ka mnknhiki no ke kokua a me ke kiai, i ka I wn e makemakeia ai ka iawa kupono, ke j hoohua nui hou mai ke kalepa ana. f O ka uku o ka Luna Dute a me ka Luna | A\va o Lahaina e mau 110; aka. ke ike ole j nei au i ke kumu \m paha no ka pilikia i ka > hana a no kekahi kumu e ae paha e hiki ole ai ia ia ke hana iho i ka Oihana Luna Awn, | me ka haawi ia ia i \vahi uku kaulele i $200 I a S*soo no ka makaki\d, i roea e lc*aa'i ona kokua nona i ka wu e koinoia'ku ai ia wnhi e kekahi wuhi moku kalepei. Aole pono e heoiia mamua o S5OO ka lilo »o ka pepa a me na me* kakau a m« na mea l iUi e at? e pili ans i ka Haie Dute, a no na mea kakan a na Luai Helu, a me na Lana Anhaa. anle makr oa mamaa o ?700 no ka «wkakik? h*x4ahi. H* a iaoa atta e hiki ia kakon ke hoo?jr*i h* $*>.!*¥>. ma na la]o ma ta Keeea. no

Uihana Kaua—E hooiawe i no na lilo hiki ke kapaeia. a he 821,000. ka haawina makahiki oia Keena. Ke ae nei au i ko'u kamaaina ole i na mea e piii ana i ka oihana koa. aka. me ka hoopiiikia oleaku paha ia oihana, he hiki paha ke hooemiia he ; $6.000 no ka makahiki. mai ioko aku o ka I haawina mau oia Keena. ! Oihana papa Hoonaalao. —E hoolawe 'mai i 85,000. no ua iiio hiki ke kapaeia, he | 516,200. no ka makahiki ka haawina, me na | dala kaa no ka nuhau kuia, ua oi ae maluna o na daia he 30,000. aka, aoie i ukuia ia imau daia iioko o ka waihona daia o ke Au- ; puni. Ina aole e hiki ke hoololiia'e ke ku ana ioia oihana, e like me ka oukou e manao mai jnei, aole o'u ike i ke kumu pono e hiki ai ke ; hooemi i ka haawina e ukuia nei no ia Keiena, aka, e hiki nae paha ke hooemiia i S5OO imai loko mai o ke Kakauolelo oia oihana, j no ka mea, ua ukuia oia maloko oia uku, no |ka hooponopono aua i ka Nupepa Hae Ha\waii. Aka, o ko'u manao paa e hoihoiia ke dala o ka auhau kula i ka waihona dala o ke ! Aupuni, a e ukuia na kumukula ma ka hapaha makahiki, ma na kikoo dala mai ke Keena mai oka Papa Hoonaauao, a aoie

hoi iloko o ka liina o kekahi poe wale no e pulikiia'i, a aneane e haia ka makahiki okoa.

