Ka Naʻi Aupuni, Volume III, Number 26, 5 February 1907 — Ka Moolelo Walohia o Hainakolo [ARTICLE]
Lei-makani, Lei Aloha a Hainakolo!
Ka Moolelo Walohia –o– Hainakolo KA UI PUA KA-MAKA-HALA O KA WAILELE O HIILAWE MOKUNA I MAUNA KEA AME MAIKAI WAIPIO, HE ALO LUA NA PALI HELU 12. PULE KANAENAE A KUAIKAUAKAMA. 1 Eia ka ai, e Kahuli e Kahela 2 Ka wahine e moe ana iluna ke alo 3 O moe a haanua, o Milikoomea 4 O ka lepo ahulu 5 O Pakukini, o Pahulau, o Kulanapahu 6 O Pii, o Paea 7 O ka Papa ia Laka 8 O Manuu-ka-eu 9 O Kapaepaenuialaimoku—e, 10 E ala 11 E ala e ka ua 12 E ala e ka La 13 E ke kaikoo 14 E ka malie 15 E ka pohu 16 Ohu kolo mai i uka 17 Ohu kolo mai i kai 18 E kai kane, e kai wahine 19 E kai hehena 20 E kai nuu, e kai ea 21 E kai moe, e kai ulala 22 E kai pipiii a Iku—e 23 Ua puni 24 Ua puni na moku i ke kai 25 O hu'ahu'akai 26 O Keaumiki, o Keauka, o Keaukanai 27 E ka ale-i e ka ale-moe 28 E ka ale, hakoikoi i na moku 29 I Kahiki–– 30 O kalana a Kahiki 31 A hiki a hea 32 Heaha la nei make ia oe? 33 No nei make ia oe, e Lono 34 E Lono i ka po 35 E Lono i ke ao 36 E Lono i ka wai 37 E Lono i ka hekili 38 I ka uwila, i ka ua loku 39 I ka ua paka 40 I ka ua maka oili-ili ma ke kua nei—la 41 E Lono 42 E Lono maka-hia-a la—a lele 43 Lele i kai Kona, i kai koolau 44 I one uli la i one ele 45 I ka one o Mahinahina 46 O Pipipi, o Unauna 47 O Alealea, o Hae 48 O Leho o Kualakai 49 O Kama-opihi-kau-pali 50 O Kulelepoo o Halaualii-o-ka-moku 51 O Palihale 52 O kahi i waiho ai o ka huaolelo 53 A Pii ma laua o Heke o kama a Paepae 54 O ka wahine i ka ipu olelo 55 E Ku—e 56 Eia ua ai.
I ka pau ana o nei pule a Kuaikauakama, ua aku la no ia Aniani. A ia wa i olelo mai ai o Kuaikauakama: E, ua paa ka pule a kaua, hanaia iho i ko apu awa. O ka uhau iho la no ia o Aniani i ua pule nei ka hele pono mai ka mua a ka hope. Aohe nohoi wahi haule a haki o ua pule nei iaia. O ka hele pau, pane mai la o Kuaikauakama: O—ia! E inu kaua i na apu awa o kaua! O ko laua nei wala ae la no ia i na apu a pau. Alaila, olelo mai la no o Kuaikauakama: Auhea oe, e ke kahuna o na 'lii kapu o Waipio. Ua loaa mai ia no au ia oe. Ua ike iho la no oe ia a i keia la ao oe e hoi aku ai no lalo o Waipio. hoi oe a hiki i Waipio, e hai aku oe i kuu pokii i kuahine ame na makua o maua, aia i na po kapu Ku, i ke ao o Ku-kolu, hoea aku au i Waipio no hoao ana me kuu pokii alii. E makaukau! E liuliu o kou ia la, oiai he ** au ia no'u i ka ehu o na maka ihe. He kupua keia hoa paio oia la. E naueue ana na pali kapu o Waipio e hu'e ana kai o na hula-ana i na pali. Ia la e ikeia ai o Mooinanea e pani ana i ka onohi o ka la. A ** hoi oe, alaila, maluna aku oe o ke ala-ula a Kauai, ka mea i kapaia o ko-ko a Makalii. A no ko hoahele i pii pu mai ai me oe mai Waipio mai, na'u ia e hoomaopopo aku; oiai ua hei kaua i ka ia 'la wahi ** puaa. A pau na olelo a Kuaikauaakama, ia wa olelo aku la o Aniani. Kahaha! He wahi olelo kupaianaha hoi ** hoike mai nei ia'u; oia hoi keia, o kou la e ke akua ** iho ai a hoao me ko pokii kaikuahine he la ka ia ** e auau ai i ka wai kaua. Owai nei kupua nui ** mai nei e hoopapa me oe, e ka hanai akua a Kuaihelani. Na ka la lealea o maua e hoike mai imua ou ** ou mau haku-alii apau o Waipio i ka inoa o ua ** la. Aole au e hai aku ia oe ia mea i keia wa i ** mai ai o Kuaikauaakama. No nei pane a Ku imua o Aniani; oki pu ** no kana olelo ana; a olelo mai la o Ku: "Ua ike iho la no oe i ka wai puolo lau laau o ** na nei o Mauna Kea; a o kou wa pono keia e haa** mai ai ia'u. Ae aku la nohoi o Aniani a o ka wa ia a ** peahi ae ai i ka peahi launiu, a pio ana ke anuenue ** lalo o Waipio. Me he la i pa ia ae na maka o Aniani kau aku la ia iluna o ke anuenue; a he manawa ** le nohoi kapalulu ana keia iloko o ko ia nei wahi ** pupu hale i Napoopoo (Waipio). E Hoomanawanui iho a pulelo hou aku