Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 33, 17 Pepeluali 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou [ARTICLE]

Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou

Ka Mioolelo AValohia. >||l H a'i ii a k o l o |§f«c KA UI PUA KU-MAKA-UALA 0 KA \1 AlLELE 0 HlILAWE . MOKUNA V . . Hoomauia, Oiai no o Mailelaunui ma e uwe ana, aia hoi, ku ana o Kuaikauaakama ma ka puka o ka hale o Luukia a komo aku la nohoi iloko. Hele mua aku la ia a ike i ka wahihe opio, ia Luukia, alaila, huli ae la ia me ke pahaohao nui o ' kona mau noonoo apau a nana mai la i nei kanaka opio a ka ui nui wale e noho ana. A ia wa i pane mai ai o Hina iaia me ■ na waimaka e hiolo ana ma kona mau papalina: "E kuu alii — e! Ka haku nana o Hainakolo! Eia iho ka moopuna a kaua — Eia iho ka hapuu a Hainakolo ame Keaniniulaokalani. O Leimakani iho kena." Ia wa i uhau mai ai o Leimakani i keia pule imua o ke kupunakane o Kuaikauaakama: O Ku oe, o Ku-ai-kaua-a-kama, O Kama nei hoi au a Ha'i me Keanini, O nini wale mai ana ke aloha, Ke aloha ou, o kuu kupunakane, Hanai oe a ke akua, a Kuwahailo o Kuaihelani, A he Iani kiekie oe iluna, Haahaa ka mamo, ka welo i ka honua, He kapu ko iuiu lani kou, e Kuaikauaakama, E Ku — e! Ho mai he ike, Eia au la o Leimakani, • Lei a Hai me na maile ku maka-ha i ke kapu — Owau wale no keia a'u e ike nei, O oukou ka'u e ike aku nei, o na kupuna, A hookahi o'u wahi hulu makua, o Mailelaunui, E Kuaikauaakama, homai he ike, Amama. Ua noa. Lele wale hoi — e!" I ka pau ana o keia pule, o ka wa ia i lele mai ai p Leimakani a noho iho la ma ke alo o ke kupunakane. Hopu iho la hoi ke kupunakane o Kuaikauaakama a hoo~* noho pono iho la i ka moopuna maluna ona, a honi iho la. E ka makamaka heluhelu, ua ike ae la kaua, i ka akoakoa ana o na kupuna alii eha o Leimakani,.ame kahi hulu makuahine hookahi, oia hoi o Mailelaunui, a koe o Nanailaniakama, ko Leimakani kupunakane kuakahi, ma ka aoao o kona luaui makuahine, o Hainakolo, e hele aaia. la i ka nahelehele. ■ I ka wa i hoolai iho ai ka uwe ana a ua poe kupuna

nei, o ka manawa no ia a Leimakani i olelo ae ai imua :■ lakou: "Auhea oukou, e o'u mau kupuna, ua ike au ia oukou apau; a hookahi o'u kupunai koe, eia la, o Nanailank. kama." Alaila, pane mai la o Owakailunaikeaouli, olelo mai k, oia: "E kuu moopuna, he oiaio kau i hoomaoe mai Ia i k~. olelo no ko kupunakane kuakahi, o Nanailaniakama. Aia no ia i ka hale e waiho ana i ka'nawaliwali a ka ma'i. He uku paha kona hiki mai i uka nei e ike ai ia oe, e ke akua." ; Pane aku Ia hoi o Leimakani. "Aia ka hoi i hea ka ike o ke kauna hoola ae hoi i ka nawaliwali o ke alii?" 0 ka manawa koke no ia a Aniani i pane mai ai: "Ke waiho aku nei au ia oe, e ke alii, ia oe ke ola o ko kupunakane." Alaila, olelo ae la ua ho okalakupua nei me ka leo maopopo: Nani ia; e Aniani, ke kahuna mana, ua haawi mai la. oe i ke ola o kuu kupunakane, o Nanailaniakama; heaha ia. * auanei hoi, e uhau au i ka pule o ke akua, penei:" 0 Kuaihelani ka aina o Kuwahailo, 1 hanau hoakua ia, hookanaka ia, He kanaka no — O kahi ka po, o lua ka po, Na kolu, ekolu ka po i mawehe ke aa, He mau kolu-kolu ka po — e, O /«3 ka po, t Na puu elima o ka po, Ono wale ka po, aono hoi ua po, O na onoono hoi a Hiku, 1 O walu la ka po, O na iwa a ka po, o Iele ka po, . Lele wale ka po, lele ka pilikia apau; . E lele ka pilikia mai ka piko o ke poo, A na poli o na kapuai, Huai a hemo ka pilikia mamua a mahope, Ma ka hii alo, a ma hii-kua, A ola e — Ola hoi oe, e Nanailaniakama, Kama oe a Kapohihi me Kapomanomano, , Amama. Ua noa. A ola — hoi! 1 nei amama ana no o ka pule a Leimakani, o ka ma iho la no ia o na hekili elima me ka ikaika loa. M aaneo ae la ua Leimakani nei: Holo aku ana kahi o oukou e nana i ke:- a I:_. ku c.kupunakane hoi. Ua ola oia i keia wa;" Pane mai la o Aniani i ka moopuna: "Na ka hooma- ■ lau ame ka hoomaloka ka holo aku e nana i ka makualii. Ua ola ia, ia oe, e ke akua." He mea oiaio, e ka makamaka heluhelu, ma keiaana a Leimakani a hiki i ka pau ana, oia hoi, ka amam i. ana o kana pule, ua ola io maoli no o Nanailaniakama,.

Ua haalele mai ma keia ola ana 0 Mr. Wm. Kalaehao, he lala oia no ka Papa Mana Hooko, o ka aoao Kuokoa Home Rula, a oia ka mea nana ka olelo, ina hoole mai ka Papa Ola i ko Walaka lapaau ana, alaila. e hoounaia o Walaka 1 ke kula a'o Kauka malalo o kona lilo ponoi. Ua minamina nui na lala apau o ka Mana Hooko, mamuli o ka loaa ole ana mai o keka M lohe, a oia kekahi kokua ikaika loa oka aoaokalaiaina Home Rula /