Ka Nupepa Elele, Volume XI, Number 22, 14 Kekemapa 1889 — KA MOOLELO O Marina. [ARTICLE]

KA MOOLELO O Marina.

la wa, olowalu like mai la na koa Sepanis a pau me ka pane like ana ae. Eia ke aliiwaMne ia ua paa aa lima i ke kania. I ka lohe ana o ka moi i ka le Vo kona mau kanaka ponoī ma M£ < 'elo Sepania, na enaena' koke ae la kma mau maka i kau a mea o ka hnh.i a hoopuka koke aku la oia i keia niau huaolelo penei: E hookuu koke mai ōe i ka'u kukamahine ano, a ina aole oe e hookuu mai mam»li o Ka'n noi ana aku, aln 1«, e la'we koke no au i kou ola. Fela paha, wahi a ka alihikaua 13olonela. aoie au e ae aku ana ke ol< - oe e hoike niai 1 kahi a kuu a'iiwahiī e i j hele aku ai, ini» he make ko'u ii ua ou, aole no ia he meu no'u e kui'mi hope ai a ane kanalua paha wau rou. aole loa. I kela wa koke no i kaunha ae aī ua moi Sarona ala 1 kona man koa he elua tausani e hoopiha inu pu, a ua eleu koke mai la nohoi na koa ia ;ra. Xa seKon& koke no, maopopo ilv la ia BoloneJa he keia nolaila, 'h-uli «e la oia'a pane aku la i kena L'na koa.mua he elua haueri ko lakou aui e ho!o imua rae ko lakoa mtia lio, u e konuo aku iwaena konu o ka laina -:oa Sepania, a e wawahi aku i ko la':ou kalana, me ka haāwi pxj aku i ka 3akou mau mea make no ka hoopio ; na aku i d» enemi, Ia wa koke no ua hooko aku la ua poe koa !a i ka leoo ko laKou h.<ku me ke kaulaa ole iho.

iā wa pu 110 lioi, ua lohe ia tik's (a ka leo o ka moi S<*ro.oa"e hea ana i ltona pualikoa holookoa e holo irwua a e paio aku no ke ola ona (Sarona) a me kona aupuni. la wa no hoi ua eleu mai la na koa o kela aoao a hol ma» U lakoa imua me Da maka wjwo ole i bui po ia hoi me ka maka'u o!e, a iloko o na o ka pupuahulo uui, aa hookui la na laina koa belo wawae nae na koa kauaho Denemaka, a la.wa i ik« ia. aku ai puehu hilii ana o na I;..ina koa o ka poe hele wawae i na kna Xaua lio, e walawala ana i ka hotu e ' hina an«, e uwe ana, a o na koa kuua lio hoi, e holo ana me ko lakou -nau lio me ka puahi nnī e hou ana, e nili ana, a e wa'awala ana no hoi poe ilalo o ka honua me he opala ala imua o ka makaui puahiuhio. He oiaio, aohe mea nele i ka hopohopo o ka mauao 5 keia wa, oiai ka nanaina o ka ikaika o keia ho uli kaua ana ma ka aoao o. ka lao', S,'i'ona, oiai, he nm lakou i a pat.olu aku hoi ko lakou nui mamua o ku lakou nei. Aia ka alihikaua Bolonela ke ku ala ma ke poo o ka laina koa a ke uana ala oia me ka maka ano pihoihoi ole, a i kona ike ana aku ua nah vha na laina koa mua i kona poe koa kaUa iio, oia no kona wa i kahea Lo> ae ai i eono haneri koa hou, e hoio t,on aka imua o na enemi a e paio aku Haawi pū aku h oia" i kekahi nau olelo hooiana penei. Imua e na ioa Denemaka, a lawe kakou i ka h.e o ka lanakila i keia la. E paio no ke ola o ko kakou moiwahine, mui k >mi ihope iue he kauaka hohe wale ai„ Wahi hou a ua Bolotiela ala, > ka ,tnakapo ke kauaka hiki ke : a i ke kookoo, aka, e ua koa, mai u ..lama i mau hoaloha, a mai hoopakUe i kekahi o oa enemi. I ka \va a Bolonela i hoopuka »ku ai i keia mau huaolelo, oia uo k. w» a ua kōa he eono hanon i holo ak i hi me ka i>uahi nui me ko kapalu'i at n o ka iakoo ir.au niea k;.\;nu-, k !u kou mau noao. I'< ! o o ket» hiira koa i k- ni aku ai n Boionoia, a Liwo ae la ma i ke kulaua aīakal malaio ouu pouv i, u

