Ka Nupepa Elele Poakolu, Volume IV, Number 49, 5 December 1883 — Loaa pono oe e Kamakaniwi- LIAHIU I Ka POKA ANLANI A D. K. KAUILA, JR. [ARTICLE]

Loaa pono oe e KamakaniwiLIAHIU I Ka POKA ANLANI A D. K. KAUILA, JR.

. E ka Elele Poakolu e ; Aīoka oe : — Ke kaena nei na keiki o ka Huī o Halaula .nei ia oe e ka Pukuniahi, i kou hoike pau. i ke kulana o ke kanaka e iiilk ole nī I ka lehulehu ke hilinai i kana mau kalai manao ana. He mau mea oiaio a hoopunipuni ole, na koike a ko makou hoa opio, P. K. Kauila, i kapalulu iho nei niamua, maluna o kou hokua ahonui e ka elele; koe kekahi mam maii hana ano nui ana i Kana maiuua @ Kohala, a, o Kohala holookoa ka hoike oiaio no kana mau karaitna a pau i hant ai. ' A i mea e ike ai ka lehulehu holookoa mai Hawaii a Niihau, maha ua kahihewa kekahi poe, no ka poai oi nei o ka poe ano maikai; aole loa ! Ēia mai na karaima ano like ole ana i hana ai maluna o ka papallna o ka Apana © Kohala a.na ka lehulehu e kaupaona i kona kaumaha a me ka mama. Aole nae keia hoaiai ana ae e hakukole ana, aka, i ike pono iho oia, eia oia iluna o ke ahi e hehi hewa nei. 1. Wawahi i ka haīekuai-o ka Hui o Halauku a lawe ia he S15„00: a oi} a me hookahi pu wnhalua. 2. W awahi hou i ka Hale Pa&hao ma Kapaau, a me ka hooweliweli pu aku e ki i ka pu ia Z, Kekaula, ka Luna Kiai o ka ; 'Hale Paahao, a o Nia (muu'muu) kekahi. : He kaika mahine hapa-haole ka waiwai- io. Ua nali na niho o ke Kanawai, no Ēlaa makahiki a oi ma Kawa. -■ 3. Kakau apuka i ka inoa o Joh.ii .Kamaipeīekane, i Ioaa mai ka loie o Kikaha ma Puehuehu, oia ka hune o ka wahine me ke keiki. Nali hou na niho o. ke Kaiawai he ■ Hookahi makahiki ma Kawa. 4. Aihue i ka pu panapana a Waihoikala, a komikomi ia ma ke aao pili. 5. Lawe nialu e kuai i kekahi pafcu ia Ten Ah Sing, he pake, a loaa pono mai ia Mr. Atkins i ka waoaao e ka iamoe aleu ana , a hoopai ia e ka L, I\ . o ka Hui, a kipaku m mawaho o ka liaie kamana ka hana. A he nui ioa aku uo na hana liilii kupono ole, e eha ai ka naau o ke kanaka hoopono a hoopololei, e malama ana i ka inaiuhiaa me ka inoa maikai o ka Apana. Nolaila, imua o oukou e na makamaka heiuhelu o ka Ēlele' Poakolu, ke panee ia aku nei ke kulana piha o keia keonimana n ka Paeaina e.hilinai kuhihewa oei no kana mau kalai manno ana <ma ka aoao o kakou o na makaaihana. kue. i ke Aupuni a rae. W, M. Kipikona, ke .Kuhikuhipuuone kaūīa na* 0 ke Aupuni Hawaii; tne ka noonoo ole ho ke lawe nei oia he haawe kauniaiia ma 'kooa hokna. = Ke ku ma-i nei nae a. kiekie, he kalaiaiua naauao; lie aloiia i ka aina; aiolia iahui; iie : aloha i kona kuokoa, -a pela aka, NoLila e G. W, Kaiohai e, eia oe la mawaho o ka hale. a ke haukeke mai nei os i ke anu; aole nau e poiheke ia mau olelo la e ka makamaka. Aole ou lihi o laila e ke hou, Eia ka olelo a keknhi kanaka naauao loa o ke ao nei : ' O ke knnaka malama pono i na Kanawai o ka aina, osa ke kanaka aloha aina, alolia lahui, a pela aku." No ka mea i na malama a hiipoi ke kanaka i na Kanawa^ o ks n;oa. alaila, ua rualu ko hai waiwai, m-a i n ka hale. nialu na mea a pau a Uela me ke.a lijr.aka. Aka, ina e hakihaki ke kanaka i na Kanawai o ka aina ■e like me oe e G„ W. K . he aloha aina anei ia a aloha lahui paha 1 A ke noi aku nei au 1 kou oluolu e pane koke mai i kou m x no keia me ka awiw.3, olai, eia no:. ka j° 1 e j alo a he alo. i i Ē kuu makamaka., ke kei ma i nei | j peni wiwo oie; ke ae aku nei au ia oe, o ka i \ oi np kau maka peni a ka wiwo ole; a na ia i j maka peni i kaualake i kou kino liolookoa, • j a komo ana me 'ka lanakila nui iloko o ka j i Ierusalema. (Kawa). Āka. ina na'u kena i j maka pem nana i hoopoiuo ia'u kipopo ia e : a'u i ka pohaku , a oki no hoi au I ko'u iima i akau; e aho no'u e komo muunauu iioko o . ke Aupūui o ka Liini, mamua o ko'u haule holookoa ana i ka lua ahi p:c ole i iioomakauk <u ia no Sataria a me kona poe nnela. E ke ho.<; ia'u i kaulann ai ka Unior. M'ill i ka nio'a iinaHn?.; a pehea iioi o J. Kaailau ka mea ma-oue o'u, aole anei i kaulnna niua iaia ? E G. W. K ; ua hoouna ia au i ka Union Mil! e ii a n a ai ua hana au eiwa ia me ka lioopono a hana pololei, a ma ka poho o ka lima ka hana he puhi ko, u t hana eu ine kshi ike i ioaa ia'u; a k a nno, hookahi p§noi a'u eao'a i pipili, ua hiki no ke mikini ia. he iohi nae; ua kauoha au i na paaiiana e hoohehee hou, a ua hooko ia kuu kauoha. A na ko'u Iima ponoi no t hana a maiieai, O ke ku<nu i pipiii a:, ua oi ioa aku ka a waawa o ka wai ko leiio I hui pu ia me ka malakeke; aole no hoi i nui kupono lea puna a'u ihookomo a i, oiai, aole no au i ike ikj i ka wai ko awaawa, e hiki ni ia'n ke hoonui i ka pun:t; aka, o k i puna a'u i haawi ai ne. ka malakeke, ua poloiei. I:i ' u i hoi mai i kn Hui o ' ' a i « 1 1 i n , he mahinn paha ma'nope inai, niaulo a::a he keiki haole, a ninau mai la i ko'u uku o ka hana pu ana rne I a , aole no hoi au i hal aku j ko'u uku; i ke awLken. ua kukn pu au rne ko'u haku, C. A. Chapin, oi ū aue nūlioana lie kokua kupakako no ka hale ku«i 'me ka , lloopono a hoopoioiei; ua kuka maua no k o; u ' uku, a hooholo elua (laia o ka ia; he 6 I

