Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 49, 30 July 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

He nuui keia miu aaha o u.i poe alii nei. A no keia uhi-pu o u.i poe alii nei, n;ai ka M >i Kauieliamelia a, hoea j un'lii eae a pau, i uei maa kuka ulaula, ua aku la uo ai i kaaaka ia lakou. he • , Ix; f i)ekop;-i." kein mau aa ! : r i !u'>u i !0..h i;i Kauiehameha a nie koua poe alii, ua huli ho l uku 'a lakmnio ukri o ka auia, oiai na kai:a'ī i e uo!>e aku ana i ka uw.i a me loi ho<>ho leo uui aiiii moika aku uei iuio, Um ho,,i) ■ae la u:,hoi lakou. "Ile Pelekine n.i ka\u.ka lUiwaii! }.>e poe Pelekane kakou." Ua manao w-ile ia he aneaue. eliiku mano'(na like in ti e 28,000) kanaka ma ia la uni ulumnhiehie ma H.'lo. .Ua uhi' paa ia ke kaha e uee. ana u>a ; Kaipalaoa a hiki i Kauu--kuokamauu. He man taus»ni ka nai o ua auwaa e lana aua iloko o fce kai ma ia !a. Aua hele-nolioi nei mau waa a piha i na kane a me ua. wahine me na ohn lehna o ka wao a me u«* w'ahiwehi e aa •> k* eiike 10 n.<e ka mna o na Hawaii i ka hooulumahiehie aua i ko iakou ma-i kino. Ua lele pu mai o Yanekouwa uo uka o ka aina me ka Moi Kamehau/eha a me na'lii Ilawaii. 1 Auo, e ka makamaka heluhelu, ke hoomaopopo aku kaua i kela hiohioua e ikeia la e na kiui o Hilo, ma keia ia i hoi mai ai o Kamehameha, Ka Na'i Aupuni kaulana o llawnii me kona mau alii iloko o ko īakou man naliu koa Pelekane, i auo like ka weweo ula o ko lakou maiī aahu me ku booluu oij ano iluna o ka lihilihi o ka lehua; ua hiki 110" ia oe a me a'u, e ka makamaka helnhelu, ke liuomaopopo iho, na ku ukioli n > i ka hano haweo keki huakai aumoaua a ua 'Paiea nsi 1 hoi mai ai mai ka moku laai o Vanekouwa. E hoohui ae i keia kul-ma ihiihi, iue ko ua aahu o na Hliikoa o Vauekouwa 1 hoohulali ia me na gula e hiolo ana ma na ko lakou„mau kipoolnwi, na papale aiahiole hauo haweo e kau aua maluna o ko mau poo a iue na luhiehu e ae he uui e hoohihimanu ana mnluua. o lakou; aole uo e ole ka loloku iho o ua man.io ilihia iloko ou a mo a'u e kun makamaka heluhelu no ua hiohioua naui' la. Palsui pu aku hoi me ia ka ulumaliiehie o na auwaa Hawaii ma ka moana ame ko n-i kanaka mauka'o ka aiua; aole io no i kana mai o ka nani. Ke puia la ka lewa ma ia la i ua leo 'hooho o ua kanaka "He poe Pelekane n. ; \ kanaka Hawaii—lle poe Pelekane kakou" a pela aku. Aka, i keia la -ae-i keia \ya a j,ka mea kakau moolelo e milo uei i na inaawe ano uui o keiamooleio ke puaua uei o Hawaii o keia mau L. —He poe, Amerika na poe Ameiūka kakou." A e olelo ka mea kakau ua aahu o Kamehamelni i ka aahu Pelekaue; aka, o loko iho oua he hopponopouo !)ome kuloko koua manaoio. Oka malu mai Pelel-'a īe ma'; aka, na ke. kauaka Hawaii no nae e mla kona home. A pehea o Hawan lah'ui i keia wa? , Aole auei ,e. pouo e hahai i ua haua a Ka Na'i Aupuni? 'E Hoomanaieanui iho a puhlo hou aka.