Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 30, 7 July 1906 — Moolelo Hiiakaikapoli-o-Pele. KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U. [ARTICLE]
Moolelo Hiiakaikapoli-o-Pele.
KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U.
KAU ELUA I-lAN"ERI AME UMI-KU-MAMAHA O KA MOOLELO O HIIAKA. <1. O iea luahine nui aikanaka G. O ka lualiine moo uui ai ake G. O kini au ta i ka īuookea 7. O lehu au la i ka moo-lole 8. O ka moo akua oia nei la 9. E hoole mai ana 10. Aohe e make. _t-.ka-pau—ana~ja. keia niele lioole -a Waihinalo ma ( o ka pau koke iho ia no i£t o keia mai nui o Oiepau i ka helelei a lilo i mea ole. A he mea haupli nui lioi ia na Olepau no kona ola ime kona pakel 'i kana mau wahine: "Ka! Ola no paha au ia olua o a'u :nau wahine. Eia ka, eia no ia olua ke >la . nui o'u. M;vkepono ka'u ai ame ; ca'u i'a ia olua; he ola ko'u ia olua. A ike uohoi o Lohiau i ke ola ana o 31epau, huli ae la ia a oleio aku la i ka ,vahine ia Hiiaka: '•E! Ola o Olepau la. O ko make hoi hao aku nel, ua lilo i mea ole i kela nau wa.hine. "E ao m ku au ia oe, e ke kane, ua )la io o Oelepau. Ua hookaa mai la ie nkua 'moo i kona aie 3 ka ai ame ka, 'a m Oiopau. AA e hoomanao pu oe, e L,ohiau, he li ame ke anu, ame ke kuni ta ma'i, he mau"ma'i ia mai ka aunakua maai o ka wai, ka nioo. A kekahi wa mai ka manr. mai ia mau na'i," wahi a Hiiaka ī pane aku ai i Le kane, me ka hoomau ana 'ku nohoi ke kamailio ana: "Aole kaua i koeoke aku i kahi e holo pu-aa-a ai keia Alaila, hapai ae la o Hiiaka i keia kau i paeaea aku la : :<AU IiLUA HANEKI AME ,UMI-KU-MAMALIMA O KA MOOLELO O ' HilAlfA. I. Ua make ia, 'L. Ua make Kainuleiiani 3. O Kihanuilulumoku, ke puhi nei īa aina 4. Ma-lo ka wai i ka La. ō. Kaa kua, kau makani (i. Opea lau oili na lima i ke itua 7. Auhu poko ia, e ka poipoi ma-e 8. . Mihi i ka hune, 9. Ke i mai nei Haumea la, .. J 10. lie ohao ka mq.'i, a puni la j 11. Ua make ia. I loa yohoi a pau keia kau a Hiiakakapoiiopele, o ka pii koke mai la no ia > k'a ma'i ohao i ke kino o Olepau. O ea heie ia, aohe wahi koe o Olepau i ea peliu. Ia wa, huli ae ia o Olepau a ae la- i na wahine: "Auhea olua e a'u mau wahine, eia iou'nei ma'i o'u he ohao. Ua hele mai a au a nnoiki. Ke pani mal nei i ka lanu a paa. Ehia ka, hol mea aloha jwau, o ka olua iml lo'aa, I keia mau mfi'l aku noi paha o'u, ola au ia olua;
i nol liai'ia ana auand paha .aole au e ola I"ko 01l ;i ulu,i; m;iku pahn, au. Ar loha wale ka hoi ka aina," Pano iho ia no ua mau wahine noi i ka huaolelo a ke kaena nui waio: "Aole 00 e niake. He.mawe mai no ka kela ino; he ola aku 110 ka maua. A na maua aku auanei 'ka hana laia, ho'i uhane oia i' Ilawaii." Aole paha, 'ua 'mau wahine nei i ike, he kino oepa wale no noi kino o Hiiika o ku aku nei imua o lakou? Ia r>au ana no o na'olelo a ua 'mau wahine nei ia Olepau, o ko laua hapai mai la no ia i keia mele: KAU ELUA HANEKI AME lIMIKUMAMAONO O KA MOOLELO O HIIAKA, 1. Aohe e make, kuu alii ia oe,. 2. Ke mai nei na akua wahine :>ia nei, 3. O Hapuu ma laua o Kalaihauola, •I.' Ke Akua nana i iapu Hawaii a ;junl, 5. Oia 'kai ake Akua, G. Akua oia nei, 7. E hoole mai ana, aole e make. I loa no a pau koia mele a Waihiialo ma, o ka pau iho la no ia o ka na'i ohao o Olepau; a hoi ae la no ia 1 kona ano mau elike me mamua. Mike nohoi me ka Lohiau hana mau ) ka olelo'aku i ka wahine, ia Hiiaka, io ke ola o Olepau; pela no 'keia ana kamailio hou aku ai iaia; a o ka HiiLka mai nohoi ka pane ma ka hooia . .na mai e make ana no o Olepau, "Auhea oe, e kuu liane, ke hoomanao a no paha oe ia kakou i mai ai nai Puuloa mai a mawalio pono ae o ;e oawa nui o Kou, i Oahu, i kuu hea Lna 'ku i na wahine noho anu o uka Nuuanu, oia o Hapuu ame Kalaihauila, ea?" Ae aku la nohol o Lohiau i ka wahine ne ka olelo ana'ku: "Ke hoomanao la lu ia oli ana'ku au *i ua mau wahine a ilaila." ..._ . Alaila. pane hou mai o Hiiaka: "Noaila nei mau wahine. .A o ka nui o ta waiwa.i a Olepau o Honuaula" noi* īole mai uaua i ka hoonuu waiwa-i a 3]cpau. A i keia ola ana ae la o Oleiau mai ka ma'i au i haawi a'ku nei, iau ko laua aie ia Olepau. I-īe mau īoah.mau hoi 'paha laua no'u. Ke hele iku nei kakou i kahi o ka make o )lepau. Aolo ia e ola ana, oiai ua like oa kona hookano me ko na wahine Alaila, hapal ae la o Hiiaka i keia tau a paeaea aku la: SAU ELUA HAN.EEI AME UMIKUMAMAHIKU O KA MOOLELO O HIIAKĀ. 1. O Haehae. lea ohe'la, o Ku'i ka piko 2. I ke aumoe o Wawa 3. O Uina ka pihe i k'e kakahiaka. 4. i ke kahakai i Malaehaakoa 5. Ua ai puaa ka wahine 6. 'Ua ai niu; ua inu awa , 7. O ka haka maia a ke Akua 8. Ua iiau i ke.kaa kumakena ' 9. Ke i mai tlei Ilaumoa 10. He pehu ka ma'i a puni la 11. TJa make ia. Aole i p;aa»