Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 56, 7 ʻAukake 1906 — Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]
Moolelo Hawaii Kahiko.
Hoomokaukauio J. M. Poepoe no KA NA'l AUPUNL MOKUNA 111. Ke JlooleJo o l'o Waleee ma Noho ana ma Kaliln—Ka Loaa ana o ke Aleim Uiu o Kameha'ileono, Ilōi mai la oia a hoike mai la i ka makuahine, aohe loaa oua kumu laau nei iaia. Ika lohe ana o ka makuahine i keia mau olelo a kana - keīki, ia Tva oia i olelo mai ai: "Kupanaha ro ka hoi ka loaa ole ana ia oe o keia knmulaau. E hele 'nou oe e huli, a e nana pono loa oe i ua'kumu lanu. nei. He kumu kalakala ia o kona ili." Alaila. he)e hou aku 3a o Rati, no ka lua* o ka manawa. Aoh.e no he loaa Iloi mai la do ia a hiki i ka hale; a'hoike aku la no i ka makuahine n{f ka loaa ole na. Olelo mai la no ka makuahine, e hele hou no oia e huli iua kumulaau nei no ke kolu oka mnnawa. I keia hele'iiou ana a Riba ua loaa aku la ua kumulaau nei iaia. I ka loaa ana o ua kumulaau nei īa Rata, ua hoi aku la oia a ninau i kona makuahine i kana mea e hana ai i hina ai ua kumulaau nei ilalo, a loaa hoi ka waa. la wa i oielo mai ai ka makuahine. "Eia mai na ko'i pohaku; ameke a mau ko'i oe, e kua ai i ua kamulaau nei a hina ilalo." I ka ike ana o Rata, aohe oi o na ko'i puhaku, pane mai la oia i koua luaui makuahine: ''Kupanaha! Aohe niho o keia mau pohaku au i haawi mai n>, a pehea )a auanei e moku ai kela kumulaau me keia mau nohaku oi ole," * la wa pane mni la ka makuahine i ua o R ta: "0 hele me keia mau pohaku a kau iho oe ma ke kua 0 ko kupuna wahine o Hinetaaoaka (oia hoi, o" Hine-tu«a-hoana-ke kaikamahine a Pohaku-hoana) A'i kou kau ana iho i keia mau pohaku ma kona kua; e olelo iho oe. "E oi ke ko'i e.oi ke ko'i-e oi ke ko'i a'u a RataHe mea oiaio; eoi ana keia mau koi pohaku. Alaila,. e hoi mai oe a kauhale nei, a hana oe i a-u no ke koi"" Ua hooko aku la o Rata i keia mau olelo a ka ma~ kuahine. Ua hele oia m.e na ko'i pokaku ana a loaa ke kupunawahine, o Hinetuaoka. Hookala iho la oia 1 ua mau koi pohaku nei ma ke kua o ke kopunawa* hine a oi; alaiJ%4s6ihoi aku la oia i kauhale.