Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 67, 20 ʻAukake 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

E ka makamaka helahelu, eMiiki no paha ia kaua ia nei lilo loa, ke aa tranawa au ame a'u e ku >nei, ke hoolele- hope aku i n« hoomanao wale aaa'ae i keia huakai moaua a ka N\\'i 4^,pun t i i au mai la i myale hanupanupa o ke kai o Alenuihaha,-a komo Ia paha roa ke kowa kai o Alalakeiki, a i ole, e kaalo loa ae ana paha mala'o o Kahoolawe a hoopii mai w.a ke kowa o Kealaikahiki, a hoea ike kai o Auau. Eia he mau tausani paha o na waa e nee hele ana iluna o ka ili o ka moana me ko lakou mau hihimanu apau, elike me na luhiēhu ame na kahiko o ia mau la koliuliu i hala aku la. ,Eia hoi iioko oia aluka auwaa Hawaii, he eha mau mokukaua, a he mau moku manuwa hoi ia i ka olelo ana a na kanaka. Aia iluna o keia mau moku na'liiwahine e paa ana i ua pu kaupoohiwi ame na lako kaua i kupono no ka hoohana ana ika lakou mau niao kani. Aole anei e hiki ia kaua ke hoomanao īho, e ka makamaka heluhelu, me ka apoapo kapahli o ko'kaua houpo, me he mea la eia kaua ke ike aku nei ia Kameliameha, Iva Na'i .Aupuni, e ku ana me ka hiehie nui o. ke kulana o ke kanaka koa oiaio? Aia oia ke paa la i kana laaa ihe rna kona lima akau, aia kona papale ipahiole hulu manu ma kona poo, kona kapa ahu-ula alii rna ! lona kua, a o kona malo ālii hoi ma kon i puhaka, a o kona kahei, hulu manu, ua kakikepaia ma kona umauma. e iho ana ma kona poohiwi hema a hawele mii kona aoao akau. Aole anei ke ku poai la kona mau alihikaua pu* konakona iloko o ko lakou mau aahu hulumanu a me pa laau.ihe ame na pololu ma ko lakou mau lima? Ae—o Ka Na'i Aupuni, ke koa lanakila o Hawaii, oia īa e hele nei ae au nei i ke kai no ka na'i ana ia Oahu nei, ' Ano, e ka niakamaka hel.uhelu,. e, huli hou ae kaua i hppe, a hoomaka hou kaua i.ka nana ana i ka maawe "o ka kaua moolelo ma Lahaina; ma ka i kahuli kapeke ai ke ana iliwai mawaena ona 'lii o ke aloalii o Ka Na'i Aupuni ame Kaiana Ahaula. • I ka ike aoa o Kaiana Ahaula i keia mahae ana ona mai loko mai o ka puali nui o Paiea, a ma ka w'a e hooliuliu ana na moku ame na auwaa kaua o ua Paiea nei e haalele iho ia Lahaina a holo aku no Mo* lokai, uā hele aku la oiā (Kaiana) e ike i.k-ana wahine a Kekupuohi. laia i ike aku ai iaia, da olelo aku )a no hoi o r a iaia, • ' .