Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 30, 12 February 1908 — (Hoike A.) Kela Aelike a NA KOMITE EHIKU O Kalaupapa Hoomakaukauia e Kuhio, a Kakooia e na Komite Ehiku. [ARTICLE]

(Hoike A.) Kela Aelike a NA KOMITE EHIKU O Kalaupapa Hoomakaukauia e Kuhio, a Kakooia e na Komite Ehiku.

O Makou, ke Komite o Ehiku, tna ka aoao o na poe noi he 5'27 •o ke Kahua Lepela o Molokai, ke apouo nei i keia mau olelo ame na kumu aelike e lawelawe aku ai o J [>or Wallaeh i kana lioao lapaau ana, no ka* hoola ana i na poe lie umikumamalua i loohia i ka ma'i lepera, ma ke Kahua Hoomalu hoi ma Kalihi, Honolulu, e iawelaweii ai ia hana. 1 — E hoomakaia no kahoao lapaau ana maka wa £ paa pono , ai na hale ame na makaukau kupōno, ma k« Kahua Hoomalu , ma Kalihi, e like me ia e hoolahaia pei i keia wa. 2 — E hookaawale loa ia keia mau hale mamuli o kekahi Pa kupono, me hookahi wale no wahi e komo ai, i paleia rne - lelua pani puka; o na Ki o ke pani puka mawaho loa maka paa, wale ana no ia a kekahi agena o kā Papa Ola, ao īia Ki o , ka puka pa maloko aku ia J. Lor Wallaeh wale no ia O na lawelawe hana ana apau ma ka Puka mawalio loa, e 'laweiaweia no ia ma na hora a ka Papa Ola e hoakaka ai. 3 — Ma ka paa ana o na hale i oleloia. e wae ke Komite o Ehiku me na Kauka ame ka Lurla Nui o ke Kahua Lepera i umikumamalua poe e noho nei ma ke Kahua Lepera i keia wa,. a i loohia hoi i ka ma'i lepera, a o lakou hoi. mamuli o ka lakou ae maoli ana mamuli o ke kakau, e laweia aku no i na hale i oleloia ae nei a maloko o ka Pa e hoopuni ana, nia ke Kahua Hoomalu ma Kalihi, Honolulu, no ka lapaauia ana e Lo_ Wallaeh i oleloia. 4 — E kakauinoa pakahi kela ame keia o nei poe ma'i he umikumamalua i kekahi aelike, i hooiaioia e kekahi Notere o ka Lehulehu, e loaa ka niaua hookahi wale no ia J. Lor M allaeh i oleloia, maloko o na hale i oleloia ame ka Pa, no ko- lakou lapaauia ana, malamaia ana, ka ai ame na aahu ame ko lakou mau kokua, aole lioi e hoikeia . aku kekahi hoohalahala i ka. Papa Ola, a i ole ia, i kekahi mea e ae paha, aka, ia J. Lor M allaeh wale no. He mea keia e hookuu ana i ka Papa Ola mai kela a mai. keia ko'iko'i mai o kela anae keia ano e pili ana i kela ame keia mea, oiai ia e noho ana maloko o ua mau hale nei a. Pa hoi. 5 — E ae kela ame keia pakahi o lakou, e noho malalo o ka lapaau ana ame ka hoomalu ana a ua J. Lor Wal'iaeh nei, no. ka manawa, aole e emi malalo o umikuniamalua malama, aia ' wale no a hoike mai ua J. I.or Wallaeh nei imua o ka Papa 0!a» ua hoōlaia e ia ua mea la i loohia i ka ma'i lepera, a ma īa ano' e nana pili oihana ia ai oia, elike me ka mea i hoakakaia mahope ae nei, ā ina ma ia nana ana. e ikeia ana, ua ola loa maoli • ua mea ma'ila, iilaila, e hookuuia oia. Ina nae hoi, ma kekahi manawa iloko o na malama !■© umikumamalua i oleloia, ua makeinake olekekahi mea a mau mea paha o ua poe ma'i nei, i ka lapaau ana ame ka hoomalu ana a ua J. Lor Wallae.h nei, a makemake hoi e laweia aku iuailoho aku o ia lapaauia ana a hoomaluia ana, hoike. mai no lakou pela i ka Papa Ola ma ka palapala a nia o ka palapala afidevita 'la e hoohikiia ana imua o kekahi Notere kupono o ka Lehulehu, ka mea hoi e hoounaia aku ana e hooko aku i ko lakou makemake. I ka loaa ana mai o ia afidevita ame ke noi, e hookuuia no ka mea e makemake ana pela, a e hoihoi hou ia aku oia i ke Kahua Lepera ma Molokai. 6 — E hoonohoia i papa nana o elima kauka, a he poekauka laikiniia hoi lpkoU, a makaukau hoi i ka lawelaWe' ana i ka olie hoonui ike, a na ia papa e nana i keia ame keia ma'i mamua ae o ko lakou komo ana aku iloko o ua mau hale nei a Pa hoi,a e hoopaa ana lakou ma ke kakau i na mea i ikeia e lakou, me ka waiho ana ia mau mea me ka Papa Ola, a o na kope hoi me ke Komite o Ehiku ma ke Kahua Lepera ame ke Komite Unii ma Honolulu nei, a ia J. Lor Wallaeh nohoi. Mamuli hoi o kekahi hoike kupono i ua Papa Kauka Nana nei, no ka makemake/ana o kekahi ma'i e haalele iho, a i ole

