Ka Nupepa Kuokoa, Volume I, Number 9, 25 January 1862 — Ka Hale Mai Moi Wahine. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Ka Hale Mai Moi Wahine.

O KA hoike kupono paha o ko ke Aupuni Hawaii nei holo ana imua ma na mea o ka naauao, o kela hale maikai i kukuluia malalo pono iho o Puowaina, a i kapaia hoi o KA HALEMAI O KA MOI WAHINE. Ma na aupuni naauao no a pau, o ke kukulu ana o ka hale o ia ano, he kumu hoike nui no ia i ka lokomaikai a me ke aloha 'ku i ka poe nele, i loohia i ka mai, ka poe hiki ole ke imi i ai a me ka lole aahu no lakou iho, he hiki ole loa hoi ia lakou ke kuai aku i laau e lapaau ai i ko lakou mau mai i olaʻi lakou, a i hooloihiia'i ko lakou mau la o ka noho ana, ma keia aoao o ke awaawa o ka make, a i ole ia, o ka loaa hoi o ka mea nana e malama mai i ko lakou wa kaumaha i ka mai, i hoomamaia, mai kau wahi eha uuku, oiai iloko o ko lakou mau minute hope o keia ola ana. Ua hookumu ia keia hana maikai iloko o ka naau o ko kakou MOI WAHINE, a ua kanuia paha ilaila, e ke ao ana a kona makuakane hanai aloha Kauka Ruka i make aku, no ka mea, ua hoolilo oia i ka hapa nui o kona ola ana ma keia aina, i ka lapaau i na kanaka mai. I ka hai ana 'ku o ka MOI WAHINE i ka MOI KANE i kona mau manao maikai, ua apo wikiwiki oia ia mea, a ua hele kio aku e hana ponoi i na mea e holo ai ka hana maikai a kana alii wahine i hai ai ia ia, me ke kali ole e ike i ke ku ana o ia hana ana i ka makemake o ka lehulehu kanaka o laua, a nolaila, ka holo me ka hikiwawe o ka hale i oleloia. A i ka hoike ana mai o keia mea i hanaia, alaila aohe mea hou a kakou e koi aku ai, i mea nana e hooia mai, i ke kupono o ko kakou MOI a me ka MOI WAHINE ke noho maluna o kakou, aole ma ko laua hanau alii ana wale no, aka, ma ka maikai maoli o ka laua mau hana, a o ka lilo ana o keia mau MOI maikai, i poo nana e alakai i keia lahui kanaka, oia ka mea i lilo ai keia aupuni ma ke kau wahi hanohano o ka mooolelo o na aupuni o ka honua nei. Ua nakinakiia kakou e na rula o ka noho mau ana, na kanawai hoi o ke Akua, a me ka noho aloha 'ku a aloha mai, e kokua i ka poe mai, a me ka poe i nele. A aole e hiki i kekahi ke hookaawale ia ia iho mai keia noho hui ana. He oiaio no, he aneane nele loa kakou nei i ka poe makilo, a he kakaikahi hoi, ke koiia ana mai o ko kakou lokomaikai me ke kokua ana eia poe. Aka, mai hoolilo kakou ia mea i kumu no kakou e poina ai, no ka mea, he nui na kanaka i noho iloko o ka pilikia i ka nele a me ka mai, ma ko kakou aina nei. Aole e mamao aku kahi a kakou e hele ai, a e ike koke iho no kakou i kau wahi hale pili kahiko e ku ana, me ke kaawale o kona kaupoku i alanui no ka ua anuanu e hiki iho ai; a ma ia mau wahi e halawai pinepine no kakou me ka poe he nui wale e waiho ana ua hoonawaliwaliia e na makahiki loihi o ka noho ana mai me ka nele, a o ka poe nana o malama ana, he poe kahuna hoomanamana, me ka haawi aku i ua poe mai la i na laau nana e hoonui i ko lakou noho mainoino ana, me ka hooholokiki aku ia lakou i ka lua kupapau. Aole e hiki, a he mea pono ole ia kakou ke pani i ko kakou mau maka i keia mau mea e waiho mai nei imua o kakou, aka e pono e ike aku kakou, eia i waena o kakou ka poe nele keia pilikia, a me keia hoomanawanui ana i ka mai, no ka nele, a nolaila, e hui kakou e kapae ae, me ka hoomama aku hoi i ka nui loa o ke kaumaha i loaa noloko mai o keia mau kumu, a i ole ia e lapaau a ola i ko lakou mau mai. Ua hoopuka ae ka Moi i na manao e like me ko makou nei, i ka wa i hoomoeia'i ka pohaku kihi o ua Hale la, a eia kana mau olelo. "E ae oukou iaʻu e hoomanao aku ia oukou, oiai e mau ana ka mai, alaila e kau ana no maluna o kakou ka hana. O ka manawalea, e like me ka auhau o ke aupuni e halawai ana kakou ia manawa aku ia manawa aku. "Aole e hiki ia kakou ke uku i kekahi mau dala i uku pau no na wa a pau e hiki mai ana; E haawi oukou e like me ka mea hiki ia oukou, no ia manawa. A hiki i ko oukou wa e kahea hou ia mai ai, ua nui ae paha, a ua emi paha ko oukou waiwai, alaila, e kuka oukou me ko oukou naau iho i ka mea kupono a oukou e haawi ai. Aole au e hua aku i ke kanaka e makemake ana (i na he mea hiki ia) e uku i ka manawa hookahi i na koina a pau o ka manao aloha. He mea kuonoono ke kahea ia ana mai ia manawa aku a ia manawa aku, e ae aku, i na i ikaika maikai ko kakou ola, a i na paha ua nui ko kakou waiwai, i ka poe nele a me ka poe mai, he poe kaikuaana a he poe kaikuahine, he oluolu paha ko kakou haawina no ia manawa, aka, ua like ko kakou hiki ia mai e

ika ilihune a me ke kaumaha, i ka wa ike • oieia no keia mea kakou i liio ai he poe katnaka, a he poe bla hoi, no ka Ohana o keia ao. Ua kaawale io kakou ina palena oko kakou mau kuiana, aka. e bwe ae ia me«L, aiaila e lilo kakou a pau he poe hiki ke looi hia mai e ka makani oi o ka ilihune a me !ka hoehaeha a ka mai, ke hiiinai nei au no ia mea, a ua maopopo ia'u, e hoomau maī ana oukou i ke kokua ana i keia oihana maikaL" Ke ike nei kakou me ka olioli i na oleloa ko kakou Moi, nolaila, e ala kakou mai o ao, a e iilo i poe kokua no keia hana maikai, aole kakou i ike i ka manawa e hikiia mai ai o ko kakou mau ipuka hale e ka ilihuwe me ka mai. Aole kakou e poho ana ke haawi manawalea. aku no ka Halemai o ka Mm loahine, aka, e lilo ia mea, i hulu kakou nana e kahakaha i ko kakou mau inoa ma ka papa hoomanao o ka wa pau oie, a e kapaia ke au a kakou e ola nei, e ka poe o ka hanauna mahope mai, "Ke au gulao Hawaii nei."