Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 70, 23 August 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]
HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.
Ka Na=i Aupuni o Hawaii.
Nolaila ih'o lā o Kama mp N;)h ; o}ea i» Mclokai me ko l<»U i poe kan-ika a'h'o'o mni la no Oahu nei Uaiaeae f;ik» u ma Va opo Koohui o Oaha nei. h n:a ia hnh Ukon i kahele m■>' ai a hoipa me na koa o KaUnikupule. l\i haalele aku U nohoi o Knnnh'aireha ame kona maM kaaa amn kona nv<n noUnkaoa ia i\iolokai a holo mai !a i Oahu nfi. Hoo »oU -i Oahn nei ua paa ou'iho ia ke kai mai Wa»-l e nvai a Waikiki i kon>i maa auwaa kano. N(. kekahi mau U o Kaiuehameha « hoonohonoho pono.ai i kona aiau koa; a i kekehi po mahope iho oia paha ke kola o na po mahope iho o ko hkau pae anā mai Hawaii mai ua pii aku Ja oia me Keaweokahikona me elua mau alii o Oahu nei ma Lonoakai, Hauhaukoi, KapalamaHe wahi keia aia mahope aku o kahi noho o Mj R. P. Waipa. I keia pii ana, ku o Kameham- ha ua ike mai la na kafiu malama heiau o Loīīoikekupalii; he huakai inu awa ka ke alii e pii aku nei o laila; no laila, hpomaka ukau'mii la lakou i ka awa no ua poe alii nei. A pau no hoi ka.inu awa ana a Kameharaetia Ke* aweokahikona ame na,lii elua o Oahu nei, ua hoi mai -i la lakou a kahi hoomoana o kona mau koa . Eia na puali mua —Hueloku ame Hnnalele, mai Waialae mai. " Ke keiki alii Kekuaokalani me kona pualikoa, nona ka inoa: Kaikaoa. Ekolu leu ko lakou nui. Ka Puali A.lapa, eono lau ko lakou uui. 0 Kame?,hameha ko lakou Alakai, Mai Waikiki mai a Puuohawai; maluna aku o Kuuawai. Ua puni o Honolulu i na koa o Hawaii, 0 na'lii wahine hoi apau, aia i uka noalalo mai o Maemae. A pelS pu' nohoi me na keiki alii ame na kaikamahine ponoi a Kamehmeha. 0 ke*a ka puali iwaena. Eia ma kai aku nei na koa o Kamehameha,i lako pono i na pu kuniahi na pu kaupoohiwi ame na mea kaua o ae he nui; a mauka mai hoi o Mnemae ,ma na koa o Kalanikupule. XJa oleloia, ua paa pono ina koa o Kalanikupule mai Puiwa aku a hoea i Kaimuohena Luakaha, ma Kapaeli a hiki i Kaukahoku, Kawanakoa, Luakaha, Kahapaakai, Kanoniakapueo ame Nuuanu. oka nui ona koa o Kalanikupule, ua.ole-, loia, elua mano, elua lau ame elima' kaau, oia hoi, he 9,000 ma ka helu o keia wa,