Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 91, 18 September 1906 — Page 4
| ||||||||||||
| HE MOOLELO | |||||||||||
| ||||||||||||
| Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele. KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A 0 KA UI PALE- KOKI UWILA 0 HALEMA'UMA'U. (Hooi- .IJIA.) Ua paa ma ke m^lp o "Wpla k« Lani o Owe "na mnpuna Jalani mele e booia ana o ^atn i kapaia o"La lo i Mehani"(a i ule,o Lolo i Mebani pah*0 he wahi ia i pilipili aina aku ia i ke ahi. A penei ke mele: 1 Hanau Haloa keiki o Hai mea no ke wahine 2 He wahine ia no Iliponi 3 No loko o Likalani, 4 No_ka ELUDcki ahi kanaka 5 No ka momoku o Kukuera 6 No Kuku laua o Weli, 7 No na Icalina ahi kapu plna 8 I hromauia e Akea mai ka po 9 Akea ai Lalo o Nehani, Ma ka manauio akua o ko Hawaii Dei poe kahiko ma ka wa e make ai kekahi alii i kuleana kamu ppa iloko o ka Pele a o ka Hnaka hoi e boihoi ia ana ka uhane o keb Alii iloko o ka lua-o-Pele. A e hoomaopopo ia o Hautnea, oia hoi o Papa, ka wahine a Wakea, he kamu Pele no kona i loaa mai ai. Nolaila, ma ka hoomaopopo ana i keia manao, a hookuku ae me ke mele i hoikeia ae Ia, a pela hoi me ka hoike o keia Moolelo Hiiaka, e ikeia ana kekahi mea hoike ano nui no ka mea e pili ana ia Lalo-i-Mehani (Lolo-i-Meham) o ka Moolelo Hawaii Kahiko MEA KAKAU. Hoea o Hiiaka i kahi o Wakea a me Papa, ke ike la no Keia he p li keia iloko o Haamea [oia o Pa^a) nolaila, hele loa aku la no keia a hoea i ka hale alii o Haumea ma. Ua kukuluia ka hale o ua mau alii kapu nei iluna o kekahi mtru kipapa pohaku kiekie. He ehma, anuu o ka kipaepae pohaku. a loaa ae ka hale. E kuku ana na kahili hula manu o na ano wal hooluu apau mai ke anuu ekahi; a ke anuu elima. He moena pawehe o na wai hooluu kohu anuenue ke-balii ana me ke alanui e pii aka ai mai lalo aku nei a hoea iluna i ka puka o ka hale. O ka hale hoi, he hulu o ka manu ke pili i akoia ai a paa aa hale nei; a he keu aku nohoi a ka nani O ka aho, he iwi o ka manu; o ka alia i ako : a ai ke pilf hulu manu a p^ia i ka nho iwi manu, oia no ka naau manu. 0 na pou o ka bale, na o'a a pela aku. he iliabi ka laau. 0 ka moena halii o ka hale, he ahuula. Ke ike aku la keia ua pae lauki la ka pae huma o luna loa o ke kahua i ku ai ka hale. A ma na ano apau he hapa ka nani ka ui ka maemae a me ke kapu. kapu ilihia o ua hale o na 'hi o keia ao he oi loa aka no kela. 0 keia ke kaina like hookahi o na hale apau u ia wahi a Hiiaka e ike nei. A e noho ana kela me keia hale iloko o kona kapu alii iho elike no me ke kapu i loaa i ke alii nona ia Lale oiai oia e noho ana i. ke aa malama nei. I ko Hiiaka hoomaopopo ana i keia noho ana o na 'Hi oia wabi elike me kana e ike aku nei a ua ike nohoi oia o Wakea ame Papa na kumu ho aloha alii o Hawaii net nolaila paa ibo la Inna manao e hele pololei aku a hoea i ka hale o Wakea ma a iluila^ oia e hoomaopopo ai ma paha ua ike laua i kana mea aloha o fea im\ ana mai, | | ||||||||||
