Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 129, 1 November 1906 — Page 4

HE MOOLELO N0 _t

AOAO KUOKo HOME RULA.

Kalansi o Ouhu.

0 ka Aoao Knokna no Ua Hooponopono Home Bula, ma k&
Kalana o Onhu, Teiitore o hljivnm, ma o kona Konuie Kalana
ia, i hooittanaia HI e ka Ahn Klole Kiiluoa. i akuaUoa in ke
KQlaunkauhale n Honolulu, ma liu J,\ 24 o Moputemtiua, 19Uu',,
Lc kukKla aku nei i kein Jwhuahara

01 vi, c m.ilamaitt ana r e ituho 1 alula wa KOA emuba t5, 1^06^
ira Ue hul.uia o Oahn, Teuton ¹ o taxiim, no Ui- Uohu ana i na
I (lira l.iwulawt ¹ nn n.\ oihana lehulehn, a

DIM, on waiho .iku kj Anao Kuok'oa Home Tin la nuua o lea kliuk'lui i nn iLoho hold b.iU)l:\ no l\\el a me keia mluna, ^ OIAI Jioi, un upono kn Aoi\\o Kuokoa JHome lluLi i keux Kaluiahanii, a ua hoopauin kana ninn molio holo bnluta e knk ja i keia Jiahuab.in.i, nole hoi oia ^.ile no, ^ka. e huoiknik.i l.ikou ma ria ano a p.ui e huuko ukum mau men kc In'iakilu lakou nj.x ke koho bnloti; ana

Ku KUhAi.A HIPJ M^fou, i ko makou knpnn an,\ «namuh o ka AOAO KroivoA Htnn Hi I.A, no k,\\u,i mi.u noo'k.iik.i }i.\\u.ihu ole ana e kukuhiM ( n.i AUMIIU huupon , iiial\\:Kik.iu a hi>niM:i ^lo dli ¹ jl. ko dpi u kt-iti litiiHii.i, ke Aupn i ln.i ro it.i U'luiMiu \\\ m.i u ka ehiileliii ia

KB K,.K\ A NKI Mtitoi ¹ , c pul.ini.n.x U,i pono koho \\)«lota o PH knpn Auipnka, ,-ole hoi c lumkikiHiiiA aoJp hoi P hoow^h^eli ja a i ine,\ e holopono ,u kt-iii njan.ai, kp km aku nei i»L*koLi i i a kiikoo huoi'Oiio una in.u a JM JiDti ;iMJva,unaua ₉ me lu nan a. ole i k,i dono pill knldiiiinii

KIJ; MJBAL4 MSI M\\KOTT, aole i kdhke nn h;iiia kiilamna c loko nei o keja Ttntoie me ko na liiuui kal.inina j Ani ^u ukA, huiptiin or,! ¹ aohe Jeo o koonei poe kujia Amerika ma na nniav a pixn e p 1 ana i ka honponopouoi.i ivna o ke Arpuni o Amerika Huipnia, a aole hoi he tuktinu o ko ouei poe ma ua iiinaii no ko Ainecik.x holoiuna a holoiunn ok ¹ paba ru.ii na liana polnika.

KE KUK ALA NEI M\\XOU, o JIA inoa Kepultahkn me J)emo-karaU, aole la he man uuuu vt.iinai ano urn uo na hana kalai-aina kuloko ma kel,i s, me keiA Knlnna O ka hootiui ana aku me kek.ihi u keia mini Aoao Kalajiiina, aole \\,\ he mea e loaa AI tja pooiHikai o keia Teritore.

KI_KUKAL\\__NBI M\\MOU, aia a lilo o Havt an nei i Mokuaina no ke apo Aupuni buna" o Ainenka he mea p'ono ke atdkaiii ko kakou hooponopono dupnni maluna o ka loina, "Ka Pono 1;au-like oka Lehulehu," ka loina hoi i kukulnm ma ke ano oja ka P oh aku Kumo i ku .11 ka AOAO KUOKOA. HOM*: RITLA.

