Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 15, 8 March 1862 — Page 3

Page PDF (1.60 MB)

Ka Nupepa Kuokoa.

na komite i hooholoia. D. Kalakaua, John O. Domonis, J. W. Makalena, William Pinehasa Wood, J. W. Kaikainahaole.

                I ka Poalima, oia hebedoma, ua halawai na komite ia la no ke kuka ana i ka nui o na dala lilo, i na mea ai, a me na lako a pau, a me na kahiko e maikai ai ka ahaaina ana, ia la no ua koho lakou i luna makaukau i hikiwawe i ka hoomoa ana i na mea ai, a me ka mea i ike maoli i ka hana ana, o ka ahaaina Hawaii, pololei o ka manawa, ua hooholo lakou ia C. Kaikala. I ka la Poaono, oia ka la 8 oia malama, pilikia loa iho la ua luna nei, no ka loaa ole aku o na mea a pau ma kona lima, no ka mea, oia wale no ka la kupono i ka hoolako ana i na mea a pau o ka ahaaina. I ke awakea oia la Poaono, pihoihoi loa iho la ka manao o kekahi mau komite o D. Kalakaua, a me J. W. Kaikainahaole, no ka maopopo ole o na mea ai, a me na mea a pau e lako ai o ka ahaaina, ma ka lima o ka luna hana. Ia manawa hooikaika loa laua i ka hoomakaukau ana i na mea ai, holo ka laua hana ia manawa, hikiwawe loa ko laua hoolako ana makaukau, liuliu, holo ka hana, a ke ahi a Kawelo, miki ke kai o ka ua kipuupuu ia laua no ka eleu.

                Ia la poaono no; ua kukuluia e ka luna hoomoa a, he lanai nui poepoe maikiai, me he hale Keaka lio la, he kumu hau nui iwaena konu oia lanai, ua hoopilia ka pahu hae loihi i ua kumu hau la, a i ka la Poakahi, oia ka la hanau o ko kakou Moi i hoopanee ia no ka la Sabati.

                Ua hanaia o loko oia lanai, i na maile hoonani, ua hoomoe kekee ia na kaula a puni ua lanai la me ka maile i awili pu ia me ka palapalai, ua hoholaia na moena makalii ahu hinano o Puna, maloko o ua lanai la. Hookahi Hae nui Kalaunu keokeo maloko, ma kahi e noho ai o Kawohi Kukapu, o ka Haku o Hawaii, hookahi Hae Hawaii nui maluna o ka puka komo, i awilipuia me ka lehua, hala, maile. Hanaia he Papakaukau poepoe e like me kahi e holo ai ka lio keaka, ua uhiia ua Papakaukau la i ka la-i, me ka palapalai, ia manawa hoonohoia na umeke pohue liilii 250, he 700 pa i hoopihaia i ka ia, o kela ano keia ano, 200 pa, i hoopiha ia i ke kalo, kulolo, kalo papaa, uwala, koelepalau, a me na mea ai he nui i pau ole i ka hoomaopopoia.

                I ka hora 3 o ke ahiahi oia la, hiki mai la o Ka Haku o Hawaii, me na Puali Kinai Ahi ma ka hale ahaaina, 200 a oi ae ko lakou nui. Ia manawa no, pule kekahi o na hoa o ka Helu 4, no ka ai ana, a pau ka pule ana, hoomaka ko lakou ai ana, o Ka Haku o Hawaii kai waena konu o na Puali Kinai Ahi, he Hae Kalaunu nui ma kona kua, elua mau kaikamahine opiopio, paa kahili ma kona mau aoao, i kahikoia i na lole keokeo maikai, me na leihulu ma na ai. Ua Hanohano maoli ka ahaaina ia la, o ke'Lii Ka Haku o Hawaii, ua noho malie loa i waena o kona mau hoa, me he kanaka makua la, malu maikai ka ahaaina, aole haunaele, aohe no hoi he mea ona, o ka wai momona, oia na mea i hoolakoia maluna o ka papaaina, no ka mea ua hooholo no ka Hui Helu 4, aole wai ona ma ia ahaaina.

                A pau ko lakou ai ana, hoi o Ka Haku o Hawaii me na Puali Kinai Ahi, a malaila no hoi ka Moi, me ke Kapena o ka manuwa Rusini. Hoopiha houia ka papaaina ina mea ai, a komo mai la ka Moi me ke Kapena o ka manuwa Rusini, a me kona poe hoa ai Hanohano he umikumamalua, a pau ka lakou ai ana, a ma ia hope iho hoikeia mai kekahi mele inoa o Ka Haku o Hawaii no kona holo pu ana me na hoa o ka Puali Kinai Ahi, ma na alanui o ke Kulanakauhale Alii o Honolulu nei, maluna o ke kaa Helu 4. Eia malalo iho nei.

                                Eia e o Ka Lani,
                                Haku o Hawaii nei,
                                Ke noho mai nei,
                                Me ka Hanohano nui,
                                Maluna o ke kaa,
                                Ke kaa kinai ahi,
                                O ke aha la— oe ?

                                O ka olu iki paha,
                                O ka hene iki ae.