liaiia o"i a he 3 a hohi h<>. n k < , m lo.m i.Pu j kn nkn pilia ue 10 iu< ko < hor mail 'i | piī ia mni. Nolah . e U. W . K n b'ii ]o,tc j uuku i loaa ma 'ea b»m p<<loi' in oi !<>,i i oku la uiamua u im mokahiki i i 1 i Kava; \ e oln niau ana i ka puahio'i'o i ka paa i.ua o kela mahin-a leeia mahmn. 1 ka pu kn mi < I mai, lie kea hoohanolinuo lrn ] i u ii<n ,na «n lae} he Kaina maopopo. A ke pai mai nei oe i na kumuhinu au 9, uo hiki no5 ke makalo nku nei an i kou lokemaikai; e ku oe maluna o aii mau ku muhinu a ike aku 10 ia oe o welnwala ana iloko o ke kuhihewa nui. Ē nn. Hoal) anau Kawa inui, eia inai keia to-si o olua ua ale hewa i kn poka aniani, i pa-hu ae nei ka hana, hu nna ka naau Iwaho, oili mai nei elimn.ko'e huluhulu nuiiui, a ike pouo n na na lehuleh* a pau .nai Hawaii 9 Keawe a Kauai o Mano, il Ua kaupaena ia oe ma ka mea kaupaona, a ua ike ia. kon niama ana." Auhea hou olua e ua mau baralti Kawainui nei, ke o-ku hou aku n<=i no hoi au i.ka inoa o G. P. Kamauolia. oia ko makou L. M. no ka noho hanohano o Koliala nei. Pehea la ia ? Kuu ho.u no pa'ha • auanei na puna a olua ? Auwe ! M a i poina ka hoi I I nukunuku no paha o Kawamui ! ma i ka olepe ia.ana e ka eueu Kipikonn; a hu ae la ka aka, O keia lima ikaika o olua oia o G. w. K, ua kohu lima e lana malie ana maluna o ka ilLapiipii o ka moana, aka, mai hana olua iala; eia aku ho ka nui o KalaepoHaku. u O ka pono ke hana ia a haule mai na lani. — Hoonaueueihe. Me ke aloha I ka Lunahooponopono eleu o ka Elele-poaiolū a me kona mau keiki lima poahi. Owau iho no me ka wīwo ole, w. c. p. haleakala, <K.,hala, Novemaba, 1883.