Oihana Kanawai. —Ka haawina makahiki, he 544.212.50. Ma ka nana ana ina kumu lilo o ia oihana, he manao ko'u e pono e hooemiia i S7OO mai ka uku o ka lua Koj kua Lunakawai o ka Aha Kieke, a e hooj emiia hoi i 20 hapahanen no ke dala hooka--5 hi, noloko mai o ka uku o ka Lunakana'wni Kiekie. E hiki no ke hooemiia i 81600 noloko ae o ka uku o na Lunakanawai Kaapuni oka Mokupuni o Oahu. A pela hoi e hooemiia i SSOO dala noloko ae o ka uku o ke Kakauolelo a me ka Unuhi Olelo o ka Aha Hoomalu o Honolulu. Aole o'u manao he pono ke ukuia ka Lunakanawai Apana ma ka Mahele ; aka, he pono no ke hoaoia i na wa a ma kahi hoi a na Lunakanawai o ka Aha Kiekie e manao ai he pono. Aole no he kumu e makemakeia'i ka Lunakanawai Apana no Honolulu nei; nolaila, o kona elua haneri dala e ukuia nei, he pono ke hookoeia ika Waihona. Oka uku ona Loio Apana ke huiia he 55,200 no ka makahiki. He pono i ko'u manao ke hoopauia lakou a pau, a e ; kohoia i hookahi wale no Loio Apana, me ;ka hoolilo o Honolulu kona wahi e noho ai, ;me ka ukuia i $«3,000 no ka makahiki, a o j L'n no linno I-'» linnpooopono i ncv Ullī i wale no, me ke ao ao aku i na Makai Nui i i ka hoopii ana ma na hihia liilii. Bijro o na Hana Hou.—Mai loko ae o ka i haawina ona dala he 855,170.75. Ke ike I nei au he 526,000 wale no na lilo mau oia | Keena. A ina aole e hao houia, na ka lepr o ke awa a me ka hoonui hou ae ia Aino Hou, no na inakahiki elua ehikimaiana; ialaila, he hiki no ke hooemiia i SS,OOO, a j hiki i ka SlO,OOO noloko ae o na mea i maoj popo ka lilo ana. Koe no nae na lilo no na ; Uapo, a me na Alahaka, a puni wale ka ai |na, e hiki ana paha i ke 830,000 no ka ma 'kahiki hookahi. Ke manao nei au he hiki i |na dala he 825,000 ko uku aku i na lilo ; kupono a pau o ia Buro i keia wa, a hiki aku ; i ka wa pono ke hoonui hou aku i na lilo, a | ma ia hana ana e emi iho he 830,000 no ka i makahiki hookahi. t Na LILO NO KELA MEA KEIA MEA. No keia Mokuna o na lilo, he $74,227, i hnawiia. Aka, ma ia haawina, ua komoke dala i hookaawaleia no ka wai, he $8.000, a ua hiki paha i ke Keena wai ke malama ia ia iho, me ke kokua oleia mai e ke Aupuni, a ua huipuia hoi he 835,000, no ka makahiki, no na Palapala aie a ke Aupuni, he hiki paha ke hoonmuia ia mea, me ka hooponopono wale no, no ka uku hoopanee oia mau dala; a eia hou hoi, aole e pono e oi ka lilo no ka Ahaolelo o keia makahiki, mamua o 86,000, e hooemi ana i na dala he 892,400, m&i loko ae ona lilo o keia mau makahiki. Ma ka Bila Haawina hope iho nei. Ua maopopo ia'u he nui no lilo o loko o keia Keena, e hookomo oleia iloko o keia mau nmkahiki aku, aka, nialia paha he mau mea e ae kekahi e iilo ai, nolaila, ua waiho no au ia mea me ka hoano e ole.

j E houiuulu kakou, alaiia, e ikea iho aua•nei he hiki ke hooemiia he §122,000. mniailo iho o ka Bi!a Haawina o na makahiki i ihaia, a ona lilo maoli e pono ai i ke Aupni \ke uku aku e pono ai, no ka makahiki hooj kahi, he $245,541. E loaa auanei ia kakou ka emi ana, ma ke mwo. llue P»iia:»paU *oj «nl. ~ S.OCO. K«n» o ko n* liai <e « 4 000l I 1; " 9.000. ' 11 6.000. r*p» Bopruiuk\ *• joo, '♦ - A.300. Bort»om !!&b* Hoo, $30 000. X* B«c e ae * p«a $4« 000. Oia hoi he $122,000 no ka makahiki hookahi. I meia e uku ai i keia mau lilo, ua ike au ma ta papa hoike o na loaa mai i paiia ma na Nupepa no ka makahiki IS6O a me 1861, me ke komo ole o na loaa no ka wai. a me na ili vra]e mai, ua aneane e hiki i ka •364.000. Koe ma ka waihona na dala he 10,000. a hiki paha i ka 20.000. aka. ua maopopo aoie e liwa ta no ka uku ana i na !ib no na pihk» ili wale mai, a aole hoi he wahi koeoa e hiki aī ke hooemi ibo ī ka aie o ke A

L a manno ka mea nana i kakau i keia mau manao he pono e hwpauia ka uku o na Kiaaina. a o ka hanuhano waie no o ka noho ana ka pomaikai e loaa ia lakou. O ka nui o keia mau daia, ua ukuia i na kanaka o na aina e mai. a aoie hoi . i ka iwihiio o ka aina. i na kanaka Ha*A"aii. Ke manao nei makou he mea kupono jke ninau. aoie anei i oi ka pono o ka haawi j:\na i na oihana hiki i na kanaka maoii ke |hana. i na kanaka maoii. me ka uku kupono jno ko lakou luhi; mamua oka haawi ana ia Imau hana ina haoie me ka uku nui ? Xa ; ka Ahaoieio no e noonoo i ka pono, a me ka ; !ole oia mea. Ke manao paa nei makou. ua nui loa na kanaka makaukau e noho wahi |oihana oie mai nei o ke Aupnni, a o kekahi < ; piiha oia poe, ua hele ma ka lalau, no ka ne-: !le hana ole ma ko lakou lima. He mea nui | ka noonoo ana i na mea i haiia, a he mea no , I hoi ia i ku i ka hoopomaikai aku i ka Moi, ke , | Aupuni, na Alii, a me ka Lahuikanaka.