                                Ui ae o Ka Lani,
                                I ka helu Eha,
                                Palule ulaula,
                                Wawae eleele,
                                Papale hinuhinu,
                                O ke aha la — oe ?

                                O ka olu iki paha,
                                O ka hene iki ae.

                                Mahalo aku kakou,
                                Me ka hauoli nui,
                                I ka la hanau,
                                O ka Moi nui,
                                Oia o Iolani,
                                O ke aha la—oe ?

                                O ka olu iki paha,
                                O ka hene iki ae.

                                E ola ke'Lii,
                                I ke Akua mana loa,
                                Nana e malama,
                                Na'Lii a pau

                                Me na Ahahui pu,
                                O ke aha la— oe?

                                O ka olu iki paha,
                                O ka hene iki ae.
                 Ma ia hope iho, hoopuka mai ka Moi i kona manao i ka Luna nana i hana na mea ai, mahalo mai oia i ka maikai o ka ahaaina, a me ka nui o na mea ai, a me na mea a pau i hoomakaukauia e ua Luna la. Aole o ka Moi wale no kai mahalo, o na mea no a pau i akoakoa i ua ahaaina ia a ka Helu 4.

                Ina pela ka hoomanao mau ana o na makaainana, i ka la hanau o ko kakou Moi, mai Hawaii o Keawe a Kauai o Manokalanipo. Na ke Akua mana loa e kokua mai i ko lakou ola, a me ke ola o ko kakou mau Alii.

                Aole no e ae ana ka Luna e hana i keia hana a ka Helu 4 i haawi aku ai ia ia, a me kona mau kanaka hoolimalima, ina aole o ka
Haku o Hawaii iloko oia Helu.

PILA LU.

Kaholoakeaeole, Honolulu, Feb. 27, 1862.

Ahahui o na Ekalesia
MAOLI MA OAHU.

                Ua halawai hou keia Aha, maloko o ka luakini ma Kaumakapili, i ka la 11 o Feberuari 1862.

                Ua hoomakaia ka hana i ka haiao, e Rev. J. S. Emesona. II. Timoteo 2 ; 3. "E hoomanawanui hoi oe, me he koa maikai la o Iesu Kristo."

                A pau ka haiao, ua kohoia o Rev. L. Kamika i Luna Hoomalu, o Rev. S. Kahoohalahala, i Kakauolelo, a o A. Kaoliko, kokua kakauolelo.

                Eia na inoa o na Kahunapule, a me na luna ekalesia i hiki mai.

                No Kawaiahao, Rev. E. W. Kalaka, P. Naone, D. Lima, Kawelohelii, Moo, Keaoeleele.

                No Kaumakapili, Rev. L. Kamika, W. N. Pualewa, Solomona, S. D. Keolanui, Hu, J. W. Kaunamano.

                No Ewa, Rev. A. Bihopa, Rev. S. Kahoohalahala, Kelama, Makanui, Kuahine, Kalohi, Kaomi.

                No Waianae, ———— Kalama, G. M. Koha, Halualani, G. K. Haona, Kalino.

                No Waialua, Rev. J. S. Emesona, Ili, Kawi, Nakanaela, Lono, Kapua.

                No Hauula, Rev. M. Kuaea, Ukeke, Naumu, Puahiki, Kupihea, Napohaku.

                No Kaneohe, Rev. B. W. Pareka, Kanehoalani, Ilei, Kekama, Pii, Koma.

                Ua kohoia o Emesona a me Solomona i Komite, e imi i mau kumu manao no keia aha.

                Eia na mea a ua Komite la i haawi mai.

                1. E koho i na Luna Hooponopono i na halawai hoomana.

                2. E hoike kela kahuna keia kahuna i ka noho ana o kona ekalesia iho.

                3. E heluhelu mai i na manao o na haawina ma Hauula.

                4. E kuka no ke koho ana i Puuku malama i na dala no na Misionari Hawaii.

                5. Na haawina no ka halawai hou i ka malama o Sepatemaba.

                6. Kahi e halawai ai keia Aha i ka malama o Sepatemaba.

                Na halawai hoomana. Ua hooholoia, e halawai keia Aha, me na kamaaina, e hoomana i ke Akua, maloko o keia luakini i ka po ; a o na halawai kakahiaka, ma na wahi e ae.

                Ua hooholoia, e lilo ka hapa hora mua, o kela kakahiaka keia kakahiaka, i ka pule i ke Akua. Ua hoopanee ka Aha, apopo, hora 9. Pule o Kuaea.

                Feberuari 12. Akoakoa mai ka Aha, hora 9. A pau ka hapa hora haipule, ua heluheluia ka mooolelo o ka la inehinei, a ua aponoia.

                Na Kihapai. Ua hoike mai na kahunapule i ke ano o ko lakou mau kihapai iho.

                Na haawina. Heluhelu mai o Pareka i kona haawina, " No ka hele ana o na hoahanau mai kekahi ekalesia i kekahi ekalesia."

                Heluhelu mai o Kuaea i kona haawina, no ke kanawai i kapaia, " He kanawai e hooemi ana i na ino, a me na mai, i laha mamuli o ka hookamakama." Ua apono ia.

