Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 44, 3 March 1908 — Masiliona ke Koa A ME Aaganolia ka Lpo! MOKUNA IV [ARTICLE]
Masiliona ke Koa A ME Aaganolia ka Lpo! MOKUNA IV
[hoomauia] He mea maopopo loa, he helu keiki liilii ka'u pahi no kana pahi; aka, ma kuu manaoio nae, he kanaka makua, a he kanaka oo hoi ka'u pahi ma nei mea he paa i ka pahikaua a ua kanaka nei. Ua huila like ae Ia na pahi a maua. Ke kau pono loa'Ia ko'u mau maka maluna o ua hoa paio nei o'u, a ke ike e la no au, aole oia e lanakila ana maluna o'u. O kekahi mea nui" a'u i noonoo iho ai, aole pono ia'u ke hookuu aku i wa Ioihi loa nona e ana pahikaua pu mai ai me a'u; aka, elike me ka uhauia ana o kekahi ilio hookuli ma kona kua me kekahi pauku laau, i mea nona e wiwo ai, pela au e pono ai ke hana i keia kanaka. I nei wa i hui ae ai na pahikaua a maua, ka ke kanaka Helene kino nunui me ka ke kanaka Farani, oia hoi au, ua haawi koke aku la au i ua hoa paio nei o'u i kekahi o na kakele pahikaua i like ka hikiwawe o kona nee ana. me ko kekahi makani puahiohio; a ua leleae la ka pahi a ua kanaka nei i kahi e, ame ka hikiwawe loa ua uhau pahi'a aku la au i ka'u pahi i kona pepeiao akau. He mukiki ana ae ka ua kanaka nei me ka alamiki ana ae o kona mau lima i kona kumu pepeiao, oiai hoi ke koko e hiolo ana ma kona papalina. 0 ko'u wa ia i pane aku ai i ua kanaka nei ma ka ninau ana'ku iaia: "Makemake anei oe e muumuu kou pepeiao hema elike me ka'u i hana aku Ia i kou pepeiao akau?" He kanaka lohe no keia i ka olelo Farani, ka olelo h°i a'u e kamailio aku nei iaia. Ua pane mai Ia oia ma ia olelo i haina no ka'u i ninau aku ai iaia. O kana i pane mai ai, aohe'ona makemake e muumuu kona pepeiao hema ekke me kona pepeiao akau; a ua pane mai la no oia me ka leo moakaka i ka i ana mai: "Ke hoike nei au imua o ka Moi a imua ou e ko mak°u alakai a imua hoi o ko'u mau hoa e nonoho mai nei, ua Iilo au i pio nau e ko makou alihikaua." I kela wa i puia ae ai o loko o kahi a makou e akoak°a nei i na leo huro o na kanaka Helene. A o kuu hoaloha Helene hoi ua hele koke aku la ia e Iawelawe lapaau i ka palapu i loohia aku maluna o ke kanaka i moku ai kona pepeiao ia'u. Ia manawa kauoha aku la au i kuu hoaloha Helene, e lawe pololei i ua kanaka la i hoehaia i kuu hale; a malaila °ia e lapaauia ai. Ua hooko aku la kuu hoaloha Helene i keia kauoha me ka eleu loa. I kela wa hoi, huli aku Ia au īmua o na hoa Helene apau, a olelo aku la ia lakou m ka hoike ana'ku hoi ia lakou, ina paha aia he kanaka kekahi mawaena o lakou i aa e paio mai me a'u. Aka, aole hookahi o Iakou i pane mai. A ma kela wa i ku ae ai ka Moi iluna, a pane mai la oih imua o ke anaina o kona poe kanaka: ''Auhea oukou e na pou-hana e paa ai ka nohoalii o ko kakou aina hanau; ua ike like mai la no kakou i ka makaukau nui o ke kanaka opio a makou i paulele aku ai. A na hoike mai oia i ke kulana hilp ke hilinaiia aku e kakou apau." No keia mau huaolelo pokole a ka Moi i hoopuka mai ai, ua haawi ae la na kanaka Helene apau i ka huro ana.
A mah°Pe iho oia mau huro ana, ua haalele iho la ka Mos i ka makou akoakoa ana, a hoi aku la oia no kona halealii. Owau hoi, ua kamailio aku la au i na hoa o ka aha kuka ma ka olelo ana'ku: Iloko o eono a ehiku la mai ia la aku e hiki ai ia'u ke hoike aku imua 0 ka Moi, kona aha kukamalu, aha kuhina ame ka lahui holookoa ikawae anai loa ia ai na poe hookahuli aupuni apau mai ka ih aku o Henene. Ao ka'u wale no e noi aku nei ia kakou e na hoaloho oiaio o ka nohoalii ame a'u pu nei hoi, e lilo oukou pakahi a o oukou huua hoi apau i poe huli i na mea e loaa ai ka punana o ka poe hookahuli aupuni. Me keia mau huaolelo, ua hookuu aku la au i kahalawai. Hoi pololei aku la au no ko'u hale. I ko'u hiki ana'ku, halawai koke aku la au me kuu Maganolia aloha, a hoike mai la oia ia'u, ua palekana loa ke kanaka i moku ai ka pepeiao īa'u. Oiai, ua hoopili hou ia e ka hoaloha Helene o makou, ka hhi pepeiao i moku ai ia'u, a ua hanaia. a paa me kekahi popo laau. Mahope iho o keia hoike ana mai o Maganolia ia'u i keia mau olelo, aia hoi, pane hou mai la oia i ka i ana mai: Ua hoike mai nei ka hoaloha Helene o kakou akahi no a hoea mai uei ° kauna Auria ame Ferone me ko laua mau kanaka na laua i lawe mai no Helene nei. A ua makemake loa ua makamaka Helene nei o kakou e ike ia oe. Aole i pau.