Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 80, 29 April 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki hou ! [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki hou !

TCa >:Ioolelo \V*Mloh.ia. ■ ->§p- Hainakolo ^§«c K » Ur Pi'A KU-MAKA-HALAO KA AĪLELE 0 HlILAWK MOKUNA V [HOOMAUIA.] E Kane-i-ka-wai-ola, E l^u-i-kiki-Iani, E Lono-noho-i-ka-wai, * E maliu mai i ka leo, , Hokuku imua ke Oho o ka hoi o Mali'o, 0 Malana-iku, o ka wahine o Kapolei, He lei ia no Papa i ke alina, 1 ka mali'o o ke kakahiaka, I ke kai oloa, i ka ula ia Ku, He ula, he mohai alana, e kala, e ola, E ola e ka haku lei o Awihilono,, O ka wahine pio mua, a'e wahi kapu, Kapu kai e lono i ke kiu la a — Hiu, Hiua ka malo lawakua o Kanaloa, O Haumea ka ena a kino Iani, 0 Kunakapolei i ka honua, Hooili lei haele; hooili ula — e, Hooili malo — e, lei — el lei ku, Leikauakane ko kapa, He kapa ia no Kane me Nu'akea, 1 kukuia e Papa i ka. Honua, I ku-kuku, hanaia e Lalohana, Kani keke'u ke kua, ku'i-ke ka loa, Hooki i nao Makalii, \ Ke kapa a ka wahine oopu holo lalo, I kuku a oki, kaulai i lalo o ka honua, Kaa ka honua i ke kapa a ka wahine, O ola, ola ka ka lani, Ola ka honua, ola ka maunaj Ola ka moana, ola ke 'lii, Ola ke kahuna, ola ke kilo, Ola na makaainana, Olo ka ai, ola ka i'a, Hoola i na mea ulu o ka aina, Laupai ka aina i kini a i ka mano — 0 ke kanaka — Ke kanaka nui, ke kanaka iki 1 kukupu ke kanaka koa, ke kanaka ikaika, I kanaka hele iluna o ke anuenue, I kaulana aina i puni na moku, Hoouluia ke kanaka, E Kane, e Ku ame Lono, Am'am a, ua noa, lele wale.

I ka pau ana o keia pule a Loheloa, o kona wa ia I olelo mai ai i ka moopuna: "Mamuli o keia pule a'u i uhau iho la, e kukupu a e inana a e ulu ana ke kanaka o keia aina mai uka ma: o Kalaelaau a hoea i na/ makalae, a no onei auanei na. kanaka e paniia ai ka olelo ana: Le-i Kohala, aia i ka nukii m kanaka." A pau keia mau olelo a Loheloa, oia ka wa huli ae ai 0 Leimakani, a hoike aku la imua o ka aha kanaka ma ks. olelo ana 'ku: "I keia po makgu e haalele iho ai i na kaiaulu aloha c Kohala nei a hoi aku makou no Waipio. E nee mai\rci rr;akou ma^HikapoIoa mai a hoea i Maliu nei, a mai ia nei aku makou a hoea i Kaipuhaa; a mai llaila aku makou & \ Puuhue, kaalo ae makou ma ke alo o Kehena a nihi ar ' makou ma ke alo o Kalahikiola, a hoea makou i OhialeleMai laila ak;u makou a Keanaeli, kaupe aku makou a Keawewai, a iho a Ouli, i Waimea, ike i ka ua kipuupuu, kome 1 ka nahele o Mahiki; hoea i Pololikamanu, iho nohoi i pali o Waipio. \ "E lohe ana ka poe o oukou e noho ana ma keia kuar moo a'u e hoike aku la i ke kani o na pahu ka eke, na leo hauwakau o makou a pela aku. O ka'u kauoha i kela poe e noho ana ma keia kuamoo a makou e hele aku ai, aok lakou e pono e puka mai loko mai o ko lakou mau hale © pilikia auanei, oiai, aole keia he huaka'i kanaka; he huakai kela na ke nam« ame kana wa. O keia po, oia ka po o? Kane, e komo pu mai ana "na huakai o nei po me ka makou huakai. Nolaila; e malama oukou i ka'u mau oleloi hoike aku i ole ai oukou e piiikia ma'u wale." Ua ae mai la na kanaka apau no lakou na kulana hale e ku ana ma ke alaloa a ia nei (Leimakani) i hoike aku me ko lakou hooia pu ana mai hoi, e lilo ia wa no lakou e ulono ai i ko.lakou maulaumakua-no ke noi ana 'ku i olaa i palekana no ka huakai a na 'lii. A oia ka wa i hookuum #ai o ka ahaaina ame na hana apau oia la. f Ua hoi aku la na 'lii ame na makaainana no ko lakoia mau wahi iho me ka piha hauoli no na mea apau a lakou i ike ai. f A hookahi no mea nui a lakou e kamailio ai, oee. ka ikaika o Leimakani. Ia po iho ua lilo o Hikapoloa i wahi e kupināi ai na leo mumu ame na leo waw a o na poe ola ame na poe o .k» po i ku-a-kanaka maoli ae. Ua.eU mai la na poe o ke kai na poe o na makalae; pela hoi ko uka mai o na ululaau_ Ua hele a piha kanaka o Hikapoloa. Eia o Loheloa ke hoonohonoho nei i ka huakai alii e \ hoihoi ana ia Lonokaiolohia i Waipio. Le kani nei na pa hu-ka-eke; ke ikuwa nei na leo olioli o k a poe ike ma ia hs ■ na, ke kuku nei na 'lii kane ame na 'lii wahine i lako "pone i na ahu-ula loloa a kipuka liilii nohoi. Ke hui aku, a ke hui mai nei na kanaka ola maoli me na kanaka o ka po. aole i PAU,