Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 18, 22 Iune 1906 — HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii

KK" KAUA A KAMEII'AMEHA' MA KOAP.'» PAn. Ua oleloia, ma ka wa o Kamehameha i ike aku ai 1 ko kaikaina, ia Keliimaikai e a amo ana i ka pohaku a halihali asu i ka heiau elike nohoi me na 'lii e ae, ia wa i holo aku ai oia a kaili mai )a i ka pohaku mai ka*a —i njai o ke kaikaina me ka olelo ana aku iaia; "Kahaha ! Kai nohoi o oe ka moa nana e malania ke kapu 0 ka heiau!'* A ia wa i kanoha ae ai o Kamehameha e kiola ia ka pohaku i halihali mai ai i ka heiau a ua k'iolā ia iloko o ka moana kai uli, kai hohonu. Ile oiaio nae, o kala wale i hoomaka,ia ai ke kukuUiu ana o keia Heinu. oia r.o k* wa mam» a āku o ka ho : mai o Kaiana ir,ai kana hiiak.-ii kaua kue ia i hooumm a'vu ai e.ia < i K>»Pi(-h><ineoM. ' U;i ko ka heiau c Pnakohola, a o r)>i;hai, a o ka a'ana koe. E hoorriajpopo ka ;a, p ka m.ikauiak - heliihelu, he hana mmi i na in o ke au kahiko, o ka oi aku nae, o na Moi aimuku. ke kukuln ana a p-a ka hpiau, oia hoi ka he:au poo kanaka, ehke ae la me keia haiau 0 Punkoliola, ka imi ana e loaa ona aJa=na "poo kanaka." E hoomannoia. i luko oia mao la, oa noiio n-i Moi mai Hawaii a Kauai malalo o na alakai, na a'o ana ame na kuhikuhi aua a ko lakou mau kahuna, na kilo, na kuhikuhi puuone ame na makaula. Aia i keia poe ka ike i ka make ame ka o-Ia o ka . lakou.mau' hanai alii. I keia poe ka ike ike kaua ianakila am'e ke kaua lanakila ole. A no ka mea e pili ana i ka heiau o Pnukohola i kukuluia ai e Kamehameha, elike rne īa i hoikeia ae la; he hana ia i kaulana loa a pani ,o iMaui, Molokai, Lanai ame Oahu; a hoea nohoi i Kauai. Ua ike.na iii aimoku i be ku ana o nei heiau; a ua hiki ole hoi ke oleloia, ao!e i ike oa kahuna, na kilo, na kakaoielo, na kuhikuhi pūuone ame na makaula 0 ke aloalii o-Keoua Kuaahuula. S paa ana kela ame keia papa kahuna, paj;a kilokilo papa onioni honua, papa makaula, a me ka p'apa kakaoleloi ka lakou mau papa kuhikujii a hoike o)a ame ka make o ke a!ii, E ike ana k.eia poe i kekahi o keia mau hopena mamuli o ko lakou nana. ana i na ao opua i ka lewa i na hoike a k.a po ma na moeuhane. na h.oike a na'pii nohu i ka papaia awa ana; a pela wale aku. . Aole paha i nele ka loheia ana o na olelo a Ka poukahi* he kunaka no ka oapa hulihonua me ka pa " pa Uuhikuhi punone no Kauai, i hoike mai ai'iailaa kulouokalani (w) ma Waikiki, Oahu nei; a oia hoi ke ia mau olelo: ••' * "Eliā-ka mea e lilo hoiookoa ai ke aupuni i ko h-a ku" (oia hoi 0 Ktimehameha, ka haku .alii, a.haku )an i, 0 Haakulouokalani [w]; 4 i hale r\o ke akua.