                Ua hoopaneeia ka hana i ka hora 2.

                I ka hora 2, ua hoomaka hou ia ka hana. Heluhelu mai o Pualewa laua o Kamika, i ka laua haawina no ka " Hookipa." Ua aponoia.

                Heluhelu mai o Kalaka i kona haawina, " No ko na makua malama ana i ka lakou mau keiki ponoi." Ua aponoia.

                Heluhelu mai o Emesona i kona haawina, " No ka hoopii ana o kekahi hoahanau i kekahi hoahanau." Ua aponoia.

                Ua heluhelu mai o Pii i kona haawina, " No ka hoomalu pono ana i ka anaina iloko o ka hale o ke Akua." Ua aponoia.

                No ka makaukau ole o S. Kahoohalahala laua o A. Kaoliko, i ko laua mau haawina, ua hoopaneeia ka laua, a hiki mai ka halawai hou i ka malama o Sepatemaba.

                KOMITE. Ua kohoia o Emesona, Pareka, Kuaea, Keolanui, i Komite e noonoo i mau kumu manao, no ka halawai ana o keia Aha, i Sepatemaba.

                AHAAINA. Ua hooholoia e malama keia Aha i ka ahaaina a ka Haku, apopo, ahiahi, hora 3.

                Ua hoopaneeia ka hana, apopo, hora 9. Pule o Pualewa.

                Feberuari 13. Halawai keia Aha, i ka hora 9. A pau ka hapa hora pule.

                Ua kuka ma ke kumu manao 4. " No ke koho ana i puuku malama dala no na misionari Hawaii."

                A pau ke kuka ana, eia ka mea i hooholoia. " E koho i na mea 4, i Komite, e kuka pu me ka puuku malama waiwai o ka Ahahui Missionari Hawaii, ma ke kuai ana        i na mea e pono ai na missionari Hawaii ma Fatuiva, a me Maikonisia."

                Eia na inoa o ua Komite la. O Kalaka, Naone, Kamika, Solomona.

                NA KUMU MANAO. Eia na kumu manao a ke Komite i haawi mai no Sepatemaba.

                1. He haiao o ka hoomaka ana.

Na Kamika.

                2. Ka lilo loa ana o na Kahuna pule i ka lakou oihana.

Na Kalaka.

                3. Na hana maoli, a me na kuai ana i kupono i ka la Sabati.

Na Kamika.

                4. Na kumu o ka ilihune o ko Hawaii nei mau ekalesia.

Na Pareka.

                5. Pehea la e lilo ai na ekalesa i malamalama io ?

Na Kuaea.

                6. Na hana mamua, a mahope o ka halawai o ke anaina o ka Sabati.

Na Emesona.

                7. Ke kanawai mare, a no ka mare ana o ka hoahanau me ka hoomaloka.

Na S. Kahoohalahala.

                8. He pono anei e kukuluia ka halawai no na ekalesia a pau ma Hawaii nei.

Na Pualewa.

                9. He pono anei ke kapae i kekahi hoahanau i ka ahaaina, ke hookuli oia i ka manao ae like o kona ekalesia ?

Na Pii.

                10. "E oluolu no i na mea i loaa ia oukou." Heb. 13 : 5.

Na Kapua.

                11. Na mele maoli o Hawaii nei, heaha ko lakou pono, a me ko lakou hewa ?

Na Ukeke.

                12. Heaha ka mihi kupono i ko ola, a me ka make ?

Na Keolanui.

                Na rula pono no ka manawalea ana i ka poe ilihune ?

Na Naone.

                14. Pehea la e ola'i na Kahuna pule ?

Na Koha.

                15. No ka haipule io.

Na Kelama.

                Ua hooaponoia na kumu manao, a e paiia ma ka Nupepa.

                I ka hoopanee ana, ua noi mai o Pareka, e halawai keia Aha ma Kaneohe, i ka la 2 o Sepatemaba. Ua hooholoia.

Pule o L. Kamika.

                I ka hora 3 ahiahi, ua malamaia ka ahaaaina a ka Haku. O Kamika laua o Kuaea ka i alakai i ka hana ia wa.

S. KAHOOHALAHALA.

Kakauolelo.


"Aha Euanelio ma Kaumakapili, Honolulu, Oahu.''

                Oia ke poo o kekahi mooolelo i paiia ma ka Hoku Pakipika, Feb. 20, Helu 22.

                "Hoopuka aku o S. N. Haleole, me S. K. Kuapuu, na komite o ka Hui Hoku Pakipika he mau olelo hooholo," &c. &c. 1, 2, 3, no na Nupepa. Ke hoole nei o Hoku Loa, aole kekahi o kela mau manao no na Nupepa i hooholoia, e ka Aha Euanelio ma Kaumakapili. Aole loa.

                Ua kamailio iki no kekahi mau luna no na Nupepa ; aka, pane mai o Kuaea, penei, " Ua hooholoia ka manao o keia Aha no na Nupepa, ma Hauula, aole makemake e hana hou malaila." Elua manao i hooholoia, e keia Aha, ma Hauula, Sepatemaba 1861.

