Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 55, 18 Malaki 1907 — Ahaolelo Teritore o Hawaii M. H. 1907. [?] Kan IMaii Helu Ēha. [ARTICLE]

Ahaolelo Teritore o Hawaii M. H. 1907. [?] Kan IMaii Helu Ēha.

HALE 0 NA SENATE La Hana 14 — Poaliina Mar 8. Mawaena o na hana ano nui i ikeia ma ka Aha Senate i keia la, ■oia ka palapala a ke Kiaaina e hoomaopopo mai ana i ke Senate iio kona unuhi hou ana'ku i kekahi mau inoa ana i waiho mai ai no ka hookohu ana ia lakou ma kekahi mau oihana. Aole no i hoakaka mai ke Kiaaina i ke kumu o keia unuhi hou ia ana oia niau inoa. Ma ka manao wale ia he mau inoa ia i loaa ole ka mana ma ke kanawai a ke Kiaaina e hookohu ai. Ua kue o Hiuita o Kau i ka ae ana i keia noi, eia nae ua haule ke kue. Apono ke Komite Hookolokolo i na bila kanawai e ae ana e koho balota ke kanaka i paa mua ole kona inoa ma ka papa hoopaa inoa, me kekalii mau hoololi nee a ke Komite. Aponoia ka hoike a ke komite aina aupuni, e pili ana i ke noi a W A Keola no kana ko< poho no ka laweia ana o kekahi "pepeiao" aina ona e ke aupuni i alanui; oiai ua uku aku ke aupuni iaia i na "f>ehu" he 50 a oi ikn Heluhelu ekalii ia ka hila kana wai a Br >wn o Hilo no na ana aina ma na Kalana. Fe hoolaha bila kanawai hoomoe a kukulu alahao ka Makekau i waiho mai ai. Heluhelu elua ia ka bila kanawai no ke kukulu ana i kulanui oihana mahiai no Hawaii nei. Aole nae elike me kona ano mua; aka ua hoololiloliia keia e ke komite a kohu bila kanawai hou loa kona ano. Nui ka walaau o na hoa ma keia bila. A na ka Peresidena i hoakaka mai, ua poina ke komite i ka hoopaa ana i ka helu keneturia o ka lakou hoike. Heluhelu ekolu ia ka bila Senate helu' S8. pi'li ī ka llku 0 na hoi" ke ma i.a Hihia karaima. Holo ma ka heluhelu ekolu ka • hila kanawai helu 7 o ka hale, oia ka bila Haukipila aH M Kaniho no Kohala. Holo ma ka heluhelu ekolu na hila kanawai 15 me 38 o ka Hale; a o ka bila helu 18 o ka hale pili i na PalaPala hoornalu' haawiia i 'ke komite hookolokolo. Hoopaapaa nui ia ka bila heln ?1 o ka hale piU 1 k« wai ana o ka hui kaa hapaumi i kekahi mau alanui o Honolulu nei, ma ke ano he kue keia bila i na pono ī loaa mua ma ke kanawai i ka hui Kaa Uwila. O na bila hēlu 37 38 me 69 o ka hale, haawiia i ke komite. hookolokolo- Oka bila 72 o ka hale li'o i ke komite hoonaauao. Haawiia ka hila Senate helu 47, \ pili kuai waiona i ke komile wre. I ka hoea ana mai o ka bila 32 0 ka hale #o ka heluhelu elua, oia ke kanawai e ae ana ī ke kanaka 1 paa ole kona inoa ma ka papa hoopaa inoa koho balota e koho L

