Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 34, 18 February 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou [ARTICLE]
Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou
Kia, Moolelo AV aloliia . Ha inakolo f§|«r ■ K\ UI PUA K A-MAK4-HALA 0 KA M AlLELE 0 HlILAWK / MOKUNA V Hoomauia. A e ka makamaka heluhelu, i hoike ae la kou mea kakau moolelo i keia mau hana a Leimakani, ma ke ano i mea hoomaopopo i ka hoomaka ana o ka mana o Leimakani ma ka oihana īapaau; a o ka hele ia o kona mana a hoea i ka hoola hou ana i,a Kaialohia, ke keiki a Iaua me Luukia, ma ka wa a Luukia, i paki ai ia Kaialohia iluna o ka pohaku a make loa. O keia kulana hoola ma'i a mana o ka pule i Ioaa ia Leimakani elike me ia i hoikeia ae la, ua mau ia mana hoola iaia a hiki i kona hoola ponoi ana i kana keiki, ka i'o ponoi hoi mai iaia aku oia hoi o Kaialohia. E hoea aku ana no kaua e kuu makamaka heluhelu ia wahi, ma keia mua kokoke iho. Eia o Leimakani ke auamo nei i ka oihana kahuna mai ka po mai. Ua ili maopopo mai keia oihana maluna ona mai a Kuwahailo mai a mai kona poe kupuna mai apau i ka po. O ka Leimakani kulana lapaau, aole ia mamuli o ka puaa, ka moa, ka awa ame na lau nahele, aka, mamuli wale no o ka pule elike no me ka mea i hoike ia ae la. He oiaio hoi, ma ka wa i amama ai ka pule a Leimakani, a ku ai hoi na hekili elima, o ka wa no ia i kaawale aku ai na pilikia apau mai ke kino aku o ka elemakule alii N anailaniakama, a pohala ae la ia me ka oluolu pono o kona kino. A he mea hou loa keia i kana hoomaopopo ana ib°"Hao wale hoi keia mau leo kahikaniaula a'u e lohe nei e oili mai ana mai ka hale mai o Luukia. Ua akoakoa aku nei no ka paha nei poe a ilaila? Ea, he keu ka hoi ua mea kupanaha a'u e ike nei, o ka nalohia ano e ana ae nei o keia eha nui i haawe iho nei maluna o'u apau. E aho paha au e pii e ike i kuu moopuna ia Luukia," wahi a Llanailaniakama i kamakamailio wale iho ai no iaia. O ke ala ae la no ia o ua elemakule nei, Nanailaniakama, aahu kahi ahu hou, lalau ka lima i ke kookoo a puka aku la ia mai l°ko aku o ka hale. A hoea keia i ke kipapa, oia nohoi ka nuu iliili mua loa o ke kahua o ko laua nei hale, ia manawa i olelo mai ai o Leimakani i na kupunavsrahihe, ke kupunakane ame kahi makuahine, oia hoi o jy[ailelaunuiu He elemakule hoi ia i puka ae la iwaho o kela hale? #
Ei ae la ke pii mai nei i uka nei? Aole anei keia o Nanailaniakama, kuu kupunakane kualua e hele mai nei? I ka huli ana ae o na mea apau a nana aku ma ka puka, ike aku la lakou ia Nanailaniakama, ka makualii, e hele mai ana, a, ia wa i haalele iho ai o Aniani ia loko g hale a holo aku la a loaa o Nanailaniakama, a uhaele pu mai la laua. k A komo ua elemakule alii nei o ka hoomaka hou 110 la o^ na paiauma ana a na kupuna me kahi makuahine o Leimakani, oia hoi o Mailelaunui, no ko ike ana o ka moopuna me ke kupunakane kualua, oia hoi, o Nanailaniakama. Ke ike nei kaua, e ka makamaka heluhelu, ua pau po no loa mai la na kupuna apau o Leimakani imua o kona alo, a eia lakou ke akoakoa pu nei me ia. A ia wa a lakou e noho ana, ua makaukau ae la o Leimakani no ka hoi ana i uka i kahi o na wahi kahu hanai, o Kaholoholouka ame Kaholoholokai. A oiai oia e liuliu ana no ka hoi ana aku i uka, ia wa i pane mai ai o Luukia imua o na makua„ ke kaikuaana ame ke kaikamahine, i ka olelo ana mai: "Mamua o ko ke alii haalele ana mai ia kakou a hoiaku oia i kona mau kahu hanai, elike me kana i hoike mai nei, he mea pono ia'u ke hoike aku i ko'u manao ia oukou apau, a oia keia: "Ua paa ko'u manao, o kuu moopuna nei no ka'u kane e noho ai." ✓ E ka makamaka heluhelu, ma kekahi mana o keia moolelo he kaikuahine no o Luukia no Leimakani; a ma ke kahi mana okoa aku hoi, he makuahine o Luukia no Leimakani. Aka, ma keia moolelo nae, he moopuna o Leima kani na Luukia. Aole keia o ka Luukia i noho pu ai . me Olopana, hoahanau o Moikeha. Aka, ma ka nee ana nae o ka moolelo o nei Luukia me ko ka Olopana Luukia, ua. ano like loa ma na p a-u} oia hoi, ka mea i oleloia ka "Pa-u: 0 Luukia." I ka puka ana mai o keia mau huaolelo mai a Luukiia mai, ua kulou iho la na poo o Hinaaiulunui, Owakaihinar keaouli ame Nana ilaniakama, ame Mailelaunui, koe o Ku ame Aniani. I nei wa e kulou nei na poo o keia ma.u alii., pane mai la o Aniani: "Ke kokua nei au i ka manao o Luukia. E pio no oia 1 kana moopuna ia Leimakani." O Kuaikauaakama kekahi i hoop ae i ka olelo i ka. i ana ae: "Owau aku la kahi i ae i kuu meopuna i hanau kamai kona kupunawahine. He uku hoi ke noi i ke alo; & o> keia ka hoomanalo ana o ka iloli nohona makukoae mawa— ena o olua, e Hi^a, ame Luukia, i na la koliuliu i aui hope ae nei. Nolaila, ua holo keia manao ia'u. Ua līke ka'u manao me ko ke kahuna i hoopuka mai la. Pehea la .ke oukou mau manao e nei poe kupuna?" Aole i pau '