konio lil.e aku la lai;o» 1 ke kana Tjahana. I kela wa, aia hou he man laina koa hou i loaa niai la ma kn poao o tia (?nemi, he elimu haneri ko"lakoir nui, he pi>e hoi i niakaukau wale uo aia ke kaua aoa. He liowkahi wale-no mea a ka alihikaua B(4ouela i ano hopohopo ai i keia manawa, o;a uo ka uawaliwali o ina lio o koi>a j>oe koa, oiai, ua loihi loa ua la i hele ia.mai e ua lio, uie ka ioaa ole he \va liooauiha kupono i na lio, a me na ai Kupouo h<>i t a oio, kumu wale no ko ka aūhikauu Bolonela mea i hopahopo ni a ano knualua uo hoi. Aka, ika wa a na lio o na koa e holo ala, ua hoike uiaoīi mai uo ko lakou mau helehel«na i ka hoihoi iui, rae he mea ala, aole :a*u>u i hooliana ia-no kekah; muu niahina loihi. I ka wa nae'ā na aoao elua i halawai ai i kaiii hookahi, o Ka wa koke no ia i lohe ia akn ai o ka leo o Bolonela e hea ana i kona la'na koa holookoa e nee imna me ka awiwi, me he mea āla, ao!e e hala ne hb.palua hora, e oih no lakou m» kekahi aoao o ka laina koa hele wawae holookoa

o na S< pania. Ke lohe ia ala na leo uwe o ka pi];k'a, e hoopaii.kuh ia ana hoi ka kwa oie na leo kani oeoe o na phhik.iua a me na.pu e ki aua, lie oiaio, ua like me na pipi he t-iUsaui e lo!e ii m.a, pela ibo ]a na koa ona aoao eliia e ahu mokaki aua, e he.lii ia aua hoi e na w;>wae o ua Jio, ,e kahe aw;>i ana hoi ke koko me ka qja?)&oijao nui, a ua hoopiha īa ka lewa me ua ea hu* houo oka poe make i hui pu ia hoi me ka huhouo o ka uwahi paudii.

E lohe iit una hni ka leo o ka mui Surona e hea ana me ka leo'uūi 1 kona rnau koa peuei. Imna a make! Jmua a ola!! A.ka, oia mau olelo a pau a ka moi, aole e hiki i ka ikaika ona koa ke hookuatru> aku, no kamea. aia nn koo kaua lio imua o f«kou ke uee ilaai la me ka hopohopo o!e, e bo-a ana hoi ia lakoa me he [ia-a pipī ala ua hele aawana. O kekahi o na koa kaua lio, a)a lakon ke hakapono ala'i ka moi Sarona, a i ko lakou maopupo ana, he wa kupono īa 110 lakou e hopu aku ai īaia, oia no ko lakou wa i ho!o aku ai me ka hikiwawo loa a hopu aku Ia i ua moi ala a paa iho Ia i ka hepu ia a paa pio fho I» oia iloko oia minute koke no.

0 ka alihikaua B 'louela hoi ke houmau ala no oia i ka luku ana i na koa, ua haule koua papale ua ku ko"ifi» uha ukau i ka poka, Le elua.ona lio i muke, a ua huki kaiia pahikaua, u-a weluwelu hoi kūua auhu, a ua oki loa ia koua paalo.'e i ke koko, Lo mau hoike keia he keu Oia a ko kanaka wiwo ole i hui pu lame, ka maka'u ole, aohe ohana i koha wa o ke ki ua, he kanaka maku'i oje oia ma keia o!a ana. 1 ka wa i mao ae ai o keia kaua, ia wa, ua ike ia aku la he 300 o na kou kaua lio i make, a he elima hanen 1 koe a ua hoeha īa nae he hookahi hapako'u o lakuu, a o na koa Sepania hoi, ao!e e hiki ke hoomaopopo ia, oiai, ua huikau aku a huikau maī, ii ua kuho wule iu uae, he eluu tuusani a me ua haueri i mako, u mo olua haneri i eua kukouukonu ioa, a he 300 wale no i koe me na kino ula maik«i, a mo ka paa pio pu ana o ka moi Saroua. Aole i lohe iki ka alihikaua Bolonela ua hopu pio īa jca moi Saroua, no ka mea, «ohe oua makemake e l ai.a p.la, I kn puu aua o keia kaua auā, ua 'uwo ..ku *a ka alil;ūki,ua Oolouola < !vO kulaua (,■» ka ha!o i'.ui lii'i!aks o k - ra !ue kon » lik e 'iiu pu i«ua aU' i kona niau ko.. pt ■ k'ī o kuna i ua k«>, i tujjjxo o na aouo o ivia. (Aok i j»au.)