Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 85, 29 April 1907 — Kupalaka ka Wai o Kohala! [ARTICLE]
Kupalaka ka Wai o Kohala!
'' ' ."■'' V ' '■- . '. ' ■■■ . Ka ^loolelo Walohi» Ka ui PUA KA-MA.KA-HALA 0 KA'WAĪLELE 0 HlILAWE ■ mokuna III •Ka Ux Kainakolo o Ka Pali Kapu o Waipio Ame Kkamnolaokalani. 0 ka wa k«*ia a Olohe i hele hookik.kaha ae ai 1116 ^ hanohaoo noi. oia uo oe o ka moa kane e k.kabaha ana. Oia hele o ua alii nei a puni, hei hou ī ka laa o ka pani. hele nohoi a ku ma ke aio o Lohe- ' a ,a wa, ninau aiai ia oia: -'Owa: kou inoa? . Pane aku la nohoi o Loheloa raa ke kau ana asu ^eia noele: HELU 22. 1 O Olohe oe, 2 o ke alii ai-ku, ai hele o Ohu'e ^ 0 Lohe-loa keia, ^ He maa-ala-ioa, ^ U ka hanau a Owakailuuaikeaouli 0 kama a Nauailani ^ I ka wai lele o Hiilawe 8 ^ohe kn, aohe moe 9 T la'u nei i ko hoa paio ^ H — ia! hoolelea uiai kuu make, , f l ka manawa ia a ua Olohe nei i pane - . I°lieloa koa inoa, a e lohe aoanei oe i keia ,a. i eh» eo aoanei oe o kua paopna lilo oo . poo l*»»--Uaila. kahea aka la oia i na kanaka aPaa ' "" i " ®ahope aku o Loheloa. e hookaawale lakoū naai k„',lbi w, „ pueha liilii auanei lakoa i ka eha ma te 0 hana puopua; a wahi a aa 'lii ne, i olelo ae o, e haena ana: "0 kuu poopoa akau ne„ o.a o /""'oikalAi; a o kuu paoplu hema nel, 0 Oweiaaa""8' Aohekupoaehalaineimaa poapua a u. " wa ia i uhau iho ai ua'Iii nei he wah, pum: ^ HELU 23 • ^ ke anoano ia'u kualono, He ano no ke uo, he auo ka.P° •3 TT -e ann ka po hanee mai He ilio Kama a ka po hee mai He ili0 jj, be ilio aa . J fle ilio olohe, na ka .lohelohe I 0 '''0 :i JaUa» Da ka aalua Pe ilio hoi; o kuu kino ilio hoi e -^ahua, Ka hoa paio a make. . ek ' keiu p„|| , a)lj nej i uhau ae aii he pa e fc,>" »°« i kon, kino ilio, oia o llionuūaha^ || '""""U'uolaua I ka Paa ana o aei pale a oa al -
nei, wih ana kekahi makani puahiohio ikaika, puehe. liilii ka lau laau, lele pua o ka maomao i ka Iewa, ka ka ea o ka lepo. A i ka mao ana ae o keia kikiaa makani, ku ana ua ilio olohe a ka weliweli launa ole, wehe ke a iuna, wehe ke a lalo; helu nohoi na manea mua o ua ilio nei i ka honua. I nei wa pane mai la o Loheloa i ka hoa paio uea ia Olohe: Nani ia ua ike aku la au i kau hookapuhi he iiio: e aho hoi i puaa ka'u hookapuhi; a e hookuu kaua ? laua mua ke ulele i ke kahua mokomoko a kaua. Pane aku la hoi o Olohe: Auhea auanei kai. puaa e ka lalau o ka hele aoa mai nei mai Hawak mai? A īna no he puaa kau; pehea e lanakiia ai kau. puaa maluna o ka'u iiio? 0 ke Loheloa kahea ae la no ia i ka inoa o Kapaaahi walkilī: HFLU 24. 1 E kuu ao puaa i ba lewa, 2 E kuu puaa i ka moana kai uli; 3 E Puaahiwalam o ka ua Kipuupuu o Mauna Kaa, 4 E pae hoi5 E ma ba hoa paio 6 Eia o ilio mea, 7 O ilio uli o ka lani 8 O IIioDuikahaikeaopoIobiyaikanuuoluna 9 He kupua, he ikaika 10 E pae hoiI lawa no a pau keia pule a Loheloa, o ka pa ibj' la no ia o ka makani a haalele wale; pa hou ua mak«,ni a hoolai. Alaila, kui ka hekili, olapa ka uila; a & ka maoawa no ia i lohe ae ai na mea apau i ka mi ,t kekahi leo puaa. Emoole nohoi, ku ana kekahi pua« nui ma ka aoao o Loheloa. A ku ua paaa nei ma W ia nei aoao, ia wa keia Loheloa i olelo aku ai ia Oiohe. Eia ka'u puaa la. O Puaahiwalani keia. H« ilio kau; a he puaa hoi ka'u, Nolaila. e hookuu kaa« na laua nei e alaa mua i ke kahua mokomoko o kaua: a i ole ia, o olua mai nohoi ma ko olua aoao; a e maua aku nohoi elua ma ko mauaaoao. 0 ka pono ia, wahi a Olohe i pan§ mai ai; ' kaua pu-lua ka kakou o keia la. I kanaka i k-e kanaka; a 1 hoioholona hoi i ka holoholona. Huli iho la o Loheloa a kamailio iho ia i ik&h.; puaa ana; E Puaahiwalani — e! Aia kou hoa paio ke ku mai ia. E na'i oe i kau; a e na'i nohoi au i ka'u' Eiike nohoi me ka Loheloa mau olalo e kauohi nei i kana wahi puaa, pela nohoi o Olohe e hoolala ana i kana ilio. I ka makaukau ana o na aoao elua: ua lilo aku la na Olohe ke kui mua ana mai ia L oheloa, a lele mai la nohoi kana ilio kupua maluua e> kahi puaa a Loheioa. Ua hui ae la ka ilio me ka puaa, a ke hookuu k laua i ko laua mau ikaika maluna o kelaame keia p» kahi o laua. E waiho kaua e ka makamaka heluh@lu ī ke kamailio ana no ua mau kaeaea hookalakupa® nei; a o nana ae kaua ia Olohe ame Loheloa.