Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 39, 25 February 1908 — Masiliona ke Koa -A ME- Magnolia ka Ipo! [?] MOKUNA IV. [ARTICLE]
Masiliona ke Koa -A ME- Magnolia ka Ipo! [?] MOKUNA IV.
[EOOMAUIA.] Mahope iho o keia launa ana o'u me keia poe, ua hoihoi ia aku la au ame kuu Maganolia no ko maua hale; a o k° maua mau wahi kanaka no kekahi, o Aremana ame Papine. O ke Kauna Kadilaka hoi, he hale okoa no kona e pili koke mai ana no nae i ko maua hale e ku ana. I ke kaKahiaka nui o kekahi la ae ua hoea aku la au i ka haleaiii no ka hui kuka pu ana me ka moi no na hana a u 1 makemake ai e hoonee koke aku no ka holomua o ka'u mau hana. I ka ike ana mai o ka moi i ko'u hoea ana'ku i ka halealii; a o kona wa nohoi ia o ke ala ana ae, ia wa pane mai la oia: "S ka Naita, he keu maoli kou makaala. Aole o'u manao iki o kou wa keia e ala mai ai mahope iho o ka hala ana ia oe, kau aliiwahine ame kou poe he huakai au moana • mohala maikai ole. Ua lohe au i na mea apau e pili ana i ka oukou huakai mai ko'u kanaka maikai. Ano, e ka Naita, ke haawi aku nei au i ka'u mau hoomaikai ana ia oe no kou eleu. A ke hookuu aku nei hoi au ia oe no keia manawa: E hoi oe no kou hale a hiki i ko'u kahea hou ana'ku ia oe." Aloha aku la au i ua moi nei, a haawi mai la nohoi oia i kona aloha ia'u. Alaila, huli ae la au a hoi aku la no k°'u hale n°ho. Ia'u i hiki aku ai i ko maua hale me Maganolia, o ka wa ia o'u i halawai aku ai me kuu hoaloha Helene. Me ka hauoli loa, lulu Iima iho Ia maūa, a ninau k°ke aku la no au iaia: "I hea oe i nelowale loihi loa ai mai a'u aku, akahi no au a ike ia oe?" Ia wa pane mai la oia i ka i ana mai: E kala mai oe e kuu haku- No kou Pono ame ka pono o ka nohoalii: ua kaawale au mai ia oe mai i hiki ai ia'u ke hoomaopopo i ke kulana o na enemi. Ano, e kuu haku, e hai aku au ia oe i keia manawa; he mea pono ke noho ka kakou aha kuka no kau hana i manao ai e hoolala aku ai. O kekahi mea ho. a u e hoAe aku ia oe, oia keia; ma na olelo hoike a ka mo; i hai mai ai ia u i ka nui o kona mahalo ia oe ame kona paulele nohoi maluna ou. He hoike maopopo ana mai keia no kona hilinai piha ia oe. Aka, e kuu haku, e hoomanao oe, he nui na mea i pono ia oe ke noonoo me ke akahele loa a hooko aku hoi ia mau mea au i hooholo ai me ka eleu loa. Komo aku la maua iloko o ka hale, a ma ia manawa i hoouna aku ai au ia Aremana e hoakoakoa mai i ke Kau na Kadilaka,, ke Kapena Naita Italia ame ke Kapena o ka moku powa mua loa i halawai mai ai me makou. I ko lakou akoakoa ana mai, a hui pu nohoi me kuu mau wahi ka naka pana pua, oia hoi, o Aremana ame Papine, ua noho iho la ka makou aha kukakuka. Ma keia noho ana a makou, ua hoike mua mai la ko'u mau hoa i ko lakou mau manao; a oiai he kanaka malihini o Kauna Kadilaka i na kaiaulu o Helene a pela hoi i ko laila lahui; nolaila, aole no au i paulele loa maluna o kana mau alakai ana. A elike me ko'u hilinai ole i kana mau olelo hoakaka, pela no ko'u paulele ole ana i na olelo a ka Naita Italia, oiai nae, ua haawi mai no oia i kekahi mau olelo hoakaka naauao.
Iloko o ko u wa e hoolohe nei i na olelo heakaka a .-^eia mau hoa kuka o u, ke :ke la au i ke kau pelolei mai o> na maka o ke kanaka --elene i hele pu mai ai makou ma.una o u. Aole hiki ia'u ke hoomaopopo i ka manao nui o kona nana ana mai ia'u ma keia ano. A i ka pau ana o na oielo a ko'u mau hoa, ia wa i ku mai ai ke kanaka Helene kamahao, a pane mai la oia ma ka olelo ana mai: E ko makou aLhikaua nui, ke kanaka a ka moi o Helene nei i paulele nui ai, ke ike nei au he mea okoa Iba ka kou uhane e noonoo nui nei i keia wa. A oia mea a k°u uhane e noonoo nui nei, oia ka'u mea e noi aku ^nei ia oe e hoike mai oe imua o makou i keia wa, a i ole, e pane mai paha kou kiekie, e ko makou alihikaua nui, he mea huna ia iloko ponoi iho o'u." -»e mea oiaio, i kela wa e noonoo ana au e heie hoohaiua iloko o ke kulanakanhale a mawaena hoi o na pualik°a aupuni, a e ike pono au no(u iho i ka nui o na hana ki pi aupuni i komo iloko o na makaainana o ka aina a pela hoi iloko o na pualikoa o ke alii. No keia kamailio ana mai o ke kanaka Helene, oia ko'u manawa i pane aku ai ma ka olelo ana aku imua o ua kanaka Helene nei, a imua nohoi o na hoa e ae o ko makou aha kuka. E noolohe mai oūkou e na hoa i akoakoa mai ma keia ha^awai ana. I hoike aku au i ka mea oiaio imua o oukou, ua lawe au i na hana apau no ka hoomakaukau ana ia'u iho i mea e hiki ai ia'u ke ike i ka'u mea e haua ai no'u iho.