ia, ua ola hoi, e nanaia no ia mea e lakou a e waihoia ka lakou mau hoine elike me ia i hoikeia ae la maluna. O na ano ame na manawa o ka nana ana, e hoomaopopoia no e ua Papa Kauka nei. Kahi e nanaia ai maloko no ia 0 ke Keena Hoohuihui Laau ma ke Kahua Hoomalu i hoikeia ai ma ke kii o ua. mau hale la. O na Ki o ka puka mawaho, m'a ka paa sna no ia a ka Papa Ola, a o na Kī o na puka'maloko, i ka Lunahoomalu no ia o ka Papa Kauka Nana. 7 — E wae ka Papa Ola elua hoa o loko 0 ka Papa Kauka Nana i elua na ke Komite Umi, a na keia poe eha. e wae aku i ka lima. 8 — Aoleaeia kekalii mea e komo, a e noho paha maloko o keia Pa, a i ole, launa pu lioi me kekahi mea e noho ana ma- • laila, ke ole e loaa ke kauoha i kakauinoaia e J. Lor Wallaeh i oleloia, a i kakaukuaia e ka Peresideila o ka Papa Ola. \ 9 — 0 na poe lawelawe, oha no. hookahi kuke, a, aole hoi e emi malalo o elua kiai, a 1 ole, mau kahu ma'i e wae ponoi ia ana a e kaa ana hoi malalo 0 ka hoomalu kaokoa ana a J. Wallaeh, a kaa hoi malalo 0 kana mau kauoha wale no. 10 Na Walaka' i oleloia, e hajiwi i kauoha papalua ma ke ka - kau, no na meāai ame nalakoapaui makemake a, a nana ekaana a e nana i ke ano o ka hanai ana i na ma'i a pela hoi me na kulana ola kino o na ma'i. 0 ua mau kauoha la, e kakauinoaia no ia e ka Peresidena o ka Papa Ola. 11 — Walaka i oleloia e wae i na poe hoolako mea ai, mai a lakou e kuaiia mai ai, e haawi aku ua poe kuai mea ai nei i na mea ai apau ma na opeope a puolo hoi i silaia i kakau ia ma ka inoa 0 Walaka i oleloia, a i ole ia, ma ka inoa pajia o kekahi paahana ana e hoike mai ai, a ma na hora boi e hoo «1 paaia ana. 12 Ma ka waihoia ana mai o na bila kikoo kupono e u^uia aku no ua Walaka nei no na lilo o kekahi laau lapaau, a mau lako paha i hoohanaia ma ka lapaauia ana o ua poe ma'i la. 7*4 Ma na ano apau, aole loa kekahi mea i pili i ka Papa Ola, e aeia maloko o ka Pa, a i ole, ma ka launa pu maoli ana, a ma kekahi ano e ae paha, me kekahi paahana, a i ole, mea ma'i maloko olaila. 14 E kauohaia no ua Walaka nei, e waiho mai i kela ame keia la i hoike ma ke kakau, imua o ka Papa Ola no kekahi kumu, a i ole, he hoohalahala paha ma kona aoao, a e hoopaa oia maluna iho oia mea i na mea apau i pili i ka Papa Ola no ia la i puka ai ka hoike. 15.I-E ili ke koikoi apau maluna o ua Walaka nei, ame ka malama ana. i na poe apau ame na hana apau maloko 0 ua Pa nei. 16. Oiai, he ma'i ko'iko'i keia, a he ko'iko'i nohoi ka hoao lapaau ana ame ka malama ana, ua manao maoli ia o J. Lor Wallaeh e haawi i kona manawa holookoa apau no keia poe ma'i a e noho hoi maloko o ka Pa, maloko lioi ona keena i hookaawaleia a i hoomakaukauia nona ame na kokua. 17. — -E kakauia keia mau kumu aelike, ma ke ano ku i ke kanawai. a e aponoia a e kakauinoa, malalo 0 ka lioohiki ana ame ke sila 0 kekahi Notere, e ua J. Lor Wallaeh nei ame ka Papa Ola ma o kona Peresidena 'la. 18. — E malamaia i hoile^ pakahi me na bila papalua no na hoolilo o keia hoao lapaau ana, a e waiheia-aku hoi imua o ka Ahaolelo, Kau 0 1909. Kakauinoaia ma Kalaupapa, Molokai, 1 keia la ..o Novemaba, A. H- 1907. Wji. NOTLEY', A. J. KAUHAIHAO. JNO. S. WILLMINGTON, J. K. KELIIKULI, GEORGE KANIKAU, B. PALIKAPU, JNO. T. UNEA. Sana Peteroboro, Feberuari 9 — Ua haawi ia aku nei ke kauoha i na koa he 60,000 e hoakoakoa ma na kaiaulu o Peresia, ka-hi hoi a Rusia i hoouna mua aku nei he 5000 koa, n<? ka manaoio loa ia ana he wa pokole wale no a ala ae he kaua hookahe koko nui mawaena o ka Bea Huluhulu o ka Akau, oia hoi, ke aupuni o Rusia, ame na keiki papale muouou o ke aupuni o Tureke. He kulana weliweli a kupilikii loa mawaena o ,na aupuni elua e ikeia nei i keia manawa. Eia na pualikoa ke hoounaia nei me ka puahi nui, a ke pii mau nei hoi na hoo liuliu lako kaua ana. Ua hookaawaleia ae nei he $10,000,000 no ka hoo-, lako ame ka hoomakaukau hou ana i na papukaua Rukini ma na kapakai o ka Baletika, a pela nohoi ma kekahi mau wahi e ae.