                " 1. O na Nupepa maikai i hoopukaia ma ka olelo Hawaii, oia kekahi mea e hooulu ai i ka pono o ka lahuikanaka ma ka naauao, ma ka waiwai, ma ka pomaikai o na uhane ; a o na Nupepa ino, he mea ia e poino ai keia lahui.

                2. He mea pono i keia Aha e lawe like, a e kokua, a e paipai i na hoahanau, a me na mea e ae, e lawe ma ko lakou mau Apana, i ka "Hoku Loa," a me na Nupepa e ae, e kokua ana i ka pono o ke Akua, a me ka pono o ke Aupuni, a me ka naauao e pomaikai ai na kanaka. Ua hooholoia."

                Oia ka hana no na Nupepa. Aole ninau ka Lunahoomalu i ka Aha, no keia mau manao 1. 2. 3. o ke komite o ka Hui Hoku Pakipika. Nui na pauku oiaio ole iloko o ka laua mooolelo, no ka hana ma Kaumakapili. Ina i launa pono mai laua i ke Kakauolelo o keia Aha, a noi mai i wahi kope no na hana i hooholoia ia mau la, alaila, aole paiia ko laua mau manao kuhihewa, lalau, oiaio ole.

                Ma keia pepa, ua paiia ka mooolelo o ke Kakauolelo o ka Aha Euanelio ma Kaumakapili, a me kekahi mau pepa i heluheluia imua o lakou, a hoaponoia e lakou.

                A i ka heluhelu ana o ua " komite la o ka Hui Hoku Pakipika," ka inoa e ike laua i ke kumu o ka kanalua o kekahi poe i ka Nupepa Hoku Pakipika; oia hoi, no ka nui o na mea pono ole, a me ka oiaio ole, i paiia ma ua pepa la. — Hoku Loa.


 Olelo pane ia Kaleilehua.

                 Aole au manao e pane hou ia Kaleilehua ; aka, no ka palua ana mai o kana olelo ia'u ; nolaila, ke olelo hou nei au.

                Ke ninau mai nei o Kaleilehua, " Owai la o Kanaka Hawaii." E ninau mai ana no ka hoi oe, olelo mai oe, he " Kanaka lalau." A owai no La hoi o Kaleilehua ?

                A ina aole ia he olelo pane, alaila, he kani io no ia a ka moa, ea ? Ahe ! he moa kani hewa ka !

                Ua kakau oe ma ke poo o kou manao, he "Olelo pane ia L. P. Kaleilehua. A ina hoi pela kau kakau ana mai, alaila, aole hiki ia'u ke pane aku ia oe ; aka hoi, no kou kakau ana mai i olelo pane ; nolaila, kuleana wau e pane hou aku ia oe." Nani ka lauwili lua ole ! Hoole mai, aole e hiki ke pane mai ia'u, pane mai ana no nae. He ole o ke kai.

                Ela hoi. Aole au i olelo aku ia oe, ina e hoounaia ko mau ninau i Beritania, Farani, a me Amerika, aole e hiki ia lakou ke hai mai i ka haina. Eia ka'u ; Aole lakou e pane mai e like me kau naaupo. E ! He akamai ka oe i ka hoololi ano e ; ke hoololi nei oe i ka mea i olelo oleia, me he mea la ua oleloia ; me he wahahee la ke ano.

                A pehea la hoi kou manao no ia mau ninau au a me na haina pu, ma " ka Hoku Pakipika ?" Aole anei he hemahema io no ? He hemahema maoli no.

                I na no nau na ninau, a ua hai iho no nae oe i ka haina oia mau ninau, a aole no he kulike me ia mau ninau ; he hewa no. A he kumu no ia e kapa aku ai he lalau.

                A ina paha he pololei iho la no ia, no ke aha la hoi oe i kapa mai ai, " Ua lalau loa ka ninau, a ua hilihewa ka haina? " No ka mea, nau no hoi ka ninau, a ua hai iho no hoi au. Ke hai pololei nei au ia oe, he hemahema io no ka ninau. He kakau hewa paha, he pai hewaia paha. He hiki no nae ia'u ke hooponopono ia ninau ; eia hoi, " Elua anei wahi i kukulu ia'i ka hoolaha Nupepa?"

Ua ike no oe i ke kumu o kuu lawe ole ana ia Nupepa, o ka pakole o kahi kakai e paa'i. Ina paha aole maopopo ia oe ke ano oia hua olelo e ninau ia J. W. H. Kauwahi. Aole o'u manao iki, o ka makapo ke kumu i lawe ole ai ; a ina he makapo ke lawe ia Nupepa ; he ke-u a ka Nupepa ino.

                Aole au i kapa mua ia oe he hoopilimeaai, o oe kai kapa mai ia'u, " He keu a ke kanaka hoopilimeaai nui wale me na kumu." A mahope iho, ua ninau nui ia oe ; aole oe i pane pono mai nei. He hoohalike ku'u ia oe ; ina he hoopilimeaai wau, no kuu lawe ana i ka Nupepa Kuokoa, alaila, he hoopilimeaai no hoi oe. Pela ke ano nui o ka'u olelo.