balota oia ma ka la koho ina mamuli o ka pilikia ke kumu o ka haule ana oia hana hoopaa inoa i ke kanaka. Apono ke komite hookolokolo i keia bila. Hoopaapaa na hoa me ka iwaika no ka pono ame ka pono ole o ka bila. Na Ki linawota i hoakaka ae, aohe mana o ka ahaolelo e a'e aku ai maluna o ke kanawai kumu no ka wa i kauohaia ai e hoopaa i na inoa o ka poe koho balota, oia hoi, aole e hala ka la 10 o Okatoba. Hoopaneeia ka noomm hou ana a ka Poa kahi, Mar 18 He olelo hooholo ka Senatoa Woods e pili ana i na dala aie aupuni no na manawa ekolu imua o ka Puuku o ke Teritore. Haawiia ka bila kanawai a Kamika e pili ana i ka palekana o na puolo ma loko o na hotele, i ke komite hookolokolo. Hoomaha ka aha a noho houma ka hora 2 o ka auina la. Noho hou ka aha ma ka hora 2. Na Kilinawota i noi mai e hoopanee i ka noonoo ana i ka palapala helu 14 a ke Kiaaina pili i na hookohu oihana a ka la 15. Hooholo. Waihoia ka hoike a ke komite hui kau no ka hila Senate helu 49 ma ka Papa a noonoo pu ia me ka bila. Haawiia ka bila kaniwai' a Senatoa Makekau pili i ke noi dala no ke alanui hou ma Kahuku. Kau kahi i paulu-a ia mai nei e ka Pele, i ke komite Pai. Hapaiia ka noonooia ana o ka bila Senate helu 49, pili i na puolo, na paiki ame na ukana a ka poe noh<> ho'tele; ma ia noonpoia ana, ua hoihoi hou ia ua bila nei i ke komite hookolokalo. Noi hoi o Dowsett e hoopanee ka Aha. Aponoia. HALE LUNAM AKAAINANA La Hana 14 — Poalima Mar 8. Aponoia ka hoike a ke komite aina aupuni e pili ana i ka haawina o $40,000 no ka hana hou ana i ke alanui aupuni mai ke kahawai o Honolii a ke kahawai o Kapua, Hilo, a me ka hoike a ka Luna o na hana hou, e aha hou ia ke alanui mai ke hahawai aku o Honolii a o na lilo no ia hana he $23,500. Apono ia komite hookahi no i ka itamu 3 o ka olelo hooholo helu 81 o ka hale, nona ka huina o $15, 000 no ke alahao o Kukuiula, Kipahulu a i Mokulau, Kaupo ma Hana. Apono ia Romite. i $5000 no ka mahele elua o ke alanui o Halaw»-Puuhoku, Molokai. Waihoia ma ka papa ke noi no $5000 no ke alanui a Pele i pauaka mai nei. Apono ke komite hoonaauao i Jhaawina no ke kukulu ana i hale kumu 'ma Hoonaunau, Kona Hema. Apono ke komite o na Hoopii huikau i ka haawina o $4000 no ka halekula me na hale hookolokolo ma Maui.

Apono ia komite i ka olelo hooholo e kauohaana i ke komite hooko lokolo e hana i kanawai no na makai kula no na Kalana, Hoakaka mai ke komite hoonaauao e waiho ma ka papa na olelo hooholo 77 me 62 pili i na hale o na kumu la ma Hilea, Kau a ma Ala-e, a noonoo pu me ka bila haawina. Pela no ka olelo hooholo o na hale kumu ma Kalawa, Kona Akau. Hoike mai ke komite holookoa o ka hale, ma o ka lunahoomalu la no ka bila Senate helu 36 no na haawina dala pakui no ke Kalana 0 Hawaii. Hapaiia ka noonoo ana o ka hoike a ke komite o na aina aupuni, e waiho ana ma ka papa i ka Bila kanawai a Kaniho hoomanawanui 1 ka pono o kona mau haku makaainana, oia hoi ka bila kanawai e noi ana i $5000 no ka hana hou ana i ke alanni mai Kona aku a hoea i Kau; oia hoi kahi i aina ia mai nei e Pe!e. Ua nui ke kueia o keia haawina e na hoa hanohano o ka aoao Repubalika a o Kaniho me Mahoe na mea hooikaika loa e hooholoia ka b la kanawai no ka pono o na kanaka o na Kona ame Kau. Ua olelo ae kekahi mau Solona, o ka poino ana o kela alanui mai ke Akua mai ia a nolaila.aohe pono e paio pu aku me ia piana nui. Me he mea la, ina e poino kekahi palekai i ke kai hoee, aole pono ke hanaia oiai mai ke Akua mai ia poino ana. Ahu no kupanaha i ka na,uao o nei mau la. Na ke knho ana a na hoa o ka hale no ka waiho i ka hoike a ke komite ma ka pap >, ua haule. He 10 ma ka ae, a he 17 ma ka hoole. Na Nailima mai he olelo liooholo no $7000 uj ke alanui home hookuonoono o Olaa, he 24 mile ka ioa. ,Na Kelekona mai o Kauai he kanawai e koho balota ia na lu na alanui. Lo>a mai he palapala mai ka Papa Ola mai e koi ana e hookaawale hou ia na haawina dala mai loko mai o ka waihona aie dala, $29,660 n< na lilo o ia hale, a he $4.: no ka malama ana i ka hale o ka poe nawaliwali. - ■ — - *>■ K <0 ' Aohe hokiokio a ua keiiii pubi ohe ma ;<a Eiaa Kuea ī keia ahiabi. He nui na ailiki īne na aabu omaoiaao i ka'i ae ma ke Kapule nei, uo ka hoomanao ani i ka elemakule Srn.x Pataricka. Ua hopuia ae e makai kiu kau lio ole Mr. Taylor i kela man po aku nei, he Pake me ke eke awa aui, no ke kuai laikini ole. He poe kamalii naaupo ka lawehala a kekahi makai i hopu ai uo ka pili waiwai i ka Poaono nei, mahope iho o ke keeua pa'i Buletina. Puhee aku ka nui, a paa mai ekoin. Ola! He 25 k rra ka uku komo no ka mako ua i na lealea heihei o na : uia Kamehameha me Punah u i keia auina la, raa Kalihi. E maalo ana no na kaa uwila malaila.