Ka Naʻi Aupuni, Volume V, Number 6, 9 Ianuali 1908 — Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou ! [ARTICLE]
Me na Pomaikai o ka Makahiki Hou !
Ka Moolelo Walohia H a i n a k ° 1 o KA UI PUA KA-MAIIA-HALAO KA W AlLELE 0 HlILAWK MOKUNA Y. Paio k v Wahine Ehu me ka Wvhine Ili-kou — Ikea o Kuamu Hoaikane Laua. Ke hoike maopopo nei keia mele, he mua ka mo oieio o Haioakolo. a he hope ko Iiiiaka. A o kekahi aole paha e ole nna ka hoomanao o ka poe i kamaa ma i ka lae kaulana o Kahuku, i hoomaopopo ana ae i ka U-o lewa ma ka lae o Kahipa, E hoike ana keia i kekahi mea ano like me ko kela ae la no ka mea e pin ana i na u (oia hoi, na waiu) o Hainakolo e hii ana ma kona alo; a oia no o Keol^iea e hii ia ana e Ha'i ma kona alo. E like no me ko na pae moa ana elua i hoikeia ae neu pela no keia pae hou ana mai o Hainakolo me ke keiki i kaha one o Nawiiiwili. Ua pae mai laoa ma i;aha one. I keia pae ana mai o Hainakolo, ua hele oia a maoleule. Paa ka ike. pau ka lohe; a ma ke maoli īho la oia i kaha one. 0 ke keiki hoi o Lei ' makani, ua hele ia a opiii i ke anu, a pupue wale mai la no ia i ka poli o ka makuahine. XJa oleloia, he kakahiaka nui uoniponi kei8 wa o laaa ' hoopaeia mai ai e ke Kupunakane, e Keaulawe. O keia manawa i pae mai ai laua, he wa ia e poi an i ka īno ma na wahi apau o Kauaī. Ua heie a ku ka iuoa kea i uka. Ua ku ka ehu o ke kai a a-e i ka puu o Haupu. E uwo ana na pa«bi Kai o keia ma keia makalae no ki nui o ke Kai e puhi ana iioko o iakoa a he wa ii i hookauia ai ka weli ame ka maka'u iloko o na kanaka. Mamuli o ke kai e haale nei ) kumu pali ame na kaha one, ua hoonee )oa a'aku la no l^ua nei me ka ■ ap hi a koea loa iloko lilo o ka uipa. A m^.muli o* ka Keaqlawe mau hoopohopono ana me ka hoemana wa iui waena o na hana ka make ioa a na hoahanau A kahi kole ka !a, ia wa aia ae o Haiuakouo mai loko ae o kona waiho kulipolipo ana iioko o ia make Bui a ke kai o ka panlu-a ia ana laua. Ua noke wale iho la na kukuna kikiki o ka Li iluna o kona kino a p0Ia nohoi me ko kana lei aloha, a lo ia ka mohana. I kona nana ana ae, he aina. A oiai e au ana kona mau maka ma o a maanei.iko aka la keia i kr uhi p&a pu ana iho o kekahi ao aiai a * i ,an ole meluni o ka Pa'* 0 Haupu. Ia wa nohoi keia i ike aku ai keia
i ka hele ana mai o kekahi wahine mi kahakai mai, ua hele nihoi a ohuohu i na ano lei apau o Kuahiwi. A he mau papahi !ei nunui nohoi kana e paa ana ma kona lima. Haupu wale ae la no keia, o ke kaikaina no paha keia o Maileiaulii. e hele mai nei. Aka, i ke kokoke ana mai o ua wahine nei, ike akn la keia he maka malihin» loa ia iaia.- He ken nae a ka wahine ui Hele mai la ua wahine malihim nei a he mau anana ke kaawale mai ka laaa nei wahi e uoho ana, ia wa ua wahioe nei i kau mai ai i keia meie: O oe ia e Hai wahine, E Ha'iha'ilauahea i ka pali kapu o Waipio, Ha'i hana uiaile o ka wao, Haki pua ulei o ka uahele, Eia ka alana, ka inohai, A'u, a Keinamo, ia oe, e Haihailauahea, He uwalo, he hea na ke kini o Koolau, E kipa kauhale, he anu — 0 oe ana ia me ko lei, Ko hoa aukai o Leimakani, Ho mai ke aloha, he ike, Aloha ea! Aloha aku ia pohoi o Hainakolo ia Kemamo me ka oielo an?'k •; , , ' Malih.ni wale na maka ia oe, o oe Kemamo. O ka mea kupaeaha nae. I ole no oe e uwalo mai nsi i kou inoa, ina no aole au e ike aku ia ue, o Kemamo oe. O ka mea kupanaha nae, ua loaa mai nei no ia oe ko'u inoa." Hele mai la o Kemamo, ka wahine kamaaina o ia mau kaiaoiu a hoolei mai la i na owili lei palapalai, ka lehua; atne ia lau hahele ad, ia laa nahele ae. a paa pono o Haioakolo ia mau wehiwehi o ka wao; a pela nohoi maluna o Leimakani. Alaila, pane maī la o Kemamo ia Hainakolo: "E kipa ka?a hale oe ame ko keiki. He wahi pa pnhple no ko'u ei ae mauka nei o keia wahi. A e he!e kakoo ilail.a." As akh ia nohoi o Haiaakolo, a hele aku !i laua nei Ua kii ae la o Kemamo, ia Leimakani. Aole nphoi Lai'u ka lakoa nei helh ana'ku, hqea aku la Iakqn nei i kekahi wahi pupupu hale. He wahi elema\i ie kahi luahine ua taea e noho ana iloko o i! % ua wahi pupupu hale nei. Ia wa ku an^ lakou nei mawaho. Kiei mai Ia kahi Inah ne iwaho ma ka paka, aia hoi, ika mai le 1 oia i ko ku aku o keia mau wahine opiopio a ui laOna ole. Alaila. pa mai la kahea a kahi luahine ia laua nei. Ao.le i pau