Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 65, 1 ʻApelila 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki hou [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki hou

Kii >olelo AVrriiohia I i I H a inakolo ffl<KA U! Pi;,A K A- "vl A !v \- H \ L A 0 K A VI \lLRLE 0 HlILAWK MOKUNA V Hoomauia. rl» mau la ko Leimakani ina noho ana i Kohala. A mahopp iho, hoi aku la lakou no Waipio. A i keia hoi ana a Leimakani i Waipio, ua lawe pu aku la o Leimakani i ke a'kane. ia Wainaia a noho i Waipio. Ua hoao o Wanaia me Mailelaunui, a ua noho laua i mau alii nui a koikoi no Waipio. f A hoea mai i ka la e hanau ai o Luukia i.kana keiki, •>. ua akpakoa mai la na'lii apau o Hamakua e kiai i ka wa e hanau ai ua 'lii wahine nei. Mamua o ka hanau ana p Luukia, ua hoike mai la ka lewa i na ouli kupaianaha he nui pela nohoi ma na pae mauna. Uamlapa ke ahi o ka lewa, ua ikuwa ka leo o ka hekili, ua leku ka ua lani pili, p„ ua pa ikaika ka makani heleuluulu, ua kahe ka wai ula me ka wai kea. I keia la i hanau ai o Luukia i kana keiki. • A ma ia la no i heaia ai ka inoa o Lonokaiolohia. Ua loaa mai / keia inoa ia Leimakani mai ka po ma . I ka hanau ana ae o Lonokaiolohia, ua lilo no na Luu kia ame Leimakani ka hanai aua ame kai malama ana.iaia. 0 k^hanai keia a ua mau alii opio nei i uakeiki nei.a laua, a ua hiki i ke keiki ke huli, hoomaka mai la ke ano e 0 Luukia ia Leimakani. Me he mea la, ua hoohuoi o Luu kia i ko Leimakani hele mau i ka lawaia i na wanaao apau aia no ka hoi a kuln ke aumoe. Ke hoea aku nae oia i kauhale, he mau wahi oopu poo-paa te hoi aku. He pomaikai ka hoina aku^a ua kane^iei ua kaela kahi ipu i ka i'a. 1 kekani ahiahi poeleele a Leimakani i hoi aku ai', he mau wahi hinalea kana o ka hoi ana aku. Iaia i hiki aku ap e hiamoe ana no o Luukia me ke keiki. Hana iho la keia (Leimakani) i na wahi i'a a pau a maikai. Lalau ka pU_awa, okioki iho la keia a le^ia na apanapana kupono e loaa ai no he mau i»ana e lawa ai ka mu ana ae o ka apu. Mama keia a wali ua mau mana ngi. Hoka nohoi a ku i ka apu; alaila, kapakapa iho la no keia i na aumakua kupuna ona; a, amama. Inu mai la no i ka apu awa, apau. i Ia wa kahea aku Ia keia i ka wahine, 'e ala mai e paina laua 1 kahi mea makamaka hou. <4Auhea oe e ka wahine," wahi ana i kahea aku ai ia Luukia, e ala mai hoi oe, e ai ae hoi kaua i keia mau wahi mea hou o ka loaa ana mai la. E aho nohoi keia mau wahi i!a; ° na P0' uouo mai nohoi, puipui aku ka houpo, i

lealea nohoi ka moe ana o ka po. Oi hoi! E ala mai hoi 1 _ • oe, e Luukia!" O ka pane mai la no ia o Luukia me ka huhu ame ka īnama: "Aole nohoi oe e ai i kau i'a. He mau niho nunui no hoi kou, ai iho nohol. He kfeu hoi keih o.ke kanaka hilahila olq. O ka i'a iho la ka ia e hoihoi mai ai i ka hale nei na ka wahine. Manao oe, e nei kanaka lapuwale ino a ka hookano, o kau poo maunu kau e hanai mai ai ia'u. Alaila ninau mai la o Leimakani i ka wahine me ka v leo oluolu: "Heaha mai nei hoi keia ou, e ka wahine?" Pane mai la no o Luukia me ka piha inaina: "Heaha mai nei keia ou? 'He keu paha ke ano o kau lawaia e miala mau nei oe i ke kai. I ka po okoa ,e hele.ai, aia«nae ka hoi ana i ke aumoe, a o kahi i'a iho la nae ia e loaa ia oe, o ka opala o ke kai kau mea hoihoi mai na ka wahine i kauhaie nei. Aole pela o'u *mau wahi-.kupuna palupalu ke hele aku i ka lawaia; ka hoi mai laua, ua hele a kaumaha i . ka i'a. O kay ka auanei o au mau wahi poo-maunu no e lawe aku ai, oia nq kau e hoihoi mai ai i kau .hale nei na ka wahine. He keu oe a ke kanaka hilahila ole. Heaha la ka/waiwai o ka'u hele,^p hoomano mau nei i na la apau|i kahakai? - Nolaila^ apopo aole oe e hele ana i kahakai "elike me kau e hana mau nei. A ina' e hoopaakiki oe, e nei kanaka Lpuwale, aole oe i ike i ka'u mea e hana aku ' ai ia"be. \ Aole no o Leimakani i pane. hou aku i ka wahine. Nohi iho la ia a ai iho la. Aole nohoi i liuliu kana ai ana .s ino hooki iho la ia. Mahope iho o ko ia.nei,Hoihoi ana'ku ' I i ke a ipu a kau i ka haka, hoi aku la keia a ma kona wahi, moe iho la. ' . O ko ia nei moe ia a kani ka moa kuakahi, ala ae la \ keia. A ia v/a i olelo mai ai o Luukia iaia: "Aohe ou hoomai\ao i kuu mau olelo i hoike aku ai ia oe i ka po nei? Aole o'u makemake, e hele oe i ka lawaia i nei kakahiaka." ! "Heaha hoi āuanei ka pilikia o ka hele i ka lawaia? Ua i]ce no paha.oe, e Luujcia, he hana ano malihini keia ia'u, a malihinj pu hoi me na ko'a i'a o keia wahi." Aka, o keia mau olelo apau' a Leimakani i hoopuka aku ai imua o Luukia, ua lilo ia i mau mea manaoio ole ia e ia (Luukia). Ua hoopaakiki aku la no o Leimakani e hele oia i kana hana mau o ka law aia; a ua hoole paakiki loa hoi o Luukia. He mea oiaio, ua komo iloko o Luukia ka hoohuoi nui no keia haha a ke kane, e hele mau nei i ka lawaia i na wanaao apau. Aole ona wahi manao iki, he pono keia a ke kane e hele nei. • \ Ua ikai^a ko Leimakani manao e hele i ka lawaia; a ua ikaika nonoi ko Luukia manao kaohi i ke kane. Ua aumeume maoli o Luukia me Leimakani ma keia hana. AOLE I Pau