Ka Nupepa Elele, Volume X, Number 17, 10 Nowemapa 1888 — Owai Auanei la; O na Kuhina paha, a i ole, o ka Lehulehu Paha? [ARTICLE]
Owai Auanei la; O na Kuhina paha, a i ole, o ka Lehulehu Paha?
O ka ninau nui a na Kanaka Hawaii e noonoo ai, a e kuka akahele ai oia no keia: E hoomau ia ana no paha keia mana hookohu oihana iloko o na lima o ka poe Kuhina, a i ole e hoololi ia paha ma ka lima o ka lahii holookoa. Nolaila, e na Hawaii e lawe i kau mea i mak[e]make ai o keia mau mea elua, oiai ua hiki no ia oe ke lawe i kau mea e makemake ai kekahi nae o nei mau mea elua. No ka mea, aohe he mea a oukou e hoohalahala ai ma keia mea. Ke makemake nei oukou e hana ia pela, e like hoi me ka oukou i hana ai, a lilo ka mana hookohu iloko o na lima o na Kuhina eha wale iho no, alaila, ua kuponon ole oukou i ka inoa e kapaia nei he Lahui Kuokoa. O ka mea maoli a na Hawaii e hana ai penei no ia: E hui no kela a me keia Kanaka Hawaii e kupu a e lalau like me ka lima akau o ke aloha; a e
olelo a e hooholo like ma ke ano he hoahanau ponoi. A e hoonani ae i ke Akua no ka loaa ana he noonoo lokahi iwaena o na Hawaii, a pakele hoi mai na manao mokuahana, e ala hoi e noho pio mau ai ma keia kumuhana nui. E like me ka oiaio o ka malamalama o ka la, pela no ka oiaio, aole loa he mana malalo iho o na lani e hiki ai ke hoole mai i ke kuleana o ka lehulehu. Ke makemake na Kanaka Hawaii e hui a lokahi ma ka lawe ana ae ika mana hookohu mai ka lima mai o ka Ahu Kuhina a waiho iloko o ka lima o ka lehulehu. Alaila, ina o ke anomaoli ae la keia he aha la ka oukou mea e hana ai? A heaha auauei ka oukou o kaukai aku ai na hai e waiho ae i ka mana hookohu iloko o ka lima o ka lehulehu. Mai ole no hoi paha e hoomau a e nana i na kue ana mawaena o oukou i na la i hala, ka mea hoi a kekahi poe haole i hookomo ai iloko o oukou. E ku ae ma ke ano kanaka makua. a e [hoikaika] he umauma a he umauma. E kiola i na manao kuekue imua o na Ilio; a e hoopoina loa i na wahi kuee iwaena o oukou, a e alakai ae i ka mea enemi ia oe ma ka lima a e olelo aku "E kuu hoa kanaka, e hooikaika like pu kaua." E na Hawaii e! E hana i keia mea a e hoopomaika mai no ke Akua ia oe O ka makemak[e] keia o ka ELELE.