                Eia hoi; Aia wale no anei a he haole Amerika, alaila, pili ka hoopilimeaai ? Aole anei i pili i na haole e ae ? Aole anei i pili i na kanaka maoli ? Pili like loa no, ina i ka haole, ina i ke kanaka Hawaii. Aole paha maopopo ke ano oia hua olelo " hoopilimeaai " ia oe ? E ninau i kou mau wahi luaui, a i hiki ole ia laua, e ninau i kou mau wahi kupuna i maopopo, a na lakou e ao mai ia oe.

                Ke i hou mai nei oe. " Pehea la oe i ike ai ?" Me kuu heluhelu ana no i ka Hoku Pakipika, no ka mea, he iini nui no ko'u e ike, a heluhelu iho au i ka Nupepa a kuu hoa aloha io; a malaila kuu ike ana; i lohe ko poo, a i ike iho hoi ko maka !

                A ina no aole au e heluhelu ia Nupepa, e ike no au, ma kekahi o na ike elima o ke kanaka, oia hoi ka lohe ana. Maopopo ole ia oe na ike elima o ke kanaka. Ko kamalii mau ; he uwe wale.

                Aole pili iki ke ano kaula au e olelo mai nei ia'u. He mau olelo Akua anei kau ? Aole loa. Nau nae paha i hoolilo ae nei ia'u i kaula, ea ? Ma ka olelo hea kau wanana ana ? Ma ko naaupo a me ko lalau ea? He hemahema ia olelo. Aole pela ka na kaula hana ana. Hai e mai lakou i na mea e hiki mai ana mahope, na mea i ike oleia e ke kanaka. Pela anei kau hai ana i ka'u mau olelo? Aole loa! Ua hai no oe i ko naaupo, a me ko lalau, ua ike ko Hawaii a pau. Aohe kohu, aohe ke !

KANAKA HAWAII.

                HOIKE A ME KE NOI. — E hoi ana o Wm. Feluka. (William Pfluger) ma nei hope, ke hgla na hebedoma eono, nolaila, o na hoa hui pulupulu i loaa ka pulupulu, i ko lakou lima i nei wa, e haawi ia ia, i mau mea hoike ma kona one hanau keia mea, i mea e maopopo ai, e like me ka raiki iho nei.

                No ka mea, o kahi ia o ka poe i makemake nui i ka pulupulu, e kuai no lakou ke nui, a ua haiia ke kumu-kuai, no ka helu 1, 2, 3, 8c. 7c. 6c., aia i ka hana ana e maopopo ai.

                A ina he oiaio, he kaua huliamahi ma na aupuni nui ma nei hope e wawaia nei, oia no kahi kumu paipai ia kakou no ka hana mahiai. A ua kanu iho nei au i ka'u mau anoano pulupulu, ma ka la 25 iho nei, kole maoli ka lima i ka wehewehe ana i ka anoano mai ka pulupulu ae, oia ke koena o kuu kaapuni ana me kuu wahine, i make aku la ma ia huakai, he anoano no Wailuku mai, na Bailey mai he mau anoano, a ua like me ke Sekotia anoano i loaa mai ia Wm. Webster mai, kapa iho au he Lelewaiopua anoano kona inoa, no ka mea, oia kekahi inoa o Mareta, o kuu hoa.

                Eono hora a me kanaha minute ka wehewehe ana o na mea elua, eha wale no tausani anoano, he nui ka manawa i lilo. Ina paha e loaa ka mea wehewehe anoano, oluolu no, a mama hoi ka hana ana.
J. II.


OLELO HOOLAHA.
Mea Makemakeia!

                KE MAKEMAKE NEI KA MEA NONA KA INOA MAlalo iho, e kuai aku i ke Kukane (Citron) a me ke

KUKANE MAKA,

a e ukuia no ke kumukuai makepono, i ka poe a pau e lawe mai ana ia mea e kuai me ia. Nolaila, ke kauoha'ku nei au i ka poe i lako i na hua KUKANE MAIKAI! E hele mai ma ka'u Hale Kuai, ma ke kihi o ke Alanui Alii a me Alanui Maunakea, e pili ana ma ka aoao ma Ewa o ka pa

O Keoni Miki.

WILLIAM HORNE.
Honolulu, Maraki 5, 1862.  15-3m.

 

AWA O HONOLULU

Na Moku ku mai.

Feb.        28—Moku kuna Moiwahine, mai Nawiliwili mai, me 246 pahu a me 344 eke ko paa, 47 pahu malakeke, 6 pahu malakeke paa (syrup,) 2 pahu waiu bata, 28 ili bipi, 5 balela aila bipi, 3 lio, 5 eke pepeiao laau, 6 puaa, me  45 ohua.

Mar.        1—Moku kiakolu kalepa Am. War Hawk, he 13 la mai Kapalakiko mai, me 63 tona ukana no Honolulu nei.

                2—Moku mahu Kilauea, mai na awa o Maui a me Hawaii mai, me 175 pahu ko paa, 17 pahu malakeke, 129 ili bipi, 7 pahu aila bipi, 100 ili kao, 31 kukaa hulu hipa, a me na mea e ae he nui wale.

