Ka Nupepa Elele, Volume XI, Number 51, 2 ʻAukake 1890 — Na Balota kue na Poka. [ARTICLE]

Na Balota kue na Poka.

Ua hoopuka ae kekahi Lunainakuainana ma kēkahi o kana haiolelo iloko o ka manawa liolo balota i hala aku noi. i kekaUi moa. ano nui, a oia no hoi kekuhi o na oie]o ano nui loa īloko o ku moolelo oka Aoao Hoomaemae Lahui iloko o keia mau la e nee nei. Ma ka'hoomaopopo pono ana i ke knlana mawaena o ka Aoao Lahui a mē'ka Adao Hoonmemae, ua olelo ae oia ' O ka balota ko makou makenaake aole o na poka" o keia ka puīa kaumaka poiua ole e liaka pono loa ia nei e ka !ehulehu holooko».

T T a nm* ka mahalo 5a o ka Aoao lioouiiui'iuae Aupuni iloko o ka lakou Uooi>ouopono aupuni ana o ka makahiki 1887; eia nae, o lakou no kēkahi 0 ka poe kipi, hoala kaua hookahēkoko, hoohailiili i ka lehulehu a me ka<poe alakai aupuni lalau. Heaha ke kahua a lakou i hana ai, 1 lanakil» ai ka lakou kipi ana? eia, he poe wale no lakou a pau no kā Aina E «mi. aoh> i komo ke aloha aiua on © Hawaii i ko lakon mau pnuwai, a o pakaha oia ka m«a nui i ike ia nie ka hoopalalmaku nmi nie h» s ia he mau hana maeiuae ka lakou i hana ai i ke Aupuni, aka, ua haua lakou i na hana © hauoli ai na hua pa* lama a lakou i hele aku ai no H kiki ana me na pu, maopopo no o ktt maemae AnpxniJ oia no ka suw O j poka pu a o ka lakou Knmukauawai j lie Kuiuukanawai o na elau p«j J ua elau pu a ti>o na poka pu, oia n« j kakoo ikaika o ke)a kmnukauawai il<>j ko o ua uluao oia wa 14« w* ) iohi, j O ka poe a pau he mau oihana «u ipunikaiakou e p . ei malalo o k|* i noho mana ana a ke Al.» ka Moi Kalh ' knu.» o lak»>u m> kn p(H' i kuko e l««v I i ke ola o ka Moi u» iloko o kn lako<i !»u|awi|} panlii | ai iloko o ki

makahiki 1887, u.e hoolilo i ke kuo* koa o oei i Repubalika. 4 Ua makaukau na kipi me na lako kasa, 0 ka hele, wale aku no koe imua'o kja alo o ka Moi no kahooko ana i na a pau a lakou .i hoolala ai, no-ka hoonoho ana aku i Peresikena nia kong, wahi. 5 I ka wa i alakai ia aku ai na ko»-f*i h'ui ia e kekahi poe mikanele Ava*iwai pakaha no ka hooko ana i ko lakou makemake, ūa mahnka mua aku la na poo o ua hana 'la no ka makau . o wi ka niho o ke kolohe. & o ka meaā loaa 1 keia poe i kokua_pu^ > y. i ohumu ai, ho hamohaino; aohe \vahi mea a ike wale ia iho. •

Ika aui ana ae o kela .mau mea maiiope ua maalo mai ia, ke aka o 'ka malamalamu e kuni pc\kahi aua malo l uo o -ka puuwai ō kela a me keia mea pakahi i ke aloha ōka lahni, na ia mea i hoolokahi mai i ka manao o*ka lahai e hana i ka pono ō ko lakouaina kulaiwi, a e kakoo aku hoi me ka tka ika i na hana a ka poai pakaha, lima 'nui ika waiwai ou e Hawaii! Ua ike ia kōia lokahi ana o. ka .manao o ka lahui mai o a o ma ka la koho balota o 5, .1890,, a ma ia' lokahi | ana o ka lahui ua pipika ua poe paka-; ha ala, ua loaa ia kakou ka lanakila; a i ka aoao hoonlu haunaele hoi ka. hg.ka. Ike ku ana oka Aoao Lahui ua hookahua kokf> iho la oia'hia ka noohoo akahele ana e kuleala aku- ina knmuhnna e hSna ia ai; o kekahi k«ia 0 na mea i ike mua ole ia mamua iloko o ka'moōlolo o kekahi mau lahui naauaō e ae'ka hoo'iuiopopo koke t ana 1 na mea e pili ana i ke kalai- anpuni maikai, a ! me ka loaa ana o na hpakuka naauao ana e pili ana ike muhaiia. ' ■ ! *

