Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 71, 9 ʻApelila 1907 — E Hai, e Hai hoi!-- Walohia Wale! [ARTICLE]

E Hai, e Hai hoi!-- Walohia Wale!

|,| Kia Moolelo Walohia ||. lHIi Hainakolo *1*" Ul VI PUA K A-AĪ Afv A-HALA 0 KA WAILELE 0 HilLAWE Hfe, MOKUNA III ka ljt Hainakolo o Ka Pali Ka#u o Waipio Ame Keaninola-okala-ni. ' p:', ^ !'-o i no»nao i hoike niai la, no ka nvake o |iaina ko,° ia kakou, e hoike aka no maaa i ka maua ike 18 00 • ka niaoa iuhi. i ae a wa; a oia keia, e hana aka maua i k.a uiaaa ike' : kem la h ina . hala ka ike o Moo - I l' 1Oaa0ii. k'e kiai hq ik^hi e noho l.a me Hainakoio ame l|; ha Pokii kaikauia ona; a'iaila, e hooko ia ana .ko .kakou ^^kemake; aka. i ike e inai o Mooinanea i nei ohuma aōa a kakou e ohumahamu uei, aiaila, o maua ka hoi | ^ a ^«a^aioha. A penei ka maaa hana mua e lawe . aaWfe ai% jg hele ;e n)aua e lawaia opae me ona oopu, q °!lke aie ka noi o Hainakoio ma e noho mai ia i aka . aP''hi, peja ha QUj Q na wahi opae ame na wahi Pu- H kia m,aa ī ka pnle i nei enau wahi oopu a dua e hana ai; ai ka makaukau ana. alaila, nau JPoi «o, e ke alii, e lawe a haawi aku i an mau kaika. kod lQe- Aohe pono na kekahi mea e ae. 0,a:, o oe | ak°a makuahine, aohe ieo nana e ke'u mai i kou . aha*ku j e ka o Kapahi e ike'i i ua poe kaikamahme ^ u- A mamua nae o koo pii ana aka oe ] U Wahi oopu, e heokuu e aku maua i na kino pulej 0 ®aua i uka o Kapahi a hoomaaloalo ae iakoa a ^ka o Mooinanea. I kona wa e ike ai i keia 0tl U pu,elehua o kona wa ia e hoi ae ai a oa. kino lau ~ le!®le ae lakou e poipoi i ka |>ulelehaa, oiai o !';ea makemake loa ia a ka moo. A lilo o Mooina iu '' ' ka P°ipoi pulelehua; o kou wa ia e hoea aku Cah° ° ka hale o Hainakolo ma. E hele no oe a '° Hoko o ka hale a e ike mai ana no ua poe kama |ne Qei aa ia oe. a mahamaha mai no lakou ia oe. 'a e * e!ua °ae mau wa hi opae a oopa r'ai ' ka"ai; a o na w sMe ae hoi apan a «aaa ,e kia ai « O'* n»au pule O ia kau e haawi ai i ao mau ka, ah)oa Inaeailakouapauikeiamauwe/uopae i h Pa oopu. e l,lo ana na kaikamah.ke a oakon k° n ,a ma Qa inoa maile i mau laau maiie - " Pd]a, akaumaka hoi e pupule ana oia; aPa' ko0j Uraaka i kana mau wahi opae a 0 1 ' P '' °°Pq °'a 1 ka el111 aa'a 0 ka 'a"i' ka 0p>a' am6i , ' W ' aIai'a, he wa ma keia mu!i loa aku e ku ai e U , Ka maua hanai." / W Pehea, ua'u ponoi no ka e paa aku keia m ■_ Pa° apau ame na lawalu oopu? He k'ea maC J L

ka hoi ka hana nui maoli a'u e poinuu aku ai i keia mau opeope a hiki i uka o Kapahi?'' i ninau mai ai o Luukia, a hoomau mai Ja nohoi oia j ke kamaiiio ana-, "0 kekahi wahi mea hookuia mai hoi i ko'u noonoo ma ka o< la olelo i hoopuka mai nei, oia ko olua hooia ole ana nai nei e make ana o Hainakolo i ka olua hana. Heaha iho la hoi kona mea e pakele ai, oiai oia ka onohi o ka'u pulakaumaka; oia ke make e pono ai, Aohe o' manao nui i , ka make o na kaikaina ona; he mea o!e lakou ia'u Pane aku la hoi o, Kaholoholeuka: "E make ana no ko ka'kamahine ke ai o a i ka opa< ame ka oopu; aka, e hooman-:o oe. e ka maua lei; aole i oele loa keia kaikamahine ii i ke kiai ole, a oia auanei ka mea na'na e hōv)pakel&.i oa kaikamahine nei, ke ike raai o'ia ;rei > . h ir,a a kakou. 0 nei kiai a mau i e hoike aku. ar ia oe, oia o Moanalihaikawaokeie, ke aikane a ke k ikunane o oukou a Ku ikauakama. A ina aole oia, aiaiia o ke kupunakane ha.ku alii kapu no q onkou, oia o Kuwahailo, ke pookela loa o na kupua o Kuaihelani. O keia mau kani^ka a i elua, he mana ko laua i hiki o!e i ko knkoa mau kumupaa ke paonioni aku. A no kao hoi, e ka maua hanai, i olelo mai nei, no kou oaa lima aku.i keia mau wahi opae me na oopu a maaa e hana aku ai, a hoea i uka o Kapahi. Na kekahi no o m<ua e auamo aku ia koikoi; aia nae a kokoke oe e hoea i ka hale o ua poe kaikamahine ala, oia kou wa e 3a-!au mai ai i. na w ahi a lawe aku e komo iloko o ka ha!e. ' "A iūa eela, ua pono;" i pane mai ai o Luiikia, e hana oiiia i ka oloa hana, i ku ka-makaia a'u a Luu . kia 0 ka maoawa no ia o ua mau vvaln elemaknle nei i hele aka ai me na liopai opae a oopu a hoea i kahawai. Aole Dohoi i liuliu ia lawaia ana iho piha na hokeo a iaua i ka opae rae ka oopu. Uhoi aku la laua a kauhale, hana iho la i na wa hi opae ame na lawalu oopu. Ple eono'ko Plainakolo ma nui, he eono ia mau wa hi opae, a he eono nohoi mau wa hi oopu. 1 He wa hi opae me ka wa hi oopu ka Hamakolo; pela nohoi o Mailelaulii kona kaikaina; pela nohoi o Mailepakaha ko iaua muli aku; o Mailekaluhpa ko lahou muli aku.; o Mailehaiwale noho. ame Mailelaunui, na kaikaina enuli ioa. 0 ke an 6 o ka hoonohonoho ana a ua inau wahi ka'naka nei i ka nui o na opae ame na oopu o loko o na wa hi a kela ame keia kaikamahine, penei no ia: Iloko o ka Hainakolo man wa hi elua, he 15 opae; a he 15 oopu. Iloko o ka Mailelaulii, he 14 opae, a, he 14 oopu; i ka Mailepakaha mau wa hi hoi, he 13 mau opae a he 12 nohoi mau oopu; i ka Mailekaluhea mau wa/«, he 12 opae a he 12 oopu, i ka Mailehaiwale hoi, he 11 opae a he 11 oopu; a i ka Mailelaunui wa-hi, he 10 mau opao a he 10 mau oopu.