                2—Moku kuna Kekauluohi, mai Kau a me Kona mai, me 83 kukaa a me 35 eke pulu, 23 eke kope, 21 eke pepeiao laau, 19 owili ili kao, a me na mea e ae he nui wale.

                2—Moku kuna Wawiki, mai Molokai mai, me 500 ipu pu, 30 ili kao, me 3 ohua.

                2—Moku kuna Moikeiki, mai Kahului a me Lahaina mai, me 170 pahu ko, 20 pahu malakeke, me 6 ohua.

                3—Moku kiakolu kalepa Haw. E. W. Wook, 120 la mai Hanabaga mai, me na waiwai kalepa no Kale Olelo E ma.

                3—Moku mahu kaua Rukini Calavala, 14 la mai Kapalakiko mai.

                5—Moku kuna Kamoi, mai Kahului me Lahaina mai, me 600 pahu uala, e hoounaia ana i Kapalakiko, ma ka moku Cometa.

                6—Moku kuna Neke, mai Hilo mai, me 381 pahu a me 94 eke ko paa, 71 eke kope, 23 ili bipi, 300 ili kao, 4 eke pepeiao laau, 87 kukaa pulu, 1 balela aila bipi, me 36 ohua.

 

                Ke kauohaia'ku nei na Lunakula, a me na Kumukula, e hooili mai i ka inoa o ka poe Hanau, Mare, a me ka poe Make, i hoolahaia'i ma ka Nupepa Kuokoa. E kakau mawaho o ka palapala ia H. M. Wini, Luna Pai o ke Kuokoa ; a i ole ia, e haawi ae i na Luna o ke Kuokoa.

HANAU.

                KAHAOLEAIHUE — Ian. 28, ma Haiku, Maui Hikina, hanau o Kahaoleaihue (k.) na Hana e me Pulama.

                WAHINEKULEANAOLE.— Feb. 6, ma Hopili, Lahaina, Maui, hanau o Wahinekuleanaole (w.) na J. B. Hubble me Halo.

                AKONI— Feb. 21, ma Waimalu, Ewa, hanau o Akoni (k.) na Akoni me Kilikina.

                KAMOHAI— Feb. 25, ma Waiau, Ewa, hanau o Kamohai, (w,) na Pai me Kekino.

                UPAI— Feb. 3, ma Kaohai, Lanai, hanau o Upai (w.) na Mahoe me Kalili.

                KAMALEI— Mar. 5, ma Pukalale, Honolulu, hanau o Marie Kamalei (w.) na Marie me Puaa.

                NELE — Mar. 4. ma Honolulu, Oahu, hanau o Nele (w.) na Kamaka me Halaki.

                KAIEWE — Feb. 3, ma Waipio, Hamakua, Hawaii hanau o Kaiewe (w.) na Kahoaka me Kalili.

                KEKUHAULUA— Feb. 1, ma ia wahi no, hanau o Kekuhaulua (k.) na Kahinalua me Kapawai.

MARE.

                KEINO— KAUHOLA— Mar. 6, ma Kaumakapili, Honolulu, mare o Keino me Kauhola, na Rev. L. Kamika laua i mare.

                NAKAIKUAANA — KEALAMOKU — Feb. 5, ma Makawao, Maui. mare o Nakaikuaana me Kealamoku.

                NAHOLA — KALAAIHEANA — Feb. 6, ma ia wahi no, mare o Nahola lue Kalaaiheana, na Rev. J. S. Green lakou i mare.

                KAOLULO— OPIOPIO— Feb. 4, ma Aiea, Ewa, mare o Kaolulo me Opiopio.

                MAKALA— PA— Feb. 24, ma Waikele, Ewa, mare o Makala me Pa, na Rev. S. Kahoohalahala lakou i mare.

MAKE.

                KAPOKA — Feb. 3, ma Waipio, Hamakua, Hawaii, make o Kapoka (w.)

                LAAULI — Feb. 23, ma Waimanalo, Ewa, make o Laauli (w.)

                PUNAKONA— Feb. 27, ma Manana, Ewa, make o Punakona (w.)

                KAWAA— Feb. 22, ma Honolulu, Oahu, make a Kawaa (k.)

                ULUNAHALE— Feb. 3, ma Palawai, Lanai, make o Ulunahele.

                NALEIMAILE — Feb. 13, ma Mahana, Lanai, make o Naleimaile (w.)

                MAHEAU — Feb. 14, ma Kaohai, Lanai, make o Maheau (w.)

                KAWAINUI— Feb. 20, ma Palawai, Lanai, make o Kawainui k.


OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e LIPINE, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai no Neri, o Honolulu i make aku nei : Nolaila, ua hoike ia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 15 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Maraki 4, 1862.  15-1t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e KAMAKAIEAEA, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai o Kanakaole, o Waikiki i make aku nei: Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 15 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.  JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Maraki 1, 1862.  15-2t

OLELO HOOLAHA.