KB KAKOO nei makoa i na bonponopoi.o naauao ana a holo-inna a K ¹ aain.i George R Gait r i na hana o keia Teritore. oiai la mau lanelawe ana ua ku i na kanawai o Amerika Huiju.a a me ko ke Ttntore o Hawaii nei

KE Hooi'AA NEI MAKOU i ka. makou EleleTjahui e kor-oia ana no ka Ahaolelo Lahni, Kau (JU, o Amerika Hu:pma e hooko aku-i keia man kumuhana*

E kakoo oia i ka haaxvi koke la ana mai e ka Ahaolelo La-Inn o Amenka i na kanawai ho'iimnopono aina Aupum no ke Tentoie o Bawan nei; oiai, mamuli o u mau kunjwai e haki ai kf ko na mariaolana o ke kaohl '".a ' ka lilo ana'ku o na aina aupum ma ka paa ana n na hm imi waiwai nni

Ke kakoo nei makou e loaa mai on* had win a ilala mm ka Ahaolelo Lahui mai i hiki a\ i ke Teritore o Hawaii ke kuknlu 1 Kulanui Oihana Mahiaj; a e loaa pu uuai hoi mai ka Ahaolelo. Lahui mai he haawma dala mahupluia no ke kuknlu ana i ke-kahi Rnlanm Ike K.ekie (UniverPity) no ke Tentore o HA TV an nei, i ko ai na imi ake ike a huh naauao o na Hawaii opio e loaa ana la mau ike,koe wale no kolakou nele i na makaukau, e hookoia ;u ko likou mau nni

E hooikaika mjua o ka. Ahaolelo Lahui e loaa. ona ha a win a dala. no ka uku am i ka Moiwahine Lihnokrilani, mamuli o ke kaulike a me ke aloha hoakiinflki; a i kuiike hoi ia uku ana. me kona nobo'na poo Aupum mua.

Ke hoopaa nei makou i ka makou El pie i ka Ahaolelo Lahui p loaa ona kamwaie hiki ai ja Hawaii ice lilo i Aupuni MoiEnainu no Amerika Huiuuin

Ke hoopaa nei makou i ka nvakou mau ir.oho holo baloLa kuloko, e hoohana i na kupa AmeiiUa wnle no inn na hana an-puni o loko o I-e Kalana a e loaa like hoi la pono i na kupa Amnika a pau e hoohanaia ana e na kanaka a me na hui imi waiwai.

Ke hoahewa nei makou i na Aoao Repubahka. a mp Demo-karata no ke kakoo ana, e loaa ona haawjna dala mai ka Aha-ulelo mai no ke kokua ana i na hana a ke Knmite Hoenen o Hawaii, oiai hoi i hiki ole ai Jce T' ¹ ! lore, mrtmuh n ka n^le d.ila, ke kuknlu i mau halekula. kupono, ho-inuhnahua ae i ki uku o n a kumukula, a uku hoi i na kanaka \\.aalnna i iiku kupoun no knha lulu o knla it me ke:a la hana.

E hoolciln.i k^ Kanawai O E hoololua na fijiuw.ii kulin balola i hiki ai i ke kanaka ho-jp-ia ii.oa ke m/i ,'ku i kn Pu \\-z Iloup.ia Imva i kniie o knnii I>A\ i\\i:Ua i liunp.u'i i ;ii kuii:i hnnhiki an.ij i- aeia. hen ki n.ea knlio lialoia e h'-ie i- ,i k.i In kolio nal-ita man a kiukiLi\\k'ii Ivn, c wjiliD i kana ham i }iu>.h DI ua .11 ui.i m> ka nirina^a o u'cnlu lu-i.i k 11 h\\'', iuav, i-n.i >> ^ L ,\\a e ivjii'ia, ia ki\ p.ilui l.alot.i a ii-i-' ke jiituia am;; a . nle km e hoopiii.i A h'lenniajji \\ikn liana n n.i kan.ik,i ^: la nn i a hana ana ])H!,I

E hiiiJiinMiii lui r,ui,i\\ini i pan i' i-i'ijni i \\A Ijopin.d] -i ana i nn k.in.ikii i linuhuniiii nn ka nni l",'i-M i JnU, ui" ¹ ',c hijoiiiinia he ina'i ko u:i ki'iiak.i l;i i In. i l-i- ]iiinl,ih:i i ka nj < i l«liMra E iH'idi na jiiic a ]i,i\\i c oli lo an i !.•• Inki ,,i llik'iu kc Iiuolu i ka iiui'i It'iicrn '• l.i]iiinii 1,1 ami aia'i ma k' ¹ K.ilma ?>3 >'i Liujii-rn, LI i oli ¹ iu;i kukahi \\\\nhi i au [juli.i i houkaawnU'M ji j ia hana.

