Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 41, 26 Pepeluali 1907 — Masiliona ke Koa A ME Maganolia ka Ipo ! He Moolelo no ka Paamai Hopo Ole ame ke Hloha Weia MOKUNA IV. [ARTICLE]

Masiliona ke Koa A ME Maganolia ka Ipo ! He Moolelo no ka Paamai Hopo Ole ame ke Hloha Weia MOKUNA IV.

Jva AlaHele i Cadilaka Kakela— Ka Pana Pua Akamai — Ke Kakele Pahikaua Aiwaiwa, 0 Casse Tete ame keia kanaka o'u i lele pupuaJiulu aku nei, ua lawa ko Iaua hooneleia ana i ka laua mau pahikaua; a pela hoi me na palapu i loaa i kou hoa paio mua i mau mea hoike mai ia'u ko lakou haku, e hookuu aku au ia oe ame kou hoa e hele ma ko olua alahele; a ke ole au e kuhihewa eia olua ke hele nei no ka Ilale Kakela Cadilaka, kahi a'u i hoomao* popo ai he hana ano nui loa kekahi e hanaia ana malaila i keia po paha, a i ole, i ka la apopo paha. Nolaila, i hoike no ko'u manao maikai ia oe ame kou hoa e lawe aku i keia pu dala i kokua nou. I hai akn au ia oe, e ke koa mui Manekehau mai, ka mea hoi a'u e manaoio Ioa nei, mai ke kulanakauhale mai oe o Masana, ma kou wa e puhi ai i* keia pu e loaa no ia oe na kokua kokoke loa iloko kou wa pilikia. Ua hiki loa ia'u i keia bora ke kahea i mau haneri Kanaka me keia pu puhi, a lilo kou makaukau kakele pahikaua i mea waiwai ole no ka hoopakele ana ia oe ame kou hoa opio. L a minamma au i kou ikaika, kou makaukau ame Lou īke, e ke kanaka opio. E hoea mai ana ka manawa e hookoia ai kou mau iini apau no nei mea he ana pahikaua pu ana me a'u. Ua haawi mai la oia i ka pu-dala, a ua lalau aku la nohoi au ia mea, me ko'u haawi ana'ku iaia i na mahalo ana ame na hooia ana, aole loa ka'u pahikaua ma ia hope aku e huli kne aku iaia, ke ole oia e uha'i i na kanawai o ka noho maluhia ana o ka hoa kanaka me ka hoa kaoaka. Lulu hma pu iho la maua me ia; a pela nohoi me kona poe kanaka; a makaukau ae la lakou e haalele mai ia maua. Oiai lakou i anehe ae ai e haalele mai ia maua a hoomu aku hoi lakou ma ka lakou huakai. 0 ka wa la 1 hoea mai ai o Aremana. A ua hoopuiwa loa ia nohoi kona noonoo i ka ike ana mai ia maua e ku ana imua o kekahi puulu kaoaka. Hele mai la ia a ninau mai la ia'u, elike no mo kona uno pukalaki, laki nae, aole oia i.hoopuka mai i ko'u inoa: E ka hoaloha, ke ike nei au, eia olua imua o kekahi poe i moakaka loa ko lakou ano ame ko lakou mau kulana. He poe hoaloha aner keia no kakou; a 1 ole, he poe enemi paha?" Ma kahi hoi o ka hiki ana ia'u ke pane aku imua o ua wahi Aremaua nei no kana ninau i ui mai ai imua o'u, aia hoi lohe aku la au i ka pane ana mai o kuu hoaloha o ka pu da!a: "E ke kanaka o ke kauia kakaka, he poe hoaloha makou no na poe puuwai wiwo ole apau. A e ae mai oe, e hoike aku au imua ou; i keia po i hookaakaaia ai k0'u mau ouohi n aka e kekahi olohe kaka pahi akama; ioa, a oia ko makou ho?lcha opio e ku nei imua o makoo . keia po. Mdi manao nui oe, e ke kanaka o ka laau pana, no ka ooi ana o na kui o ka alani, oia ka ni a e liio mao ai ;a hua i mea awaawa; a pela hoi oe i ike mai la i na hoailona ano hoopahaohao maluna o ko'u mau hoa nei, a manao iho oe, ua nele ko'u ame ko l«kou n£i mau puuwai la mea he aloha hoakanaka. A ke nei ko o manao e ike ana au i kou ma-

kaukau pana pua ma ke kahua iealea o Sana lakoho^ a o kahi ia e halawai ai oe me Papine, ka hiapaiole cke kaula kakaka, a pela nohoi me Robina Hcda o> . Enelani. I uinau aku au ia oe: Owai kou īno*? v "Oiai ua makemake oe, e ka malihini, e ike i ko'u> inoa, wahi a ua wnhi hoaloha pana pua nei i pane aku ai imua o ke alakai o na powa, "nolaila, ke hai aku nei au ia oe, o Aremana ko'u inoa, a he hapa> S ekctia, hapa Parani au. A ke olelo mai nei oe, ©* hoea ana ma ke kahua lealea o Saoa Iakobo, na loea kakele pua pana kaulana loa o Europa nei, oia o Papine ame Robina Huda; he oiaio anei ia?" Ae mai la kuu hoaloha o ka pu dala. ma ka olelo> ana mai nohoi: "Ua ike au i ke akamai o Papine ma ke kakele ana i he kaula kakaka; a pēla nohoi me ko Robina Huda; aka; no Aremana. ka hapa Sekotia a hape. Farani hoi, aole i loaa ia'u ka hanohano o ka >ke ane i kona makaukau; eia nae, ke ole au e kuhihewa, c kou lilo ana i hoaloha no ke kanaka opio mua loa a'u i ike ai me ke pahaohao nui o ko'u noonoo, no ka nui o kona akamai oniu makakila, ua loaa no ia oe ka ma kaukau kiekie loa ma kau oihana. Pane aku la ua wahi Aremana nei: Ua hilinai nui au i ko u ike ma ia hana; a o na heana e muu mokaki mai la maluna aku nei, o l^kou na hoike oiaio o ko'u makaukau ma keia hana. A i hooia aku au ia*. oe, e hoea aku ana au ma ke kahua lealea o San£> Iakobo; a malaila auaoei oe e ike ai i ka mea nana e kaili i na makana oia Ja mai na lo^a pana pua mai o> Europa nei; a koe paha o Papine ame Robina Huda au i hoike mai nei. I ka pau ana o nei mau olelo a ua wahi hoeloha nei o'u ame Ferone. ua huli mai la oia a kamailio mai la ia'u : "E kuu hoaloha, i kii mai la au ia olua, oiai r,a loaa he mau lio no oloa. A he mea pono ia kakou ke hele pu me keia mau hoaloha o kakou a leaa ua mau lio nei o olua, a īke hoi lakou nei i na hoike* maopopo o ka mea hiki ia Aremana, hapa Sekot,ia,ike iawelawe i ka pua pana." Ua hele aku la makoo a kau iluna o ke ka-honua. a ia wa i ike aku ai makou i ka muu mokaki mai o na heana make o na koa o Auria i lukuia ai e na pua pana. |7a huli mai la hoi ua wahi kanaka nei a olelo mai la i ke alakai o na hoaloha powa o makou:.-