NO KA MEA, UA NOIIA MAI KA MEA HANOHANO o G. M. Robertson, ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, e MAUI, no ka hookohu ia ia i Luna Hooponopono Waiwai o Kahina, o Honolulu i make aku nei : Nolaila, ua hoikeia i na kanaka a pau loa, ke pili, o ka Poaono, oia ka la 15 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, oia ka la a me ka hora i oleloia no ka hoolohe i ka oiaio o keia noi ana mai, a me na mea hoole i hoikeia, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakau olelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu. Feb. 27, 1862.  15-2t

Manu Olioli.

AIA I KA MEA NONA KA INOA MAlalo nei, he mau Manu Olioli, oia ka oi o ka manu maikai loa oia ano i hiki maa nei. A ke hooio nei oia i ko lakou lea i ke  

Mele ana.

                E hele koke mai, o hala auanei ka wa hiki ia oukou ke kuai mai. E kuai emi loa ia'ku lakou.

Aia ma ka Hale Kuai o Kale Olelo E ma.

Ma ke Alanui Papu.

B. F. EHLERS.

Honolulu, Maraki 7, 1862.  15-1m.

Olelo Hoolaha.

UA HOOKOMOIA MAI HE MAU HOLOHOLONA HELE hewa, eia i ka Pa Aupuni ma Pauoa nei, ke ano a me ka hao malalo iho:

LIO KANE ULAULA. hao ano e.

LIO KANE ULAULA WIWI, hao manamana.

LIO WAHINE ULAULA WIWI, hao ano e.

LIO WAHINE ULAULA elua, hao manamana.

LIO WAHINE AHINAHINA elua, hao ano e.

PIULA WAHINE KEOKEO, aole ike ia o ka hao.

NAPUNAKO.

Luna Pa Aupuni.

Pauoa, Honolulu, Oahu, Feb 28, 1862  14-2t*

OLELO HOOLAHA.

UA HOOPII o Kainoa kue I KANA KANE o Kahoohiai, no Honolulu mamua, e hooki i ko laua mare ana, no ka haalele wale ana no na makahiki eiwa o Kahoohiai i kana wahine. E hanaia keia hoopii imua o ka mea Hanohano

O John Ii,

Ka Lunakanawai o ka Aha Kiekie, o ka Poakolu, oia ka la 5 o Maraki, i ka hora 9 o kakahiaka, aia ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, Oahu.

JNO. E. BARNARD.

Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

Honolulu, Oahu, Feb. 26, 1862.  14 2t
 

Keena Kanikela o Amerika Huipuia.

Ma Honolulu, Pae Aina Hawaii.

Feberuari 17, 1862.

                O KA POE A PAU I AIE AKU IA George Thomas (Keoki Kamaki,) o Honolulu i make, ke kauohaia aku nei lakou, e uku mai ia mea ia P. C. Jones, ma ka Hale Kalepa o Wilcox, Richards & Co. Oia ka'u mea i hoolilo, me ia na mana a pau e ohi mai i na aie, a o ka poe a pau ana i aie aku ai, ke kauohaia aku nei, e lawe mai i na Bila ma keia keena.

ALFRED CALDWELL (Kanikela A. H.)

13-3t  Mea malama waiwai o George Thomas i make.

 

KAMANO! KAMANO!!

1050 PAHU KAMANO MAIKAI LOA i loaa mai nei. A e kuaiia aku e like me ka makemake o ka poe kuai mai. Ma kahi o  6-3m.  H. HACKFELD & Co. (KALE MA.)

 

No Kona!
KA MOKUMAHU
'KILAUEA,'
E HOLO ANA NO

KONA !

E HOLO ANA NO O "KILAUEA" MAI HONOLULU aku, i ka Poalua, i ka hapalua o ka hora 4 o ke ahiahi, e like me ka mea i oleloia malalo nei, penei:

                LAHAINA, KALEPOLEPO, MAKENA, HONOIPU, KA- WAIHAE, KAILUA a me KEALAKEKUA.

                N. B. E holo mau ana o "Kilauea" i kela Poalua, keia Poalua, i Kona a me na awa e pili ana, a hiki i ka wa e hai hou ia aku ai.  JANION, GREEN & CO.
Luna H. S. N. Co.

Honolulu, Feb. 26, 1862.  13-3m

KA LAKO HALE

A ME NA

Pahu Kupapau!

            AUHEA OUKOU, E KA POE E MAKEMAKE ANA E kuai ma ke ano makepono wale! Eia no ke waiho la ma kuu Hale Paahana, ma Alanui Papu.NA PAPA KAUKAU!NA LAKO HALE!NA PAHU KUPAPAU!PAHU KOA,....$12.

            Ua loaa mai hoi na mea hoonani Pahu Kupapau he nui loa, ae kuaiia no ka uku makepono.A ua makaukau no hoi au e kuai aku i ua mau mea hoolakohale, a ka poe e makemake ana e kuai me a'u no ke dala. No-laila, ke makemake nei au e kuai aku i na lako hale e hai meka uku aku i ke dala maoli, a ua lako hoi i na mea hoolako haleno ke kuai aku ia hai, no ke kumukuai emi loa.

HANALE ALENA.

