Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 48, 9 Malaki 1908 — KA HOOKAE ILI! [ARTICLE]

KA HOOKAE ILI!

Ua maa mau kekahi pohai a puulu politika o loko nei o kakou i ke kapa ana i na Home Rula, a i ko lakou Aoao Kalaiaina hoi, he poe hookae ili. Ua hoao mau hoi na ala kai o na Home Rula oiaio, e hoole mau aku i ka oiaie o keia olelo ana. Aole wale no ma ke kamailio a hoolaha manao akea paha, aka, ma ka lawe maoli ana mai i na ili keokeo i manao lokahi pu. me ko lakou ma na hana polkika. He mau hoike moakaka keia i ko na Home Rula ku ole ana ma ke kulana hookae ili. I mea e loaa ai na kakoo ana a ka Aoao Kuokoa Home Rula ma ke ano politika, ina no ia he oiwi ponoi no ka aina nei a he malihini Amerika paha mai waho mai, he mea pono ia kino kanaka i makemake i na kakoo ana a ka Aoao Kuokoa Home Rula, e lilo maoli i lala no ioko oia Aoao mamuli o kona hoohiki ana malalo, o ke Kumukanawai o ka Aoao. He loina alakai keia i laulaha like maloko o na ahahui manawalea, a polilika hoi; i kukuluia maluna o ke Kumukanawai i kaupaleia na kaana ana o na hana i na lala ponoi wale iho no o loko o ka ahahui. A o ka uhai pololei ana o na Home Rula i keia loina alakai, ua ka paia mai la lakou he poe hookae ili. Aka, pehea la na olepe ana i na Hawaii ili hapa keokeo, ili maku'e piha, a ano ili e ae mai loko aku o na oihana a lakou i paa ai? E nana aku i ke Keena Ohi Auhau o Honolulu nei; a e ikeia no he kii moakaka lea oia ano ha na? E nana aku i na Hono-a-Piilani, a ke hooia mai la ke ao opua o luna o Haleakala, ua kumakena na kini o Ialo o Koolau. E ninau ae makou; heaha iho Ia ia? Aka, e pane ia mai paha auanei; aole ia he hookae ili, oiai na ka hewa o ka hana a ka mea nona ia ili i olepe ae iaia mai ka na oihana ae, a ka.il! aku hoi i kana wahi miki poi ame kana wahi pu-pu paakai. Pela io pahai Aka, e olelo ae no makou me ka moakaka, o ko makou ili maku'e kekahi mea nui e komo nei iloko o ka politika. Aia wale no ka pakele o kekahi ili maku'e mai na ominoia ana o keia* ano, a he hemolele maoli no elike ka lilelile me ko na anela; oiai no i nae, ke ohiuhiu pono la aku nohoi ko kahi keiki kuono, elike ana no a like ke ahu iho o ka opala; aole nae hoi e hihi, o lakou ma no ia. Aole na ka Home Rula keia mau ko'i lipi politika i unu ae nei a e unu aku nei. Aole. Aka, na oukou no, aole hoi na makou. O ka makou no mai o lilo loa mai oia keia, e hoi mai kakou a pau akoakoa i hookahi nohona.