| A LAM IRA. | | ||||||||||
| ||||||||||||
| Ka l^Ha^p^Paniolo ^Peleliane.____ | |||||||||||
| ||||||||||||
| MOKUNA XVI. | | ||||||||||
| ||||||||||||
| Ke ike la DQ mea apau e nana aku ana i ka nana a ua ilio nei, be kanaka aa make, ka La ilio nei e hoikeike mai ana ia lakoa ma o na hoailonft la o ka lua ana i eh ai a me ka pabu waina (olobaka. Mahope ibo o ka pau ana o ke kanu ana a aa ilio nei i ka pahu ^vaina, la wa oia i uwe hou ae ai; a moe iho la oia ilalo me he.mea la ua lele loa kona hanu ola. Aka, i ka wa i hahaia ibo DI kona opa e mau ana no ka bauu ana Hoornaopopo iho la no na kanaka; he kanaka kekahi ua poino, aole nae oia i make. A bala kekuhi wa o ka moe ana o ua ilio nei, la wa ala ae la QJ&. a 'hae *e la me ka Jeo nui; a holo aku la a hala be mau anana; alaila. bull mai la oia i hope a nana naai la i ka paulu koa me na 'Jii koa e nana aku ana iaia. A hae hou mai la no oia, Ke maopopo loa 'la i ua poe kanaka nei, ua hoo unaia niai ua ilio nei e kii mai i kekahi mau kokua ana ilaila no kekabi mau kino kanaka i poino. Nolaila ua hoounaia kekahi poe me na lako hoopakele ola. A oia kela poe alii koa a me na koa a kaua, e ka makamaka heluhelu i ike ae nei. I ka hoea ana o keia poe i kahi e waiho ana o ke kino make o Siela ko lakou Moiwahine e waiho ana ke "kinowailua "hoi e kiaiia ana e ka Wahine Aahu Ulaula, aia hoi ua hoopuiwa nui loa ia lakou i ksi ike ana iho i ua kino make nei oia no ka heana o ko lakou Moiwahine. Ua halawai iho la lakou me ka* Wahine Aahu Ulaula a ua ua wahine la i hoakaka aku i na mea apau imua o lakou no ka mea e pili ana i ka loaa ana 0 ke kino mal^e o ko lakon moiwohiae a Dela pu hoi me kekahi mau kino make e ae i'loaa ai i kana ilio maloko o ke kai. Aohe nana e ae a ua poe koa nei e haua ai ia/ wa aka p ka nooili wale ae no i ke kino o ko lakou moi-wahine maluna o ka manele. Mahope ibo o ka holo pono ana o nei hana ua hele aku la kekahi a?am alu-koa mamuli d ke alakai ana a ka 'wahine Aahu Ulaula a hik-i ms. kahi e waiho ana ke kino o Walaka. Maanei hull mai la ua wahine a kamailio mai la i ua po'e aliikoa powa nei; Ela ken a kino a oufeoii e lawe pu , aku ai DO ko ookou-honie noho. I hai a-ku an ia oukou e a'u mau keiki o S r Walater keia o Enelani; a o ke kane mare keia a ko kakou moiwahine aloha i hala aku ma kela aoao o keia ola ana. 1 ole ai oukou e kanaiua i ka'u i boike uku la no ka lilo ana o keia kanaka opio i kane mare na ka Moiwahm? Siela, eia mai ka palapala hooia no ia mea 1 kakaa poaoi ia e ko Siela lima; a ua kamaaina hoi oukoa i kona kakaulima. I keia wa i unuhi ae at ua Wahine Aaha Ulaula nei mai loko ae o kona poli i ka apana pepa (ili hipa) i loaa ai iaia maluna o ke kino o Siela. Hoike mai la oia ia mea i na 'liikoa powa. JS Foomauia aku ana. | | ||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||