12-6m  Alanui Papu.

LOLE MAKEPONO.

                AIA MA KE KIHI O KE ALANUI PAPU ME KE Alanui Kalepa, mauka ponoi iho o ka Hale Uinihepa,Humu Kamaa, malaila kahi i ku ai ka Hale Kuai o

KEOKI OLELO E.

                Ua makaukau mau ia e kuai aku i na lole o na ano a pau, meka uku emi, a he loaa mau mai na lole hou o na ano a pau makona hale, i kela manawa, keia manawa.

Honolulu, Feb. 14, 1862.  12-3m

 

Ili Hooluuia.

                AIA MA KA HALE KUAI PAPA O Kamuela, e loaa ai na Ili Hooluu, o kela ano, o keia ano, he kumukuai oluolu no, e pono i na kanaka humu kamaa, a humu noho lio, e hele mai e kuai i ike i ka makepono.

KIMO PELEKANE.

Honolulu, Feberuari 1, 1862.  11-3m

 

HOKI! HOKI!! HOKI!!!

                I NA HE MEA Hoki NUNUI, KUPONO I KA hoounauna, a manao e kuai, owau ka mea makemake.

KIMO PELEKANE.

Honolulu, Feberuari 1, 1862.  11-3m

 

Olelo Hoolaha

I ka Lahui Hawaii.

PAPA, LAAU HALE, Pili Hale!

A me na lako e ae a pau, no ke kukulu ana i na hale.

                UA MAKAUKAU AU E KUAI AKU IA OUKOU i na Lako Kukulu Hale, me na Pa, a me na mea e ae a oukou i manao ai.

NA:

PAPA O KELA ANO, KEIA ANO LAAU HALE, o kela ano, keia ano. PILI HALE, PINE, AAHO. KEPA. PANI PUKA, PUKA ANIANI, OLEPELEPE, KUI, PENA. AILA PENA, WAI HOOMALOO PENA.

Ia mea aku, ia mea aku, no ke kumu k uai makepono, e emi ana malalo iho o ka kekahi poe. E hiki mai ana na moku papa o'u i kela manawa keia manawa, nolaila, e lako mau ana au. E hele mai ka poe kuai mai Hawaii a Niihau, e halawai me a'u, ke keiki kamaaina, mamua o ka hele ana aku ia hai, i maopopo ia lakou ka oluolu, a e loaa no au ma ko'u wahi, mauka iho o ka Hale Hookolokolo.

KAMUELA, (kaikaina o Kimo Pelekane.)

Honolulu, Ian. 17, 1862.  8-3m.

 

Olelo Hoolaha.

                E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU MA KEIA PALApala ke nana mai, ke hai aku nei au ma ke akea, ua hoopaa loa aku wau i ka ohi ana a me ke kii ana o Kanalua i na aie a pau o ka poe i aie mai ia'u e noho ana ma keia Mokupuni Oahu, aoe loa e haawi iki kahi mea aie ia ia. Ina kekahi poe i aie ia'u e haawi i ke dala ma ko Kanaloa lima, aole loa wau e ae ana i ke kaa ana oia aie mai ia'u. Eia keia, ua koho aku wau ia W. Ioena, J. Hoolapa, J. Umi, Makaahoa, Kaipo, a me Kapa, he mau makai no Honolulu nei, o lakou ka poe nana e ohi a kii i na aie a pau o ka poe e noho ana ma ka Mokupuni Oahu, oiai e pono ana ko lakou noho ana, a e loaa ia lakou ka uku no ka ohi ana, a me ke kii ana i na aie, he hapaha dala o kela dala keia dala i ohiia mai e lakou, a ke kauoha aku nei au i na mea a pau loa, e hoolohe i keia, e hoopii ia auanei oukou.

AKAI, (Pake.)

Honolulu, Feberuari 5, 1862.  11-1m

 

OLELO HOOLAHA.

                E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU, ME NA Haole, a me na Pake, o maua o na mea nona na inoa malalo nei, ke hookapu aku nei maua i ko maua Aina Kuai Hoolimalima ma ka Apana o Koolaulaoa, Kaaawa, Oahu, o Keoni Keneta. Ua kapu na holoholona e hele ana maluna o ua aina la o maua i hoolimalima ai. Ua kapu

NA:

Lio,

Bipi,

Hoki,

Piula,

Hipa,

Kao,

Puaa,

Pelehu,

Moa.

                Ina e loaa ia maua kekahi o keia mau holoholona i hai ia maluna, e uku no e like me ke Kanawai, i na i uku ole mai, e lawe ia ma ka Pa Aupuni keia mau holoholona i hai ia maluna.

MAILOU.

KUEWA.

Kaaawa, Koolauloa, Oahu, Feb. 19, 1862.  13-4t

 

MAKEMAKEIA.

ILIBIPI, ILIKAO, a me ke KELEAWE kahiko. UA MAKEMAKEIA NA MEA I HAIIA maluna e C. Brewer & Co, (Burua ma) ma ko laua Hale Kuai i kai o ka Uapo. e uku no laua i ke kumukuai makepono no ia mau mea.  6-3m.  C. BREWER & Co.