Ko uMn in- iifji niakfin a hoike ar> hoi « ka nianao g rpu-si-ilen.i Ilii^aMr'uln. ¹ ' "Na 'Hawaii u lioopoimjidiio ia Ituwuii." i. I »' kukalu nti niiikoii i ko mukou kupau nininiili o ku AOAO KrnK" _A IIoMi: llui/A ii(3 ko kakoo ana i k'lla loina ulakui ao In.

Mn kn inoii o ka, Lnluii Iljiwaii kekiio u ho
makou i na hana e boopointria ai na'pono o ka Jehulelia,

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

NA LAWEKSWE LAPAAU ANA A NALII TA KAMEHAMEHA I

1 lobe ia paba keia olelo ana a lakou e DA kanaka i ka roakn'o i ka make, kakaik^hi ka poe i koe jho.

Kakuli mai In na kanaka i kahi a lakoa i pee ai, a ooa ke kaoila, hoi mai la na kanaka Ua paa ae la ka wa e make ai ke kanaka. Aole paha i ae o Kd-meh.L neha i keia olelo a na 'In ame ke kahuna.

LTa lobe ia kana olelo. He kanaka na ke alii (oia iiji. ke kanaka PO" ke alii ia. MEA KAKATJ) 0 kana aln i olelr ai, old kana keik ¹ .

A nod keia pule, nui loa iho la ka roa'i. Aole hiki ke oni ae i KB nawabwali. A h'ki ma !a ka la e kapu uon ai ua h^iaa la, ala'la, olelo ae la IB i kana keiki. 0 hele i ba pule i kou ak^a hulu, o Kukaui moku.

Lobe aku la hoi ia i ka olelo a kekahi kanaka hoomana. He bkua maua kooa. Ua oleio IB, ola laia ka ma'i. 0 Paa &a inoa o koiia akaa. 0 ka alae man-u_e. ai iB_aei. 0 kona kino ia. Kukalu iho la etaa IB a a wahi bale. I ka coho ana iloso o keia man wahi bale, pan ae la ka ai ana. n a wall wall Joa iho la la.

A poakoln iloko o keia mau wahi bale, ike ibo la kana mau wabine, a me kana ma a ke.ki, a me kana man kaikamabine, a me na'lii a paa oralalo ona, ua nawaliwali loa ia hoihoi ae la lakou :a la i kona hale. A po iho la la la, hapaiia mai la imua e ai, boo-kahi olcpu ai a me ke kiaha wai, olelo iho la )ia alii, e kauoha i huaclelo na lakou.

Aole kela i ekemn iki ne, a hapai ia aku la i ka hale; a kokoke paha i ke kaa i ka umi paha o ka hora hapai hou ia mai la imua e ai hou, hook ah i DO olopu me ka wai, o ke kiaha wai no ka nui, alaila, olelo iho la kekahi kaikaina ona, o Kuikioewa, penei, "Eia no makoa a paa oa kaikaina, a me ke alii au, a mo kou haole, e -waiho mai oe i hua na makou, i lobe hoi ke alii aa, a me ou kaikuwahine, "alaila, olelo ae la kela, "I mea aha?"

Olelo hou iho Ta no hoi o Kaikioewa. "baa na makoa. I ae la kela, "E oni wale DO oukou i kua pono a-"aole i pan, a lele ae la ka Uhane.

Alaila,o ka baole ka mea i lalau ae ma kona ai, a hoki iho e horn, o Hoapili kekahi mea ana i lalau ae ai, a haki iho la ia ja e hawanawana i kona pepeiao. a hoihoi ia aku la i ka hale,

A i ka umikumamalua paha o ka bora, hapai hou ia mai la. imua, o kxd poo wale no ka i komo mai imua, i ka hale no ke kino 0 keia hapai pinepme ana IP, pa; no na ai kapu no o ke kan.3 ia manawa, eono bale r ua ka:ufc* in. mana\\va. h« heiao oia kekahi, he mua oia krk«hi,_hi- l-aie noegiake kolu, be hale ai ana oia tu aha, U h.fe k-i,i era ka 1 ma. he bale pea oia ke ono.

0 na wEh.ne mak*-a'nani uiai Uawana Iviuai. rn lakou no i kukalu bo iakrn. 1 _a le pea, na ke kar.e no hci i kukul-i ko,na ah- wahme. Nola'la, k"ia harai piuipino ana imu'i o ka hVo.

E Mwnnenila Q?IU mm