O ka poe no lakou na mauao uwila 0 ke kulana kalai aupani.ua waha loa lakou i na mea e p-ili ana i. na hooponopono aupuni a ka poa i hala, I a ua ao pu mai no hoi lakou ia lakou 1 kekahi mea hou i ike 010 ia .mamua e pili aua i na lioololiloli ana a lakou i hana ai no ke ano o ka liookomo ana i ha balota uialoko o ka pulm balota ; wa h-aua ia keia me ka manao oia ke kumu e haule ai ka Aoao Lahui. ! O kela hoopau awiwi auu a lakou i' ke kumukanawai o ka makahiki 18B7; ( ka hookikina ana ika Moi e kakau! inoa rne ke kue nUaopopo āna i kona i makemake ; oia kekahi mau mea nana ! e hoike maopopo mai ika lapuwale oj kela poe. E pono ke h(>oraanao ia o ka Aoao Luhai oīa ka wei. a.A&a i hoohnli pu ak'n i kela kumukanawai aole e liīee rnē ka lakou e hailiili mai nei ika lahui i kl* kipi, i ka paa ik« pu, a peīa wale aku. O ka oiaiO mnoli o lākou no ka i paa i ka pu, aole o ka Aoao Laliui.

Eia ke kmnukanawai a kji luluū k'o ku nei «ie ka nmkaoknu, na loaa kona knoau mailoko niai o kekahi o kumn maikai, i ike ia iloko.'o kekalii kumukanawāi kahiko, a ua 'iioopono» pono a hoololilollpono ia koua mau wahi kina ma o nani akahele ia ana mailoko mai o na kunnikanawai-o L na aina 'naāūao o'ka lionua nei, o ka mea wale no i koe o ka wuiho aku imna oka Ahaolelo a na lakou e naua pono mai kekahi māu wahi kina e ae, a ina wa ike lakon he kumukanawai maikai ia e hooholo thna ia ai nahana oka aiiia, a e hodpait •ia &oi na manno pilihaa ona njakaainaiKj 5 ala» ila, e ojelo iho kakou ua olā oe e Eawaii, a na ka Aoao Lahui hoi e lei ka l«t Alii oka hanohaiio. , 4 Eia no hoi kekahi, o ka huli pu ana iho nei oka papa kuliina i pau iho nei, naalalo no ia o na peku ikaika aua a na Innamakaainana l.ahui. iloko o ka Hnle Kan Kanawai o ko Aupuui,

A o ka uo 4 ua o na kuiiina e hoho ana Sa w.i i ko lakou npono no «a kamiihaua a ka Ax»ao Lahni, na hookaaa iki ia mai ko la kon leU ana mai na tu>lio ao a lukou e noho haakoi ami a hiki i wa a teksu « mui ni |i ko iakou knpo k* hoonm W*t i« l'ikou ma&o f»no he nwa fiookt<to afeA o hoomānao k:iko«/ o kou jv knhin« mawaUo ho o |,iu kumu u mai la lakon i lokahi mau! ku<»Su i kakau 010 ia unv ko* ano hoo< | punpa. n»x» k;t manao e imi i mau< kmnu o ao ai kokahi j>oo {H4H an» i kekahi vu in oihahu. k;» jvh> ■ hoi i loaa 010 na hilisui 010 anv i ka lnhah »• •• \ Ma ko k;iki ahpihū AUI* o k«.kv!u maaauinminaaiuo.iu.io k./.a, knlm»* no k« waiho aua iho 1 V !;•» !• -

uoho Le wea poao iaia ke lawa uiai i na kumuhanu a ka aoao nana oia i hoopau mai. koia u$ hak»., pono loa aku ka Aoao Lāhui no ke ake e ike ika hopena o*keia, aka, ao.le pela ka manao I o ka poe hapuku. " [